|
2000
|
|
|
Zeren Burgosko katedralak, zerurat beha paratu aitzin, lur sendo eta egonkor bat baitzuen funts eta azpi, non errotzen baitzituen bere oinak eta zimenduak. Eta lur sendo hura fedearen aieru eta seinale zen, federik gabe
|
ez
baitzegoen deus ere eraikitzerik. Edo, bertzela adierazirik, lur sendo hura behar zuen fedearen katedral hark azpian eta oinarrian, egin bitartean edo egin orduko desegin ez zedin eta zerurat egin baino lehenago lurrerat egin ez zezan.
|
|
|
Izan ere, oraindanik aitzinatzen dizut ezen, puntu hartaz denaz bezainbatean,
|
ez
zegoela deus egiterik, eta halakoak izan zirela, ondorez, handik aitzinako ene entseiu eta ahaleginak oro, guztiz alferrikakoak, zeren, don Fidelekin hartaz mintzatu izan nintzenean —oharkabean bezala beti ere—, Gorukiren aldeko hitz erdi bat erran orduko koleratzen baitzitzaidan... semearen heriotza itzal junt bat balitz bezala, beltza bezain luzea, azpian harrapatzen zuena eta mendeku...
|
|
|
alde batetik, Urbiaingo ola egin beharra zegoan, profitaturik, hartarakotz, Laiotzako olako hainbat osagarri, nola horma zaharretako harlanduak, hala hauspoak eta labeak, eta, bertzetik, jauregia berreraiki, gaztelu zaharraren hondakinen gainean. Gainerat, herritarren mesfidantza zegoan, eta
|
ez
zegoan deus egiterik mesfidantza hura uxatu ezean, etxegoiendarrenak izan ziren lur haiek jabe berria zutenez eta jabe hura Urbiango herria zenez gero: erran nahi baita ezen lur haiek herri lur zirela orduko, Leringo kondearen zerbitzuan aritu zen Burgosko kapitain lagun batenak izan ondoren, zeren, gerla maradikatu haiek galduz gero, kapitain hark bereganatu baitzituen etxegoiendarren lurrak, kondeari eskaini zizkion zerbitzuen ordain, eta zeren, handik urte gutirat, urbiaindarrei saldu baitzizkien kapitainak jauregia eta lur haiek guztiak, Burgostik urrun geratzen zitzaizkiolako eta bere bizitzako mementu batean zorretan sartu zelako.
|
|
|
Eta zati batzuk buruz ikasi, eta ni ere bat edo bertze ikasterat behartu ninduen, hala nola Il Saggiatore ko zati hura, zeinean maisu pisatarrak aitortzen baitzuen ezen filosofia unibertsoaren liburu irekian skribaturik zegoela, baina matematikaren hizkuntzan, eta, hala, triangeluak, zirkuluak eta bertze irudi geometriko batzuk zirela hizkuntza haren karaktereak, eta haiek gabe
|
ez
zegoela deus ere ulertzerik, ez munduaren labirinto ilunetik iltkitzerik: La filosofia è scritta in questo grandissimo libro che continuamente ci sta aperto innanzi a gli occhi (io dico l’universo), ma non si può intendere se prima non s’impara a intender la lingua, e conoscer i caratteri, ne’quali è scritto.
|
|
2003
|
|
|
Berehala etorri zen sendagilea. "
|
Ez
dago deus egiterik", esan zuen.
|
|
2004
|
|
|
–Beraz,
|
ez
dagoela deus ere egiteko. Hori esan nahi al didazu?
|
|
|
Herritar ez diranen artean, aldiz, ez da kondaira obratzen, hartu emanik ez dagoelako. Herrikide ez diranen artean ez dago urruntasuna eta hotza baizik;
|
ez
dago deusik alkarrekiko, ez baitira mailla berean ari. Hizkuntza kideak mundu kide dira, mailla kide, ifernu kide nahi bada.
|
|
2005
|
|
|
Amona Kontxik ttanttaka irakasten zion irakatsi beharrekoa Inesi. Pentsamenduaren oinarrian, baina, Manifestu Komunistatik berak buruz ikasitako parafrago hura zuen, bere jokamoldearen ardatz bihurtu zuena eta Inesi lehenengotik jakinarazi nahi izan ziona, oinarririk gabe
|
ez
baitzegoen deus eraikitzerik.
|
|
2006
|
|
|
Eztabaidak luzeago jo izanen zuen, baina ni
|
ez
nengoen deus aditzeko. Burua arnoak ilunduta ere, ez zitzaidan ahantzi nire ohantzea gazteluratu berrietariko batena zela gau hartan.
|
|
2008
|
|
|
Ildo horretatik, historiaren egiak irizpidea ematen digu zintzoak eta gaixtoak bereizteko. Aurreko kapituluan ikusi dugun bezala, Nabarraldekoen ikuspuntutik ere beren egiatik kanpo
|
ez
dago deus, traidore espainoldu eta frantsestuen azpijoko maltzurrak izan ezik.
|
|
|
Edonoren ahotan dabiltza gisa honetako juzguak: . Gogoan al duzue nola geunden orain urte asko ez dela??,. Hemen
|
ez
zegoen deusik?,. Basamortu gorrian bizi ginen euskal kutsuko gauzetan?.
|
|
2009
|
|
|
Hain zuzen ere, espirituaren eta materiaren batasuna da Goethe klasiko grekoen maitalearen giza arima. Goetheren arima
|
ez
dago deusi kontrajarria, eta bai guztiari irekia. Beste pasarte batzuetan, ez bi arimaz, baizik arima osoaz mintzo da hura:
|
|
|
kantatu du jada Erdi Aroko kantak, Hildeberto Lavardingoarena omen denak, Tourseko Artzapezpikua XII. mendean:
|
Ez
dago deus Erromaren parekorik, ia dena puskaila dagoen arren. Puskailetan ere, bere handiaren paregabea erakusten du.
|
|
|
Eta ez zidan deus ere aipatu fusilatu horiei buruz. Kasuari buruzko bere oharretan ere
|
ez
dago deus afera horretaz. Nire ustez, baliorik gabeko arrastoa izanen zen, ikertu ondoren Anak baztertu egin zuena.
|
|
|
Debalde.
|
Ez
zegoen deus eransterik. Huts egina nuen.
|
|
2011
|
|
|
Biharamunagotik hasi nintzen egunero egunero konektatzen, zer egongo. Hasieran
|
ez
zegoen deus ere, eta lasai hartu nuen. Baina egun hartan bertan, arratsean, heldu zen lehenengoa; ingelesezkoa, jakina:
|
|
|
–Uste nuen gure artean
|
ez
zegoela deus ere: zuk erranen duzu?
|
|
|
Whiski botilak ur azalean limurtzen ziren, korronteak eta eramanak. Itsas zabalean, botilen alboan pausatzen ziren albatros mutuek soilik igar zezaketen barruko paper puska haietan
|
ez
zegoela deus ere izkiriaturik.
|
|
2013
|
|
|
Oihuak eta oihuak, mota orotakoak, baita eztarriak urratzeko edo leherzorian jartzeko punturainokoak ere, denborak erlastuak baina ez isilduak; yihadari eta gerra sainduari egindako deiak, deiadarrak eta aldarri lazgarriak; jende hura
|
ez
zegoen deus ezkutatzeko, hain zen nabarmena erakustaldia giro gori suhar hartan, tarrapatan tarrapatan?
|
|
|
Oihuak eta oihuak, mota orotakoak, baita eztarriak urratzeko edo leherzorian jartzeko punturainokoak ere, denborak erlastuak baina ez isilduak; yihadari eta gerra sainduari egindako deiak, deiadarrak eta aldarri lazgarriak; jende hura
|
ez
zegoen deus ezkutatzeko, hain zen nabarmena erakustaldia giro gori suhar hartan, tarrapatan tarrapatan...
|
|
2014
|
|
|
Ez zion axola, ezta ere, bere otzantasunak agonia sakonago batera eraman izanak eta min handia eman izanak bai Irene Scheererri bai Ireneren gurasoei, adiskidetzat hartua baitzuten. Ireneren oinazean
|
ez
zegoen deus behar bezain piktorikoa Dexterren gogoan betikotzeko.
|
|
2015
|
|
|
bai senarra, bai seme alaba eta bai lagunengandik ernatzen baitzen poz hura; hura guztia, isiltasun sakon hartatik ernatzen ari zena. William Bankesi beste puska txiki bat zerbitzatu eta kirik egin zuen buztinezko lapiko barrura?, bazirudien bertan gelditu zela, arrazoi jakinik gabe, gorantz doan kea bezala, lurruna bezala, denak seguru bilduz.
|
Ez
zegoen deus esan beharrik; ez zegoen deus esaterik. Hantxe zegoen zer hura, denen inguruan.
|
|
|
bai senarra, bai seme alaba eta bai lagunengandik ernatzen baitzen poz hura; hura guztia, isiltasun sakon hartatik ernatzen ari zena. William Bankesi beste puska txiki bat zerbitzatu eta kirik egin zuen buztinezko lapiko barrura?, bazirudien bertan gelditu zela, arrazoi jakinik gabe, gorantz doan kea bezala, lurruna bezala, denak seguru bilduz. Ez zegoen deus esan beharrik;
|
ez
zegoen deus esaterik. Hantxe zegoen zer hura, denen inguruan.
|
|
|
Dunak genituen babesleku bakar: ez eraikinik, ez zuhaixkarik, ez laranjondorik,
|
ez
zegoen deus gordetzeko. Zorionez, kontrabandistek ondo ezagutzen zuten bidea, eta haiei 30 metrora jarraitu behar nien.
|
|
|
Sostengatuko ahal nau Jaungoikoak, goraipatua bedi haren izena beti, hiltzeko tenorera arte eta goienetan dirauten izarrak bezalatsu betiraundean gorde! Gaztetxoak zarete oraindik, seme alaba maiteok, beraz entzun eta ikas ezazue aita duzuen agure zahartu honengandik, pentsatuz nola mundu honetan
|
ez
dagoen deus gehiago iraun dezakeenik Jaungoikoaren izena baino, eta haren erreinu osoa, goialdeko izarrak, animaliak oro eta beste dohain guztiak. Besterik oro da mugikor, ubildu eta gezurti.
|
|
|
Erasoa kanpotik etorriko da etortzekotan, inola ere ez barrutik. Barruan
|
ez
dago deus?.
|
|
2017
|
|
|
biak ala biak ere isilik geratu dira, nor bere platerekoari adi, hitzik esan gabe, eta nik ez dakit ikusi dudan, sumatu ala irudimen beroak asmarazi, elkarri begi keinu labur bat, txinparta bezain laburra eta txingarra bezain beroa egin diotela iruditu baitzait. Ni ere zelatan, bien aurrean, beste ezer esan behar ote nuen zalantzan, gaixo nengoela eta sukaldera edo komunera bidean nindoala esanda
|
ez
baitzegoen deus txarrik nire jokaeran, baina hala ere, oraindik ez dakit zergatik, isilik geratu naiz, bart gauekoa nire amets hutsa ere izan zitekeela pentsaka, eta orduan zera esan dit serorak, hurrena, ondoezik egon eta ezer behar izanez gero, deitzeko lasai, kamamila prestatu edo edozertarako hantxe daudela-eta, eta alabak berretsi, bai, horretarakoxe gaude. Hara, zapiari nondik begiratzen zaion, txuri edo beltz izan omen daiteke.
|
|
|
Amaiurko indusketen afera mugitzen hasi zelarik, denbora galtzea zela uste zuen jende anitzek, goiti horretan
|
ez
zegoela deus. Eta hala zirudien.
|
|
|
Altxor arkeologikorik ez. Han
|
ez
zegoen deus. Hamar bat minutu egon zen zaborraren inguruan bueltaka, kuriositatez, begiak lurrean iltzaturik balizko aurkikuntzekin amesten.
|
|
2018
|
|
|
–
|
Ez
dago deus esan beharrik, Kenton andereñoa.
|
|
|
Lehen begiradatik beretik zen bat erakargarri ala ez zen sekula erakargarri. Berehalakoan antzematen den sexu harremana zegoen ala
|
ez
zegoen deus ere. Hori ere esperimentua baino lehen jakin nuen.
|
|
|
Urte batzuk pasatuko dira galduko nauen arte, neskato hura, orduko neskato hura galduko duen arte. Semeei dagokienez,
|
ez
zegoen deusen beldur izan beharrik. Neskatoak, ordea, egun batean, bazekien hori, alde egingo zuen, libratzea lortuko zuen.
|
|
|
baina han
|
ez
zegoen deus.
|
|
2020
|
|
|
Inoiz ez dut ulertu zer jango zuten ardiek hor. Lur soil hortan
|
ez
dago deus.
|
|
2021
|
|
|
eta isiltasuna.
|
Ez
zagon deus bizirik
|
|
2022
|
|
|
Azkenean, ez naiz lanean ari eta ez nago umearekin.
|
Ez
zaude deusetara. Zaintzak presentzia eskatzen du, egotea, begiratzea.
|
|
2023
|
|
|
" Nazioartekotzeko estrategia" –bi hitz gako horien kontra
|
ez
dago deus egiterik– aipatzen dute erakundeei, enpresei, egoitzei edota festibalei ingelesezko izena ematearen alde daudenek. Bi hitz horiek" aitzakiak" direla eta gure" konplexuak" gordetzen dituztela dio beste batek, ingelesezko izenak" kosmopolitago" eta politago egingo bagintu bezala!
|