|
2019
|
|
|
" Por ese camino se puede llegar a extremos verdaderamente demenciales, con grave daño, por diversos conceptos, para el vascuence" (CE-PV 1949-06-26).
|
Euskaraz
hitz egin eta herri literatura idatzi behar zen, hizkuntza hil ez zedin, baina kultura jasoa, erlijioa eta zientzia, ordea, erdararen eremu esklusiboak ziren:
|
|
|
J. Echaide zatekeenak idatzitako dosierraren arabera, agintari frankistek Espainiako banderaz bete zuten teatroa eta A. Arrueri hitzaldia gaztelaniaz ematea agindu zioten. Buruzagi" falcondista" k, ordea,
|
euskaraz
hitz egin zuen, herri hizkuntza legez babestearen eta euskal unibertsitatearen alde, eta entzuleek asko txalotu zuten, poliziaren atsekaberako.776 Dena dela, J. Echaidek Gipuzkoako buruzagi tradizionalistarekiko erakusten zuen begikotasuna ez zuen, seguru asko, EAJ-PNVko zuzendaritzak onesten. EBBko kideek mesfidantzaz ikusten zituzten euskaltzainburuordearen semearen" arinkeriak", baita horrek Gasteizen hilabete eta erdi preso eman ondoren ere.777
|
|
|
Euskaltzaindiaren historia nahitaez euskararen historia soziokulturalean kokatzen da, erakundeak sorreratik hizkuntzan ez ezik gizartean ere eragin nahi izan zuelako, batez ere
|
euskaraz
hitz egiten zuen gizarte gutxituan. Nire ustez, euskararen historia sozial hori egiteko beharra eta tresna intelektualak Un futuro para nuestro pasado tesi soziolinguistikoan eta ondoko lanetan ezarri ziren (Sánchez Carrión 1987; 1991; 1992; 2015).
|
|
2021
|
|
|
argudio linguistiko-erlijiosoekin, kristau zaharren leinukoak zirela ezarri nahi zuten. Kaparetasun unibertsala eta postu garrantzitsuak lortuko dituzte integrazioaren truke, foru sistema orduan finkatuko da, baina aldi berean
|
euskaraz
hitz egiteari utziko diote:
|
|
|
Horrela, kualitatiboki garrantzitsuenak diren ekarpenek ere
|
euskaraz
hitz egingo dute. Lehen elkarrizketa euskarazkoa izango da, lehen aldiz kazetaritza genero bat hizkuntza honek estreinatuko duelarik; txapelketen estaldura onenak ere euskarazkoak izango dira, Argiarenak, eta beste hainbeste gertatuko da Zubimendiren Bertsolari guduak liburuarekin edo gerra garaian bertso minez idatzitako sailarekin.
|
|
|
Kalean
|
euskaraz
hitz egitea errespetu falta dela, deusik balio ez duen hizkuntza bat dela eta desagerrarazi egin beharko litzatekeela idatzi zuenari berari bertsolaria izan nahiko lukeela202 irakurtzeak eragindako harridurak bultzatuta bere biografian zertxobait sakondu nahi izan da, ustez Gabilondok aipatzen duen euskal identitatearen orientalizazioaren arrastoak dituen azalpenera iritsiz. Izan ere, idazle bilbotarraren eleberrietan literatura exotikoa izan zen nagusi, eta Marokoko protektoratuan bizi izandako urteetan inspiratzen ziren mundu arabiarrari buruzko eleberri anitz idatzi zituen.
|