|
2009
|
|
|
Arkeologiak diskurtsoen barne jokoa jorratzen du; diskurtso antolamenduak aztertzen ditu baina, hori bai, praktika
|
ez
diskurtsiboei eutsiz, alderdi diskurtsiboaren laguntzailetzat harturik. Praktika ez diskurtsiboek —praktika sozial, politiko eta ekonomikoak, gertakari historikoak, hezkuntza sistemak, gizarte asistentziarako erakundeen, hezkuntza sistemen, jurisprudentziaren eta beste hainbaten aldaketak— ez lukete eraginik praktika diskurtsiboetan, jakiteetan.
|
|
|
Arkeologiak diskurtsoen barne jokoa jorratzen du; diskurtso antolamenduak aztertzen ditu baina, hori bai, praktika ez diskurtsiboei eutsiz, alderdi diskurtsiboaren laguntzailetzat harturik. Praktika
|
ez
diskurtsiboek —praktika sozial, politiko eta ekonomikoak, gertakari historikoak, hezkuntza sistemak, gizarte asistentziarako erakundeen, hezkuntza sistemen, jurisprudentziaren eta beste hainbaten aldaketak— ez lukete eraginik praktika diskurtsiboetan, jakiteetan. Genealogiak, aitzitik, alderdi diskurtsiboaren esklusibazko garrantzia —alderdi ez diskurtsiboarenaren kaltetan— auzitan jartzen du.
|
|
|
Praktika ez diskurtsiboek —praktika sozial, politiko eta ekonomikoak, gertakari historikoak, hezkuntza sistemak, gizarte asistentziarako erakundeen, hezkuntza sistemen, jurisprudentziaren eta beste hainbaten aldaketak— ez lukete eraginik praktika diskurtsiboetan, jakiteetan. Genealogiak, aitzitik, alderdi diskurtsiboaren esklusibazko garrantzia —alderdi
|
ez
diskurtsiboarenaren kaltetan— auzitan jartzen du.
|
|
|
Horrela, bada, gizakiaren subjektibazioa praktika diskurtsibo eta
|
ez
diskurtsiboen bitartez gertatzen da, tartean egiaren instantziak dautzala. Horrela osatzen da gizakien askatasuna higatzen duen subjektibotasuna, botere sare jakin baten eskakizunen arabera, egiaren instantzien arabera.
|
|
|
" Nietzsche, la genealogie et l’histoire" idazlanean, praktika diskurtsibo eta praktika
|
ez
diskurtsiboen arteko loturak aztertzeko ez ezik, historia interpretatzeko modu bat eskaintzeko ere metodo gisara darabil Foucaultek genealogia.
|
|
|
Izan ere, zaila da ez jarraitutasuna pentsatzea erabilera diskurtsiboetatik soilik abiatuta. Horregatik baliagarria izango zaio Foucaulti erabilera
|
ez
diskurtsiboetara jotzea, jakitea eta boterea elkarrekin harremanetan jartzea. Horrela, bai Nietzsche bai bere genealogia Foucaulten proiektura egokitzen dira.
|
|
|
Hona beste aspektu bat, praktika diskurtsiboen eta praktika
|
ez
diskurtsiboen arteko erlazioena, hain zuzen. Bi praktika horiek alderatu ditu Dumezilek, bien arteko isomorfismoak aintzat harturik.
|
|
|
Horrela, bada, erotasuna adibide harturik, zalantza cartesiarraren prozesuan erotasuna alboraturik, bere baitan daraman keinuarekiko isomorfo ikusten du eta" zentzugabekeria" bereizten du barnerapen erakundean Foucaultek. Praktika diskurtsibo eta
|
ez
diskurtsiboen arteko erlaziora begira, egokia dugu zientziaren eta ideologiaren arteko lotura kontsideratzea. Dumezilen iritziz, ideologia ez da errealitate sozialaren ordezkapen itxuragabeturik; marxismoak erabili izan ohi duen zientzia/ egia eta ideologia/ estalketa erlazioen arteko zatiketa auzitan jartzen du.
|
|
2017
|
|
|
Mapa hauek lurraldetze gainjarriak erakusten dituzte (ikus behean), hau da, praktika diskurtsiboen eta
|
ez
diskurtsiboen bitartez artikulatzen diren muga eta lurraldetasun ezberdinak. Mapetan limite geografikoak, muga estatalak eta nazionalak ditugu, lurraldetasun digital eta fisikoak, lurralde juridiko, instituzional eta diskurtsiboak.
|
|
2019
|
|
|
Azterketa hau aurrera eramateko, Literaturaren Soziologiaren baitan sortutako “postura literarioa” nozioari (Meizoz, 2007) erreparatu diot: postura literarioak egilearen dimentsio diskurtsiboa zein
|
ez
diskurtsiboa biltzen ditu, eta bi mailatan eman daiteke. Batetik, kanpora begirako maila aintzat hartzen du:
|
|
2021
|
|
|
Abesti gehienetan beraiek izan ziren banda, eta musikarien antzeak eta abestien moldaketa bikain eta koherenteak kalitatea omenaldiaren maila berean egotea eragin zuten. Hain justu, parada ezin hobea izan zen ikusteko mainstreamarekiko aldea ez dela ausazkoa,
|
ez
diskurtsiboa: La Oreja de Van Goghek Las tornas cambian (Egoera aldatzen da) bertsionatu zuten, eta beren erregistroan ondo aritu baziren ere, besteekiko aldea nabarmena suertatu zen, hala moldaketetan nola exekuzioan.
|
|
2022
|
|
|
Libertimenduaren barruan herri kulturaren hainbat atal sartzen dira, besteak beste, musika, dantza, antzerkia edota bertsoa eta orokorrean, umorearen erabilera ohikoa izaten da, transgresio gune bezala bilakatuz batzuetan, gazte identitatea lantzeko toki bezala ere kontsideratuz (Bastida, 2021). Modu horretara, ikusi daiteke herri kulturaren eta hizkuntzaren uztarketaz gain, beste elementu batzuek ere garrantzia hartzen dutela hizkuntzaren marko
|
ez
diskurtsibo horren garapenean.
|
|
|
3.1 Hizkuntzaren marko
|
ez
diskurtsiboaz
|
|
|
Antropologoaren proposamena oso baliozkoa egiten da artikuluan planteatu nahi dena azaltzeko: alegia, nolabait esatearren, hizkuntza ez dela" bakarrik" garatzen den zerbait, baizik eta, honek alderdi
|
ez
diskurtsiboa daukala eta praktika eta testuinguru batzuei lotuta ematen dela. Planteamendu honen jarraipen gisa ulertu daiteke baita ere Pierre Bourdieu (2008) soziologo ezagunaren proposamena, hots, hizkuntzan egitura soziala plasmatzen dela.
|
|
|
Ikusi da euskararen biziberritze prozesuetan hizkuntzaren garapena elementu kulturalekin batera joan dela eta hizkuntzaren garapena testuinguru
|
ez
diskurtsibo batean ematen dela.
|
|
|
Atal honetan, funtsean, hizkuntzaren izaeran nahi izan da sakondu eta bereziki azpimarratu nahi dena, hizkuntzaren alderdi
|
ez
diskurtsiboaren garrantzia da. Uste da, alderdi hau orain arte gutxi landu dela hizkuntzaren biziberritzeari begira eta aukera eta bide berriak eskaini ditzakeela kontuan hartzen bada.
|
|
|
Jada artikuluaren norabideari noranzko argi bat jarri zaio: ikusi da, batetik, euskararen biziberritze prozesuetan hizkuntzaren garapena elementu kulturalekin batera joan dela; bestetik, azpimarratu da hizkuntzaren garapena testuinguru
|
ez
diskurtsibo batean gertatzen dela baita ere. Hein honetan, hurrengo galdera pertinentea honakoa da:
|
|
|
Hein honetan, hurrengo galdera pertinentea honakoa da: zein da edo zerk osatuko luke hizkuntzaren marko
|
ez
diskurtsibo hori. Nola definitu zer den eta zer ez den aurretik aipatutako hizkuntzaren testuinguru kulturala?
|
|
|
Hizkuntzak marko
|
ez
diskurtsiboa duela esan da, alegia, testuinguru kultural batean garatzen dela eta testuinguru hori hizkuntza bera lantzen den errepresentazio eta praktikek osatzen dutela. Dena dela, eredu hau nola itzuli daiteke urteanhizkuntzaren biziberritzera?
|
|
|
hain zuzen, hizkuntzaren inguruan garatzen diren praktika eta errepresentazioetan. Gure iritzian, hizkuntzaren biziberritzea bultzatzeko hizkuntza inguratzen duten praktika eta errepresentazioetan eragin behar da, finean, hauek osatuko luketelako hizkuntzaren marko
|
ez
diskurtsiboa.
|
|
|
Orain artekoa kontuan hartzen bada, hizkuntzak marko
|
ez
diskurtsiboa duela esan da, alegia, testuinguru kultural batean garatzen dela eta testuinguru hori hizkuntza bera lantzen den errepresentazio eta praktikek osatzen dutela. Dena dela, eredu hau nola itzuli daiteke urtean hizkuntzaren biziberritzera?
|
|
|
oso garrantzitsua da kultur praktika hori gazte izateko izaerarekin transgresioarekin edota umorearekin lotzearen ideia. Izan ere, hizkuntzaren garapena horiekin batera ulertu behar da halabeharrez, hizkuntzaren marko
|
ez
diskurtsiboa ere osatzen duten heinean. Hain zuzen, horixe bera da hizkuntza bere testuinguruan praktika eta errepresentazioetan ulertzea:
|
|
|
Zehazki, azken urteetan hizkuntza antropologiatik egin diren ikerketetan oinarritu gara eredu honetara heltzeko, beraien proposamenetan hizkuntzaren marko
|
ez
diskurtsiboa kontuan hartzen duten heinean. Adibidez, Jone Miren Hernandez eta Jaime Altunak (2017) gazteen euskara erabilerari dagokionean honakoa esaten dute:
|
|
|
Hizkuntza marko
|
ez
diskurtsibo batean ere lantzen da; horregatik, bere garapena kultur testuinguruan beti ere, modu ireki batean ulertuta landu behar da.
|
|
|
Hortaz, atalarekin amaitzeko, laburpen gisa esango da hizkuntza marko
|
ez
diskurtsibo batean ere lantzen dela; horregatik, bere garapena kultur testuinguruan beti ere, modu ireki batean ulertuta landu behar da. Honen helburua testuinguruko beste elementuekin harremanetan jartzea izango litzateke eta erabilerarako baldintzak sortzea.
|
|
|
Orain arte hizkuntzaren kultur testuinguraketaz hitz egin da: hizkuntza marko
|
ez
diskurtsiboan ere garatzen dela aipatu da eta beraz, testuinguru hori ere kontutan eduki litzatekeela hizkuntzaren biziberritzean. Hein honetan, euskararentzat baldintza egokiak testuinguruari lotutakoak dituzten guneak ere sortu behar direla aipatu dugu, testuinguruak hizkuntzaren erabilera baldintzatzen duelakoan.
|
|
|
Aurretik esan bezala, hiru kontzeptu hauek ondo uztartzen dira beraien artean eta marko teoriko sendo bat egitea ahalbidetzen dute. Artikuluan zehar planteatzen ari garen ereduari dagokiola berriz, uste dugu kontzeptu hauek hizkuntzaren marko
|
ez
diskurtsiboaren garrantzia aitortzen dutela: izan ere, ikusi da praktika komunitate kontzeptuak artikuluan zehar aldarrikatu den hizkuntzaren testuingurua kokatzen eta inguruko praktikekin harremanetan jartzen laguntzen duela; hizkuntza sozializazio paradigmak berriz, testuinguru hauetan euskararen sozializazioa transmisioa nola ematen den ulertzen lagunduko luke; eta azkenik, testuinguru hauek egokiak suertatzen badira, hizkuntza mudantzak emateko aukerak areagotu egingo direla suposatu daiteke.
|