|
2000
|
|
|
Debagoieneko zazpi euskara elkartek (AED, Jardun, Pagedar, Laixan, Axtroki, Loramendi eta Idolaz) Goiena izeneko kooperatiba sortu dute, helburu garbi batez:
|
euskara
hutseko telebista, astekaria eta zerbitzu telematikoetarako sare bat sortzea, horretarako Euskaltelek laster jarriko duen zuntz optikoa baliatuz. Herri bakoitzak bere kabuz burutzea baino, nahiago izan dute egitasmoa eskualde mailara hedatzea.
|
|
2005
|
|
|
Eta jakina, beti aipatzen ditugun euskarazko eta zenbaitetan
|
euskara
hutseko zerbitzu eta produktu erakargarriak, kontsumokoak, kulturazkoak, teknologikoak, lanari loturikoak, eta abar egin, merkaturatu eta ezagutarazi behar ditugu, orain artean baino indar eta hedadura handiagoz. Izan ere, eguneroko bizitzan euskararen presentzia aktiboagoa galarazten duten oztopo fisiko eta mentalak gainditzeak besteko garrantzia eta lehentasuna du komunikazio hori erraztu dezaketen aukerak bermatzeak eta areagotzeak.
|
|
2007
|
|
|
Hautatzen den ereduaren arabera, trinkotasun gehiagoz edo gutxiagoz ikasten da.
|
Euskara
hutseko eredua (D) nagusitzen doa denborak aurrera egin ahala.
|
|
|
Kontseiluak Ebaluazio eta Ikerketarako Euskal Institutuak Bigarren Hezkuntzako ikasleei egindako azken azterketa gogorarazi du. Emaitzen arabera, ikasleek ez dute euskara menderatzen, oro har, A ereduan –gaztelaniaz–, nabarmen ereduan —elebitasunean—, eta neurri batean ereduan —euskaraz— Gaztelaniazko lerroko ikasle bakar batek ere ez zituen probak gainditu, elebidunen heren batek eta
|
euskara
hutseko irakaskuntza osoko ikasleen% 60 baino gehixeago.
|
|
2008
|
|
|
" Bi egitasmo handi horiek bukatuta, zer?" galdera egiten diogu geure buruari. Ibon Sarasolaren Euskal> Hiztegia> moduko zerbaiten premia dugu, OEH eta HB oinarri hartuta,
|
euskara
hutseko hiztegi moderno eta eguneratua esku artean izateko, baina etengabe sortzen diren hitz eta esamoldeak bilduko dituena. Euskararen egungo erabileraren hiztegia premiazkoa da.
|
|
|
18 urtera arteko ikasleen %57, 7 ereduan ikasten ari dira aurten, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan. Hiru ereduen artean,
|
euskara
hutsekoa da nagusi, Gipuzkoan batez ere; izan ere, bertako ikasleen %71, 1 matrikulatu dira ereduan.
|
|
2009
|
|
|
komunikatzeko modu hori laneko gestio sisteman txertatu izana, arduradunek sistema betetzea, sistema betetzen ez denerako akuilu taldea egotea eta langileek talde batetik bestera igarotzeko aukera izatea. Zumaldek nabarmendu zuen lau bat langilek baino ez zutela eskatu
|
euskara
hutsekotik elebikora pasatzea. Ondorio ezkorren artean ondokoak aipatzekoak:
|
|
|
Hizkuntzen erabilerei dagokienez, elebidunak edo eleaniztunak, euskara beste aukera batzuen artean dutenak? eta
|
euskara
hutsekoak bereiziko ditugu. Lehenengoen artean erakunde eta organismo publikoen mendekoak dira nagusi.
|
|
|
Horietatik 11 izango dira euskarari dagokion gutxieneko portzentajearen araberako tokia egingo diotenak, inoiz ez, halere, %20ren behetik, eta 47 telebista izango dira euskara gutxienez dagokien portzentajean baino neurri handiagoan erabiliko dutenak. Gainera, 47 horietatik, 15,
|
euskara
hutseko telebista izango dira, barruti bakoitzeko bana, Bilbo, Donostia eta Gasteiz hiriburuak barne.
|
|
2010
|
|
|
1990eko abenduaren 6an kaleratu zuen lehen zenbakia Euskaldunon Egunkariak. Egunkaria Sortzen izeneko plataforma eratu zuten herritarrek
|
euskara
hutseko egunkari hura sustatzeko. Euskal Herri osoan euskaraz kaleratzen zen egunkari bakarra izaten jarraitzen zuen 2003ko otsailean ere.
|
|
2012
|
|
|
1953 urtea mugarri bihurtu zen aldizkariaren ibilbidean. Antonio Arrue, Aingeru Irigarai eta Koldo Mitxelena hasi ziren aldizkariaren erredakzio eta zuzendaritza lanetan, eta aldizkaria
|
euskara
hutseko bihurtu zuten. Hasiera batean urtean lau ale kaleratzen baziren ere, maiztasuna aldatu egin zen, eta urte batzuetan hiru ale, beste batzuetan bi, urte askotan bakarra argitaratu zuten.
|
|
|
Berri on gehiago ere badira Okondo, izan ere, lehenengo aldiz
|
euskara
hutseko irakaskuntzan, ereduan matrikulatu baita haurren% 100 ak. Azken matrikulazio kanpainak emaitza onak izan ditu eta herriko haur guztiek euskaraz ikasiko dute, 10etik 8k Okondo eskolan eman baitute izena.
|
|
|
Barre egin du Gloriak, sarkastikoki egin ere, berak ikasi aurretik irentsi behar izan zituen
|
euskara
hutseko afariak gogoan. Airean ulertu dute denek bere barre desitxuratua.
|
|
2013
|
|
|
Beste aldetik, gure desadostasuna agertu nahi dugu Bilbon,
|
euskara
hutseko irratientzat gordetako erreserba banaketagatik. Eusko Jaurlaritzak SERek bultzatutako “Dial Bilbao” irrati formula hobetsi zuen, Bilbo Hiria irratiak aurkeztutako euskarazko proiektu ezagun eta errotua baztertuz. Zein interes egon daiteke hautaketa honen atzean?
|
|
2014
|
|
|
Hori EAJk erabaki zuen. Bilbon edo dena den sarrera izateko kanala behar zuten eta, noski, ez zeuden oso lasai
|
euskara
hutseko telebistarekin.
|
|
2016
|
|
|
Okondo Aurrerak, bide batez, salatu du, bere aburuz, euskara eta generoaren inguruko erabilera alderdikoiak jazo direla. Alde batetik, aiaraldea.eus
|
euskara
hutseko atariari leporatu dio udal gobernu taldearen hainbat informazio ez argitaratzea, zenbait proiektu politikoren mesederako.
|
|
|
Nafarroako Gobernuak ereduko gelak idekiko ditu heldu den ikasturtean, eremu ez euskalduneko hiru ikastetxe publikotan. Horrela, Tafallako, Lodosako eta Caparrosoko zentroetan hasiko dira
|
euskara
hutseko ikasketa eredua eskaintzen. ereduan eskolatzeko 77 galde ukan ditu Foru Exekutiboak aitzinetik izena emateko mementoan.
|
|
2017
|
|
|
Kinka horretan, EAE ko auzitegiek emandako erantzuna ez da berdina izan, izan ere, Bilbokoak Urkijoren helegitea babestu zuen argudiatuz udaletxeko aktek, erreprozitate printzipioa? bete behar zutela Euskal Herritik kanpo ulertuak izan zitezen; baina aldi berean, Donostiakoak euskarak duen estatus ofiziala lehenetsi zuen,
|
euskara
hutseko aktak bidaltzeko praktikak legez (behin behinekoan) babestuz11 Bukatzeko, Urkijok Gipuzkoako Foru Aldundiko euskararen erabilera eta beharrezkotasuna finkatuko zuen plan ofizialari ere helegitea aurkeztu zion, eta plan soil bat bazen ere, argi ikusi zen bere helegiteek edozein izango zutela jomugan, baita Foru Aldundi bat ere12.
|
|
2019
|
|
|
Egun atzera begiratu eta eskerrak ematea baino ez zaigu geratzen. Hilabetekari erlijiosoaren lana beste batzuek betetzen baitute, baina nork ziurtatu diezaguke 1980ko hamarkadan eginiko lan guztiagatik ez balitz, gaur gaurkoz
|
euskara
hutseko astekari librea izango genuenik?
|
|
|
Beraz, 80ko hamarkadan apustu arriskatua egin zuten ARGIAn jarraitzea erabaki zutenek, zeren korronte nagusiak esaten zuen euskara hutsez prentsa egiteak ez zuela etorkizunik. Talde horrek 80ko hamarkada osoan izan zuen kemenari esker erakutsi da posible dela, eta gainera askok etorkizuna ere
|
euskara
hutseko medioetan ikusten dugula.
|
|
|
Honi lotuta, erabiltzen den hizkera informala, naturala eta gazte jendeari lotutakoa da heinhandi batean, eta beraz KA ugaria da hizketa jardunean, batez ere gaztelania eta ingelesarekin. Edozeinkasutan, KA ez da maiztasun eta forma berberekin ematen esatari guztien kasuan; komunikabidepublikoak izanik, esatari batzuk
|
euskara
hutseko jardunari lotuta daude, eta beste batzuek hizkuntzaknahasteko askatasun osoa daukate saioan duten pertsonaiaren rolaren arabera, Elorduik aztertu bezala (2016).
|
|
2021
|
|
|
Irakaskuntza publikoan %51, 2 (iaz %50, 9), pribatuan %48, 8 Hizkuntza modeloaren %68, 8a
|
euskara
hutseko D modeloan (iaz %68, 4); %13, 3 gaztelerazko A modeloan. Nafarroan 107.924 ikaslek urtea hasi dute, iaz baino 2.377 gehiagok sare publikoan %65.1, 70.226 ikasle eta 37.698 pribatuan.
|
|
2022
|
|
|
Baina akademia ikuskariak uko egin dio haiekin mintzatzeari, eta argudiatu isilik egoteko betebeharra duela, Frantziako presidentetza hauteskundeen garaia izanik. Frantziako Hezkuntza Ministerioak euskarazko irakaskuntzari buruzko zirkularra atera ondotik, gaur bozkatzekoa zuten EEPn
|
euskara
hutseko ikasgelak ireki ahal izateko eskoletarako gida.
|
|
2023
|
|
|
Bi helburu eman ditu: Lehen Mailan
|
euskara
hutseko irakaskuntza garatzea eta kolegioan oren parekotasunera heltzea. Gaur egun, kolegio bukaeran B1 edo B2 mailara iritsi behar lukete ikasleek; lizeo bukaeran, B2 edo C1 mailara.
|
|
|
Eskualduna k bilakaera esanguratsua izan zuen bere bizialdi luzean(): frantsesa nagusi zuen hedabide elebidun zena ia
|
euskara
hutsekoa bihurtu zen urteen poderioz, eta jatorriko kazetaritza guztiz ideologikotik kazetaritza informatiboagorako bidea ere egin zuen. Herritako berri laburrak, informazio politiko eta ekonomiko sakonak, ekitaldi erlijiosoen kronika xeheak, gerra kronika biziak...
|
|
|
Mendearen bukaeran sortu ziren
|
euskara
hutseko lehen hedabideak Atlantikoaren alde honetan, Bilbon zehazki, Resurreccion Maria Azkuek sustatuta: hiru urte iraun zuen Euskalzale k(), eta beste bi Ibaizabal-ek().
|
|
|
Itotzeko zorian izan zen
|
euskara
hutseko prentsa idatzia testuinguru hartan. Anaitasuna-k ez zion eutsi, 1982an desagertu zen, baina Zeruko Argia k trantsizioa egiten asmatu zuen eta, zailtasunak zailtasun, Argia mantxeta berriarekin euskarazko prentsa idatziaren erreferentzia nagusia bihurtu zen.
|