|
2013
|
|
|
Eleaniztasunari ez diogu beldurrik izan behar, aberatsa delako, batetik, eta horixe baino ezin litekeelako izan euskararen plazako neurria. Azken batean, kontua da
|
euskarak
hiztun berriari mundu berri baterako eta harreman berrietarako, lanerako nahiz gizarte bizitzarako aukera gehiago ematea, trukean inolako ukaziorik eskatu gabe.
|
|
2015
|
|
|
Testua idazketa koralean egina da, eta ezaugarri horrek ematen dio berezitasuna lanari. Izan ere, Naiara Berasategik, Jone Goirigolzarrik, Ibon Manterolak, Gorka Salces ek eta Xabier Landabideak osatu duten boskoteak asmatu du ikuspegi interesgarri bezain sendoa ematen
|
euskararen
hiztun berrien inguruan azken urteotan garatu diren hainbat eta hainbat ideiari.
|
|
|
Gaur egun, normalizazioaren gaia aipatzean adibidez, ia saihestezinak bihurtu dira" hiztun berriak" eta" erabilera" kontzeptuak. Diskurtso eta proposamenen aniztasunaren baitan,
|
euskararen
hiztun berrien eta euskararen erabilera errealaren ardurak nolabait azpimarratuta agertzen zaizkigu, uneko arduren artean bereziki nabarmentzeko moduko azpiEuskararen hiztun eta erabiltzaile berriak: normalizaziorako gakoak – Naiara Berasategi, Jone Goirigolzarri, Ibon Manterola, Gorka Salces eta Xabier Landabidea ardurak (edo gain ardurak) bailiran.
|
|
|
Naiara Berasategi, Jone Goirigolzarri, Ibon Manterola, Gorka Salces eta Xabier Landabidea – Euskararen hiztun eta erabiltzaile berriak: normalizaziorako gakoak oso bestelako kontua da
|
euskararen
hiztun berri guztiak euskalkietatik pasaraztea, euskalkian egitea euskararen hiztun legitimotzat hartzeko baldintza bakar balitz bezala. Eskolan gai hauek lantzekotan, hiztun berriekin bezainbeste etxetik euskaldun datozenekin egin litzateke.
|
|
|
Eskolan gai hauek lantzekotan, hiztun berriekin bezainbeste etxetik euskaldun datozenekin egin litzateke. Oso erdaldun diren inguru askotan
|
euskararen
hiztun berriek euskaraz jarduteko egiten duten indarra eta euskarari dioten atxikimendua eredugarri jo behar luke euskal hiztunen komunitateak, eta bereziki ingurune euskaldunetan bizi diren eta etxetik euskal (ki) dun diren hiztunek.
|
|
|
Finean, arnasgune (fisiko naiz ez fisikoak) eskaintzeaz gain,
|
euskararen
hiztun berriei estres linguistikoaren kontrako legitimazioguneak edo legitimaziouneak emateko ideia aurki dezakegu, euskal hiztun oro hiztun legitimo sentiarazteko aukerak sortzearena kategorizazio oztopatzaileak gainditzeko. dela lau egileen proposamenetan, eskola esparrua mintzagai hartu duten bi egileengandik hasita. Hizkuntzaren didaktikatik erabilera eta ezagutza uztartzearen alde egin du Ibon Manterolak erabileraren ezagutza eta ezagutzaren erabilera defendatuz:
|
|
|
Lerro hau bereziki interesgarria da, lau ikerlariak bat datoz hiztun berrien legitimazioaren alde lan egin behar dela esaterakoan. Finean, arnasgune (fisiko naiz ez fisikoak) eskaintzeaz gain,
|
euskararen
hiztun berriei estres linguistikoaren kontrako legitimazio guneak edo legitimazio uneak emateko ideia aurki dezakegu, euskal hiztun oro hiztun legitimo sentiarazteko aukerak sortzearena kategorizazio oztopatzaileak gainditzeko.
|
|
2016
|
|
|
Urratsez urrats, lan asko egin da eta keinu txiki askoren ondorioz,
|
euskarak
hiztun berriak lortu ditu.
|
|
2017
|
|
|
Sarri aipatzen da euskararen biziberritze prozesu malkartsu honetan, oso kontuan hartzeko bi elementu nagusi daudela: ...itatiboek ondo agerian jarri dute euskaldunen artean euskaradun izateko bideak dibertsifikatu direla, eta, beraz, bide horiek erabakigarriak direla euskaldun/ euskaradun izateko moduetan. ebidentzia horren jakitun izanik, interesgarri da espresuki biltzea gaia aztertzen ari diren ikertzaileen lanak. eta horretara dator hemen aurkezten dugun zenbaki monografikoa. izenburuak dionez, ez ditugu soilik
|
euskararen
hiztun berrien inguruko lanak bildu. hiztun berrien gaia, hizkuntzen biziberritze prozesuetan garatzen den gertakaria da, ezinbesteko prozesu komuna. baina hizkuntza komunitate bakoitzak bere ezaugarri propioak ditu, eta ez da beti samurra izaten orokortasunetara heltzea. edozein kasutan, esan daiteke zalantarik gabe, hiztun berriak estrategikoak direla bai euskararentzat eta baita gainerako bizi...
|
|
2018
|
|
|
Ikerketa horretan aztertu dena euskarak azken hogeita bost urteotan irabazi dituen 200 mila hiztun berrien gaia izan da. Informazio orokorra biltzeaz gain,
|
euskararen
hiztun berri horien bizipenak, hizkuntzarekiko dituzten jarrerak eta euskaraz aritzeko sortzen zaizkien aukerak eta zailtasunak aztertu dituzte. Jakin da, esate baterako, hiztun horietako askok euskaraz hitz egiteko erraztasunik izan ez arren (gaitasun mailako mugak), edo jatorrizko euskaldunekin (etxean ikasi dutenak) hitz egiteko aukera handirik izan ez arren, euskaraz egin, hitz egiten dutela.
|
|
2019
|
|
|
Nafarroako eremu mistoko herri batean jaioak dira, etxean gaztelaniaz haziak etaeuskara ereduan ikasiak, bizpahiru urtetatik aurrera. Beraz,
|
euskararen
hiztun berri gisa harditzakegu parte hartzaile hauek, Ortega eta besteren (2016) arabera.
|
|
2021
|
|
|
Hizkuntza praktiketan ez ezik hiztunek bere burua aurkezteko eran ere aldaketak ekar ditzake mudantzak.
|
Euskararen
hiztun berrien kasuan, hizkuntza honen alde egiteko momentu erabakigarrien bezala honakoak aurkitu ziren (Ortega et al. 2016: 103; Amorrortu eta beste 2017; Puidgvall eta beste 2018):
|
|
|
39). Baina
|
euskararen
hiztun berriez gain, Bilbon familian euskara ikasten dutenek ere sarri antzeko oztopoak aurkitzen dituzte, baita, ezberdintasunak ezberdintasun, testuinguru oso euskaldunetik Bilbora datozen gazteek ere.
|
|
|
AEKren arduradunen esanetan, mendi erditik gorako ibilbidean euskaltegiek ondorio emankorrak sortu dituzte eta
|
euskarak
hiztun berri asko irabazi ditu azken hamarkadetan. “Euskal Herrian nahiz munduko hainbat tokitan, aurten 40.000tik gora herritar dabiltza euskaraz komunikatzeko bidea egiten, bai horixe!
|
|
2022
|
|
|
Bi hiru urtetatik aurrera murgilketa ereduan euskaldundutako Lizarrako, hots, Nafarroako eremu mistoko gazteak izango ditugu ikergai. Beraz,
|
euskararen
hiztun berriak direla esan genezake, Ortega eta besteren (2016) arabera.
|
|
|
Egitekoak egiteko eta erantzukizunak erantzukizun, ikasleen hizkuntza ezagutza zabaltzeko buruhausteek itzalpean utzi ohi dute ikastetxeek hizkuntzekin, eta batez ere hizkuntza gutxituekin, duten zeresana uste positiboak sortzeko eta transmititzeko eginkizunean. Hain zuzen ere, eskolak euskararekiko atxikipen edo atxikipen ezarengune erabakigarriak dira, hots,
|
euskara
hiztun berrien autoestimuan, hizkuntzarekin hertsiki lotutako uste indargarri edo ahultzaileen harrobi izatean.
|