|
2010
|
|
|
Lantxo hau biografiaren atarikoan datozen Andres Urrutiaren hitz batzuekin hasi dugu eta amaitu ere haren beste hitz batzuekin egingo dugu: Liburu hau irakurtzen duenak ere laster atzemango du, Ondarroako herriak
|
euskarari
eta euskal kulturari eman dien bizitasunaren katean, kate-begi preziatua izan dela Augustin Zubikarai.
|
|
|
EGUNKARIA sortzea eta bizirautea ahalegin zoragarria izan da eta merezi izan du, guri 7 urteotan egindako bidegabekeria oroz gain. Inoiz ez naiz damutu sasoi hartan
|
euskararen
eta Euskal Herriaren alde egindako lan ederraz eta EUSKALDUNON EGUNKARIA martxan ipini izanaz. Ondoan izan ditudan lagun berberekin, eta joan direnekin:
|
|
2011
|
|
|
Egun Donibaneko Begiraleak elkarteak sutsuki jarraitzen du
|
euskararen
eta euskal kulturaren alde eginez. Gaur egun, elkarteak 300 bazkide inguru ditu eta honako arloak ditu zabalik:
|
|
|
Aurten Donibane Lohizuneko Begiraleak elkarteak 75 urte bete ditu eta baita airoski ospatu ere. Egia erraiteko, bazuten zer ospatu, 75 urte hauetan
|
euskararen
eta euskal kulturaren alde lan ainitz eginak baitira. Epaitu ezazu zeuk, irakurle.
|
|
|
Bizkaiko eta Gipuzkoako hainbat herritan bezala, antzerkia ideologia abertzalea zabaltzeko erabiltzen zuten. Bestetik, herriko abade laguntzaileak ere euskaltzaleak ziren, eta
|
euskararen
eta euskal kulturaren aldeko hainbat ekimen bultzatzen zituzten: euskarazko antzerkiak, euskarazko eleberriak idazten zituzten, dotrina euskaraz ematen zuten, euskarazko klaseak eskaintzen zituzten, euskaltzaletasuna hedatzen ari zen.
|
|
|
Helburu nagusia den hau betetzeko, Antzokian bertan zein kanpoko inguruko lurretan kultur eta kirol ekitaldiak antolatuko dira. Esan bezala, ekitaldiotan
|
euskarak
eta euskal kulturak izango du nagusitasuna. Bestalde, ekitaldiotan Txorierriko kultur/ kirol taldeek eta banakoek izango dute lehentasuna.
|
|
|
Artikulu honetako lehen paragrafoetara bihurtuz,
|
euskara
eta euskal kultura sustatzeko instituzioek irakaskuntzanegindako lanari segida emateko, iniziatiba pribatuak euskararen erabilera bultza dezan, euskal guneak sortzeari ekinnahi zaio. Horretan, eta aisiari dagokionez, Bilboko KafeAntzokiak itzelezko garrantzia izan zuen.
|
|
|
Egun ez dago Txorierri osoan
|
euskara
eta euskal kultura agerrarazteko eta bultzatzeko kafetegi eta kultur ekitaldiak eskaintzeko inolako lekurik.
|
|
|
–Baserri Antzokia? ekimena, artean argitu bezala Totoan Txorierriko Euskara Elkarteen Federazioarena da, eta helburu nagusia
|
euskara
eta euskal kultura sustatzea.
|
|
|
Txorierrin
|
Euskara
eta euskal kultura sustatzea, euskal giroa berpiztea, ohiturak eta ekanduak ezagutaraztea, kultur ekintza euskaldunak bultzatzea, euskal elkarte eta euskaltzale guztien indarrak batzea eta euskararen erabilera sendotzea eta areagotzea; horretarako, kalitate handiko ostalaritza, dibulgazioa eta kultur zerbitzuak eskainiko dituen, baserri, itxurako gune bat eraikiz.
|
|
|
Txorierrin
|
Euskara
eta euskal kultura sustatzea, euskal giroa berpiztea, ohiturak eta ekanduak ezagutaraztea, kultur ekintza euskaldunak bultzatzea, euskal elkarte eta euskaltzale guztien indarrak batzea eta euskararen erabilera sendotzea eta areagotzea du xede; horretarako, kalitate handiko ostalaritza, dibulgazioa eta kultur zerbitzuak eskainiko dituen, baserri, itxurako gune bat sortuko da.
|
|
|
proiektua TOTOAN Txorierriko Euskara Elkarteen Federazioaren baitan sortzen da 2008 urtean, zuzendaritza batzordearen proposamenez. Kultur eta enpresa proiektua izan gura du,
|
euskara
eta euskal kultura eskualdeko herri guztietan (Larrabetzu, Lezama, Zamudio, Derio, Sondika eta Loiun) eta inguruan bultzatzeko asmoz. Totoan Federazioaren iniziatiba bada ere, Txorierriko eta inguruko euskaltzale guztiei opetsiko zaie proiektuan parte hartzeko gonbita, denon indarrarekin askoz ere aberatsagoa eta eraginkorragoa izango delakoan.
|
|
|
Ideologia politiko konkretorik gabea izango da, euskalduntasuna(
|
euskara
eta euskal kultura) ardatz bakarra izanik.
|
|
|
Lehenengo helburua:
|
euskara
eta euskal kultura sustatzea izango du. Helburu nagusia den hau betetzeko, Antzokian bertan zein kanpoko inguruko lurretan kultur eta kirol ekitaldiak antolatuko dira.
|
|
|
aldizkarian. Ez ziran garai samurrak
|
euskara
eta euskal gaiak aztertzeko. Urte bi geroago Caro Barojak atera zuen. Los Vascos?.
|
|
|
Urruñara bizitzera etorri ginenean, Daniela ezagutzeko aukera izan nuen,
|
euskararen
eta euskal kulturaren inguruko ekitaldi guztietan topatzen bainuen. Emakume jator, prestu, kementsu, ausart, hurbil eta zinez interesgarria iruditu zitzaidan hasiera hasieratik.
|
|
2012
|
|
|
Azkenekoz, kontuan hartu behar da gerraondoan euskal kultura eta euskara oso kaltetuak gelditu zirela, herriko kultur eragileak ihes egin behar izan zutelako, eta
|
euskara
eta euskal kultura sustatzea debekatu egin zirelako. Mezak eta dotrina euskaraz ematea ere debekatu egin zen, eta euskarazko inskripzioak zituzten hilobiei ere buelta emateko agindua eman zuten agintari berriek.
|
|
|
Errepublika garaian euskal kulturak bizi izan zuen pizkundea gelditu egin zen.
|
Euskararen
eta euskal kulturaren aurkako giroa nagusitu zen elizan, eskolan eta, oro har, gizartean.
|
|
|
Ez al du gizarte berri bat sortuko? Ez ote da
|
euskararen
eta euskal kulturaren kalterako izanen, eta 2 Zer egin euskararen erabilera eta euskal kultura bera herrian indartzeko?
|
|
2013
|
|
|
Baina oroitu behar dugu beti ez dela horrela izan. Bi Gerla Handiek eta ondorengo frantses politika zentralistak kalte handia egin zieten
|
euskarari
eta euskal kulturari. Iparraldeko euskaldun ainitzek euskaldun izatearen harrotasuna edota kontzientzia bera galdu zituzten.
|
|
|
Zentzu honetan, 1983ko urtarrilaren 1a egun gogoangarri da euskaldunentzat eta, zehazki, euskal kultura industriarentzat: egun horretan, euskarazko lehen telebista katea plazaratu zen; askorentzat
|
euskara
eta euskal kultura suspertuko zituena. Bereziki ikus entzunezkoen euskarazko jardunarekin arduratuta zeudenentzat gertaera hau pozgarria izan zen, pentsatzen zutelako ETB euskarazko zinea eta antzerkia bultzatuko zituela, ekoiztetxeen sorrera bultzatu eta sektorea profesionalizatu.
|
|
2014
|
|
|
Ez dakit
|
euskararen
eta euskal kulturaren aldeko pertsonok ondo ohartu garen honek itzi dauan hutsuneaz.
|
|
|
Zentzu honetan, 1983ko urtarrilaren 1a egun gogoangarri da euskaldunentzat eta, zehazki, euskal kultura industriarentzat: egun horretan, euskarazko lehen telebista katea plazaratu zen; askorentzat
|
euskara
eta euskal kultura suspertuko zituena. Bereziki ikus entzunezkoen euskarazko jardunarekin arduratuta zeudenentzat gertaera hau pozgarria izan zen, pentsatzen zutelako ETB euskarazko zinea eta antzerkia bultzatuko zituela, ekoiztetxeen sorrera bultzatu eta sektorea profesionalizatu.
|
|
|
Ikusten dugunez, orduko euskal eragile nagusi gehienekin izan zituen harremanak Aita Soloetak, beti ere
|
euskararentzat
eta euskal kulturarentzat onura eta laguntza lortzeko. Era berean, Soloeta oso integratuta ikusten dugu Argentinako euskal komunitateak antolatutako ekintzetan:
|
|
|
Gaur egun ere, nahiz eta 91 urtetsu diren hango ikasgelak utzi zituela, Euskal Echearen web ofizialeko. Gure Historia? atalean aipamen berezia egiten zaio Aita Soloetari,
|
euskara
eta euskal kulturaren alde eginiko lana beren beregi azpimarratuz. Era berean, esanguratsu da oso, hona aldatu dugun pasartetxoan egiten den komentarioa:
|
|
2015
|
|
|
Badira beste batzuk denboraldi luze batez borrokan aritu direnak eta horiek oraindik garrantzitsuagoak dira; baina izan badira, bizitza osoa borrokari eman diotenak eta horiek ezinbestekoak ditugu. Zendu berria dugun Daniela Albizu azken horietakoa genuen, bizitza osoa eman baitzuen
|
euskararen
eta Euskal Herriaren aldeko borrokari atxikirik.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, tinko jarraitu zuen
|
euskararen
eta Euskal Herriaren aldeko borrokan. Garbi zuen zein ziren batzuk eta non besteak, eta bera zein aldetan kokaturik zegoen.
|
|
|
Baina denok dakigu Daniela ez dela lotan egoten den horietakoa eta hor nonbait ibiliko da, Larrungo gailurrean, Hendaiako hondartzan edota Sokorriko Ama Birjinaren kaperan, haizea, euria eta iduzkiarekin gozatuz. Hor hemenka ibiliko da urruñarren bihotzetan
|
euskararekiko
eta Euskal Herriarekiko maitasuna sustatzen. Daniela Albizu ereile izan zen; belaunaldi gazteei dagokie orain uzta jasotzea.
|
|
|
Zentzu honetan, 1983ko urtarrilaren 1a egun gogoangarri da euskaldunentzat eta, zehazki, euskal kultura industriarentzat: egun horretan, euskarazko lehen telebista katea plazaratu zen; askorentzat
|
euskara
eta euskal kultura suspertuko zituena. Bereziki ikus entzunezkoen euskarazko jardunarekin arduratuta zeudenentzat gertaera hau pozgarria izan zen, pentsatzen zutelako ETB euskarazko zinea eta antzerkia bultzatuko zituela, ekoiztetxeen sorrera bultzatu eta sektorea profesionalizatu.
|
|
|
Zalgizen egin dutenarekin pastorala folklorizazio bidean ezarri, euskarak ez duela deusetarako balio agertu, eta egun batean pastoralak frantsesez, Biarnon egiten den bezala, emateko bidea zabaldu dute. Nik dakidala, ez dute Hegoaldeko inongo herritik bertara joateko eta pastorala jokatzeko gonbiterik jaso, eta itxaro dut holakorik ez gertatzea, pastoral hau
|
euskaraz
eta euskal kulturaz trufatu egin baita. Zuberoan beti esan da pastorala herri ekimena dela, euskara eta euskal kultura suspertzeko egiten dutena.
|
|
|
Nik dakidala, ez dute Hegoaldeko inongo herritik bertara joateko eta pastorala jokatzeko gonbiterik jaso, eta itxaro dut holakorik ez gertatzea, pastoral hau euskaraz eta euskal kulturaz trufatu egin baita. Zuberoan beti esan da pastorala herri ekimena dela,
|
euskara
eta euskal kultura suspertzeko egiten dutena. Aurtengoak, bada, ez du bide hori jorratu.
|
|
|
Ikusten duzun bezala, irakurle, aurtengo pastorala ez da ohikoa izan, kalapitaz mukuru etorri zaigu, eta okerrena dena, Zuberoako
|
euskararen
eta euskal kulturaren kalterako izan da. 2015eko maskaradetan ere, Idauze Mendiko gazteek biziki kritikatu zuten Zalgizeko pastoralarekin gertatzen ari zena.
|
|
2016
|
|
|
Badator, beraz, arnas handiko eta goi mailako emaitza euskararen esparrura. Ongi etorria egin diezaiogun horri eta hurrengo ekimenetarako oinarria izan dadila, urratsez urrats joan gaitezen guztiok
|
Euskara
eta Euskal kultura aurreratzen eta aitzinatzen?.
|
|
|
Pastorala ezinbesteko ekitaldia bihurtu da Zuberoan. Herritarrak biltzeko tresna ezin hobea da eta
|
euskara
eta euskal kultura aitzinatzeko eta transmititzeko baliabide sendo bezain maitatua. Denok dakigu zein egoera kaxkarretan dagoen gure mintzaira Iparralde osoan.
|