|
2001
|
|
|
Haustura hori ez zen bat batean etorri, eta, maiatzaren 1ean bakoitzak bere aldetik ateratako argazki horren aurretik, pixkana joan zen gauzatzen. Elkarrekin aritu ziren bitarte horretan,
|
euskal
sindikalgintzan indartsuenak diren bi sindikatu abertzale hauen arteko batasunak beste sindikatu txikiago batzuen ekintza batasuna eragin zuen, hala nola ESK, HIRU, EHNE edo EILASena.
|
|
|
Sindikatu hau, dagoeneko, hasia da bere baitan eztabaidatzen egoera berrian egin beharrekoa, eta, arduradunek diotenez," kokapen berria aurkitzeko eta bide egokiena hartzeko" baliagarri gertatzea da beren asmoa. Horrela ageri da" Cambio de agujas en el movimiento sindical vasco"(
|
Euskal
sindikalgintzaren urrats berriak) izeneko txosten luze batean. Txosten hori Javi Lozanok sinatzen du, eta beren" Eskola Publikoa" organo ofizialean argitaratu zen joan den ekainean, zeinak gai interesgarriak jorratzen dituen eztabaida horretarako gogoetari begira.
|
|
2005
|
|
|
" Gizarte mugimendu garrantzitsuenak" aipatzean honakoak dauzkat gogoan: nagusiki
|
euskal
sindikalgintza, euskalgintza eta irakaskuntzako sektoreak. Beste askotaz ere hitz egin liteke, baina batzuk eragimen sozial txikiagoa daukate, beste batzuk politikan murgiltzeko aski zail ikusten ditut, eta beste batzuk dagoeneko murgilduta daude lan politikoan errepresioaren aurkakoak eta bakegintzan dihardutenak esate baterako.
|
|
|
Beste askotaz ere hitz egin liteke, baina batzuk eragimen sozial txikiagoa daukate, beste batzuk politikan murgiltzeko aski zail ikusten ditut, eta beste batzuk dagoeneko murgilduta daude lan politikoan errepresioaren aurkakoak eta bakegintzan dihardutenak esate baterako.
|
Euskal
sindikalgintza lehen multzoan sartu dut eta ez azken horretan, uste baitut bere potentziala oraindik erdizka baino ez dela baliatzen ari prozesu politikoaren mesedetan. Sindikalgintzak, irakaskuntzak eta euskalgintzak ezaugarri garrantzitsua daukate:
|
|
2006
|
|
|
Madriletik datozen lan erreformei greba bidez erantzuteaz gain, guk euskal esparru sozio-ekonomikoaren aldeko dinamika ofentsiboagoa lantzea proposatzen dugu.
|
Euskal
sindikalgintzak historikoki erabili dituen hainbat eskemarekin apurtu behar du. Langileria erasoak datozenean baino ez dugu mugiarazten, gizartea gure kalkuluen eta helburuen arabera mugiarazten ikasi behar dugu sindikatuok.
|
|
2007
|
|
|
31 urte daramatza ELAn, aurki hogei beteko ditu idazkari nagusi bezala. Aro bat markatu du ELAn zein
|
euskal
sindikalgintzan: " Gu hasi ginenean baino hobeto prestatuta dago ELA orain, ekarpena kolektiboa da, ez pertsona batena.
|
|
|
Sindikalgintza nekez egokitzen ari da egoera berrira, gero eta arazo gehiago dauka adierazkorra izateko. Hala ere, ni konbentzituta nago
|
euskal
sindikalgintzak, bere izaera soziopolitikoa eta militantea dela-eta, aukera handiak dituela egoerari aurre egiteko, batik bat sindikalgintza abertzaleak. Sindikalgintza abertzaleak rol soziopolitiko eta sindikala jokatzeko aukerak ditu, baina zoritxarrez ez ditugu horiek lantzen eta hori oso larria da.
|
|
2009
|
|
|
Deialdia egun beretik greba eguna bukatu arte lanuztea zapuzteko hitzarturik ahalegindu diren botere politiko, ekonomiko, sozial eta makina bat hedabideren bitarteko guztien gainetik, langile klaseak erakustaldi ederra eman du. Oso argi erakutsi du, besteak beste, adorea eta kemena baduela gobernu eta patronalen erasoei aurre egiteko;
|
euskal
sindikalgintza bizirik eta indartsu dagoela; okerren daudenekin elkartasuna adierazteko gaitasun handia duela; eta sindikalgintza abertzalearen agenda eta helburuak ez direla makurtzen botereen esanetara. Ez da gutxi.
|
|
|
Euskal kultura eta gizarteko jende ezaguna ere izan zen atzokoan, Askapenako Gabi Basa, ez, Egoitz Askasibar ESAITeko kidea, Etxahun Lekue bertsolaria, eta Patxi Uribarren euskaltzaina, haien artean.
|
Euskal
sindikalgintzako ordezkarien artean, EHNEko Paul Nicholson eta Unzalu Salterain, EILASeko Arantza Urkaregi, LABeko Txutxi Arizna barreta eta ELAko Amaia Mu, oa nabarmendu daitezke. Horiekin batera ELAko eta LABeko idazkari nagusi ohiak, Jose Elorrieta eta Rafa Diez, ere izan ziren manifestazioan.
|
|
2011
|
|
|
|
Euskal
sindikalgintza abertzalea Madrilen manifestatu zen Kanarietako, Kataluniako eta Galiziakoarekin batera, negoziazio kolektiborako erabakitze esparrua errespetatu dadin exigitzeko. Orduan salatu zuten orain gertatu dena.
|
|
2012
|
|
|
Egoera honetan ELAk eginiko kritikak askotan gehiegizkoak eta mingarriak izan dira. Ene ustean,
|
euskal
sindikalgintzak ere askapen prozesuari egin beharreko ekarpenaren inguruan bere eztabaida estrategiko propioa egin beharrean dago. Eztabaida horrek, besteak beste, sindikalgintzaren autonomiaren eta Euskal Herrian eraikitzen ari den bloke historiko, ezkertiar eta independentistarekiko mantendu beharreko ekarpen kritiko eta konprometituaren arteko oreka eraikitzaile eta arduratsua bilatu luke.
|
|
|
Baina UGTk eta CCOOk ere argi izan dute
|
euskal
sindikalgintza eta protestarako prest dagoen euskal esparru soziala ez direla Madrilen egosten denari begira geratuko eta nagusiki bertako dinamikari eutsiko diotela.
|
|
|
Euskal Herriari dagokionez, baina, langile kopuru handia mobilizatu bazen ere, grebak jasoriko oihartzuna irailaren 27koak jaso zuena baino nabarmen ttipiago izan zen. Amnistiak mobilizazio gaitasun handiagoa izateaz gain, jarraipen ttipiago horrek
|
euskal
sindikalgintzaren sektore batek deialdiari egin zion boikotarekin izan zuen zerikusia, menturaz. Era berean, Ibarrak nabarmendu bezala (1987:
|
|
2015
|
|
|
Bere arlo propioari zegokionean ere argi zuen ELAk
|
euskal
sindikalgintzaren jarduera ezin zela indarreko markora baldintzatu edo mugatu, bere sindikatu ereduak eta ordezkatzen zituen interesek ez baitzuten zer irabazirik Espainiako markoan.
|
|
|
aldez edo moldez, Francok ezarritako erregimenak egitura demokratikoetara birmoldatu beharra zeukan. Ez zegoen argi, ordea, ezarriko zen joko zelaiak zer nolako aukera emango zion
|
euskal
sindikalgintzari, aukerarik eskaintzen bazion. Biziraupena jokoan, ELAren zuzendaritzak ez zuen herabe jokatu:
|
|
|
" erakunde sindikal garen heinean, erakunde abertzale garen heinean eta Gernikako Estatutuarekiko konpromisoa agertu zuen erakunde garen heinean". Ez da, haatik, soilik lan munduari edota
|
euskal
sindikalgintzari dagokien arazo sektoriala: Estatutuari funtsezko osagai bat kendu izanak" Estatutuaren inguruko adostasunaren mamia bera ukitu eta hondatu egiten du". 538
|
|
|
Bildutakoen borondate ona ez zen, ordea, nahikoa izan jarrerak hurbiltzeko: Mallabiko hitzordua argigarria bezain etsigarria gertatu zen, nabarmen utzi baitzuen ELAk eta LABek ikuspegi bateragaitzak zituztela sindikatua izan behar zenaz eta
|
euskal
sindikalgintzak naziogintzan behar zuen lekuaz eta egitekoaz.
|
|
|
Konpromisoarekin batera, ELAk nazio eraikuntzan zegokion lekua eskatzen zuen"
|
euskal
sindikalgintza indartu eta zabaldu ahala, mugimendu abertzale osoa indartzen eta hedatzen" baitzen; hortaz," mugimendu horren barruan langileei eta sindikalgintzari dagokien postu berezia" galdatzen zuen.190
|
|
|
lan hitzarmenen negoziazioa, langileen ordezkaritza eta greba eskubidea arautuko dituzten legeen zirriborroak mahairik mahai dabiltza Madrilgo bulegoetan. Eztabaidatzen ari diren gaien artean, arreta berezia jarriko die ELAk lan harremanen zentralizazioa erraztu dezaketenei; izan ere, langileei dagozkien gaiak, bereziki lan hitzarmenak, estatu mailako eragileek erabakitzen badituzte, zeharo murriztuko da
|
euskal
sindikalgintzaren eragin eremua.101
|
|
|
...zehatzago, ELAren aurka zihoala, euskal langileen lan baldintzak Madrilen negoziatuko baziren, euskal sindikalismoa bere egiteko nagusirik gabe utziko zuelako; berehala bozkatuko zen Autonomia Estatutuaren eragina ere murriztu egiten zuen, ELArentzat askatasun sindikala autonomia prozesuaren nahitaezko osagarria baitzen; kontraesan larritzat jotzen zuen Euskal Kontseilu Nagusiko Lan Kontseilaritza
|
euskal
sindikalgintza ezabatu nahi zuen alderdi baten esku egotea, eta Juan Iglesias sozialistaren dimisioa edo kargutik kentzea eskatu zuen; bide batez, Euskal Kontseilu Nagusiari euskal esparruaren aldeko jarrera publikoa eta behar adinako neurriak hartzeko konpromisoa eskatzen zizkion, UGT CEOE ituna ez zedin lege izatera iritsi.115
|
|
2017
|
|
|
Gainera, sindikatu abertzaleek badute teorian eta praktikan borondate irmoa, aldaketa sozialak lan mundura ere eramateko. Euskal estatua izango bagenu,
|
euskal
sindikalgintzaren boterea handiagoa izango litzateke. Guk orain gehiengoa daukagu, baina ez daukagu eragiteko gaitasun handirik; tresnak eta giltzak Madrilen dituzte.
|