|
2006
|
|
|
50 urtez ez baldin bada aldatzen esparru legala, zer egin behar da? Horrek erran nahi du ez garela
|
euskararen aldeko
politika publiko batzuetan sartu behar. Ez dut erraten hori ez dela gai inportantea, baina garen egoeran ezin dugu erran esparru legala aldatuko den ala ez.
|
|
2011
|
|
|
Horri helduta, etorkizuneko erronkei buruz galdetu zaie: euskararen erabileran eragiteko giltza, tokiko administrazio mailako lanaren garrantzia, sentsibilitate guztiek bat egiteko eta diskriminazio positiboa bideratzeko eredua, komunikabideek eta teknologia berriek normalizazioan duten papera, eta krisiak nola eragin diezaieken
|
euskararen aldeko
politika publikoei.
|
|
2012
|
|
|
Naziogintza prozesuak (ikuspegi intentsiboa) hasieran paradigma etnikoidentitarioa hobetsiko du, esaterako, hizkuntz komunitatea lehenetsiz. Zentzuhorretan,
|
euskarari buruzko
politika publikoetan, batez ere, hizkuntz komunitatehorren sendotzea proposatuko du, hizkuntzan oinarritutako identitatearen koherentzia eta barne homogeneotasuna sendotu nahian: «euskaldunak euskaraz» izangolitzateke lelo tipikoa, (g) une jakin batzuetan hegemonia ezartze aldera.
|
|
2015
|
|
|
|
Euskararen aldeko
politika publiko horren hedatzeko mugak EEPk obragintzarako dituen ahal murritzetan ikusten ditu, bestalde: " EEPk erakunde eskudunak konbentzitzeko [estatua, departamendua, eskualdea, besteak beste] eta partaidetzak lotzeko duen gaitasunaren araberakoa da".
|
|
2017
|
|
|
|
Euskararen
politika publikoak zilegitasuna irabazi du, bai, baina gaur egun bere hazkundeari loturiko zailtasunei aurre egin eta egokitu behar zaie.
|
|
|
EEP osatzen duten Euskal Kulturaren aldeko Herrien arteko Sindikatuak txos ten bat osatu zuen 2015ean prospekzio lan bat plazaratuz, elkargo bakarraren sor tzeari begira. Txostenak bereziki deskribatzen zuen
|
euskararen
politika publikoa ren orain arteko ibilbidea eta aurrera begirako pausoei buruzko gogoeta, beharretatik abiatuz. Txostenean agertzen da44 EEPk behatze funtzio bat bete lukeela, bereziki hiru kasutan:
|
|
2021
|
|
|
Ofizialtasun printzipioa eta hizkuntza eskubideen aitorpena baztertuta, bi dira Frantziako Konstituzioan erabil daitezkeen tresnak
|
euskararen aldeko
politika publikoei gaur dutena baino babes handiagoa emateko. Lehena ondare konstituzionalaren gainean oinarritzen da, 2008ko Konstituzioaren erreforman 75 artikulua onartu eta gero28 Xedapen berri honek, oinarri konstituzional bat eman die tokiko hizkuntzei, eta botere publikoei ezarritako obligazio juridikoak sortzeko potentziala dauka (2.1).
|
|
|
|
Euskararen aldeko
politika publikoek kontraerran politiko eta juridiko bat azaleratzen dute, Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan. Euskararen biziberritzearen anbizioa hankamotz gelditzen da frantsesaren monopolioa inposatzen duen marko juridikoaren baitan.
|
|
|
Lehena, Hizkuntza Politika Proiektua, Euskararen Erakunde Publikoak adostu zuen, 2006ko abenduan6 Bigarrena, Euskal Hirigune Elkargoak adostu zuen, 2018ko ekainaren 23ko deliberoaren bitartez7 Horien ondoan, lurraldeko hiru udalerrik, Baionak, Miarritzek eta Hendaiak, haien euskara zerbitzua osatu dute eta hizkuntza plan bereziak plantan ezarri dituzte.
|
Euskararen aldeko
politika publikoa, beraz, bi hizkuntza politika integral eta herri mailako hiru plan horiek osatzen dute, tokian tokiko iniziatibak ahantzi gabe.
|
|
|
Alternatiba hori, zuzenbide konstituzional konstantean eginen da. Bi tresna konstituzional alternatibo mobilizatuz,
|
euskararen aldeko
politika publikoei gaur egun dutena baino lege babes handiagoa ematea da helburu nagusia (2).
|
|
2022
|
|
|
EEP Euskararen Erakunde Publikoaren lehendakaria da Antton Kurutxarri (Baigorri, Nafarroa Beherea, 1978). EEPren helburua
|
euskararen aldeko
politika publiko bat burutzea da. Horretarako, erakundea indartu behar da, hala esan dio Kurutxarrik BERRIAri, azaro hasieran emaniko elkarrizketan.
|
|
|
EEPren helburua da
|
euskararen aldeko
politika publiko indartsu baten eramatea, eta ikusiz zenbat langile ditugun EEPn —hamalau—, eta ikusiz nolakoak diren erronkak, aski indarrik ez dugu egin beharrekoa egiteko. Gure indarren parte handi bat irakaskuntzan joaten da.
|
|
|
Seaskak hautatu duen ereduak, murgiltze osoarenak, frogak eman ditu; euskal hiztunak sortu ditu.
|
Euskararen aldeko
politika publikorako, Seaska da eragile nagusietariko bat.
|
|
2023
|
|
|
Hedabideek euskararen presentzia eta erabilpena garatzeko xedea baldin badute, euskaradun profesionalen kontratatzeko zailtasunak dituzte.
|
Euskararen aldeko
politika publikoaren bultzatzaile gisa, EEPk lurraldeko hedabideak biltzen dituen lantalde bat sortu du. Beharren identifikazio lanaren ondotik, agerian gelditu da heldu diren urteetan lurraldeko hedabideek kazetari euskaldunen behar handia ukanen dutela.
|
|
|
Honela dio EEPk gaur egungo hizkuntza proiektuaren aurkezpenean: «Proiektua, euskalgintzako eragileekin eskuz esku eraman desmartxa baten emaitza dena,
|
euskararen aldeko
politika publikoaren erreferentziazko markoa da». Hitzei zentzua emateko tenorea da.
|
|
|
Eskisabelen arabera, nahiz eta epai bakoitzak bere berezitasuna izan, agerikoa da «sakonean» jarraitutasuna dagoela: «Euskararen aldeko hizkuntza politika egiteko eta
|
euskararen aldeko
politika publikoak egiteko tresneria desegiten ari dira». Izan ere, azken epaiek «muturrera» eraman dute hori, «esplizitatzeraino udalei ez dagokiela hizkuntza planifikazioa egitea».
|