|
2004
|
|
|
ogi kozkorra ematen zaio zakurrari bakea eman dezan. Euskal Herrian jende batek
|
euskara
eta euskarazko bizitza bigarren mailako herritar bezala hartzen du praktikan?. 87
|
|
|
–Ordua dugu dagoeneko, noren bidez datorren baino, zer dakarren eta ondorioz zer lor genezakeen kontutan hartzeko eta ez da izango, euskararen politizaziorik? alderdi guztiak
|
euskararen alde
eta euskaraz lehian jardungo balute?. Zabarkeriaz erdararen alde, Egin, 1989/2/15.
|
|
|
211 Urtzi Urrutikoetxea: . Eta konpromiso hori hartu ez,
|
euskaratik
eta euskararen kontura ondoen bizi izan direnak datozkigu abertzaleek ere badutela erruaren zati bat, patrimonializatu egin ei dutelako? (nik azpimarratua).
|
|
2008
|
|
|
atera ere, ur garbi fresko bat bezala ateratzen zitzaion ahotik ume umetatik edoskitako hizkuntza, goitik beherako bidean erraz bezain oparo hedatzen zena eta, bere ibilian, ibai ur handi edo errekasto jostalari bihur zitekeena, ur jauzi edo ur zurrunbilo: hots, esaldi kate distiratsu edo ateraldi zorrotz, birao lotsagabe edo bertso hunkigarri; esan nahi baita, hamar urte zituenerako,
|
euskarak
eta euskarak bakarrik antolatuak behar zituela Beñardok burmuinak, non baitzeutzan adimen irudimenen izatea eta funtzionamendua ahalbidetzen zituztèn nerbio zirkuituak eta bestelako azpiegiturak. Beñardoren neuronak elebakarrak ziren ezinbestean, halakorik esaterik bada?, hamar urtetan garatu eta osatutakoak mila estimuluren eraginpean, gelditzen ez den makina baita garuna, baita lotan dagoene... Gaztelaniarenak, aldiz, bide itsuak ziren Beñardorentzat, ulerkaiztasunaren horman bukatzen zirenak; Beñardok bazekien, bai, mundu haren berri, bazekien bazegoela gutxienez?, baina harresi batek inguratua zuen, eta ez zuen harresi hura baizik ikusten; gaztelaniaren jabe ez zèn heinean mundu itxi bat zen honek eskaintzen ziona:
|
|
|
atera ere, ur garbi fresko bat bezala ateratzen zitzaion ahotik ume umetatik edoskitako hizkuntza, goitik beherako bidean erraz bezain oparo hedatzen zena eta, bere ibilian, ibai ur handi edo errekasto jostalari bihur zitekeena, ur jauzi edo ur zurrunbilo: ...atuak behar zituela Beñardok burmuinak, non baitzeutzan adimen irudimenen izatea eta funtzionamendua ahalbidetzen zituztèn nerbio zirkuituak eta bestelako azpiegiturak. Beñardoren neuronak elebakarrak ziren ezinbestean, halakorik esaterik bada?, hamar urtetan garatu eta osatutakoak mila estimuluren eraginpean, gelditzen ez den makina baita garuna, baita lotan dagoenean ere; Beñardok, ondorioz,
|
euskararenak
eta euskararenak bakarrik zituen burmuinetako bide sare haiek, begiz ikusten zuèn mundua ulertzera zeramatenak, baita bere egitera ere, mundua bere eginez egiten zuen munduak, aldi berean, bere?, ahoan artikulatutako hotsen bidez, esaldi kate distiratsu edo ateraldi zorrotz bat bitarteko, birao lotsagabe edo bertso hunkigarri bat, oztopo handirik gabe. Gaztelaniarenak, aldiz, bide itsuak ziren Beñardorentzat, ulerkaiztasunaren horman bukatzen zirenak; Beñardok bazekien, bai, mundu haren berri, bazekien bazegoela gutxienez?, baina harresi batek inguratua zuen, eta ez zuen harresi hura baizik ikusten; gaztelaniaren jabe ez zèn heinean mundu itxi bat zen honek eskaintzen ziona:
|
|
|
Euskal nazioaren benetako balioren batek? Esate baterako,
|
euskarak
eta euskarari darion euskal nazioaren kulturak eta kontzientziak. Ala festa giroko nazio errituren batek?
|
|
|
Beñardo, izan ere, euskaraz bizi zen eta euskarak bizi zuen... atera ere, ur garbi fresko bat bezala ateratzen zitzaion ahotik ume umetatik edoskitako hizkuntza, goitik beherako bidean erraz bezain oparo hedatzen zena eta, bere ibilian, ibai ur handi edo errekasto jostalari bihur zitekeena, ur jauzi edo ur zurrunbilo: hots, esaldi kate distiratsu edo ateraldi zorrotz, birao lotsagabe edo bertso hunkigarri; esan nahi baita, hamar urte zituenerako,
|
euskarak
eta euskarak bakarrik antolatuak behar zituela Beñardok burmuinak, non baitzeutzan adimen irudimenen izatea eta funtzionamendua ahalbidetzen zituztèn nerbio zirkuituak eta bestelako azpiegiturak –Beñardoren neuronak elebakarrak ziren ezinbestean, halakorik esaterik bada–, hamar urtetan garatu eta osatutakoak mila estimuluren eraginpean, gelditzen ez den makina baita garuna, baita lot... Gaztelaniarenak, aldiz, bide itsuak ziren Beñardorentzat, ulerkaiztasunaren horman bukatzen zirenak; Beñardok bazekien, bai, mundu haren berri –bazekien bazegoela gutxienez–, baina harresi batek inguratua zuen, eta ez zuen harresi hura baizik ikusten; gaztelaniaren jabe ez zèn heinean mundu itxi bat zen honek eskaintzen ziona:
|
|
|
Beñardo, izan ere, euskaraz bizi zen eta euskarak bizi zuen... atera ere, ur garbi fresko bat bezala ateratzen zitzaion ahotik ume umetatik edoskitako hizkuntza, goitik beherako bidean erraz bezain oparo hedatzen zena eta, bere ibilian, ibai ur handi edo errekasto jostalari bihur zitekeena, ur jauzi edo ur zurrunbilo: ...r zituela Beñardok burmuinak, non baitzeutzan adimen irudimenen izatea eta funtzionamendua ahalbidetzen zituztèn nerbio zirkuituak eta bestelako azpiegiturak –Beñardoren neuronak elebakarrak ziren ezinbestean, halakorik esaterik bada–, hamar urtetan garatu eta osatutakoak mila estimuluren eraginpean, gelditzen ez den makina baita garuna, baita lotan dagoenean ere; Beñardok, ondorioz,
|
euskararenak
eta euskararenak bakarrik zituen burmuinetako bide sare haiek, begiz ikusten zuèn mundua ulertzera zeramatenak, baita bere egitera ere –mundua bere eginez egiten zuen munduak, aldi berean, bere–, ahoan artikulatutako hotsen bidez, esaldi kate distiratsu edo ateraldi zorrotz bat bitarteko, birao lotsagabe edo bertso hunkigarri bat, oztopo handirik gabe. Gaztelaniarenak, aldiz, bide itsuak ziren Beñardorentzat, ulerkaiztasunaren horman bukatzen zirenak; Beñardok bazekien, bai, mundu haren berri –bazekien bazegoela gutxienez–, baina harresi batek inguratua zuen, eta ez zuen harresi hura baizik ikusten; gaztelaniaren jabe ez zèn heinean mundu itxi bat zen honek eskaintzen ziona:
|
|
2009
|
|
|
Arantzazun orduan artistak, intelektualak, idazleak, medikuak, abokatuak, jende ikasi asko biltzen zen eusko kultura erdaldunekoa, euskotasunaren sutsua (Oteiza, Pelay Orozco), halako batzuek orduantxe deskubritu berria zuten euren euskotasunaren gogobizi neofitoarekin (Blas de Otero), Oteizak bere inguru guztian supizten zuen entusiamoak animatuak denak ere: ...una eta estetika ikertzen zen (dena dela, gogoratu behar da, prentsan beste idazle erdaldun batzuek orduantxe pilotaren ezeuskalduntasuna demostratzeko idazten zutela); sagardoa edan behar zen, ez ardoa; kaikua eta txapela jantzi, etab. Askotan, Arantzazuko euskotar erdaldun haien euskotasuna eta entusiasmoa, munduko gauzarik bitxiena iruditzen zitzaigun hango gazte euskaldun euskaltzaleoi, gu geu
|
euskaran
eta euskararen modernizazioan tematuak geunden bezala egonik. Villasantegandik Jakin era eta Gandiagarenganaino, bestelako pentsamendu eta interesetako diferentzien gainetik, Arantzazuko euskaltzaleengan amankomuna zen euskararen batasun eta normalizazioaren irrika, beste edozer, euskoren?
|
|
2010
|
|
|
Horregatik, beharbada, grazia egiten dit, grazi putik ez, jakina!? zure jarrerak, baieztatu ere baieztatu ez didazu, bada, zeurean, zeinen arriskutsua naizen,
|
euskarari
eta euskararen aldeko mugimenduari sutsu eutsi nahi izateagatik!; min egin nahi bazenidan, ederki egin didazu!; izan ere, ni arriskutsua banaiz, zu, zu eta zure espainiarrak, alegia, mila aldiz gehiago?; gertatzen dena da guk egin dezakegun edozein gauzak, erreibindikaziorik eta protestarik txikienak ere?
|
|
|
Horregatik, beharbada, grazia egiten dit —grazi putik ez, jakina! — zure jarrerak, baieztatu ere baieztatu ez didazu, bada, zeurean, zeinen arriskutsua naizen,
|
euskarari
eta euskararen aldeko mugimenduari sutsu eutsi nahi izateagatik!; min egin nahi bazenidan, ederki egin didazu!; izan ere, ni arriskutsua banaiz, zu —zu eta zure espainiarrak, alegia— mila aldiz gehiago...; gertatzen dena da guk egin dezakegun edozein gauzak —erreibindikaziorik eta protestarik txikienak ere— bere oihartzuna duela, statu quo a —ezarri duzue ustezko demokraz... Zuena bai zinismoa, ezta?
|
|
2015
|
|
|
Dirudienez,
|
euskara
eta euskara batua nahasten ditu gure arteko zenbait lagunek: –hizkuntza?
|
|
|
euskera, euskara?. Gamizek
|
euskera
eta euskara biak erabili zituen. Lazarragaren izkribuetan Eusquel Erria. Euskal Herria?
|
|
|
Hemen ez dugu halakorik. Tresnak sortu behar ditugu, eta besteren artean
|
euskararen alde
eta euskararen erasoen kontra ariko den egunkari bat behar genuen, jendea kontzientziatu, euskararen aldeko jarrera sortu, eta, zergatik ez, euskara ikastera bultzatuko duena. Ipar Euskal Herrian bada jende asko Bordelen edo Parisen bizi balitz bezala bizi dena.
|
|
|
3 Asko dira
|
euskara
eta euskararen egoera mintzagai duten kantak. Zein ezagutzen dituzue?
|
|
2016
|
|
|
Hoberako ere izan da: «Ingelesa indartzeko egindako bidea baliagarria izan zaigu
|
euskararen
eta euskarazko irakaskuntza hobetzeko, bide horretan ikasitako estrategia didaktiko eta metodologiko berriak euskararen esparruan aplikatzen hasi ginelako, eta horrek berrikuntza eta hobekuntza politak ekarri zituelako arlo horretan».
|
|
2017
|
|
|
Eta halako esperientzia eta bizipen linguistikorik ez daukana ez da zinezko euskal elebiduna; euskal elebitasunean euskarak gainerako hizkuntzen gainetik egiten du argi, bera da hiztunaren kriseilu. Bere pentsamenduaren eta jakintzaren egiturak euskaraz zizelkatuta dauzka euskal elebidunak;
|
euskaratik
eta euskaraz dihardu halakoak. Euskara du pentsamenduaren hizkuntza, erdal elebidunak ez bezala.
|
|
|
Zeren eta gure botere autonomikoaren jardunean pentsamendu eta ekintza hizkuntza espainiera da, ez euskara. Administrazioaren lan hizkuntza zein den ikusi besterik ez dago251 Gurean botere publikoaren eragile nagusiek ez dute
|
euskaratik
eta euskaraz jarduten, hizkuntza ordezkatzailearen altzorik dihardute ustez euskararen alde edo252.
|
|
2019
|
|
|
Umorea
|
euskaraz
eta euskaraz umore onez! Horrek ere lagunduko du euskara erakargarriago egiten... beharrezkoago ez dakit; baina beharrezkoa dela bai.
|
|
2020
|
|
|
Azterketa horiek erakutsi dute, sektore gisa, zenbat lanpostu sortzen dituen, zenbat inbertitzen duen herrian bertan, etab. Gainera, kasu ia gehienetan eragile horien irabaziak ez dira inora joaten eta ez dira inoren poltsikotan geratzen. Aitzitik, irabazi horiek guztiak proiektu berriak abian jartzeko baliatzen dira, herria
|
euskaratik
eta euskaraz eraikitzeko han zuzen. Erantzukizun sozialetik lan egiten duten eragileak eta kapitala herrian berrinbertitzen dutenak.
|
|
2021
|
|
|
Euskara batuaren oparia probestuta, inoiz izan ez dugun aukera dugu orain; euskalki guztietatik, etxe bakoitzetik eta norberaren belarritik datorren hizkeratik edan dezakegu eta euskara idatziaren moldea aberastu, denon artean. Nik neuk, adibidez, nafartutako bizkaitarra naizen honek, beti sentitu ditut harremanetan nire baitan mendebaldeko
|
euskara
eta euskara batua. Nire etxean amaren arbasoen euskara dago, Urdaibaiko ekialdean hitz egiten den Arteaga eta Gernika inguruko euskara.
|
|
|
Ez da argi geratzen" euskerologia" hitz horrek ez ote duen zera esan nahi, ahozkoa eta ikasia bereizten zituela. Alegia, ez dela berdin
|
euskara
eta euskarari buruz jakitea eta euskaraz egitea. Gaitz egiten zait aranatarren Abandoko etxean euskararik aditzen ez zenik sinistea.
|