|
2003
|
|
|
Baina erabiliago, argiago egiten jatan: zati batzuk (Mezearen egunerokoa) beti bardinak ziran eta, ganera,
|
euskereak
han ekarren aldamenean latinezko testua, berba ta esaldi ilunak argitzeko lagungarri ezin hobea guretzat. Lau urtetan goizero, egunean, euskeraz irakurtea, badakizu zer dan?
|
|
2004
|
|
|
Iparraldeko lekukotasun bila goaz orain
|
euskarak
han mendez mende izan duen berezko jarraipenaren galeraz arranguratsu datorkigun ahots bat entzuteko asmotan. Junes Casenave dugu sendi aterpearen hizkuntza arraildura zertarainokoa den zehaztuko diguna:
|
|
|
Gure abiapuntuko erreferentzia konbentzionalak euskara, euskaldunak eta Euskal Herria baldin badira, horiek iraganera proiektatu eta ikusiko dugu ea haiei lotutako zein datu aurki daitekeen. Hortaz
|
euskarari buruz
han eta hemen dauden ikerketak, Arabako historiari buruzkoak, Baionako datuak, Erriberaren ingurukoak, Bizkaikoak, Tolosaldekoak, Uruguaira joandako euskaldunen gainekoak... hau da, hainbat eta hainbat historia desberdin, batzutan elkarrekin lotura nabarmena dutenak baina beste askotan ez, gure jakintzagai izango dira, hala erabaki dugulako aurretiaz.
|
|
2008
|
|
|
Nik Musika Hamabostaldiaren euskararekiko jokabidea aipatu nahi nuke. Zoritxarrez, mota honetako gutunak ia beti
|
euskarak
han eta hemen jasaten dituen bazterketak salatzeko izaten dira. Haatik, eta Hamabostaldiari dagokionez, arlo horretan jarrera eredugarria izan duela iruditu zait:
|
|
2009
|
|
|
Ez dakit literatur lehiaketetan honelako argudioak erabiltzea normala den ala ez, baina, euskalduna eta euskaltzale naizen aldetik, arraroa iruditu zitzaidan euskarazko kategoriako lehenengo saria zergatik desertutzat eman zuen epaimahaiak; aurkezleak eman zuen azalpena: Ya que las cartas recibidas en
|
euskera
han sido escasas y en su nivel no han llegado al de la carta premiada en castellano.
|
|
2010
|
|
|
euskaldun zaharren %86k etxean nagusiki erabiltzen dute euskara; euskaldun berrien %89k, ostera, gaztelania erabiltzen du. gune soziolinguistikoaren arabera ere alde nabarmenak daude, ezagutzari lotuak, euskararen erabileran: ...otzearen ikuspegitik, euskaraz dakitenen kopurua haztea, benetan hiztun direnen erkidegoa sendotzen eta trinkotzen ez badugu, hiztunen euskararekiko lotura naturala sendotzen ez badugu. eta horren ondoan, aipamen bat behar beharrezkoa dugun elebitasun pasiboaren gainean. eaeko 30 adin tarteko herritarren %42 erdaldun elebakarra da. ameskeria hutsa da uste izatea horiek, edo horien parte handi bat,
|
euskaraz
han eta hemen normaltasunez jarduteko neurrian euskaldunduko direla. hori ameskeria den bezala litzateke, ordea, utzikeria galanta horiek guztiak erdaldun elebakar izatera kondenatzea. gutxienez euskaraz ulertzera irits daitezen estrategiak bultzatzearekin denek lukete zer irabazi: beraiek bezala euskaraz bizi nahi duten herritarrek.
|
|
|
Gernikako tira bidean dagoena? Ez zuena Laboak oraino ez zekien
|
euskara
han galdu. Haurren erasiak ez ditua gogoratzen kantuak?
|
|
2014
|
|
|
Euskal Herriko zazpi lurraldeak, administrazioak, hezkuntza komunitatea, esparru asoziatiboa, kalea, aisialdia, teknologia berriak, lan mundua... Gune bakoitzaren harreman sareak izan litezke mugak eta oztopoak, baita legeak eta egoera sozio-politikoa ere beste zenbaitetan, baina
|
euskararentzat
han eta hemen espazio hegemonikoak sortzeko planteamenduak oso ibilbide luzea izan lezake.
|
|
2015
|
|
|
Nekazari eremu ugari zeuzkan, baserriekin eta. Herritar dezente jarduten ziren
|
euskaraz
han. Hortaz, ez zen hizkuntza arrotza edo urruna Aranarentzat.Autodidakta moduan ekin zion euskara ikasteari, hiztunei entzunda, sasoi hartan ez baitzen beste modurik.
|
|
|
Inork ezer eskatu gabe, sarritan, geu pasatzen garela erdarara, geureari eutsi beharrean bestearenera pasatzen garela. Erabil dezagun
|
euskara
han eta hemen, harekin eta honekin, orain eta gero… Gaindi ditzagun zalantzak, aurreiritziak eta bestelako trabak. Erabil dezagun euskara nahi dugulako, geurea delako eta, nola ez, ahal dugulako.
|
|
2017
|
|
|
Eta BAM da 2050ean Lapurdi izanen dena. Gaur egun, barnealdeko, Nafarroa Behereko herri batzuetan, indarberritze politikak garatu behar ditugu;
|
euskara
han ez da hila. Hemen, biziberritze politikak eraman behar dira.
|
|
2019
|
|
|
»Oro har,
|
euskararen alde
han eta hemen sortutako ekimen ezinbestean xume guztiei, ahal zuen neurrian behintzat, babes ematen ahalegindu zen Euskaltzaindia garai zail hartan. Zeregin horretan, aipatzekoa da, adibide moduan, Jose Mari Etxaburu Kamiñazpi euskaltzale suharrak Euskaltzaindiaren laguntza jaso zuela, Alfontso Irigoienen bidez, 1962an, Ondarroako Eskola Nazionaletan euskarazko eskolak eman ahal izatea lortu zuenean (Oruemazaga Baseta, 2002:
|
|
|
Ez dakigu zeintzuk izan ziren Barojak gaztelaniaz esandako hitz zehatzak, horixe tamala, eta, seguru asko, nekez lortuko dugu jakin mina asetzea. Baina aski ezagunak dira Barojak
|
euskarari buruz
han hemen esandako asko, aise aurki daitezke sareko kantoietan. Koldo Mitxelenak euskaratutakoa, ordea, ez da ageri, salbu aipatu elkarrizketan, Orotariko hiztegian eta nik hitzaldi hartan gaztelaniaz emandako bertsioan, euskara Â
|
|
2022
|
|
|
|
Euskara
han finduko zenuen.
|
|
2023
|
|
|
Frantziparrari gibelera ere laguntza galdaturik, anaiak Bastida herri eledunera joatera deliberatu dira: badira bizilagunak euskara, gaskoia eta frantsesa mintzo direnak, eta aro bidaiariak jakin nahi du nola dagoen
|
euskara
han, ea ote den jenderik gai aro lexikoaz elestatzeko. Dei bat egin, eta azkenik, herritar batzuekin batuko dira herriko etxean.
|