|
2000
|
|
|
PSNren kasuan %46, 9ak bietan berdin nahiko luke, EHrenean, %25ak bietan berdin, baina %37ak euskaraz gehiago eta %34, 8ak euskaraz bakarrik. Ezker Batuaren kasuan %69, 2ak bietan berdin, %60ak EA EAJren kasuan (EHren kasuan bezalaxe kopuru handiak daude bakarrik
|
euskaraz
eta euskaraz gehiago erantzunetan) eta CDNrenean %61ak nahiko luke bietan berdin. Bukatzeko abstentzionisten artean %68, 2ak nahiko luke bietan berdin.
|
|
2001
|
|
|
Txostenaren arabera, goi mailako irakaskuntzan euskararen egoerak 15 urteko atzerapena dauka. Euskal Herriko unibertsitatetako irakasleen %21ek irakasten du
|
euskaraz
eta euskarazko kredituen eskaintza %20koa da. Sei unibertsitateetatik Mondragon Unibertsitatea da euskaldunena.
|
|
2003
|
|
|
Ez zailtasunik gabe, ordea. Galdetu bestela, besteak beste, Nafarroako Gobernuak ahoz gora zenbaitetan, isilean gehien gehienetan,
|
euskararen
eta euskarazko irakaskuntzaren kontra burutzen ari den gurutzada gupidagabea pairatzen, lepo estutze amaigabea jasaten ari diren Erriberako ikastolei edota, Frantziako hezkuntza administrazioak emandako hitza jatearen ondorioz, ikasturte hasiera gogorra nozitu duten Seaskakoei. Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE), aldiz, ikasturte berria asmo eraberrituekin hasi da.
|
|
2004
|
|
|
Jean Louis Laduche Azkaineko auzapeza ere egon zen mahai inguruan. Laduchek makina bat gogoeta egin du Herriko Etxeen eta
|
euskararen inguruan
eta euskararen egoera larriari erantzuteko ezinbestekoa deritzo euskararen alde ari diren elkarteen ondoan hautetsiek ere euskararen aldeko konpromisoa hartzeari. Hori bideratzeko, Herriko Etxea herriaren bihotza dela dio.
|
|
|
Testuinguru horretan, A eredua bazterrean laga eta, horren ordez, eredua indartzeko eskaria edo eredu hori mantendu eta moldatzeko ahaleginak dirateke muturrean egon ohi diren jarrerak. Orain arteko eztabaida horri, gainera, euskarazko irakaskuntzan ganoraz aztertu gabeko hutsuneak kontuan, euskarari dagokionez, curriculumean txertatu beharrekoak zehazteko nola baita prozesuaren emaitza titulu batekin balioesteko asmoz, ikasleei azterketa bat egiteko hartutako erabakia gehitu genioke »erabaki honek
|
euskarari
eta euskarazko irakaskuntzari mesede egiten diola ez dut uste»... baina, jarrerok zein titular bat eskuratzearen truke presaka eta, behar beste sakondu gabe, hedabideetara barreiatutako azterketaren kontu horrek ez dakit muinera iristeko gauza ote diren.
|
|
2005
|
|
|
Euskara hiztun komunitate txiki baten hizkuntza da. Eta txikiari gutxiespenez begiratu ohi diogu, eta beraz, baita
|
euskarari
eta euskaraz egiten dugun orori ere. Berebiziko konplexuak sortzen dizkigu aurreiritzi honek eta esango nuke, hainbat sortzaile gaixotzeraino eraman dezakeela dilema honek.
|
|
|
\ 2 urterekin hasi eta 6 urtera arte eredu euskalduna (ereduaren antzekoa unibertsalki jarriz) erabili,
|
euskara
eta euskaraz bakarrik irakatsiz.
|
|
|
X. Garagorri. Batetik,
|
euskara
eta euskarazko irakaskuntza hedatzeko orain arte egin ditugun ahaleginak egiten jarraitu. Azken helburua litzateke ereduranzko bidea orain doan erritmoan edo ahal bada bizkorrago bideratzen jarraitzea eta horretarako protagonista asko daude:
|
|
2006
|
|
|
Independentziaren estrategian beste elementu klabea da euskal kultura ulertzea
|
euskaraz
eta euskararekin egiten den kultura bakarrik. Gu bezalako herria, %70k euskaraz hitz egiten ez duen herria, onartzea euskal kultura dela euskaraz egiten den kultura bakarrik, gure nortasun kulturalean ikaragarrizko anputazioa onartzea da.
|
|
2007
|
|
|
Hauek euskara ikasi dute. Bertakoek
|
euskarari
eta euskaraz aritzeari ematen dioten kutsua ez dute ulertzen. Haiek lasai eta libro dira euskararekin.
|
|
2008
|
|
|
Prestigiozko hizkuntza gaztelera zen. 34 urte geroago, Larraulen berriro eskola izatea lortu dugu eta espero dut
|
euskara
eta euskararen kalitateari buruz gutxi hitz egin behar izatea.
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntza" despolitizatzea" bilakatu baita azken urteotako leloa. Merkatu omen orekatuan,
|
euskara
eta euskararen transmisioa ez da jada" misioa" izango, aitzitik, sedukzioan, marketinean, borondate indibidualean eta kontsentsu orokorrean oinarritu behar omen da haren garapena. Utikan politika!
|
|
|
Sententziaren testuan azpimarratu beharreko esaldi bat bada: "
|
Euskararekin
eta euskarazko kulturarekin zerikusia duen oro ETAk sustatzen eta kontrolatzen duelako ikuspegi estu eta okerrak berekin dakar inputazioa funtsik gabe izatea". Ez al gaude" Dena da ETA" tesiaren deslegitimazioaren hasieran?
|
|
2012
|
|
|
Beste hitz batzuekin esanda: Hego Euskal Herriko hizkuntz legeek euskarari lurralde jakin batzuetan (Gipuzkoan, Araban, Bizkaian eta Nafarroaren zati batean) ofizialtasun estatusa emateak ez dakar bere horretan
|
euskara
eta euskararen erabilera normala izatea. Gure aburuz, ofiziala izatea ez da lortutako helburua, baizik eta administrazioak euskararen alde neurriak hartzeko akuilua.
|
|
2015
|
|
|
Seduzitu egin behar omen dugu jendea euskarara etor dadin, erakargarri bihurtu behar dugu
|
euskara
eta euskara ikasten ez dutenei sinestarazi behar diegu altxor bat galtzen dutela. Hizkuntzen elkarbizitzaz hitz egiten ere, sarri entzuten ditugu hamaika" euskal" eragile eta politikari.
|
|
|
Herritar diren heinean politikariei ere eska dakiekeen gutxienekoa,
|
euskaratik
eta euskaraz gobernatzea da, konplexurik gabe, hizkuntza zapaltzaileari zer irudituko beldurrik gabe, kolonizatuaren mentalitaterik gabe. Euskaratik eta euskaraz gobernatzen ez duten politikariek ez gaituzte euskaldun gisa ordezkatzen.
|
|
|
Herritar diren heinean politikariei ere eska dakiekeen gutxienekoa, euskaratik eta euskaraz gobernatzea da, konplexurik gabe, hizkuntza zapaltzaileari zer irudituko beldurrik gabe, kolonizatuaren mentalitaterik gabe.
|
Euskaratik
eta euskaraz gobernatzen ez duten politikariek ez gaituzte euskaldun gisa ordezkatzen. Behin biziko gara, beraz, nahi dugun bezala bizitzea lortu dezagun:
|
|
2019
|
|
|
Ez dakit denbora galera bat ez ote den. Ez ote nukeen aritu gehiago
|
euskaratik
eta euskarara emana.
|
|
|
Kanpaina hiper sofistikatuak eta erraldoiak muntatu gabe, ondorio haztagarriak izan ditzake kargudunen adierazpen publiko argiak eta gomitak, sinple eta baikor, urrun xerkatu gabe. Bizkitartean, orainokoan, ofizialki existitzen ez den hizkuntza baten planifikazio lanetan dihardutenean, ez da
|
euskararen
eta euskara ikastearen promozio argirik egiten publiko zabalari zuzenduz. Aurten ez, ondokoan menturaz?
|
|
2021
|
|
|
Orain eta hemen, hautu politikoa da euskaraz sortzea. Eta ez naiz bukaerako emaitzez bakarrik ari, ezpada sormen prozesu osoak ere
|
euskaraz
eta euskaratik garatzeaz.
|
|
|
Foru Komunitatean, ordea, kolektibo horrek, haurretan emankorrenak, aukerarik baldin badu, euskararik gabeko ereduak aukeratzen ditu nagusi nagusiki bere seme alabendako. Aldiz,
|
euskararen
eta euskarazko irakaskuntzaren hautua egin ohi duen gizarte sektorearen presentziak gero eta ahulagoa dirudi piramide erreproduktiboan.
|
|
|
Hezkuntza arautuan, euskararen erabilpena helburu duen euskara plan bat du. Horretarako, hezkuntzako langileek,
|
euskaraz
eta euskaratik lan egiteaz gain, gurasoekin dituzten bileretan, gurasoekin batera, haurraren euskara plana egokitu egiten dute, eboluzioa aztertuz eta beharrezko baliabideak eskainiz. Euskara etxetik dakarten umeak indartuko ditu euskarari eutsi diezaioten.
|