|
2003
|
|
|
HARRERA
|
EUSKARAZ
BERMATZEKO GOMENDIOA
|
|
|
Ez zara horretaz ohar  tzen ala?
|
Euskararen alde
bermatzen diren anitzek euskara ez dakite eta ez dute ikasteko kemenik ere erakusten. Zuen lurralde zatian, modatik kanpo dagoelako gaurkoan, armatua ez baina borroka aski zaiela irudi du.
|
|
|
Beste arrazoi ilun batzuengatik jaun honen agintea laburra izan zen eta, gobernu hirukoitza nagusitu zelarik, euskararen eskubideak sendotzeari ekin zitzaion hiriburuko Jauregian. Administrazioko lanpostuetan euskara aintzat hartu, errepide eta beste iragarki ofizialetan elebitasuna bultzatu eta eskoletan
|
euskara
bermatzen saiatzea izan ziren, besteak beste, akordio nagusiak.
|
|
2006
|
|
|
Inork ez dio azalpenik eman behar.
|
Euskara
bermatuta omen dago telebistaren sasoi berri honetan. Beraz, mandoa hartu eta teklatxoak zapaltzeari baino ez diogu ekin behar.
|
|
2007
|
|
|
Esan daiteke, beraz, hizpide ditugun ikerlanen ondorioetatik bildutako kasu horietan antzeman daitekeela dimentsio makrokopolitika eta plangintza egokiak beharrezkoak direla dimentsio mikroan euskal hiztunek elkarren arteko harremanak
|
euskaraz
berma dezaten. Bestela esanda, hizkuntza komunitate propio bat edo, gutxienez, jardun komunitate bat osa dezaten.
|
|
|
Esan daiteke hizpide ditugun ikerlanen ondorioetatik bildutako kasu horietan antzeman daitekeela dime ntsio makrokopolitika eta plangintza egokiak beharrezkoak direla dimentsio mikroan euskal hiztunek elkarren arteko harremanak
|
euskaraz
berma dezaten.
|
|
2008
|
|
|
Ondoren, pentsa liteke, hezkuntza elebiduna onartzen zuela (euskara gaztelania), ezin jakin konbikzioz ala pragmatismoz. Edozein kasutan, hezkuntzak euskaldunen lehen letra hizkuntza gisa
|
euskara
bermatu behar zuen lehenik, eta ondoren gaztelaniarekin osa zitekeen hezkuntza hori (baina beti ere euskarari eutsiz). Ohartu euskarazko irakaskuntza Azkuerentzat ez zela soilik jarduera garrantzitsu edo interesgarri bat, baizik euskararen biziraupena bera bermatzeko tresna nagusia («La labor más eficaz para la euzkerización de nuestro pueblo»).
|
|
|
«Ikastola
|
euskara
bermatzeko tresna bakarra da eta garapenari erantzun behar diogu»
|
|
|
Euskara gainbehera jarraikian doan herrialdeetan, esperantza bakarra irakaskuntzan dagoela erakutsi zuen inkestak. «Ikastola, gaur egun,
|
euskara
bermatzeko tresna bakarra da eta dugun garapen eskaerari erantzun behar diogu».
|
|
2009
|
|
|
Euskalduntzearen gaia ere hor sartuko nuke: gizartean hizkuntza berreskuratzeko prozesuan sartuta gaude eta familiek
|
euskara
bermatu ezin duten kasuetan hezkuntza publikoak ziurtatzen du euskara ikastea. Zerbitzu publikoek gainera ez dute sexuen araberako lan bereizkeriarik bultzatzen, lanpostuak sortzen dituzte eta maila sozialen arteko berdintasuna bultzatzen dute.
|
|
|
Belaunaldi berriak elebidunak dira, hori baliatu behar dugu. Harrera
|
euskaraz
bermatu behar dugu ados. Administrazioan ari bazara publikoari begira euskaraz jakin behar duzu, baina barruan ari bazara, ez hainbeste.
|
|
|
|
Euskarak
bermatua du iraupena?
|
|
2010
|
|
|
Ondorioz, Ama Eskolatik Lehen Mailarako jauzia eman zuen Seaskak, Lapurdiko Angelun eta Donibane Lohizunen Lehen Mailako gela bana zabalduz. Modu horretara, ikasleen ikasketak
|
euskaraz
bermatu nahi zituen Iparraldeko ikastolen elkarteak.
|
|
2012
|
|
|
Batetik, ikastetxeek kalitatezko hezkuntza
|
euskaraz
bermatu dute, eta, bestetik, gurasoek horren alde egin dute, euskaraz ikastea beren umeentzat mesedegarria dela ikusi dutelako. ordutik hona hizkuntza plangintzaren goitik beherako garapenak gorespen ugari jaso ditu. Bestela esanda, herri aginteek hartutako neurriak, onetsitako lege arauak edo jarritako baliabideak, besteak beste, oso balorazio onak hartu dituzte (Grin & Vaillancourt, 1999; Mercator education, 2005). dakitenek eta europako herrialde ugaritik gure hezkuntzasistema eta hizkuntza plangintzak aztertzera datozenek harriduraz nabarmentzen dituzten horietako lorpen bi baino ez ditugu hemen aipatuko:
|
|
|
Izan ere, edozein plangintzak bezala, euskararen normalizazioak hezkuntzan aurrera egiteko bi norabideko zirkulazioa behar izan du. Batetik, ikastetxeek kalitatezko hezkuntza
|
euskaraz
bermatu dute, eta, bestetik, gurasoek horren alde egin dute, euskaraz ikastea beren umeentzat mesedegarria dela ikusi dutelako.
|
|
|
Administrazioan gero eta funtzionario euskaldun gehiago dago, baina hizkuntza ez da lanerako tresna. Zerbitzuak
|
euskaraz
bermatzeko prestatu dira erakundeak (erakunde asko, ez guztiak), baina ematen du ez dagoela nahikoa iniziatibarik gobernuek berezkoa duten funtzioa betetzeko, arautzeko.
|
|
2013
|
|
|
Udal titularitateko kirol azpiegituretan, berriz, desegonkorragoa da euskaraz jarduteko aukera. Izan ere, Kiroldegia da zerbitzua
|
euskaraz
bermatzen ez duen udal zerbitzu bakarra. Baduen arren, kontratazio irizpideen bitartez, zerbitzua euskalduntzeko plangintza, langile finko guztiak ez dira gai erabiltzaileak euskaraz artatzeko.
|
|
|
Hiru elekoa astakeria da. 4 urterekin ingelesa ikasten hasi
|
euskara
bermatuta ez dagoenean. Oso onartua izango da sozialki, baina datuak hor daude.
|
|
2014
|
|
|
– Udal eremuan
|
euskara
bermatu, zaindu. Fakturak (hornitzaileekin), udal eraikinetaneuskara zaindu (oiardo:
|
|
|
o Mugikortasunean eta zerbitzu publiko orokorretan
|
euskara
bermatu.
|
|
2015
|
|
|
Ez daukat trabarik erdaraz egiten duenarekin erdaraz egiteko».Aldundi barruan euskaraz lan egiteko neurriak hartuko dituzte. Bileretan, adibidez, aldez aurretik aztertuko da egoera, eta euskaraz egingo dira denek ulertzen badute.Lana euskaraz egiteko eta zerbitzua
|
euskaraz
bermatzeko, euskara maila bat da aldundian lanean hasteko, lanpostuaren araberakoa. Hizkuntz eskakizuna postu guztiei ezarriko diete, eta gehienek derrigortasun data edukiko dute, noizko eskuratu behar den maila hori?.
|
|
|
Botere gabezia hori izan da, hain zuzen ere, euskararen geroa erreibindikazio politikoekin batzea ekarri duena, halako moldez non, abertzale askorentzat, Euskal Herriarentzako independentzia lortzeko zio garrantzitsuenetako bat, garrantzitsuena, askotan?
|
euskara
bermaturik sentitzea baita. Independentziak nazio estatuak gara dezakeen eragin guztia eman liezaioke euskararen berreskurapenari.
|
|
|
Horrek azal dezake, neurri batean behintzat, euskararen ezagutza eta erabilera erakusleen arteko amildegia (argigarria da, adibidez, SEI elkarteak 2001ean Euskal Herri osoan eginiko euskararen kale erabileraren neurketa; neurketa horren emaitzak aurrerago aipatuko ditugu). Izan ere, Inaxio Agirrek esandako moduan, 136, hiztun potentzialaren erabilerak ez du
|
euskara
bermatzen. Bermatzen duena erabilera erreala da.?
|
|
2016
|
|
|
Gurea bezalako eremu elebidun batean, non giza baliabide elebidunen gabezia nabarmena den, osasun arreta euskaraz, ahoz eta idatzizko harremanetan, maila guztietan eskaintzeko xedearekin euskararen ibilbideak neurri eraginkor eta koste gutxiko aukera bezala proposatu da. Helburua pazienteari arreta osoa
|
euskaraz
bermatzea litzateke, Lehen Mailako Arretatik Espezializatura. Euskarazko arreta ziurtatuko duten espezialitateen eskaintza abiatuko da, eta apurka apurka hedatzen joango da, betiere herritarrei euskarazko asistentzia zirkuitu osoa eskaintzera heltzeko asmoz.
|
|
|
Pazientean zentraturiko arretak eta eskura daukagun ebidentziak kalitatea eta hizkuntza banaezinak direla berresten dute. Artikulu honetan, osasun zerbitzua
|
euskaraz
bermatzeko kultura aldaketa bultzatzea proposatzen da, hizkuntza kontzientzia eta eskaintza aktiboaren bitartez, lidergoak sortuz. Artikuluan hizkuntzaren gaia prestakuntzan txertatzeko aukera lantzen da, unibertsitatearen eta Osakidetzaren arteko elkarlana bultzatuz.
|
|
2018
|
|
|
Senpere aldeko Lapurdi 1609 elkartea
|
euskararen alde
bermatzen da hamar bat urte huntan. Elkarte hortako kideak ohartu dira Senpereko ostatu bihi batean hamar badira ez dagola euskal prentsarik kliente edo bezeroen zerbitzuko utzia denik, frantsesezkoak alta badirelarik!
|
|
|
batetik, euskararen beraren elaborazioa edo lantze funtzionala eta, bestetik, komunikazio eraginkorrerako funtsezkoak diren profesional euskaldunen euskarazko komunikazio gaitasunen garapena. Bigarren atalean osasun alorreko komunikazio eraginkorra
|
euskaraz
bermatzeko aurrean ditugun erronkez arituko gara. Hirugarren atalean, euskararen erabilera klinikoetarako lantze funtzionalaz arituko gara.
|
|
|
Arreta espezializatua
|
euskaraz
bermatzeko euskararen ibilbideak planteatu dira. Osakidetzaren nazioarterako ekarpena izan daitezke.
|
|
|
Baina ez ditzagun etxafuegoak azkarregi bota, eta begira diezaiegun beste adierazle edo arrasto batzuei, baita beltzuneei ere: hainbeste urteren ondoren, oraindik zerbitzu publiko guztiak ez dauzkagu
|
euskaraz
bermatuta; lan munduan, euskararen presentzia eta erabilera oso txikia da; Udalak berak bultzatutako zenbait jardueratan ez da lehenesten euskara edo euskara ez da eredugarria...
|
|
|
•
|
Euskara
bermatzeko, ohiko konponbide proposamenak: bi bilera egitea (bat euskaraz, bestea gaztelaniaz); euskaraz egitea eta ez daImanol Azkue Ibarbia – Euskara gara Zumaian?
|
|
2021
|
|
|
Ebolutiboak «profesional bakoitzak nahiago duen hizkuntzan» (sic) baino gehiago, pazientearen lehentasunezko hizkuntzan egon lirateke. Horretarako, arreta bere osotasunean
|
euskaraz
bermatzeko eta aldi berean euskaraz lan egiteko, euskararen ibilbideak edo zirkuituak proposatu genituen. Arretaren normalizazioa, ebidentzian oinarriturikoa eta protokolizatua, ahalbidetzeko, eta ez inondik inora itzultzaile automatiko baten plazeboa.
|
|
|
Bikoizketarako diru laguntzak sortu eta sendotzea ere nahi dute, eta plataformekin negoziatu dezatela dagoeneko bikoiztuta dauden edukiak txertatu ditzaten. Taldeak uste du haur eta gazteen estreinaldiak
|
euskaraz
bermatu liratekeela.
|
|
|
Osakidetzako Giza Baliabideetako zuzendaritzari, Eusko Legebiltzarraren eskaera errespetatuz eta Euskara Planak agintzen duena betez, behin behineko kontratuetan
|
euskara
bermatu dezala eskatzen diogu. Eta beste sindikatuei, zerbitzu publiko euskalduna lortzeko bidean behintzat inork ez dezala trabarik jarri.
|
|
|
Zinegotziak azaldu duenez, «hiru mailako konpromisoa baitago. «Euren jarduera osoki
|
euskaraz
bermatzeko gai diren elkarteak daude Kemen dantza taldea bezala, baina elkartekide guztiak euskaldunak ez direnen kasuan, haurrekin euskaldunak aritzea eskatuko zaie, eta zailtasun handiagoak dituztenen kasuan, aldiz, Udalak aholkularitza, webgunea eta haien komunikazioa bermatzeko edota bestelako laguntza eskainiko die». Udalak zuzenketa eta itzulpen zerbitzua, formakuntza eta sentsibilizazio saioak ere proposatuko dizkie.Horiek hala, Kalean Bai plana berraktibatzeko prozesua faseka egingo da.
|
|
2022
|
|
|
Izenpetze ofiziala hasi aitzin, Mikel Hiribarren, Itsasuko auzapezak, presente ziren guziak agurtu ditu, adieraziz herria harro zela hainbeste jende hurbildua izanik
|
euskararen
bermatzearen alde. Herriko bozen kari euskararen sustatzeko eta garatzeko engaiamendua hartu zutela oroitarazi du eta 2 urtez lanean arizan dira promes horren atxikitzeko.
|
|
|
Euskaltzaindiaren ardurapean egin den ekimen hau guztiz egoki eta eraz dator, oraindixe eta etorkizunean eta digilitazazio munduan
|
euskara
bermatzeko ahaleginean.
|
|
|
Zentzu horretan, bertso eskolak arnasgunetzat hartzen dira, euskara hain presente ez dagoen eremuetan batez ere, giro euskalduna bilatzen duen jendea elkartzen baitute. Gainera, bertsozaletasun handirik ez duten pertsonak ere hurbilarazten ditu zenbaitetan,
|
euskara
bermatzen delako eta bilatzen diren diskurtsoak eta balioak aurkituko direlako.
|
|
2023
|
|
|
Azpeitiko Euskara zinegotziak gogorarazi du udalerri euskaldunetan
|
euskara
bermatzea" beharrezkoa" dela," kalitatezko zerbitzu bat" bermatuko bada: " Komunikazioa da arretaren oinarria, pazientearen eta profesionalaren arteko lotura; euskaldunoi arreta euskaraz eskaintzen ez bazaigu, lotura hori ez da erabatekoa izango.
|
|
|
Langileen euskara gaitasuna indartuko duten plan eta ekimenak behar dira Industrian, Merkataritzan eta Ostalaritzan. Ez hori bakarrik, hizkuntza paisaian
|
euskara
bermatzeko lana egin dela nabarmena da, bailarako udalak aspalditik ari baitira lan horretarako laguntzak ematen. Hala eta guztiz ere, dokumentazioan eta idatzizko harremanetan euskararen presentzia areagotzeko lanketa egiteko beharra dago, kanpo eta barne mailan.
|
|
|
Ez da erraza.
|
Euskara
bermatzeko ardura sortu nuen CCOOn, eta Euskal Kontseiluan eta beste hainbat kontseilutan aritu nintzen euskararen alorra bermatzeko; hala jarraitzen du nire ondorengoak ere [Alfonso Rios]. Beti esan izan dut herri honetan sindikatuko ardura duenak bi hizkuntzak menderatu behar dituela, gutxienez.
|
|
|
Instituzioen jarrerarekin gogaituta daude Gasteizko ikastetxe ugarietako guraso elkarteak, eta ahotsa altxatu nahi izan dute: «Instituzioek eskaintzen dituzten ordainpeko ekintzetan
|
euskara
bermatua ikusi nahi dugu». Gasteizko hemezortzi ikastetxetako guraso elkarteek eta ordezkariek egin dute salaketa, agerraldi batean.
|
|
|
«Eremu ez formaletan ematen den sozializazioa euskaraz izatea kohesio elementu indartsua da, ikasleen aniztasuna aintzat hartuz». Gainera, uste dute Gasteizko egoera soziolinguistikoari erreparatuta, «koherentea» dela aisialdia
|
euskaraz
bermatzea; izan ere, Gasteizko Lehen Hezkuntzako ikasleen %94, 1 daude D eta ereduetan matrikulatuta. «Euskarazko aisiak ardatza izan behar du esparru ez formaletan euskararen erabilera bermatzeko», ondorioztatu dute.
|
|
|
Beste 5 konpromiso hartu ditu Vivancok: euskara ikasteko doakotasuna lortzeko, udalaren kanpo komunikazioa
|
euskaraz
bermatzeko, 18 urtez beherakoei eskaintza euskaraz izateko bere osotasunean, diruz lagundutako elkarteen kanpo komunikazioa izan dadin eta lan eskaintzan hizkuntz irizpideak ezartzeko.
|
|
|
Beste 13 konpromiso hartu ditu Berganzak: euskara ikasteko doakotasuna lortzeko, udalaren kanpo komunikazioa
|
euskaraz
bermatzeko, Euskara Planaren betetze maila ezagutarazteko, programazioan euskararen presentziaren gutxieneko kuota ezartzeko, udal batzetan bere jardunaren erdia behintzat euskaraz egiteko, udalaren programazioa aurkeztean hizkuntza azterketarekin batera plazaratzeko, udalaren ikastaroetan monitoreak elebidunak izateko, udalaren jendaurreko arreta zerbitzuak euskaraz izan daitezen, diruz lagundut...
|
|
|
Beste 14 konpromiso hartu ditu Gonzalezek: euskara ikasteko doakotasuna lortzeko, udalaren kanpo komunikazioa
|
euskaraz
bermatzeko, Euskara Planaren betetze maila ezagutarazteko, programazioan euskararen presentziaren gutxieneko kuota ezartzeko, 18 urtez beherakoei eskaintza euskaraz izateko bere osotasunean, udalaren programazioa aurkeztean hizkuntza azterketarekin batera plazaratzeko, udalaren ikastaroetan monitoreak elebidunak izateko, normalizaziorako giza baliabideak bermatzeko, udalaren jendaurreko arreta ze...
|
|
|
Beste 12 konpromiso hartu ditu Jimenezek: euskara ikasteko doakotasuna lortzeko, udalaren kanpo komunikazioa
|
euskaraz
bermatzeko, Euskara Planaren betetze maila ezagutarazteko, programazioan euskararen presentziaren gutxieneko kuota ezartzeko, udalaren programazioa aurkeztean hizkuntza azterketarekin batera plazaratzeko, udalaren ikastaroetan monitoreak elebidunak izateko, normalizaziorako giza baliabideak bermatzeko, udalaren jendaurreko arreta zerbitzuak euskaraz izan daitezen, diruz lagundutako elkarteen kanp...
|
|
|
Beste 16 konpromiso hartu ditu Tatok: alkate izanez gero sailen buru zinegotzi euskaldunak jartzeko, euskara ikasteko doakotasuna lortzeko, udalaren kanpo komunikazioa
|
euskaraz
bermatzeko, Euskara Planaren betetze maila ezagutarazteko, programazioan euskararen presentziaren gutxieneko kuota ezartzeko, 18 urtez beherakoei eskaintza euskaraz izateko bere osotasunean, udal batzetan bere jardunaren erdia behintzat euskaraz egiteko, udalaren programazioa aurkeztean hizkuntza azterketarekin batera plazaratzeko, udalaren ikastaroetan monitoreak elebidunak izateko, normalizazio...
|
|
|
Beste 15 konpromiso hartu ditu Ruizek: alkate izanez gero sailen buru zinegotzi euskaldunak jartzeko, euskara ikasteko doakotasuna lortzeko, udalaren kanpo komunikazioa
|
euskaraz
bermatzeko, Euskara Planaren betetze maila ezagutarazteko, programazioan euskararen presentziaren gutxieneko kuota ezartzeko, 18 urtez beherakoei eskaintza euskaraz izateko bere osotasunean, udalaren programazioa aurkeztean hizkuntza azterketarekin batera plazaratzeko, udalaren ikastaroetan monitoreak elebidunak izateko, normalizaziorako giza baliabideak bermatzeko, udalaren jendaurreko arreta ze...
|
|
|
Soldatarekin eta behin behinekotasunarekin lotutako eskakizun nagusiez gain, pribatizazioa amaitzea, lanaldi partzialak erregulatzea, erretiro kontratuak bermatzea, lan kargak murriztea,
|
euskara
bermatzeko formakuntzak emateko planak, berdintasunerako neurriak eta 32 orduko lanaldia bultzatzea eskatu dute, baita bestelako lanaldi murrizketak ezartzea ere..
|