Emaitzak: 5
2003 | ||
Bi urte geroago, eta bigarren aldiz mende batean, Estatuaren ikuskera modernoagoa zutenek garaitu egin zuten karlismoa. 1876ko uztailaren 21eko legeak, gainera, | euskal probintzietako foruak deuseztatu egin zituen, oraingoan behin betiko. | |
Zaldibia, Poza eta Garibaik XVI. mendean sortu zituzten dogma apologetikoen artean aurkitzen da uste horren oinarria: Itun Zaharrak kontatzen dituen garaietan, Tubalek, Noeren bilobak, penintsulako bazter honetara ekarri zituen, aldi berean, Jainko bakarraren fedea, euskara eta" naturaren legea" (apologista horien garaia baino lehentxeago idatziz finkatu ziren | euskal probintzietako foruek bermatuko luketen legea, alegia); ondoren, Kristo, Jainkoaren semea, hezur haragitu bezain pronto, lehenengo mendean bertan, Santiago apostolua etorri zen bazter honetara berri ona zabaltzera, eta euskaldunak, zer esanik ez, jada Jaun Goikoa ren fedea bazutenez gero?, gogo onez kristautu ziren laster asko. XIX. mendearen bigarren erdialderako historiografiak zeharo gaitzetsi zituen mito horiek, nahiz eta askok jarraitu duten zabaltzen XX. mendean zehar euskaldunen jatorrizko monoteismoaren (Barandiaranen euskal erlijio paleolitikoaren teoriari esker, batik bat) eta kristautze goiztiarraren ustea, tubalismoaren azalpena baztertuta bada ere. | |
Ez zen, beraz, bukaera arte behintzat, beren aldarrikapen handia izan. Erlijioa eta Errege absolutua ziren, lehenengo eta behin, salbatu behar zirenak, eta soilik Errege absolutuak bere tronua gordetzearen ondorioz, | euskal probintzietako foruak, tradizio beraren zutabe garrantzizkoak baitziren. Hori bai, ikusi dugun bezala, sentimendu foruzalea erruz agertzen zen, lehenagotik ere, abesti, bertsopaper eta horrelakoetan. | |
Bestela esateko, fuerismoa Espainiako moderantismoaren euskal bertsioa izan zen, eta ederki ulertu zuten elkar. Hurrengo hamarkadak izan ziren fuerismoaren urterik emankorrenak, | euskal probintzietako foruak azkenean 1876an deuseztatu ziren arte. Garbi dago behintzat Euskal Herriaren pribilegiozko egoerak zeresan handia izan zuela hemen Erregimen Zaharretik Berrira igarotzeak piztu zuen erresistentzian: | |
2012 | ||
Aurrerantzean, foruak eta bere sistema, erregearen borondate hutsaren ondorioa zela frogatu beharra zegoen eta ez eskubide propio delakoan oinarritutakoa. Beraz, erregeak iritzia aldatzea aski izango litzateke, legitimitate osoz | euskal probintzien foruak aldatzeko edota kentzeko. Eraso ideologikoaren lehendabiziko emaitza zera izan zen: |
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
euskal | 5 (0,03) |
Lehen forma
euskal | 5 (0,03) |
Argitaratzailea
Alberdania | 5 (0,03) |
Konbinazioak (2 lema)
euskal probintzia | 5 (0,03) |
Konbinazioak (3 lema)
euskal probintzia foru | 5 (0,03) |
Urtea
Bilaketarako laguntza: adibideak
Oinarrizko galderak | |
---|---|
katu | "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu |
!katuaren | "katuaren" formaren agerpenak bilatu |
katu* | "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu |
!katu* | "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu |
*ganatu | "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu |
!*ganatu | "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu |
katu + handi | "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu |
katu + !handia | "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu |
Distantziak | |
katu +3 handi | "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu |
katu +2 !handia | "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu |
katu +2 !handi* | "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu |
Formen konbinazioa desberdinak | |
bero + handi | asko | "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu |
bero +2 !handi* | !asko* | "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak |
!bero + handi|asko|gutxi|txiki | "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak |
Ezaugarri morfologikoekin | |
proba + m:adj | "proba" lema eta jarraian adjketibo bat |
proba +2 m:adj | "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat |
bero + handi|asko + m:adi | "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat |
proba + m:izearr-erg | "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta |
Ezaugarri morfologikoak
KATEGORIA
adb | adberbioa |
---|---|
adi | aditza |
adilok | aditz-lokuzioa |
adj | adjektiboa |
det | determinatzailea |
ior | izenordaina |
izearr | izen arrunta |
izepib | pertsona-izena |
izelib | leku-izena |
izeizb | erakunde-izena |
lbt | laburtzapena |
lotjnt | juntagailua |
lotlok | lokailua |
esr | esaera |
esk | esklamazioa |
prt | partikula |
ono | onomatopeia |
tit | titulua |
KASUA
abs | absolutiboa |
---|---|
abl | ablatiboa |
ala | adlatiboa |
ban | banatzailea |
dat | datiboa |
des | destinatiboa |
erg | ergatiboa |
abz | hurbiltze-adlatiboa |
ine | inesiboa |
ins | instrumentala |
gel | leku-genitiboa |
mot | motibatiboa |
abu | muga-adlatiboa |
par | partitiboa |
psp | postposizioa |
pro | prolatiboa |
soz | soziatiboa |
MUGATASUNA/NUMEROA
mg | mugagabea |
---|---|
ms | mugatu singularra |
mp | mugatu plurala |
mph | mugatu plural hurbila |
ADITZ MOTA
da | da |
---|---|
du | du |
dio | dio |
zaio | zaio |
da-du | da-du |
du-zaio | du-zaio |
dio-zaio | dio-zaio |
da-zaio | da-zaio |
du-dio | du-dio |
da-zaio-du | da-zaio-du |
da-zaio-du-dio | da-zaio-du-dio |