|
2009
|
|
|
Etxean komunikatzeko erabiltzen den hizkuntzari eta ikasleen inguruko hizkuntzei erreparatuz gero, hainbat egoera aurkitu ditugu" D" ereduan ikasitako ikasleen artean: ...euskara komunikatzeko tresna nagusi gisa erabiltzen dutenak; b) elebidunak etxean eta euskararik gabekoak gizarte-inguruan; d) elebidunak etxean eta euskara mintzatzen eta entzuten dutenak gizarte-inguruan; e) etxean nagusiki euskara hitz egiten dutenak eta euskararik gabekoak gizarte-inguruan; f) euskararik mintzatzen ez dutenak etxean baina bai gizarte-inguruan; g) etxean nahiz gizarte-inguruan
|
euskararik
hitz egiten ez dutenak.
|
|
2013
|
|
|
Lehenik, oso argi geratzen da ez dela gauza bera euskaraz hitz egitea eta euskalduna izatea. Beste hitzetan esanda,
|
euskaraz
hitz egiteak ez du automatikoki eta halabeharrez pertsona bat euskaldun egiten. Gainera, esan daiteke euskaldun adierak baduela hizkuntza identitatearen bustidura nabarmena.
|
|
|
euskara ikastea, euskaraz hitz egiteko gai izatea ez da euskaldun izatearen parekoa.
|
Euskaraz
hitz egiteak ez du beti eta modu automatikoan legitimotasuna ematen. Gogoratu behar da, nolanahi ere, ideia hori euskara haurtzaro goiztiarrean ikasi eta 18 urte artean ikasketak euskaraz egin dutenen kasuetan ere antzematen dela.
|
|
|
3.2
|
Euskaraz
hitz egiten ez dakitenen pertzepzioa
|
|
|
4.2
|
Euskaraz
hitz egiten ez dakitenak
|
|
|
2.2.2
|
Euskaraz
hitz egiten ez duten pertsonak
|
|
|
Hiru herrietan,
|
euskaraz
hitz egiten ez duen pertsona bati galdetu zaio zer pentsatzen duen euskara batuari buruz. Pertsona hauek, nahiz eta euskaraz hitz egiten ez jakin, hizkuntzari buruz informazio pixka bat jakin behar izan dute.
|
|
|
Lehen galdetegi bat egin da euskaldun zaharrentzat. Bigarren galdetegi bat egokitu da
|
euskaraz
hitz egiten ez dakiten hiru pertsonentzat. Azken galdetegi bat egin da kolegioetako ikasleei banatzeko.
|
|
|
4 taula.
|
Euskaraz
hitz egiten ez duten pertsonei egin galderak
|
|
|
Lehenik, euskaldun zaharrak, lehenago aipatu hiru herrietan. Gero,
|
euskaraz
hitz egiten ez duten pertsona batzuk, baina hizkuntzari buruz informatuak direnak elkarrizketatu dira. Azkenik, kolegioetako ikasle batzuk elkarrizketatu dira, 11 -13 urte artekoak.
|
|
2017
|
|
|
Honen arabera, gazte batzuentzat euskaraz hitz egitea eta euskalduna izatea ez da berdina, hots,
|
euskaraz
hitz egiteak ez du zertan automatikoki euskaldun egiten. Horretaz gain, gazteen iritziz, hortaz, hizkuntza hitz egite hutsak ere ez du hiztun legitimoa izatea ziurtatzen, ez da horretarako nahikoa (Ortega eta beste, 2013).
|
|
|
Gazte batzuentzat euskaraz hitz egitea eta euskalduna izatea ez da berdina, hots,
|
euskaraz
hitz egiteak ez du zertan automatikoki euskaldun egiten. Horretaz gain, gazteen iritziz, hortaz, hizkuntza hitz egite hutsak ere ez du hiztun legitimoa izatea ziurtatzen, ez da horretarako nahikoa.
|
|
|
Jakinakoa da azken urteetan euskal soziolinguistika esparruko ikerketa nagusiak euskal herriko hego aldean garatu direla, mugaz bi aldeetako arrakala eremu horretan ere gero eta zabalagoa eginez. neurri batean urlergarria den fenomenoa izanik ere hori (batean eta bestean euskal soziolinguistikaren finantzazio publikoak duen pisua kontuan hartuta), asko eskertzen da ikertzaileek iparraldeko ikerketan sakontzeko ahalegina egitea. baina, batez ere, gaiak du gaurkotasun handia: testuinguru ez lagungarrietan,
|
euskara
hitz egiten ez duten gurasoek euren seme-alabak immersioko ereduetan eskolatzeko arrazoiak ezagutzea eta aztertzea. lurralde osoaren ikuspegitik ikerketa sakonik egin ez baldin bada ere gai horretan, lehendik badira hurbilketa oso interesgarriak, hiztun berrien gaiarekin lotutakoak eaen, edo haurren sozializazioaren inguruan nafarroan. beraz, ikerketa honetan jasotako emaitzak arretaz hartzekoak ... " Euskararen Ofizialtasuna Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorrean" izenburuak iradokitzen duen bezala, ikerketaren gaia da lurralde horretako administrazio orokorraren langile publikoen euskararen ezagutzan eta erabileran eragiten duen legedia. ez dirudi honakoa denik euskal soziolinguistika esparruan gai landuena, eta, aldiz, denen ezagutzan dago ezinbestekoa dela ahalik eta modu eraginkorrenean kudeatzea; dagoena ondo ezagutzea, baliabide guztiak profitatzea eta aldaketak bultzatzea. horregatik da hain pertinentea gai hau, zehazki, hiru aztergai landuz:
|
|
2018
|
|
|
4 Belarripresten zeregina funtsezkoa izan da. Lehenengo hitza euskaraz egiteko ingurune seguru bat sortu dute, bai ezezagunekin bai ezagunekin(
|
euskaraz
hitz egin ez, baina ulertzen duten pertsonak deskubritzeko modu bat izan da). Ahobiziei heltzen zaien mezua belarripresten jokaerarekin:
|
|
2019
|
|
|
Era berean, badirudi erronkalariek izandako ohitura aldaketek beren inguruan eragin dutela. hala, erronkako xede-taldearen edo hartzaileen kasuan ere antzeman da euskara gehiago erabiltzearen aldeko joera, nahiz eta hauen kasuan abiapuntua apalagoa zen eta bilakaera ere hala izan den. Erronkalariei" beti edo gehienetan euskaraz" egin dietenen kasuan 16,5 puntuko igoera izan da (%25, 2tik %41, 7ra)," erdi eta erdi egiten dietenen" taldea ere 5,9 puntu igo da (%42, 7tik %48, 7ra) eta" gutxitan edo inoiz
|
euskaraz
hitz egiten ez dietenak" nabarmen jaitsi dira, 22,5 puntu (%32, 1etik %9, 6ra). urtebeteko ibilbidean, hernaniko herritarrek modu oso aktiboan erantzun diote Baietz hernanik! egitasmoari, eta baietz esan dezakegu:
|
|
2021
|
|
|
Pertsona heldu batzuek euskaraz soilik hitz egiten dute. Eta
|
euskaraz
hitz egiten ez badakizu ezin zara haiekin harremanetan izan. [ER -1]
|
|
|
Jatorrian ez gaztelania, ez euskara ezagutzen ez dutenen artean ere, euskara ikasteko jarrera oztopatzaileak dituztenak badira: euskara ikasteko beharrik ez dute ikusten, euren iritziz herrialdean gaztelaniarekin ondo moldatzea nahikoa delako, eta ez dagoelako herrialdean gaztelaniaz hitz egiten ez dakien inor (beste lekuko zenbaitek esaten dutenaren kontra), eta
|
euskaraz
hitz egiten ez jakiteak ez dielako inolako arazorik sortzen. Beraz, komenigarria eta baliagarria dela aitortzen badute ere, ez dute ezinbesteko ikusten euskaraz hitz egiten ikastea.
|
|
|
Bestalde, gaztelania jatorrian lehen hizkuntza dutenen artean, are modu bortitzagoan bizi dute euskaraz hitz egiten ikasi beharraren gaia; eskakizuna presio modura bizi dute, eta horren aurrean kexa edo gaitzespen-mezuak garatu dituzte. Euren iritzian migratzaileengan jartzen den eskakizun-maila ez ei da bidezkoa, izan ere, badakite asko eta asko direla
|
euskaraz
hitz egiten ez dakiten Gipuzkoako biztanleak, jatorri atzerritarrekoak ez badira ere. Gainera adierazten dute euskaldunek migratzaileen artean hierarkiak sortu dituztela, ez zaielako berdin eskatzen Erdi eta Hego Amerikan jatorria dutenei, eta, esate baterako, Europa mendebaldeko jatorria dutenei.
|
|
|
Arrazoi ugari ematen dituzte baieztapen horri eusteko. Alde batetik, euren iritziz ez dago herrialdean
|
euskaraz
hitz egiten ez dakien pertsonarik, beraz, komunikatzeko ez da ezinbestekoa, eta gaztelaniaz hitz egiten guztiek dakitenez, erraz moldatu daitezke soilik hizkuntza horrekin. Horrez gain, azpimarratzen dute euskarak administrazioan zein gizartean duen presentzia konparatiboki oso urria dela-eta, lasai asko bizi daitezkeela bertan euskaraz hitz egiten ikasi gabe.
|