|
2011
|
|
|
Eskariak etengabe ari dira handitzen Lapurdiko, Baxenabarreko eta Zuberoako ikastoletan, eta, ministerioak jokaera aldatzen ez badu, datorren urtean 22 postu hartu ditu Seaskak bere bizkar.
|
Euskararen
murgiltze eredua bermatzeko ezinbesteko dira irakasle leku horiek guztiak. Paxkal Indo elkarteko presidenteak adierazi du egoera «jasanezin» zaiola Seaskari.
|
|
2012
|
|
|
Beraz, lehen egunetik Gobernu berriak erabaki bat hartu du: Werten erreformari men eginez espainolizatzearen helburua duten horiekin kolaboratu eta elebakarrak sortzen segitu edo, hezkuntza sistemaren erreformari ekinez, belaunaldi berriak oso osorik euskaldunduko dituen
|
euskarazko
murgiltze eredu bakarra ezarri. Hizkuntza gatazkak botere gatazkak dira, boterea euskara normalizatzeko erabili nahi ote den erabakitzea da kontua.
|
|
2014
|
|
|
apustu ausarta egin behar du sistema propioaren alde, inongo justifikazio pedagogikorik ez duten gaur egungo hizkuntza ereduak alde batera utzita. Izan ere, hezkuntza komunitate osoak badaki
|
euskarazko
murgiltze ereduak bakarrik bermatzen duela derrigorrezko eskolaldia bukatutakoan ikasleek EAEko bi hizkuntza ofizialak ezagutzea (A eta ereduek ez dute horrelakorik bermatzen, eta beraz, urratzen dute aukera berdintasunaren printzipioa, edozein hezkuntza sistemak bete beharreko printzipioa). Bestalde, Europan, aspaldi deitoratuta daude ikasleak jatorri hizkuntza edo beste arrazoi batengatik bereizten dituzten hezkuntza sistemak, baita kupo politikak ere (ikasleak jatorriaren arabera banatzea; alegia, oztopotzat hartzen dena denen artean banatzea zama hain handia izan ez dadin).
|
|
|
Elebitasuna emaitza okerragoekin lotzen bada, arrazoia ematen zaie gaztelania eskolako irakas hizkuntza izatea (hizkuntza behikularra) eskatzen dutenei (izan ere, horrelako hipotesiak behin mahai gainean jarrita, inork gutxik pentsatuko du nagusi den hizkuntza dela oztopoa; aitzitik, hizkuntza txikia, gutxiagotua, bihurtzen da galga). Azterketa guztiek agerian utzi badute
|
euskarazko
murgiltze ereduko ikasleek lortzen dituztela emaitzarik onenak konpetentzia guztietan, nola iradoki daiteke kontrakoa. Migrazioa, bestalde, iritzi publikoaren aurrean arazo moduan identifikatzea eta familia migratzaile jakin batzuen seme alabak dituzten eskolak porrotarekin edo kalitate faltarekin lotzea arduragabekeria galanta da.
|
|
|
Bidea nekeza izan da eremu ez euskalduneko ikastolentzat. «Bakarrak izan gara
|
euskarazko
murgiltze eredua aurrera eramaten, izugarrizko lana egin dugu, eta hamaika eragozpeni aurre egin behar izan diegu», argitu du Aranazek. Egindako lanak aitorpena behar duela iritzi diote hirurek.
|
|
2020
|
|
|
«Epaiak ez du behartzen euskarazko haur eskolak kentzera; beste era batera egin zitezkeen gauzak, euskarazko eskaintza zeharo murriztu gabe». Lau eskolatan eskaintzen zuten
|
euskarazko
murgiltze eredua orain arte; aurrerantzean, eskola bakarrak izanen du eredu hori, eta beste batean plazen erdiak eskainiko dituzte euskaraz. «Bularreko haurren kasuan, hogei plaza eskainiko dituzue euskaraz, Iruñe osoan.
|
|
|
Eleaniztasunaren aldeko aldarria egin zuen: «Bi hizkuntza modu egoki eta orokortuan irakatsi eta ikasi ahal izateko bide bakarra
|
euskarazko
murgiltze eredua eskaintzea da. Horixe nahi dugu gure txikientzat, eta hautu hori egin nahi duen orok aukera izatea ere bai».
|
|
|
Bozeramaileen arabera, bi hizkuntza ongi menperatuta, errazagoa da beste bat ere ikastea. «Iruñean, bi hizkuntza modu egokian eta orokortuan ikasteko modu bakarra
|
euskarazko
murgiltze eredua eskaintzea da», esan zuten.
|
|
|
Bilbotarra da Maryam Fathi; Mariwanen, Iranen menpeko Kurdistanen jaiotako bilbotarra.
|
Euskarazko
murgiltze eredua nahi, eta gure agintariek eredura bideratu zioten familia, jadanik espainolez bazekitela eta. Ondo ezagutzen du erregimen teokratikoa, haien aurka egin du borroka eta gurean ere baden agenda islamista salatu izan du berdintsu, Europako ezkerraren bolizko dorrearen itsutasuna azpimarratzeko.
|
|
2021
|
|
|
Neurketaren arabera, haur eskolako gurasoen %38, 5ek eskuratu nahiko lukete euskarazko tokiren bat. Iruñe osoan, ordea, gaur gaurkoz
|
euskarazko
murgiltze ereduko eskola bakarra dago, Txantreako Izartegi zentroan. Beste hiru zentrotan gaztelerazko eta euskarazko eskaintza mistoa dago, baina murgiltze eredurik gabe.
|
|
|
Errealitate hori eskuan, gutxieneko proposamen bat egin zuten: lau barrutitako bakoitzean
|
euskarazko
murgiltze eredua bermatzea. «Proposamena gutxieneko bat da; ez da nahiko genukeena».
|
|
|
Ikastetxeak sare bakar horren parte izateko baldintza batzuk zehazten genituen:
|
euskarazko
murgiltze eredua, laikotasuna, inklusibotasuna (segregazioei aurre eginez), euskal curriculuma, pedagogia feminista, doakotasun erreal eta erabatekoa, berdintasun, meritu eta gaitasunean oinarritutako kontratazioa, eta kudeaketa eredu garden eta parte hartzailea, besteak beste. Antolaketari dagokionez, gurean 80ko hamarkadatik ezkerrak aldarrikaturiko egitura deszentralizatua defendatzen dugu.
|
|
|
—28 urteren ondoren, EAEko hezkuntza sistema ez da gai izan guztiz euskalduntzen duen hezkuntza sistema antolatzeko. Gaur gaurkoz,
|
euskararen
murgiltze eredua ez da ikastetxe guztietako errealitate, eta zenbaitetan ez da euskaraz ikasteko eskubidea bermatzen. Horretaz gain, ikasle guztien harrera hizkuntza bilakatu behar da euskara, ikasle eleaniztunak hezteko berariazko harrera planak ezinbestekoak izanik.
|
|
|
—Trantsizio fase honetan, sare bakarraren parte izan nahi duten ikastetxeek diru publikoa jaso dezaten baldintza batzuk ezarri behar dira:
|
euskarazko
murgiltze eredua bultzatzea, laikotasuna, inklusiboak izatea (segregazioei aurre eginez), pedagogia feminista bultzatzea, doakotasun erreala eta erabatekoa (kuotak desagertzera joz), langileen kontratazioa batzordeak ezartzea (berdintasunean, merituan eta ahalmenean oinarrituriko hautaketa prozesuak eginez) zein kudeaketa eredu parte hartzaileak eta gardenak, besteak beste....
|
|
2022
|
|
|
Datorren ikasturtean %7 jaitsiko da
|
euskarazko
murgiltze ereduaren eskaintza Iruñeko haur eskoletan. Urtez urte Iruñeko Udala murrizten ari da euskarazko eskaintza Iruñeko haur eskoletan.
|
|
|
Txantreako Izartegi. «Eredu mistoen sustapenarekin
|
euskarazko
murgiltze ereduaren eta euskarazko transmisioaren kontra doaz», salatu du Iñigo Otxoa HE Gurasoak elkarteko kideak.
|
|
|
«Nafarroako Gobernuan dauden indar euskaltzaleei dei egiten diegu zerbait egin dezaten». Iruñeko lau barrutietan
|
euskarazko
murgiltze eredu bana exijitzen dute, eta Lezkairuko eta Mendebaldeko haur eskola berriak euskarazko murgiltze ereduan izatea. Horretarako eginen dute elkarretaratzea, Murgiltzerik ez euskaraz?
|
|
|
«Nafarroako Gobernuan dauden indar euskaltzaleei dei egiten diegu zerbait egin dezaten». Iruñeko lau barrutietan euskarazko murgiltze eredu bana exijitzen dute, eta Lezkairuko eta Mendebaldeko haur eskola berriak
|
euskarazko
murgiltze ereduan izatea. Horretarako eginen dute elkarretaratzea, Murgiltzerik ez euskaraz?
|
|
|
«Euskara zokoratzen ari dira, argi eta garbi», salatu du Edurne Lekunberri Donibane haur eskolako zuzendariak. Haur eskola horretan, urtetik urtera,
|
euskarazko
murgiltze eredua aukeratzen zuten gero eta familia gehiagok, eta, horri esker, eredua ere handitzen ari zen Haur eta Lehen Hezkuntzan: «Adibidez, atzerritar asko euskarara hurbiltzen ziren haur eskoletan, eta gero galdetzen zuten nola jarraitu ahal zuten euskaraz.
|
|
|
Betebehar horiek zein diren zehaztu dute: segregazio guztiak gainditzea eta inklusiboak izatea,
|
euskarazko
murgiltze eredua bermatzea, laikoa izatea, hezkidetza «egiturazkoa» izatea eta parte hartzea bultzatzea. Konpromisoak hartzera behartzearekin batera, uste dute diru publikoa jasotzeak titulartasunean ere eragina izan lukeela.
|
|
|
Iruñean dauden hamazazpi haur eskoletatik bakarrak eskaintzen du
|
euskarazko
murgiltze eredua. Horien artean, Iruñeko Udalarenak dira hamabi zentro, eta Nafarroako Gobernuarenak, berriz, beste bost.
|
|
|
Azaldu zuten haurrak
|
euskarazko
murgiltze ereduan matrikulatzea «hautu pertsonal hutsaz harago» doala: «Gure haurrak arrazakerian, matxismoan edo LGTBIfobian hezi nahi ez ditugun moduan, ez ditugu hezi nahi euskarari bizkarra emanez».
|
|
|
Etorkizuneko sistema horrek «eskumen eta curriculum esparru propioak» izango lituzke, inbertsio handiagoa (BPGaren %6 helburu), lan baldintza «egokiak» eta segregazioa desagerrarazteko neurri zehatzak (besteak beste, matrikulazio bulego bakarra eta jardueren eta ekipamenduen kontrola aipatu ditu). Era berean, ELAren proposamenen artean ageri dira
|
euskarazko
murgiltze eredua abiatzea eta sare bakarra ezartzea: «Egungo sare banaketa gainditu eta publikoa izango den sare bakarrerako trantsizio neurriak diseinatzea; besteak beste, borondatea luketen eskolak publifikatzeko marko egonkor bat ezartzea».
|
|
|
Halaber, itunean beren beregi jasotzen ez bada ere, murgiltzeaz aritu da Arrese: «Gaur, [atzo]
|
euskarazko
murgiltze eredutik gertuago gaude». Anduezak, berriz, eredu hirueleduna izan du hizpide, akordioaren bertute gisa aipatuta:
|
|
|
Nafarroako esperientzian oinarrituz, gure kezka areagotu besterik ez da egiten.
|
Euskarazko
murgiltze eredua aipatu ere ez da egiten, noiz eta Espainiako Auzitegi Gorenek Kataluniako murgiltze eredua hautsi eta gaztelania behartuki sartu dioten unean.
|
|
2023
|
|
|
eredu mistoak planteatzeak ez die bermatuko haurrei euskararen irakaskuntzan prozesu egokia, ezta gainerako hizkuntzen irakaskuntza ere. Horretarako, Nafarroako Gobernuak zein Iruñeko Udalak
|
euskarazko
murgiltze ereduaren eskaintza aktibo bat egin lukete.
|
|
|
Euskara. «EH Bilduk
|
euskarazko
murgiltze ereduaren alde egingo du», nabarmendu dute. Gainera:
|
|
|
Euskara. «EH Bilduk
|
euskarazko
murgiltze ereduaren alde egingo du», nabarmendu dute. Gainera:
|
|
|
Iraganean bezala, etorkizunean ere, euskararen normalizazioarekin konpromisoa duten eskoletan plangintzak egingo dira bi hizkuntzen ezagutza bermatzeko, eta horretarako borondaterik ez dagoen tokietan, ez. Horregatik, alderdi politiko guztiek uko egin zioten hasieratik bi hizkuntza ofizialen ezagutza bermatzen duen
|
euskarazko
murgiltze ereduari, ez dagoelako ezagutza hori bermatzeko benetako borondaterik.
|