|
2008
|
|
|
Bai berriz ere
|
euskara
eta euskararen egoeraz hitz eginen dut, beste frangoren ondotik. Eta segurrenik oraino hitz egin.
|
|
2009
|
|
|
–Bai, Nekane, promes egiten dizut, ez dudala inoiz galduko. Are gehiago, jo eta su,
|
euskaraz
eta euskararen alde izango naizela baieztatzen dizut?.
|
|
|
Euskara ikasi nahi ez duenari askatasun hori bermatu behar zaiola adierazi du Hiru Saretak. Aldiz, bertze guztiei
|
euskara
eta euskaraz ikasteko eskubidea bermatu behar zaiela uste du. Gaur egun lehen mailako eskolen erdiak baino ez dute eskaintzen euskara ikasteko aukera.
|
|
|
1936ko gerra osteko andereñoak omendu ditu Bilboko Udalak. Diktadurako zailtasun eta arriskuen gainetik, haurrei
|
euskara
eta euskaraz irakasten jarraitu zuten, ilusioa jazarpena baino indartsuagoa zelako.
|
|
|
Orduan ikusi zuen askok euskarak zuen pisua eta garrantzia Euskal Herriarentzat, eta horixe zela, eta ez besterik, Egunkaria ixteko arrazoia. Eta ulertu zuen askok Egunkaria ren kontra jo bazuten, beste edonoren kontra ere jo zezaketela, euskalgintza kriminalizatuz
|
euskararen
eta euskararen aldekotasunaren kontra egin nahi zutela. Guztiok ulertu genuen gure herri izaeraren muinean jo zutela.
|
|
|
|
Euskararekin
eta euskararen inguruko ideiekin ahalik eta gehien jokatzen dugu. Supereuskalduna da euskararekin malabarismoak egiten dituena.
|
|
|
Deia bati, deia besteari, inork ez zekien oso ondo zer arraio ari zen gertatzen. Delitua zen orduan
|
euskaratik
eta euskaraz herri bat sortu nahi izatea. Pankartak egin genituen.
|
|
2010
|
|
|
kaltetu gehienak aurrekontu txikikoak dira 2010ean, eta horri ez deritzogu batere bidezko. Hedabiderik txikienek ere (tokikoek zein espezializatuek) ekarpen handia egiten dute euskara normalizatzen eta euskal kultura eta produktuen sustapena laguntzen, euskaldunak
|
euskarara
eta euskaraz funtzionatzera erakartzen, eta hori baloratu beharra dago. Hedabiderik txikienak ere behar ditugu, eta laguntzen jaitsierak kolokan jar dezake bat baino gehiago.
|
|
|
Nafarroa osoan
|
euskara
eta euskaraz ikastea sustatzea izaten luke eta izan luke kohesio soziala indartzeko eta ez zatitzeko. Eta hori bakarrik gaurko araudi murriztailea gaindituz egin daiteke.
|
|
2011
|
|
|
Nolanahi ere, erregistro askotan ez dute aukera hori bermatzeko urratsik egin, eta langileen jarrera beti ez da ona.Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan motelago joan da dena. 2008ko urtarrilaren 9an Eusko Jaurlaritzak eta Red.es erakunde publikoak urtebeteko lankidetza hitzarmena izenpetu zuten, inskripzioak
|
euskaraz
eta euskarazko euskarrian egiteko, baina aurrerapausoak eskasak izan dira ordutik. 2008ko urrian Euskal Herriko hamalau barruti judizialetako erregistro nagusietan, tartean hiriburuetakoak daude?
|
|
|
gai baten inguruan hainbat orri egon daitezke, bakoitza pertsona ezberdin batek idatzia. Wikipedian ez bezala, Knolen pertsona edo enpresa promozionatzeko artikuluak idatz daitezke, eta jabearen esku dago erabakitzea nork egin ditzakeen zuzenketak norberak idatzitako artikuluetan.Google Translatehttp://translate.google.com erabiliz, testu baten itzulpena lor dezakegu, eta alpha bertsioan badago ere,
|
euskaratik
eta euskarara itzul daitezke testuak. 57 dira eskura dauden hizkuntzak.
|
|
2012
|
|
|
PISA probetan hori agertzen da. Gure ikasleek ikasten dute
|
euskara
eta euskaraz. HABEko euskaltegietan, ikasleen laurdenek 16 urte dituzte.
|
|
|
Aurrekoekin alderatuta, obra berriak dakartzan berritasunak azaldu ditu Mikel Martinez aktoreak (Lizarra, 1955). Antzerki komikoa,
|
euskaraz
eta euskararen inguruan. Egoera barre egiteko ala negar egiteko modukoa da?
|
|
2013
|
|
|
Estu eta larri ziren gehienak, baina pozarren. «Urte osoan
|
euskaraz
eta euskararen alde aritzen gara gure irratietan, eta poz handia da lekukoa eskuan eramatea», azaldu du Ekhi Erremundegi Euskal Irratietako berriemaileak. «Laneko uneez aparte, euskararen festa giroan parte hartzeko aukera izan dugu».
|
|
2018
|
|
|
Baina salaketak aspaldikoak izateak ez du esan nahi izurritea neutralizatu dugunik. BERRIAren 15 urteurrena ospatzeko gehigarrian, Arraratseko berak zioen, erdarazko
|
euskara
eta euskarazko euskara kontrajarri eta gero: «Uste dut erdarazko euskaratik nahikoa eta sobra izan dugula bazterretan, trenak une honetan burutuko du bere irteera eta horrelakoak, eta halako munstrokeria ustez dotoreak, erdara orpoz orpo imitatu nahiak sortuak» (BERRIA, VI). Legeak gaztelaniaz daude eta total mortala da bertako hizkera; legeak eta legeen aldiriak dira diskurtso politikoaren eta burokraziaren osagai nagusiak.
|
|
2019
|
|
|
Badago lana oraindik.Ispilu handi bat izan dugu aurrean Euskaraldiarekin: ahobizi edo belarriprest bakoitzak, gure hizkuntza ohiturak eta praktikak aztertzeko ispilua; erakunde bakoitzak,
|
euskarak
eta euskarazko harremanek bere barnean duten lekuaz hausnartzeko ispilua; gizarte moduan euskaraz bizitzeko dauden aukerak, mugak eta trabak aztertzeko ispilua; eta eragileen arteko harremanei begiratzeko ispilua. Hizkuntzarena ez da afera pertsonal bat, hau bakoitzak (norbanako, erakunde, gizarte) bere arduratik eta bere eragin eremutik aztertu beharreko gaia da, eta aurrerantzean ere garrantzitsua izango da ispilu hori erabiltzen jarraitzea.
|
|
2020
|
|
|
Diru laguntzenaz gain, bertze berrikuntza batzuk ere badakartza EEPk eta Eusko Jaurlaritzak berritu duten hitzarmenak. Horietako bat da Itzuli Eusko Jaurlaritzaren itzultzaile neuronala frantsesetik
|
euskarara
eta euskaratik frantsesera ere jarriko dutela hemendik aitzina. Joan den urrian aurkeztu zuen Jaurlaritzak itzultzaile automatiko berria, baina bakarrik gazteleratik euskarara eta alderantziz itzultzeko aukera eskaintzen zuen.
|
|
|
Joxe Mari Agirretxerekin batera, beti izan ditugu bidelagun. Herria egiten ari gara, baloreetan heztea dugu helburu; berdintasunean, elkartasunean,
|
euskaratik
eta euskaraz... eta horretan jarraituko dugu.
|
|
|
«Euskal Herrian
|
euskaratik
eta euskaraz egindako animazioaren aldeko apustua da hau», azaldu zuen atzo Miren Berasategi filmaren ekoizpen arduradunak, lanaren aurkezpena egitean. «Hori lotu dugu gure herriaren historiarekin, abentura film bat eginez eta pertsonaiak Euskal Herriko hainbat eremutan eta historiako hainbat garaitan kokatuz».
|
|
|
|
Euskaratik
eta euskaraz
|
|
|
Ardatz horien gainean jardun du euskalgintzak azken urteotan. Gure herria
|
euskaratik
eta euskaraz eraikitzea gizarte ongizatearen eta kohesioaren alde egitea ere badelako. Oraingoa bezalako egoera makurretan nabarmen geratu da hori:
|
|
|
«Euskal Herrian
|
euskaratik
eta euskaraz egindako animazioaren aldeko apustua da hau, eta gure herriaren historiarekin lotu dugu hori, abentura film bat eginez eta pertsonaiak Euskal Herriko hainbat eremutan eta historiako hainbat garaitan kokatuz», azaldu du Miren Berasategik, Lotura Filmseko ordezkari eta filmaren ekoizpen arduradunak. Gaineratu duenez, «abenturekin gozatzeaz gain», haur eta gaztetxoengan Euskal Herriko historiaren inguruan «interesa piztea» izan dute helburu.
|
|
2021
|
|
|
Espazio bat sortu nahi dugu haur literatura hobeki ezagutzeko eta daukan emankortasunaz gozatzeko. Garrantzitsua da Iruñerriko haurrek eta helduek jaialdiaren bitartez lotura egitea
|
euskararekin
eta euskarak ematen digunarekin.
|
|
|
|
Euskaraz
eta euskaratik
|
|
|
«Alde batetik, batzuetan, gorputz beretan gurutzatzen dira bi gaiak, eta, bestetik, bazterreko posizioetan daude biak». Horregatik jarriko dute euskara «lehen lerroan», LGBT+
|
euskaraz
eta euskaratik: gure borroketan euskarak duen lekuaz eztabaidatuz elkarrizketa kolektiboan.
|
|
|
Bilera horietatik atera ziren, besteak beste, biharko jardunaldian jorratuko diren gaiak eta parte hartzaileak. LGBT+
|
euskaraz
eta euskaratik elkarrizketa kolektiboan, esaterako, EHGAM sortu zenetik erakundeak euskararekin izan duen harremanari buruz ariko dira, eta LGTBI komunitateko hiru kidek euren bizitzan euskararekin zer bizipen izan dituzten kontatuko dute.
|
|
|
Hau guzia
|
euskaratik
eta euskaraz eraikiko da. Eraiki daiteke?
|
|
2022
|
|
|
Aiaraldea-ko kideek «ohoretzat» hartu dute Argia sariaren aitortza: «Jarraituko dugu gure eskualdearen egunerokoa
|
euskaratik
eta euskaraz kontatzen».
|
|
|
Eta horretan ari naiz, ikasten. Betiere euskaraz,
|
euskaragatik
eta euskararentzat. Ez dakit noiz arte geldituko garen.
|
|
|
Zuzendariak ilusioa hitza aipatu du behin eta berriz proiektuari buruz hitz egin duenean: “Gauzak modu desberdin batean egiteko irrika eta ilusioa eskaini nahi ditu Badalab laborategiak,
|
euskaraz
eta euskaratik ere momentu zirraragarri, polit eta esanguratsuak bizi daitezkeelako”.
|
|
|
«Kimu berriak» eta «argi izpiak» badira, hala ere, eragileon arabera. «Euskalgintzak bere eguneroko jardunean herri hau
|
euskaratik
eta euskaraz eraikitzen jarraitzen du; inoizko Korrika jendetsuena eta indartsuena izan da igaro berri dena; Gazte Euskaltzaleen Sarea sortu da, gazte belaunaldi berri bat euskararen aldeko borrokara batzeko asmoz», esan zuen Larrartek. Horregatik, Iribarrenek azpimarratu zuen nahikoa «herri gogo» eta «energia» badagoela, baina, horretarako, «euskaltzale guztiek» egin behar dutela «aurrera urratsa».
|
|
|
Eta, Elhuyar
|
euskaraz
eta euskararen alde lan egiten duen erakunde bat izanik, beste erronka bat ere badu Orairekin: «Eremu eleaniztunetan komunikazioa ez dadila oztopo bat izan».
|
|
|
Honetaz guztiaz jabeturik, abertzale eta euskaltzaleen indar, gogo eta ilusioari esker auzolanean, etengabeko transmisioan jardunez egin ahal izan zen gure identitatearen transmisioa, nolabait esateko. Euskal kontzientzia, herri kontzientzia zegoelako guztion baitan eta benetan sinesten genuelako horretan buru belarri lan eginez,
|
euskara
eta euskaraz irakatsiz, herritarron akuilu bilakatuz.
|
|
|
Ezinbestekoa da sortzen den eduki gutxi edo askori ahalik eta hedatzeko gaitasun gehien ematea. Ez soilik
|
euskaratik
eta euskaraz dagoen edukia gehiago zabaltzeko, baizik eta berrerabiltzeko aukera emateko, beste batzuek kopiatu, moldatu, hedatu... ahal izateko.
|
|
|
Galdera horiei eta beste askori erantzuten saiatuko gara profesional ugariz inguratuta. Bai Euskarari Elkarteak, Enpresarean azokaren bidez, horren guztiaren inguruan hausnartzeko plaza eskainiko du,
|
euskaratik
eta euskaraz. Ez galdu aukera.
|
|
|
Donostiarrok Plaza Berria behar dugulako, espazioaz gaindi, elkargune, plaza beti berria, garai berrietara egokituko dena, iturri zaharreko ura bezalaxe, herritarron bilgune berri berria: euskalduna,
|
euskaratik
eta euskaraz birsortuko dena; parekidea eta berdinzalea; harrera hiria, jatorrizko herrien kultura errespetatuko duena; natura zaindu eta errespetatuko duena eta abar.
|
|
|
Euskal Herrian zientziaren alorrean lan egiten duten hiru erakundek bete dituzte urteak aurten: Aranzadi Zientzia Elkartea 75 urtez aritu da zientzia, historia eta kultura ondarea babesteko eta balioesteko lanean; Elhuyar fundazioa zientzia
|
euskaratik
eta euskaraz lantzeko sortu zen duela 50 urte; eta Ikerbasque 336 ikertzaile biltzen dituen zientzia fundazioak 15 urte bete ditu.
|
|
2023
|
|
|
Hemezortzi urte Libertimenduen ohitura berrasmatu eta berreskuratu zela Nafarroa Beherean.
|
Euskaratik
eta euskaraz. Antton Lukuren eskutik, antzerki formari, bertsolarien rolari eta dantzarien ordenari toki berria eginez.
|
|
|
Torrealdai: Guretzat euskara bada zentrala den zerbait, eta
|
euskaratik
eta euskaraz egiten dugu praktika eta teorizazioa. Euskarak harrera hizkuntza izan behar du, eta hori gure ardura ere bada.
|
|
|
TORREALDAI: Guretzat euskara bada zentrala den zerbait, eta
|
euskaratik
eta euskaraz egiten dugu praktika eta teorizazioa. Euskarak harrera hizkuntza izan behar du, eta hori gure ardura ere bada.
|
|
|
Baina gehiengoaren sentipena argia zen: jaso duten heziketa
|
euskara
eta euskaraz irakastera mugatu da, ez ditu euskaldun aktibo izatera bultzatu.
|
|
|
Xabier Saralegik nabarmendu duenez, hizkuntzaren prozesamenduan, ikusmen artifizalean, irudi eta bideoen sorkuntzan... erabat erabiltzen dira sare neuronalak gaur egun, askoz emaitza hobeak ematen dituztelako.
|
Euskaratik
eta euskarara itzultzeko tresna modernoak ere ikasketa sistema horretan oinarritzen dira, eta hobekuntza nabarmena ekarri zuten, duela bost bat urte.
|
|
|
Alde batetik, azpiegitura birtual bat da, eta hor egongo dira baliabideak, tresnak... Gainera, adituak eta giza eta gizarte zientzietan euskaraz,
|
euskararako
eta euskaratik ikertu nahi duen edonor ere egongo da. Laburbilduz, pertsonen, baliabideen eta tresnen sare bat izango da.
|
|
|
|
Euskaratik
eta euskaraz hezteko aldarriak hartu du Ondarroako' IbilaldiXE'
|
|
|
Hori guztia horrela izanik, esan genezake lidergo partekatuen garaietan emakumeek, hezkuntzak eta kulturgintzak paper garrantzitsua joka lezaketela,
|
euskaratik
eta euskaraz.
|
|
|
Nafarroako hegoaldea du ardatz eta euskara ofiziala ez den ingurunean eragin nahi du, eremu horretan berezkoak diren elikagaiei Euskal Herri osoan bidea emanez. Herriak herriari egindako sekulako oparia da, euskaratik,
|
euskararako
eta euskaraz.
|
|
|
Tuterakoa (Nafarroa) da, eta euskara erresistentziatik bizi izan du beti. «Betaurreko berdeak» janzteko gonbidapena egin zuen, «ez bakarrik euskaraz hitz egiteko,
|
euskaratik
eta euskararen alde egiteko baizik». Haren iritziz, euskara instituzionalizatzeko borroka ezinbestekoa da, «noizbait herritarrak euskaraz hitz egiteko erabakiaz nekatzen direlako, eta hizkuntza nagusietara jotzen dutelako».
|
|
|
Belaunaldi berrien euskalduntzean funtsezko pieza izan da azken hamarkadetan, baina zenbait alderditan motelduta eta, areago, atzera egiten hasita dago; ikasleen euskara maila da kezka iturri nagusietako bat.
|
Euskararen
eta euskarazko irakaskuntza berrasmatzeko beharraren zantzuak nabariak dira, beraz; eskolaz kanpoko jarduerak izan daitezke gakoetako bat.
|
|
|
Aldarri argia izango du:
|
euskara
eta euskarazko kultura oinarri izango dituen EITBren alde egitea.
|