|
2000
|
|
|
Oraingo honetan, Donostiako eta
|
euskal
pilotako historiaren pilotaleku garrantzitsuenetariko bati emango diogu txanda. Atotxako pilotalekuari hain zuzen ere, edo hobeto esanda, Atotxako pilotalekuei, bat baino gehiago izan baitira.
|
|
|
utxo» aldizkarirako egindako artikuluan
|
euskal
pilotako lizentzia kopuruak aipatzen dituzu, zenbat zareten erakusteko. Asko edo gutxi zareten ez duzu esaten, gehiago izan zenuketela baizik.
|
|
|
Espainian berriz 20.194 lizentzia daude.
|
Euskal
pilotan euskaldunak nagusi ginela uste genuen. Nola uler daitezke datu hauek?
|
|
|
Batzuetan aritzen dira, baina 14 urterekin utzi egiten dute. Hori kirol gehienetan gertatzen da eta beharbada,
|
euskal
pilotan gehiago. Nazioarteko mailan paleta goman eta frontenisean aritzen dira soilik.
|
|
|
Askoz bitxiagoa zen mende hasieran emakumeak kirol profesionalean sartuta egotea. Eta ez da garai batean emakumeak
|
euskal
pilotan parte hartzen zuela bakarrik. Arlo profesional osoan antzerakorik ikusten da.
|
|
2008
|
|
|
10:00
|
Euskal
pilotan hasteko ikastaroa, Trinitate plazan.
|
|
2010
|
|
|
XVI. Arrantza txapelketa antolatuko dute Urumea ibaian.10: 00etan:
|
Euskal
pilotan hasteko ikastaroa emango dute Trinitatea plazan.17: 30ean: karikaturak egingo ditu Humoralia taldeak Zurriola kultur irekia izeneko gunean. Horrez gainera, haur jolasak eta marraskilo lasterketa izango dira.Zirkuitu zientifikoa, haurrentzako jaia, Easo plazan
|
|
|
Beraz,
|
euskal
pilotako, saskibaloiko eta eskubaloiko kantxa gehienak jadanik hasi dira dagozkien kartelak jasotzen.
|
|
2011
|
|
|
Euskal kultura eta folklorea Bilboko Aste Nagusiaren parte izango dira aurten ere, eta, aurreko urteetan bezala, Euskal Herriko kirolak, gastronomia eta musika hiriko kaleetan izango dira, guztion gozagarri. Itziar Urtasun Jai Arloko zinegotziak jakinarazi duenez, laxo erakustaldia antolatuko dute lehen aldiz Aste Nagusian?
|
euskal
pilotako modalitaterik zaharrena da laxoa, eta Euskal Museoan 28 erraldoien erakusketa izango da ikusgai; beste kirol, folklore eta ekintza gastronomikoekin batera.Ekitaldietako asko Zazpikaleetan eta Areatzan izango dira; goizetan gastronomia lehiaketak izango dira Areatzan, eta horiekin batera, bertsolariak, txistulariak, bilbainadak, euskal dantzak eta erromeriak izango dira egunero.
|
|
2015
|
|
|
emakume helduak izatea eta herri batean bizi izatea. Heterogeneotasuna adierazten duten ezaugarriak ere badituzte, ordea, talde kiroletan arituak dira zenbait, beste zenbait baita
|
euskal
pilotako jardueretan ere, edo zenbait amak dira.
|
|
|
Fernandez Lasa, U. (2011): Emakumearen parte hartzea
|
euskal
pilotan: gaur egungo arrazoiak aztergai, Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren Zientziak Unibertsitate Masterra, publikatu gabeko Master Amaierako Lana, Vitoria Gasteiz.
|
|
|
GIPUZKOAKO EUSKAL PILOTA FEDERAZIOA (2005a):
|
Euskal
pilotan jarduteko oinarrizko
|
|
|
Euskal pilota izaera maskulinoa duten kirol legez izendaturikoen barruan garatzen den jarduera da (Etxebeste, 2012; Fernandez Lasa, Usabiaga eta Castellano, 2013; González, 2005) eta parte hartze nahiz sozializazio prozesuek berariazko ezaugarriak dituzte.
|
Euskal
pilotan aurrez egindako ikerlan batzuetan nabarmendu da lagun giroa eta gertutasuna lagungarri dela jarduleentzat, besteak beste, pilotan ibilbide bat osatu ahal izateko eta jarduera erakargarri bihurtzeko (Fernandez Lasa, 2011; Fernandez Lasa eta Usabiaga, 2012). Esku pilotaren ikaskuntza irakaskuntza prozesuan ere aipatzen dute kideen arteko trukea talde izaera handitzeko bide gisa (Egibar et al., 2007).
|
|
|
Literatura zientifikoan pilotarien eta haien arteko erlazio sozialen gaineko berariazko ikerketarik aurkitu ez badugu ere, pentsa liteke aurrez aipaturiko hainbat egoera gerta litezkeela kirol tradizional honetan. Hala ere,
|
euskal
pilotan, egituraz, emakumeak bikotekako norgehiagoketan, aurrez aurre eta elkar garaitzeko asmoz, aritzen dira (Egibar et al., 2007). Ez da beste hainbat talde kiroletan bezain nabarmena, berez, kideen arteko kolaborazio harremana kantxa barruko partidetan zehar, taldea bik baino ez baitute osatzen.
|
|
|
Galdera horiei erantzun nahirik, aisialdian,
|
euskal
pilotan diharduten emakumeak aztertu genituen, lehenik, etnografia eginaz, eta ondotik, lanetik eratorritako datuak etnologiaren bahetik pasatuz, zeren emakume pilotaria, nabarmen, generoaren alderdi sozial, psikologiko, biologiko eta kulturalari atxikirik ageri baita.
|
|
2017
|
|
|
" Probatu emakume ugarik probatuko zutela pentsatzen dut, baina ez zuten aurrera egin. Kurioski,
|
euskal
pilotan emakumearen sarbidea zesta puntaren bidez izan zen: Maria Unzueta eibartarra zesta puntan aritu zen XIX. mende bukaeran, jokalari ona zen eta profesional aritzeko proposatu zioten, baina aitak debekatu egin zion".
|
|
|
Durango eta Berriatuan umeei zestan irakatsi ondoren,
|
euskal
pilotako entrenatzaile titulua atera eta iaztik Markina Xemeinen dihardu Arbek. Bekobenta ikastetxean dabil, 6 urte arteko gazteekin.
|
|
|
Lehen aldiz bote luzea jokamoldean lehiatuko dira.
|
Euskal
pilotako joko zuzen antzinakoena berreskuratzekotan ari da euskal federazioa eta Euskal Herriko txapelketaren II. edizioa jarri du abian. Euskadiko txapela dute helburu.
|
|
2018
|
|
|
Kontratua, 35 ordu astean, 1.650 euro hilean. Titulua behar du ukan, BEES lehenengo, bigarren edo hirugarren gradua, espezialitatea pilotan, edo
|
euskal
pilotan espezializaturiko antzeko beste bat. Baldintza eta xehetasunak lpbspm@cheznoo.net helbidean lor daitezke; telefonoz, St Pierreko 0 (508) 413458 edo 0 (508) 557691 zenbakietara deiturik.
|
|
|
Baztanen eta Malerrekan jokatzen da, eta baliteke
|
euskal
pilotan bizirik jarraitzen duen modalitaterik zaharrena izatea
|
|
|
Nafarroako Gobernuko Kultura, Kirola eta Gazteria Departamentuak hasiera eman dio" Laxoa jokoa" Kultur Ondasun Inmaterial (KOI) aitortzeko espedienteari, Laxoa Elkarteak proposatuta. Baztanen eta Malerrekan jokatzen da, eta baliteke
|
euskal
pilotan bizirik jarraitzen duen modalitaterik zaharrena izatea.
|
|
|
TANTEOAPilotalekuetako kudeatzaileek pilotari talde bikainak biltzeak arrakasta itzela eman zion erraketa jokoari. Emakume gazte gehienak
|
euskal
pilotan tradiziorik handiena zuten herrietan biltzen ziren; hala ere, euskal pilotalekuetan jokamolde hura ez zen asko jokatzen. Jokalari asko nabarmendu ziren eta asko gogora ekarri behar ditugu:
|
|
2019
|
|
|
Hori izango da hurrengo urratsa; zentro egonkor hori bultzatzea, alegia. Munduan erreferente izan daitekeela uste dugu, emakume horiek aitzindariak izan zirelako
|
euskal
pilotan.
|
|
|
Nafarroako
|
Euskal
Pilotako Selekzioa Valladoliden izan da asteburuan, Iscarren eta Pedrajas de San Estebanan, Espainiako Eskola Adineko Txapelketan parte hartzen. 36 metroko frontoian jokatu da txapelketa, hainbat modalitateetan.
|
|
2020
|
|
|
Orain plaza irekian jokatzen bada ere, lehen herriguneetatik aparteko" pilota soro" zabaletan jokatzen zen. Laxoa
|
euskal
pilotan bizirik den modalitate zaharrena da, eta tenisarekin antz handiak ditu. Eskuan laxoa daramaten lau jokalariz osatutako bi taldek aurrez aurre jokatzen dute pilota bata bestearen zelaira jaurtiz, kontrarioek pilota beste zelaira itzuli ez dezaten.
|
|
2021
|
|
|
Marka da gero,
|
euskal
pilotako mundialean euskal selekzioak aritu ezina.
|
|
2022
|
|
|
Villabonako Behar Zanak 2021ean bete zituen baina aurten ari da ospakizunak egiten, pandemiako neurri ertsatzailerik gabe. Bertako atea jo, eta
|
euskal
pilotako modalitate anitzak lantzen dituen talde oso dinamiko batekin egin dugu topo. Hitz egin digute Iparraldeko taldeekin duten loturaz, harrobi lanaz, emakumeen parte hartzea sustatu nahiaz, adinean aurrera ere talde giroan kirola egitearen pozaz... eta ekainaren 25erako prestatu duten errebote txapelketa bereziaz.
|
|
|
|
Euskal
pilotan jokatzeko modalitateak oso anitzak dira, erabiltzen den frontoiaren eta erremintaren arabera. Behar Zanak Amasan eta Villabonan ezker paretadun frontoiak ditu eta erdigunean errebote plaza; eta mugakide duen Iruran du trinketa eskura.
|
|
|
Esan gabe doa, jakina, 30 herrialde horien artean, tamalez, Euskal Herria ez dela egongo, eta, ondorioz, euskal pilotariek, beste behin, Espainia edo Frantziako selekzioak ordezkatuz aritu dutela. Eta galdera da, ez al da gutxienez egoera kontrajarria euskal pilotariak izan eta
|
euskal
pilotan aritu arren atzerriko nazioak diren Espainia eta Frantzia ordezkatuz aritu beharra. Lotsagarria ere bai, ezta?
|
|
|
Esan duzu ahalik eta herrialde gehien izan nahi duzuela.
|
Euskal
pilotako dozenaka lagunek eskatu dute euskal selekzioa Miarritzen aritzea. «Lotsagarria eta penagarria da gure herrian, gurea dugun eta gure izena daraman kirolean lehiatzeko aukera bakarra Espainia, Frantzia edo onartuta dagoen beste selekzio batean egin behar izatea», salatu dute.
|
|
|
Hamabi milioi euro. Badakizu zenbat jarri duten azken zortzi urteetan
|
euskal
pilotarako, Nazioarteko Federaziorako edo pilota nazioartean garatzeko. Zero.
|
|
|
Nazioarteko Federazioko presidentea naizenez, horren barruan dauden federazio guztietako presidenteekin hitz egiten dut. Lurraldeetakoei dagokienez, hitz egiten dut, ez sarritan, baina harreman oso ona dut Jean Mixel Garaiarrekin [Iparraldeko
|
Euskal
Pilotako Batzordearen presidentea]. Presidente kargua lehen aldiz hartu osteko lehen bilera Patxi Jauregirekin egin nuen, gure egoitzan, Iruñean.
|
|
|
Batzorde berean, EAJk eta PSOEk lortutako akordioren ondorioz, atea zabalduko zaie kirol batzuetako euskal kirolariei nazioarteko txapelketetan euskal selekzioekin parte hartzeko. Ematen du, gutxienez,
|
euskal
pilotan eta surfean posible izango dela. Duda gehiago egon litezke herri kiroletan.
|
|
2023
|
|
|
«Euskadiko Federazioa nazioartekoaren kide izanez gero, pilota nazioartean zabaltzeko aukera bat egongo litzateke, eta horren onurak Nazioarteko Federazioaren kide guztiek jasoko lituzkete: gure inklusioarekin
|
Euskal
Pilotako Munduko Txapelketak orain arte ikusi ez den maila hartuko luke».
|