|
2007
|
|
|
Horrela, Iparraldeari Estatu frantziarrak eragotzi egin zion euskarazko irakaskuntza. Eliza?
|
euskararen
eta euskarazko katiximaren irakaskuntzari atxikia, eragozpen horren aurka agertu zen.
|
|
2008
|
|
|
(a) Euskara mintzo den tokietan, euskalkia zaindu eta sustatu behar da, baita eskoletan, euskaltegietan eta udal administrazioan ere. Eskolako lehen urteetan, Haur eta Lehen Hezkuntzan behinik behin, euskalkiak toki handiagoa hartu behar luke, betiere hori izanen baita etxeko
|
euskararen
eta euskara batuaren arteko uztardura egi teko biderik emankorrena.
|
|
|
Mahai ingurua: Lekuko
|
euskarak
eta euskara batua: elkarren osagarri ala arerio?
|
|
|
Lekuko
|
euskarak
eta euskara batua:
|
|
|
Katedraren baldintzak eta testuingurua present izanik, ordea, nekez espero zitekeen lortu zena baino gehiagorik. Izan ere, ikasketa guztiak gaztelaniaz burutu zituztenek, are euskaldun zaharrak zirenak, ez zuten posible Azkueren ikasgai bakan batekin
|
euskaran
eta euskaraz aditu bihurtzea. Zer zen ikasten zutena?
|
|
|
Azken helburu nagusi eta bakarra euskara biziaraztea, sendotzea eta hedatzea delarik, inola ere ezin pentsa daiteke tokian tokiko
|
euskara
eta euskara batua elkarren aurkako gerta litezkeenik, baizik eta bata bestearen nahitaezko osagarri eta aberasgarri direla zinez.
|
|
2010
|
|
|
Euskararen erabilera normaltzeko legea da EEN, ez euskararen ezagutza normaltzekoa. Euskararen erabilera indartzeko eskola ekimenak eratu ditu horregatik,
|
euskara
eta euskaraz ikasteko aukerak emateaz gainera, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak. Berariazko programa eratu zuen horretarako Sailak 1983an, EEN legea onartu eta handik gutxira:
|
|
|
Jardunaldien bukaeran, hain zuzen, IKAS kultur elkartearen sorrera onartu zuten parte hartzaileek, elkarteari hiru helburu ezarriz. Batetik, eskolan
|
euskararen
eta euskarazko irakaskuntza helburu zuten ekimen guztiak babestea eta laguntzea. Bestetik, euskararen eta euskal tradizioko gaien irakaskuntzarako beharrezkoak ziren baliabideez hornitzea eskola publikoak zein pribatuak.
|
|
|
eskolak goiz eta arratsaldez ematen hasi, hamar haurren kopurua gainditu eta ikasle gehiago hartu? Andereño berri eta gazte haiek euskal eskola herri osoari zabaltzea zuten helburu, eta eskola ezberdin bat nahi zuten gurasoekin egin zuten topo; horrela, poliki poliki,
|
euskararen
eta euskarazko irakaskuntzaren eredu berri bat jarri zuten abian: ikastola eredua.
|
|
|
Lehena, eta indarrik handienekoa, euskara: euskarak bizi zuen jazarpenari eta galbideari erantzunez, haurrei
|
euskara
eta euskaraz irakasteko sortu ziren ikastolak. Hots, euskara berreskuratzeko asmoarekin sortu ziren ikastolak.
|
|
|
haur txikien ikastetxea izan baino, eskola ikuspegia gailendu zen elkartearen baitan. Eta, eskolak Frantzian zein garrantzia zuen ikusita,
|
euskararen
eta euskarazko irakaskuntzari debekatutako eremu bat jorratzeari ekin zion elkarteak. –Herriak ez zuen eskola bat zabaltzen Frantzian.
|
|
|
ikastolak alternatiba gisa agertu ziren gizartearen aurrean. Arrakasta izandako alternatiba gisa, hain justu, euskal hezkuntzaren panoraman ez zegoelako beste inor euskaraz ari zenik,
|
euskara
eta euskaraz irakasten zuenik, euskal pedagogia berri bat diseinatu eta garatu zuenik. Ikastola bezalako planteamendurik ez zegoen, eta ikastolek horixe islatzen zuten gizartean:
|
|
|
Ikastolen sorreratik bertatik
|
euskara
eta euskaraz ikastearen bideragarritasuna kezketariko bat izan zen bezala, urteak pasatu ahala, ikasitako euskararen erabilera indartzeko bideak izan ziren hurrengo buruhaustea, oso erdaldunak ziren herrietan bereziki.
|
|
|
ikastolek, sortu zirenetik ordura arte, berezko curriculuma eraiki zutela, inon jaso gabea. Hau da, frankismoan
|
euskaran
eta euskaraz aritzen ziren ikastolak zeuden, baina ez horiek bakarrik. Euskal kulturaren lekualdatzea ere egin zen, curriculum ofizialean ageri ez ziren zenbait elementu erantsiz eta curriculum ofizialean ageri ziren elementu batzuk baztertuz.
|
|
2012
|
|
|
Itzultzailea izan zen beti haren lana: erdaratik
|
euskarara
eta euskaratik erdarara. (LIB II:
|
|
|
Itzultzailea izan zen beti haren lana: erdaratik
|
euskarara
eta euskaratik erdarara. (LIB II:
|
|
|
–aitortuko du Mitxelenak berak Orixeren heriotzean?, eta, ezin urratuzko aztarrena utzi? bazigun Orixek eta, gure hizkuntza aldi eta eginkizun berrietarako egokitzen saiatu bazen eginahalean eta, hizkera zailu, labur biziago bat moldatzen?, zinez eta benetan uste dut beste horrenbeste esan genezakeela Mitxelena jaunak
|
euskaraz
eta euskararen alde egin duen lanaz. Honek hartaz esan zituen beste hitz hauekin, Orixe izenaren ordez Mitxelenarena ezarriz, amaituko dut lantxo hau:
|
|
2019
|
|
|
Berri gogoa du titulu honek eta Akademiaren lehen ehun urteak gogoratzen ditu, mende oso baten luze zabalerak aukera eta egoera oso bestelakoak ekarri baitizkie
|
euskarari
eta Euskararen Akademiari.
|
|
2021
|
|
|
In Fernández, B., Albizu, P. eta Etxepare, R. (arg),
|
Euskara
eta euskarak: aldakortasun sintaktikoa aztergai.
|
|
2023
|
|
|
Haur zein gazteen hizkuntza ohituretan eragiteko, ezinbestekoa da Hezkuntza Arautuaren bidez bermatzen den hizkuntzaren ezagutza. Haurrek euskara erabiltzeko eta harekin gozatzeko, ordea, beste espazio batzuk izan ditzaten beharrezkoa da, ikasleak, euskaraz ikasteaz gain,
|
euskararekin
eta euskararen bidez dibertitu daitezen eta harremanak sor ditzaten.
|