|
2001
|
|
|
Laster izango dugu egokiera, sorta hau osorik argitara bezain laster, euskal literaturaren berri zehatzagoa izateko.
|
Ez
ahal zaigu guri irakurtzeko gogoa ahituko, nahiz lehendanik ezagutzen bagenituen ere irakurgaiak.
|
|
|
|
Ez
ahal da Etxepare zaharren hau liburu sail honen hasiera izan den bezala bukaera ere izango! Ez dira horiek noski, eragile ditugunen asmoak.
|
|
|
Eta" barojalariak" ahora orduko, Santiago Aizarna idazle bipil beldurgabea dator gogora. Arlote pobrea naiz, baina bertso pare bat eskaini nahi nioke egunen batean (urte luze emankorren buruan baizik
|
ez
ahal zaio etorriko!) izango duen hilarrian ipintzeko. Franklinenak daramatzanen antzekoak dira34:
|
|
2002
|
|
|
Lehen kartzelara sartu zutelako; orain, Â berriz, ezkutuan bizi beharra daukalako.
|
Ez
ahal dute harrapatuko, behintzat! Matilderen azkena izango lukek.
|
|
|
" Hire aita gogorra dela, baina oraingoan bigundu behar dik ondo!", ziotson  beste batek irribarrez... " ETAkoak, behintzat,
|
ez
ahal dituzte harrapatuko!", sekula plater bat puskatu ez zuela zirudien aingeru aurpegi batek... " Bukatu zaizue pagotxa, burges putakumeok!", harro, harago zegoen beste batek...
|
|
|
" Apendicitis" entzun uste diok goizean Meliri.
|
Ez
ahal da ezer larria izango!
|
|
|
Zure belarri baldarrek
|
ez
ahal dute  kontzentraziorik galduko! esan nion txantxetan.
|
|
|
Eta niri begira:
|
Ez
ahal zara zu aterako!
|
|
2003
|
|
|
Juan Tomas, esate baterako, Santanatan Txakurtxulon lehen musua eman zidana (Martin zenak
|
ez
ahal ditu hitz hauek entzungo), oraindik lerden eta tente dago, benetako mutilzahar. Eta etxepetik pasatzen den guzti guztietan begiratzen du nire miradore aldera.
|
|
|
" Etarren amek negar egiten dute beren semeak hiltzen dituztenean, baina batez ere beren semeek hiltzen dutenean".
|
Ez
ahal da argi?
|
|
|
Zaindari, harrapa ezazue!
|
Ez
ahal dut anitzetan errepikatu hor dagoena jada ez dela arrotza baino?
|
|
2008
|
|
|
Eta aitaz akordatu naiz. Baina
|
ez
ahal du ezer esan behar!
|
|
|
–
|
Ez
ahal digute afaria izorratuko! –esan du amak ahapeka.
|
|
|
...tean hartu nuen, foralak elkarrekin hitz egiten hasi ziren nik esandako tokia non ote zegoen deliberatzen, eta zerbait garbia atera zutenean, foral batek ez beste guztiek jatetxetik alde egin zuten, eta autoen gurpil hotsak sentitu nituen berriro, eta gurekin gelditu zen polizia forala, zorrotza eta ezpainestua bera, galderak egiten hasi zitzaidan berriro, etxekoandrea haserretzea lortu zuen arte,
|
ez
ahal zuen ikusten zein egoeratan nengoen, ordubete lehenago senarrarekin afaltzen goxo goxo, eta orain berriz..., eta etxekoandrea, esaldia bukatu ezinik, negarrez hasi zen hura ere, ez diot sekula behar bezala eskertuko hain ondo portatu izana nirekin, eta hartan geundela, bi emakumeok zinkurinka eta polizia ezpainestua, berriz, begirada zorrotzez, ordu laurden bat lehenago doi alde egindako pol...
|
|
|
Nik bizi nahi nuke hizkuntza bat naturalki nola egiten den eta halaxe: ez nahi bezala(" iritzira"),
|
ez
ahal bezala(" ezinean") eta ez behar bezala(" zuzen"), baizik eta bestela.
|
|
2009
|
|
|
" Umeak
|
ez
ahal du iskanbilarik sortuko! –eskatzen zion arren Jainkoari?.
|
|
|
–
|
Ez
ahal da metodo psikoanalitikoa izango. Probatuta nago, arrakastarik gabe.
|
|
|
Harik eta Lescunetik telefonoz deitu zidan arte.
|
Ez
ahal da berandu izango. Besteek nola amaitu zuten gogoratze hutsarekin ileak lazten zaizkidak.
|
|
|
Baina erraiek esaten zidatek gauza ez doala bide onetik. Ostia;
|
ez
ahal zuten istripuren bat izango; ezinezkoa duk, arreba katu bat baino arinago igotzen eta jaisten duk.
|
|
2010
|
|
|
Mari (Idor): Jainkoagatik hortik, neska, zer ari haiz hor inguruka... astoak bere burua laudatzen... arren,
|
ez
ahal haiz horrela mintzatuko 418 jenderen aitzinean, ahalgez ere...
|
|
|
Aita!
|
Ez
ahal duzu horien kontra tiratu!?
|
|
|
Ze gauza bitxia! eta
|
ez
ahal zinen zu ere hortako hunara itzuli, denboraren bultan, bizi guzia beste nonbait eginik, lagunak utzirik... he, hori da ttantta?
|
|
|
(Besoak lepo inguruan emanez.) Eta ni noraino eraman nindezakek?
|
Ez
ahal dituk bakarrik amerikanosak promenatzen?
|
|
|
Ani:
|
Ez
ahal zenituzke zuk hunkitzen ari zure estremitateak. Ez ahal zira zu bizkarra paretaren kontra, hor Agerreko arraza, odol bereko kente eta familia oneko jende...
|
|
|
Ez ahal zenituzke zuk hunkitzen ari zure estremitateak?
|
Ez
ahal zira zu bizkarra paretaren kontra, hor Agerreko arraza, odol bereko kente eta familia oneko jende... Nahi nuke jakin ze kondatu diezun gazte horieri horrela ilusitzeko!
|
|
|
Zer duzu gordetzeko?
|
Ez
ahal dugu jakiten ahal?
|
|
|
Besteak bezala!... Hi,
|
ez
ahal duk uste...
|
|
2011
|
|
|
Eta gau hura benetan iluna zen.
|
Ez
ahal zen baldinbaitere izaki maltzur horietako bat etorriko, iluntasuna baliatuz, eskopeta bat eramatera...
|
|
|
–Oraintxe pentsatzen nengoen zeruak argitzeko itxura zeukala.
|
Ez
ahal da berriro alertaren bat izango... Inozoak dira ume hauek gaua Parisen pasa nahi izateko, baina adin horretan arriskuan gaudela jakiteak atsegina ematen du, eta ahots apalagoz amaitu zuen?, beste gozotasun bat ematen dio amodioari.
|
|
|
Zorionean planto eginda, itxura guztien arabera.
|
Ez
ahal dira nire aitormenak izango zure zoriona urratuko dutenak...
|
|
|
Ezin esan, ezta, auto zuria ez izateak dezepzionatu egin zuenik ere.
|
Ez
ahal zen hain burutik egina egongo. Hala ere, irudipena dut nahiko irentsia zuela halako estualdiren batean hil beharraren patua.
|
|
|
ez agertzea erabaki du. Txarrenean, txakurren atzaparretan dago orain, eta laster izango dute gure asmoen berri,
|
ez
ahal zitzaion horrelakorik gertatuko! Zernahi delarik ere, zerbait dabil ezagutzen ez ditugun eremu eta zirkunstantzia batzuetan, baina ez gugandik oso urruti:
|
|
2012
|
|
|
Gainerako hirurek amaitu dute ia postrea eta Luisek ez dio oraindik begiratu ere egin. Lagunen erantzuna aditutakoan, bada, liburua egiteko ardura eman zioteneko Axularren larruan, mutatis mutandi, ikusi du bere burua (haren harrokeriarik
|
ez
ahal zuen erakutsiko, behintzat). Hari eskaini ziotenaz beste, berari ez diote desenkusatzeko aukerarik ñimiñoena ere eman.
|
|
|
Antzerki Metafisikoaren Lehen Astea. Datorren urtean
|
ez
ahal zaie bigarren aste bat antolatzea otuko. Udaletxeko nori bururatu zitzaion halako zerbaiti subentzioa eman eta hiriko aretorik onena haien esku uztea?
|
|
2018
|
|
|
Gurean ale gutxi daude, baina Bilbokoan egon nintzenean milaka eta milaka ikusten ziren apal iritsezinetan pilatuak.
|
Ez
ahal dituzte orriak itsatsiak edukiko, behintzat! –esan du, eta bigarren eskuko dendan gertaturikoa azaldu dio Heleneri.
|
|
|
Erotu beharrean jaiki naiz tximinia aurretik, eta aulkiei ostikoka eta mahaiari ukabilka hasi naiz.
|
Ez
ahal nau hartuko ez zeruak eta ez infernuak! Orduan mahaiaren ertzean zerbaitek jo dit begia:
|
|
|
–Bego lasai, ez dut uste halako kodizeen premian izango naizenik... Armarri huts baten gorabeherak
|
ez
ahal nau hainbestera behartuko!
|
|
|
–Arrisku gorrian zaude zeu ere, Jonane.
|
Ez
ahal zara ohartzen? –Bi eskumuturretatik eutsiz, neska neureganatu, eta begietara so errepikatu nion itauna?:
|
|
|
–Aukera bururatu berriak suspertu egin zion une batez kemena, eta ukabila jaso zuen zerurantz, beste eskuko hatz erakusleak nire ezpainetan segitzen zuela?:
|
Ez
ahal da oraintxe bertan hilko!
|
|
|
Erantzunik ez, soldaduek. Deabruak
|
ez
ahal ditu soldaduak infernuko giltzari egingo, halatan infernuan inork ez luke-eta Battis Toberarik ikusiko!
|
|
|
Gogora datorkit magister artium zaharrarekin behin izandako solasaldia; oroitzapenaren kontaerak
|
ez
ahal nau gehiegi desbideratuko!
|
|
2019
|
|
|
âSentitzen dut hori entzun beharra.
|
Ez
ahal zen izango, behin  tzat, nik egindako iradokizunen batengatik.
|
|
|
Oiloa!
|
Ez
ahal zaio ustelduko bere...
|
|
|
Testuaren arabera, pintoreak ez daki pintatzen, baina bai pianoa jotzen. Idazleak izan ezik dioen tokian ez ezik idatzi nahiko zuen noski,
|
ez
ahal zen ironia izango, egileak sarritan goraipatu izan baitu margolariaren artea. Testuak, ordea, justu kontrakoa dio.
|
|
|
hizkuntza irakasteko filosofiak, programak, testuek, irakasleek, familiak, gizartean errotutako ustekeriak...? sartu die nerabeoi hitz ustez arrotzen arbuioa, eta laster
|
ez
ahal die kenduko hitzaren poza ere.
|
|
|
baina oso gaztea ez den edonori agudo datorkio gogora 1983ko San Bartolome goizeko eta biharamuneko uholde makur galant haiek. Ezusteko tamainakorik ez da izan bestela, eta
|
ez
ahal da izango ere!
|
|
|
Badakit jendeari energia eskura zerbitzeko pentsatuta daudela horiek denak eta aurrerantzean ipini nahi direnak.
|
Ez
ahal dira pentsatutako guztiak kokatuko! Badirudi energia sortzaile eskuragokoak badatozela, naturari triskantza apartekorik egiten ez diotenak eta edozein kokagunetan zut ipintzeko tamainakoak.
|
|
2020
|
|
|
" Eszena leuntzen du bukaerako amets itxurako eldarnio horrek. Urbinak
|
ez
ahal dio aitzakiarik bilatuko!", pentsatu eta libretoari orri zuri bat erauntsirik, bertan idatzi nuen:
|
|
|
Barkamena eskatuko diot atzokoagatik. Eta Duarte lepatente hori
|
ez
ahal da tartean egongo!
|
|
2021
|
|
|
Jonanek ez zekien nik banuela Unanueren berri; berri zaharrak, baina berri; hala ere, ez zuen jakingo nire ahotik hitz erdi bat ere.
|
Ez
ahal zen hasiko herrian galdezka, mutiko apaizgaiaren etxean edo.
|
|
|
Disko hegalari batek bezala harama hegazkin horrek auskalo nora.
|
Ez
ahal dik bekokia kraskatuko.
|
|
|
" Erle ernegatuak,
|
ez
ahal da orain Albarekin erabiltzen ariko!", erregutu nien Mari jainkosari, Urtziri eta euskal jainko jainkosen panteoi osoari.
|
|
|
–Seinaleen arabera, Tasiorekin egon luke hemen, erantzun nuen, kezkatan?.
|
Ez
ahal dugu horma artean sartuta aurkituko, bederen!
|
|
|
Kar! ⣠Eta
|
ez
ahal duk egongo! Hire pisu laguna behintzat enikek begien bixtan ikusi nahi ere!
|
|
2022
|
|
|
Larunbat arratsean feriara joateko baimena eskatu nuen. Izeba harritu egin zen, eta esan zuen
|
ez
ahal zela framazonen konturen bat izango. Eran  tzun gutxi ematen nituen klasean.
|
|
|
Eran  tzun gutxi ematen nituen klasean. Maisuaren aurpegia amultsutasunetik zorroztasunera igarotzen ikusi nuen; esan zidan
|
ez
ahal nintzela alfertzen hasia izango. Ezin nituen nire pen  tsamendu alderraiak bildu.
|
|
|
–Oraindik ez, esan zuen O. Connor jaunak?.
|
Ez
ahal gaitu, Jainkoarren, gaur gauean zurtz utziko.
|
|
|
–Baina esaiozu barrura etortzeko, Mary Jane, eta itxi atea. Jainkoarren,
|
ez
ahal zidan entzungo.
|
|
|
Lily, etxezainaren alaba, oinak galdu beharrean zebilen, literalki.
|
Ez
ahal zuen jaun bat behe solairuko bulego atzeko jaki toki txikira eraman eta ez ahal zion soingainekoa kentzen lagundu, han hasten zen atariko txirrin zaratatsua joka berriro, eta korridore hutsean barrena lasterka joan behar zuen, beste gonbidatu bati atea zabaltzera. Eskerrak ez zituen andreak ere atenditu behar.
|
|
|
Lily, etxezainaren alaba, oinak galdu beharrean zebilen, literalki. Ez ahal zuen jaun bat behe solairuko bulego atzeko jaki toki txikira eraman eta
|
ez
ahal zion soingainekoa kentzen lagundu, han hasten zen atariko txirrin zaratatsua joka berriro, eta korridore hutsean barrena lasterka joan behar zuen, beste gonbidatu bati atea zabaltzera. Eskerrak ez zituen andreak ere atenditu behar.
|
|
|
Delacourren korrespondentzia hartu eta bulegotik irten zen. Alleyne jauna
|
ez
ahal zen konturatuko azken bi eskutitzak falta zirela.
|
|
|
–
|
Ez
ahal zaituzte eramango. Eta, eramaten bazaituzte, ez ahal zaituzte hilko.
|
|
|
–Ez ahal zaituzte eramango. Eta, eramaten bazaituzte,
|
ez
ahal zaituzte hilko. Agur, jauna; eta mila esker, mila mila esker.
|
|
|
Javier banku batean eseri zen, zeinetatik, begi ertzetik, erbi hilen multzoa ikusten bainuen berrien lanpasean, eta Javier hizketan hasi zenean, ni erne nengoen ez ahal zirela etxetik irtengo eta
|
ez
ahal zituztela erbiak ikusiko. " Mesedez, mesedez, ez ditzatela ikus, ez ditzatela ikus", pentsatzen nuen.
|
|
|
Javier banku batean eseri zen, zeinetatik, begi ertzetik, erbi hilen multzoa ikusten bainuen berrien lanpasean, eta Javier hizketan hasi zenean, ni erne nengoen
|
ez
ahal zirela etxetik irtengo eta ez ahal zituztela erbiak ikusiko. " Mesedez, mesedez, ez ditzatela ikus, ez ditzatela ikus", pentsatzen nuen.
|
|
|
–
|
Ez
ahal gaituzte bonbardatuko! Ez ahal gaituzte bonbardatuko!
|
|
|
–Ez ahal gaituzte bonbardatuko!
|
Ez
ahal gaituzte bonbardatuko! Ez ahal...
|
|
|
Ez ahal gaituzte bonbardatuko!
|
Ez
ahal...
|
|
2023
|
|
|
Bisitatzailearen ustetan, debekuak errealitatearen argigarri dira. Coruñako hiritarrek, Galizia osoko lagunen antzera, ogia eskaintzen diote eskekoari, antzinako usadioa da eta
|
ez
ahal da aldatuko. Minako kondesa Juana MarÃa de Vega izan ez balitz, egoera okerragoa zatekeen:
|
|
|
Madrilen abiatutako bidaiak akitua utzi ninduen, zaldi  kotxe kalamastragorik, eta buruko minek aste osoan erasan didate. Berori
|
ez
ahal da harrituko malenkonia papereratzen baldin bazait, nik kontrakoa nahi nukeen arren, eta onartuko ahal du nire eskutitzen bat osasun kontuetara mugatzen baldin bada, izan nirearen berri emateko, izan berorrenaz galdetzeko.
|
|
|
Ez dinat nahi nik hi ikusterik... Ohean zagon, sukarrarekin,
|
ez
ahal din jakingo.
|
|
|
" Gure arbasoek uste zuten urtarrileko hamabi lehen egunak zotalak zirela, hots, bakotxak aintzinetik salatzen zuela nolako aroa izanen zen berari zoakon ilabetean".
|
Ez
ahal da galduko usantza zahar eta eder hau!
|
|
|
Mugikorrarekin denbora gehiegi ematen duen nerabeari: " Nola galdu dezakezu horrenbeste denbora horrekin!","
|
Ez
ahal duzu ganorazko zerbait egin nahi?"... Helduon artean, adibidez, ezohiko gizentasuna duten pertsonen aurrean:
|
|
|
Desbideratu, eta banoa ttapa ttapa Saturraran aldeko igarobidetik; Harbide deitzen genion umetan.
|
Ez
ahal zioten izena aldatuko. Han eskalatzen ibiltzen ziren seminarista ikaskide batzuk, sokak gerrian lotuta, goitik apaizen batek eusten ziela.
|
|
|
Asmatuko ahal dugu.
|
Ez
ahal gara eroriko esklabotza teknokratiko berri batean, algoritmo psikopaten mende.
|