|
2001
|
|
|
Eskua altxatu nuen barkamen eske, baita desenkusatze hitzak bilatzen ahalegindu ere ahal nuen azkarren; hala ere, burua guztiz geldo nuen.
|
Ez
nengoen bertsotan jarduteko moduan prexixo. Nire lehenengo hitza zizakatu baino lehen Pablok bere edalontzia hartu eta jo eta kopetan lehertu zidan.
|
|
2003
|
|
|
Santotomasetan eta, Loiolan Bazko bigarrenean etaa horrela izaten ziren bertsolariak Azpeitian. Bestela
|
ez
zegoen bertso girorik herrian. Gainetik, garai hartan, bertsolaria alprojatzat hartzen zuten:
|
|
|
Zer edo zergatik ibiliko dira. Baina orduan
|
ez
zegoen bertso eskolarik, ezta gutxiagorik ere! Orduan izaten zen han edo hemen, egokitutakoan saio bat egin.
|
|
|
Garai hartan
|
ez
zegoen bertso eskola irakasteko materialik ere. Gure eskola oso material oinarrizkoarekin hasi genuen.
|
|
2004
|
|
|
Deiak iristean poza hartzen nuen, baina herri horretara abiatzeko autoa hartzean pentsatzen nuen, dedio, zergatik eman ote nien baiezkoa! . Aldarte horrekin
|
ez
dago bertsotara joaterik. Unea gerturatzen ari zela ikusten nuen, eta egun hartan, taula gainean nengoenean, hauxe da unea, pentsatu nuen.
|
|
2008
|
|
|
Bertso saioetan bai, baina bestela ez dut kantatzen. Pena ematen dit
|
ez
egotea bertsotarako girorik. Azkainen kantatu genuen, eta ez zen gazterik.
|
|
|
Estiballesek onartu du nahiko sufritzen duela txapelketetan, baina halakoei esker garatzen duela bere bertsogintza. Ni neu eta beste asko apur bat alferrak gara, txapelketarik
|
ez
badago bertsoa lantzeko. Txapelketak, beraz, nire bertsogintzan aurrerapauso bat egitera bultzatu nau, adierazi du.
|
|
2009
|
|
|
Baina testigantzak gutxi badira, testuak eta adibideak gutxiago edo ia bat ere ez.
|
Ez
dago bertsoen azterrenik ia XVIII. mende amaierara arte. Hala ere, gehienak bat batekoak barik jarriak dira, XIX. mendeko corpusa, bat bateko bertsoen corpusa, ez da handia.
|
|
2012
|
|
|
Borrokaldiko joan etorrietan, ordea, amorrazioak jota, Urnieta suntsitu egin zuten, esan bezala, bost etxe eta eliza baino ez zuten utzi, eta ez osorik. Bertakoek jasan behar izan zutenaz
|
ez
dago bertsoren bat eta herri kondairaren bat baino informazio handiagorik. Hernani eta Andoain artean Urnieta inoren menpe ez geratu izanak gerran zehar, aurrerago, eraso berririk jasan behar izatea ekarri zion.
|
|
2013
|
|
|
Hauek izan ziren arrakastarik handiena erdietsi zutenak, enkarguz eta kobratuz ere egin baitzituzten: euskal XIX. mendean
|
ez
dago bertso egilerik enkarguz eta kobratuz jardun zuenik bertsopaper egile hauetatik kanpo. Arrunki bertsopaper egiletzat jotzen direnak eskola gutxikoak dira.
|
|
|
Eskuarki bertsopaper deitua, Lore Jokoen urtez urteko oroitidazkiak edo aldizkariak ditu argitalpen leku XIX. mendeko bertsoak.
|
Ez
dago bertso egilerik bertso libururako jauzia egiten duenik, elkarrekin harremanetan dagoen bertso multzoa moldatzea xede duenik. Lotura bertso soltera murriztu eta bertso solteak pilatuz doaz.
|
|
2014
|
|
|
Azpiohar bat: Xamuiok bertsoak jarri zizkion kontzilioari, hori gogoratzen dute behintzat haren senideek, baina
|
ez
dago bertso haien inongo aztarnarik.
|
|
|
Xamuiok kantatu zizkion bertsoak benetakoak zirela sinetsi behar izan zuen Zavalak. Halabeharrez,
|
ez
baitzegoen bertso horien beste arrastorik inon. Ezin jakin non entzun zituen bertsook Xamuiok, zuzenean Axurari edo beste norbaiti entzun ote zizkion.
|
|
2015
|
|
|
Txapelketa batean puntuari emandako erantzuna. Garai hartako testuinguru soziala kontuan hartuta,
|
ez
dago bertso hoberik botatzerik. Ez zaio ezer falta, ez dauka ezer soberan, ez dago betelanik.
|
|
|
Hori dela eta, “datu base hau jatorri ezberdina duten bertsoak katalogatu eta gizarteratzeko diseinatzen ari gara. Xenpelar Dokumentazio Zentroan
|
ez
dauden bertso bildumak dituzten erakunde eta elkarteei elkarlanerako tresna bezala eskaini nahi zaie Bertsolaritzaren Datu Basea. Dagoeneko garatutako programa eta bertan bildutako datuei (biografiak, saioak, doinuak, eta abar) etekina atera eta ahalegin txikiagoarekin edozein lekutan eta edozein motatako bertsoak (bat batekoak edo idatziak, bertso-paper edo eskuizkribuak, audio formatutik edo idatzitik jasotakoak, …) bildu eta modu bateratuan aurkitzeko aukera emango du Bertsolaritzaren Datu Baseak.
|
|
2016
|
|
|
Ez zen oso itzulpen fidela, egokitzapena zen batez ere, baina
|
ez
zegoen bertso lerro original bat ere. Isilik gelditu ziren denak irakurketaren ostean, Josebari so.
|
|
2017
|
|
|
Ez zuten kezka kolektibo edo kulturalik. Horregatik
|
ez
dago bertso tailerrik, transmisioa naturala da hemen duela asko egiten zen bezala. Dokumentazioa, adibidez, barreiatua dago; inprobisatzaile bakoitzak dauka bere altxorra.
|
|
|
Lokalean hala moduz egindako grabazioa da, burla haizez kantatutako hamarreko txikiarekin hasten dena. Hain da grabazio txarra,
|
ez
baitago bertsoaren lehen bi puntuak ulertzerik ere: bukatu eta gero edateko ardua nik afaltzeko behar det bakailu freskua ohetik behera eta puskatu eskua.
|
|
2018
|
|
|
Hori ote da isiltze horren arrazoia? Nekez aurkitu da historian zehar, Joxe Mari Lopetegi bezala bertsoen bitartez kausa politiko bati horren gartsurik atxiki zaion bertsolaririk, eta haren bertso jardunean gorabeherak nabariak diren arren, “txarrik ezean
|
ez
dago bertso onik”, liburuak egin zaizkion asko baino bertsolari hobea izan zela esango genuke beldurrik gabe.
|
|
2020
|
|
|
Anatx eta bere osaba Otaño hori hasi ziren jo eta ke, eta gu ere animatu ginen. Eta gogoan dut Euzkitze deseroso sentitu zela, ez zuela bat ere disfrutatu,
|
ez
zegoelako bertsotan egiteko baldintza gutxienekorik. Bertsogintza bizitzeko modu ezberdinak daude, eta nik oso ondo ulertzen dut Euzkitzek orduan eta gero ere izan duen jarrera eta eskakizun maila.
|
|
|
Gipuzkoan, Salbuespen Egoeran
|
ez
zegoen bertso jaialdirik. Debekaturik egon ziren Lurdes, Xabier, Benito eta Mikel ere.
|
|
|
Bertsolariak finalean gozateza nahi dut, baina baita ikusleek goza dezaten ere. Gainera, ikusita gaur gaurkoz
|
ez
daudela bertso saioetara joateko aukera asko, bertsozaleei esango nieke gaurko saioaz gozatzen saiatzeko.
|
|
2021
|
|
|
Gure garaian oso zaila zen abiatzea.
|
Ez
zegoen bertso eskolarik, eta asko gustatu behar zitzaizun bertsotan jarduteko. Hori bai, gora iristea errazagoa zen, tartean jende gutxi zegoelako.
|
|
|
|
Ez
dago bertso eskola bat beste baten berdina denik. Hainbat aldagai daude, bakoitzari ezaugarri bereziak ematen dizkiotenak:
|
|
2022
|
|
|
Eta hori angustia pixka batekin bizi nuen. Orain oso dibertsifikatuta nabil, nire zorion emozionala
|
ez
dago bertsoen menpe, eta horrek laguntzen du kanpotik ikusten gertatzen ari dena, angustiarik gabe.
|
|
|
Aurten, bost belaunaldi aritu dira kantuan, eta gaurkoak ere hori irudikatuko du. Bertsolari guztiak
|
ez
daude bertso ibilbidearen une berean. Batzuk plazan historikoak diren bertsolariekin kantuan aritu ziren gazte zirela, eta orain haiek dira beterano.
|
|
2023
|
|
|
Ikastaroa jaso ez zuten ikasleak ere animatu ziren, Lehen Hezkuntzako 4 mailakoak. Arbizutik ikasle bat joaten da ere, Arbizun
|
ez
baitago bertso eskolarik.
|