|
2009
|
|
|
Ezin esan
|
euskarak
eremu publikoan izan duen indarberritzeak bere neurriko aurrerabiderik izan duenik esparru afektiboan, ezta etxetik euskal hiztun direnen artean ere. Hori bada arreta berezia eskatzen duen kontu bat, nahi baldin badugu euskara eguneroko bizitzan naturaltasunez eta beregaintasunez erabilitako hizkuntza bizi eta indartsua izan dadin, euskara hizkuntza aproposa izango bada egunerokotasunean norbanakoak dituen beharrizan komunikatiboak asebetetzeko.
|
|
2010
|
|
|
...tietako eremu publikoko hizkuntza komun ia bakarra euskara izateko proposamenarekiko ere ezinago urrun ikusten ditut nire pentsaera eta errealitatea bera. bizkaia eta arabako herritar gehienek gaur egun ez dakite tutik ere euskaraz, eta eaeko herritarren %70ek gaztelania bakarrik erabiltzen du. hori horrela bada, euskara ere hizkuntza komuna izan dadila bai, jakina, baina ameskeria hutsa ez ote da
|
euskara
eremu publikoko hizkuntza komun bakarraren proposamena, eta, gainera, onargarria al da bizikidetzaren ikuspegitik?
|
|
|
Hala, euskararekin, euskal kulturarekin edota euskal nortasunarekin lotura zuen arrasto oro gogoz eta gogor jazarria izan zen agintari frankisten partetik. Eta
|
euskara
eremu publikotik zokoratuta gelditu zen.
|
|
2012
|
|
|
Baina, era berean, aparteko bide bat irekitzen du, hizkuntzaren erabilerari zuzenean behatzea hartzen baitu ardatz, alde batera utzita hiztunek beraiek betetzeko txostenen ohiko metodoa. SIADECOko kide Iñaki Larranagak 1983an esan zidanez, kale neurketaren helburua zen
|
euskarak
eremu publikoetan zuen erabileraren argazki bat ateratzea. Zergatik neurtu erabilera?
|
|
2016
|
|
|
Lukuk hori egin duela erraten du eta euskara egoera berrian dagoela azpimarratzen du, kultura nagusien erasoa jasaten, ez bakarrik lege baten eskasez, baizik eta instituzioek ez baitituzte euskal sorkuntzak nahiko laguntzen, karrikan euskara ez baitute sustatzen, ez eta eremu publikoetan, publikoak ez baitu ulertzen. Baldintzak aldatu dira, baina Lukuk proposamen berriak aitzinatzen ditu eta horiek jarraitu behar direla pentsatzen dugu sortzaileen eta publikoaren arteko loturen zaintzeko,
|
euskara
eremu publikora berriz hedatzeko indarrak berpizten diren bitartean, loturak eten ez daitezen.
|
|
|
Ausartago izateko beharrik ba al zegoen? Dagoeneko eremu publiko euskalduna sortzea ez al zen ausarta, gerlatik ateratzen zelarik, Frantziaren eragina hain azkarra zelarik, eskoletan frantsesaren presentzia bakarra jardun zelarik, jakitate eremuetatik euskara baztertua zelarik,
|
euskararen
eremu publikoa gero eta murritzagoa zelarik. Publikoari bere izatea, bere iragana, bere eguneroko bizia gogoetatzeko aukera kolektiboa eskaintzen zitzaiolarik.
|
|
2019
|
|
|
Datu horiek Hizkuntzen Kale Erabilerak eta Inkesta Soziolinguistikoak ematen duten erabilera orokorraren datuak hobetzen zituztela ondorioztatu zuten ikerlariek. «Zentzu honetan esan daiteke oraindik irabazi beharreko eremu ugari dagoen arren, komunikabide horiek lan handia egiten ari direla euskaldunak
|
euskarazko
eremu publikoan integratzeko».
|
|
2021
|
|
|
Hobe hiru hizkuntzen arteko oreka bat aurkitzea, eta hori errotiko aukera politiko baten bitartez gauzatuko litzateke, noski. Iparraldeko gaurko euskararen egoera ikusiz lehentasuna da
|
euskara
eremu publikoan indartzea. Oreka atzemanez gero, elebitasuna edo zergatik ez elehirutasuna aterabidea izan daiteke, edozein hizkuntzaren jabetasuna aberastasuna baita.
|
|
2023
|
|
|
Euskal testuinguruan, ordea, ez zen bide hori jarraitu: diktaduratik aterata,
|
euskara
eremu publiko guztietara hedatzeko beharra zegoen, eta telebistaren sorrera ezinbestekotzat ikusten zen (Torrealdai 1985). Era horretan, euskarazko hezkuntza sistema abian jarri eta urte oso gutxitara jarri zen martxan EITB.
|