|
2002
|
|
|
Ez dut oraino ahaztua Matias Mugicaren behinolako libelo ospetsu hari zein zaparradaz erantzun zitzaion
|
euskal
kulturgileen aldetik. Alabaina, orduan ere bertsolaritza salbuespen, eta Hasier Etxebarria jaunak, Matiasek ezjakintasunetik idatzitako lerdokerien gainetik," agriculturizante" eta" idiotizante" adjektiboak gehitu zizkion egungo bertsolaritzari.
|
|
2004
|
|
|
Euskal kulturgintzaren bilakaera behatzeko talaia goretsiena.
|
Euskal
kulturgileen asmoz eta egitez mamitu baitzen kulturaren azoka hori, betiko ilunpetik atera eta euskarazko kulturak ere bere tokitxoa behar zuela aldarrikatzeko. Alabaina, urteen joanean, plazarik distiratsuena ere iluntzen hasi zaigu erdal kulturak egiten dion itzala dela medio.
|
|
|
Agian
|
euskal
kulturgileak ez dira bakarrak aldaketaren intuizioa sumatzen. Arerioa ere intuitiboa izaten da eta badaki jakin potentzialitatea usaintzen.
|
|
|
|
EUSKAL
KULTURGILE DESBERDINEKIN IZANDA KO PASADIZOA K
|
|
2007
|
|
|
Euskararen aldeko hautua egin dugunok, edo euskaraz bizitzeko modua izan dugunok, hizkuntz komunitate horretako garelako eta izan nahi dugulako aukeratu dugu. Euskal kulturak erakartzen gaitu
|
euskal
kulturgileekin komunikazioa erraza delako, geure buruz ikusten dugulako emanaldietan, beste hartzaileen tribuko sentitzen garelako, gure mundu afektiboa, besteekiko harremana eta geure buruarekiko harremana erosoen eta errazen horrela egiten dugulako, euskarak izaten laguntzen digulako.
|
|
2009
|
|
|
Euskal komunitateak zer kontzientzia du bere kulturaz? Eta
|
euskal
kulturgileek euskal komunitateaz. Komunitateak zer eskatzen dio euskal kulturari?
|
|
|
Ezagutzen du Lopez jaunak
|
euskal
kulturgileen lana. Ezagutzen ditu euskal kulturgileak?
|
|
|
Ezagutzen du Lopez jaunak euskal kulturgileen lana? Ezagutzen ditu
|
euskal
kulturgileak. Horren izaera penagarria antzeman die?
|
|
|
Hain akusazio larriak egin (ohi) dituenak argitu behar luke euskal kulturgintza guztiaz ari den, unionista ez diren
|
euskal
kulturgileez ari den, edo nor demontreren gainean ari den behinik behin; euskal kulturgile guztien izena zikindu besterik ez baitu egiten horrela jokatuta, eta euskaldunoi, espainolistarik atzerakoienek ezarri ohi diguten estigmaren zama handitu, euskal kulturari bizkarra emanda bizi diren euskal herritar erdaldun elebakarren artean, batez ere.
|
|
|
Hain akusazio larriak egin (ohi) dituenak argitu behar luke euskal kulturgintza guztiaz ari den, unionista ez diren euskal kulturgileez ari den, edo nor demontreren gainean ari den behinik behin;
|
euskal
kulturgile guztien izena zikindu besterik ez baitu egiten horrela jokatuta, eta euskaldunoi, espainolistarik atzerakoienek ezarri ohi diguten estigmaren zama handitu, euskal kulturari bizkarra emanda bizi diren euskal herritar erdaldun elebakarren artean, batez ere.
|
|
2011
|
|
|
Ikusten denez, hasieran UEUko hizlari gehienak euskaltzainak (oso, urgazle edo ohorezko) ziren, baina gerora, urte gutxiren buruan, unibertsitario euskaldunak nagusitzen hasi ziren, tradiziozko
|
euskal
kulturgileak (hots, Euskaltzaindikoak) proportzioan erabat gutxitu zirelarik. Eta fenomeno hori, hots, unibertsitario euskaldunen agerpen gero eta handiagoa, estuki lotuta dago unibertsitateko euskal kultur elkarteen (EKT, EKM...) parte hartze gero eta handiagoarekin.
|
|
2012
|
|
|
Larrinaga, A. (2007): Kulturgileak eta kulturaren esparrua II.
|
Euskal
kulturgileak Euskalgintzamugimenduaren eraikuntzan, Utriusque Vasconiae, Donostia.
|
|
|
Ezinbestekoa da euskara dakitenak euskal kulturara erakartzea. Horretarako,
|
euskal
kulturgile eta eragileek kalitatezko produktuak sortu behar dituzte, eta, kanpaina egokien bidez, jendea produktu horietara erakarri behar da. Horrek euskalkultur produktuen merkatua handituko luke, eta hain ahul dagoen euskal industriakulturala indartuko.
|
|
2013
|
|
|
Liburuaren Behatokia k euskal liburuaren informazioa bildu eta landuko du: euskarazko liburuen 50.000 fitxa, albisteak eta ikerketak...; Gogoeta n, kulturgintza nahiz herrigintzaren garapen praktikoan gogoeta eta hausnarketa estrategikoak egin, eragin eta plazaratuko dira; Bilgunea n giza eta gizarte zientzien alorrean ekoizten diren ikerketa eta gogoeta lanak bilduko dira; Memoria n XX. mendeko
|
euskal
kulturgileen lekukotasuna eta lana bilduko dira. Horrekin guztiarekin batera, jakinkide berriak biltzeko kanpaina jarri du abian Jakin ek.
|
|
|
Horiek horrela direlarik, gure nazioartekotasunean hirugarren edo laugarren mailan koka liteke
|
euskal
kulturgileen lanen eta hauei buruzko iruzkinen hedapena. Politikak pentsatu eta diruak banatzerakoan, kulturgileen glamourrak beti limurtu ohi ditu agintariak, kontu zaharra da hori
|
|
|
Talde aholkulariren batean sona handiko
|
euskal
kulturgile batzuekin tokatuta, behin edo behin harrituta geratu izan naiz horretaz: euskararen politika eta lehentasunez hizketan hasita, zotz bati buruzko kezkekin luze mintza zitezkeen, baina adar sorta eta enbor egituraz ideiak urri xamar.
|
|
2015
|
|
|
Oraingoz, Madrilen PPren gobernuak egindako azken lege aldaketak ez dakar gaiari buruzko berrikuntzarik, baina Euskal Herrian bada gaiaren inguruko mugimendurik. Orain hilabete batzuk sortu zuten EKKI
|
Euskal
Kulturgileen Kidegoa izeneko egile eskubideak kudeatzeko agentzia, eta hilabeteotan jarriko da abian. EIE Euskal Idazleen Elkarteak, EEE Euskal Editoreen Elkarteak, Euskal Herriko Bertsozale Elkarteak, Musikari elkarteak eta Irudika euskal irudigileen elkarte profesionalak sortu dute agentzia eta Euskal Herri osoko edozein alorreko sortzaileak batu nahi dituzte.
|
|
|
euskal kulturaren ikusgarritasun maila handitu; euskaldun berriak sorkuntzan parte hartzera bultzatu; herri ekimenak, erakundeek, industriak eta hedabideek estrategiak partekatzea... Horren aurrean, gazteak azokara biltzeko, azoka guneetan antolatzeko eredua indartzeko eta, azken batean,
|
euskal
kulturgile eta herritar guziengana heltzeko lanean jarraituko dutela erran du Mujikak. Aurtengo kartela Jose Luis Zumetak sortu du, eta Argizaiola saria Gerediaga elkartearen eta Durangoko azokaren sortzaileek egina dute:
|
|
2018
|
|
|
Hiru eremuk zeharkatzen dute bertsolarien egoera: kulturgileek orokorrean jasaten duten prekarietateak;
|
euskal
kulturgileek, behar besteko babesik ez duen hizkuntza batean ari diren neurrian, jasaten dutenak eta bertsolariek, Gizarte Segurantzak eta ogasunak arte bezala ere sailkatu ez duten diziplina batean ari diren sortzaileek, jasaten dutenak. Euskal artistak lan handia egiten ari dira azken hilabete eta urteotan gai honen inguruan, eta guk ere hor egon behar dugu, lehendabizi gure izaera eta gure garrantzia aitortu daitezen, eta izaera eta garrantzi horren neurriko ordaina eta babesa jaso ditzagun.
|
|
2020
|
|
|
Eta eremu semantiko horretan esploratzen duenak beste hitz batzuk ere aurkituko ditu laster, oraindik gehienon imajinarioan buzo urdinarekin aritzen diren langileekin lotzen direnak.
|
Euskal
kulturgileek adierazi dute ez dutela izan nahi koronabirusak ekonomiari emango dion astinaldiaren pagaburuak. Lehenbiziko urrats gisa, ez da gutxi.
|
|
|
Hau urtebetez luza daitekeela pentsatze hutsa beldurgarria da guretzat; ari gara Durangoko Azokara begirako zenbait lan aurreratzen, baina Landako ere bete balitz... Ez dakit, oso larria litzateke
|
euskal
kulturgile askorentzat. Momentuz, jaso dugu negozioen itxieragatik autonomoei Espainiako Gobernutik ematen ari diren diru laguntza.
|
|
|
Leteren kasuan, bada beste mugarri garrantzitsu bat, Gurrutxagaren ustez; izan ere, 1980 urtean 33en manifestua izenekoa sinatu zuen, ETAren indarkeria salatuz, beste 32
|
euskal
kulturgile, artista eta eragilerekin batera, eta horrek kostu handia izan zuen haren ibilbidean. «Oso goiztiarra izan zen testu hura, eta sinatzaileak ere ez ziren asko, baina ausardia handia izan zuten, batez ere, Lete bezala, haietako batzuk mundu abertzalearen erdigunetik ari zirelako; ez zen ari Madrilgo ez dakit zer gunetatik.
|
|
|
|
Euskal
kulturgileok kolektiboki kolpatzen gaituen problematikari modu bateratuan aurre egitea. Gure kultura pairatzen ari den bazterkeria salatu eta honi arnasguneak eskaintzeko ekimenak eta aldarrikapenak gauzatzea dagokigu.
|
|
|
|
Euskal
kulturgileek #GrebaDigitala deitzerakoan plazaratu dituzten kezka eta eskaerekin bat eginez, bihar eta etzi ez dut kultur edukirik partekatuko.Bien bitartean, hona Jon Sarasuak" Hiztunpolisa" liburuan euskal kulturgintzaz idatzitako pasarte iradokitzaile bat. pic.twitter.com/yNrUIsk2K8
|
|
|
Datorren asteartean eta asteazkenean greba digitala gauzatzeko deia egin dute ehunka
|
euskal
kulturgilek. Hain zuzen ere, apirilaren 21ean eta 22an Interneten kultur edukirik ez partekatzeko deia egin dute horiek.
|
|
|
Bertan, Buruntzaldeko sortzaile ezberdinen perfilak, kultur ekimenen agenda, Buruntzaldeko Gazte Sortzaileen dinamiken argibideak, proiektu berrien eta artista berrien beharren anuntzio taulak... eta bestelakoak bildu nahi ditugu. Horretarako, plataformako atarian topa dezakezuen galdetegia betetzearekin nahikoa da.2
|
Euskal
kulturgileok kolektiboki kolpatzen gaituen problematikari modu bateratuan aurre egitea. Gure kultura pairatzen ari den bazterkeria salatu eta honi arnasguneak eskaintzeko ekimenak eta aldarrikapenak gauzatzea dagokigu.3 Inguratzen gaituen munduarekiko kritikoa eta konprometitua den kulturgilearen figura aldarrikatzea.
|
|
|
Buruntzaldeko gazte sortzaileak elkar ezagutu eta saretzeko,"
|
euskal
kulturgileok kolektiboki kolpatzen gaituen problematikari modu bateratuan aurre egiteko edota" munduarekiko kritikoa eta konprometitua den kulturgilearen figura aldarrikatzea". Hortxe, eskualde mailan abian jarri duten" Buruntzaldeko gazte sortzaileak" dinamika berriaren helburu nagusiak. Lehendik ere," bakarturik prekarioki biziraun dugu Buruntzaldeko gazte sortzaileok".
|
|
|
Sortzen ez ezik,
|
euskal
kulturgilea bere praktika problematizatzen hasi da. Kulturaren izaerari buruz teorizatzen, berez, modu naturalean.
|
|
|
106).
|
Euskal
kulturgilearen metafora bipila da bazterkeriarena. Horra gizonaren profetikotasuna:
|
|
2021
|
|
|
Arturo Campionek Revista Euskara aldizkarian 1878an Manterolaren kantutegiari buruz argitaratutako testuari erreparatu besterik ez dago XIX. mende amaierako lehen
|
euskal
kulturgile haiek topatu zuten egoeraz jabetzeko. Baudrimont delako batek euskaldunek inoiz ez zutela literatur sorkuntzarako joerarik erakutsi idatzia zuen, eta nafarrak gabezia hori ez zela berezkoa erantzuten zion:
|
|
|
Garaian garaiko baliabide kognitiboak baliatuta eta garaian garaiko baldintza soziopolitikoek baimendutako aukera egiturara egokituta osatu dute
|
euskal
kulturgileek euskalgintza deitzen dugun gune kognitibo hori. Gehienetan egoera politiko eta kultural desegokian burutu dela kontuan hartuta, zeregin nekeza eta korapilatsua bete dute kulturgile horiek.
|
|
|
Gaur ezagutzen dugun euskalgintza, besteak beste, kapital kultural eta sinboliko baten metaketa historikoaren emaitza da. Bestela adierazita,
|
euskal
kulturgileek denboran zehar —bereziki XIX. mende amaieratik aurrera— euskarari buruz sortu eta garatutako ideia, irudikapen, proiektu eta ezagutza multzoaren ondorena da. (Larrinaga, 2007b, 309).
|
|
|
— (2007b). Kulturgileak eta kulturaren esparrua II.
|
Euskal
kulturgileak euskalgintza mugimenduaren eraikuntzan. Donostia:
|
|
|
Adar bat gure kulturgintzan gertatzen da, oro har kaxkarrak diren gauza asko, euskaraz izanik onak direla sinesteko joerak sortu duen kate luzea.
|
Euskal
kulturgile izanik distira apur bat lortzeko bidea erraz jartzen du horrek, nartzisoak abonatzera areago emandako aro honetan, garai bateko euskal kulturaren libelogileei arrazoi puntu bat emanez. Eta, jakina, tartean gauza onak badira, ulergarria den moduan urri xamar, eta horiek bereizteko arazoa sortzen du joera orokortuak.
|
|
|
Foley (2007) harrituta utzi zuen bertsolaritzaren garapen singularraren azalpenak euskal kulturaren bilakaera singularrean du abiapuntua. Euskararen komunitateari, bere ertzekotasuna dela eta, inguruko erdarei baino askoz nekezagoa suertatu zaio tradizio idatzi bat garatzea, eta lehen
|
euskal
kulturgileek, idatziak ez ziela funtzionatzen ikusita, arreta berezia jarri zioten ahozkoari.
|
|
|
Ideia abstraktu batek ez,
|
euskal
kulturgile baten kasu jakin eta gordin batek piztu zuen «lehen metxa», Miel A. Elustondok gogoan duenez. «Idazlea zen, itzultzailea, kazetaria... eta ez zeukan logela ordaintzeko lain.
|
|
2022
|
|
|
Kantariari babesa eta elkartasuna azaltzeko, Beldurraren kontra kontzertua egin zen Belodromoan, eta Imanolen adiskideek eta Espainiako hainbat kantarik parte hartu zuten. Kontzertuaren antolakuntzak polemika bizia piztu zuen
|
euskal
kulturgileen artean. Euskal Herritik Alacantera (Herrialde Katalanak) joan zen bizitzera, eta Orihuelan hil zen.
|
|
|
Kantariari babesa eta elkartasuna azaltzeko, Beldurraren kontra kontzertua egin zen Belodromoan, Imanolen adiskideen eta Espainiako hainbat kantariren parte hartzearekin. Kontzertuaren antolakuntzak polemika bizia piztu zuen
|
euskal
kulturgileen artean. Euskal Herritik Alacantera (Herrialde Katalanak) joan zen bizitzera, eta Oriolan hil zen.
|
|
|
|
Euskal
kulturgileen eta kulturazaleen aterpe nahi du izan azokak. Esango zenuke lortzen duela erreferentzialtasun hori?
|
|
2023
|
|
|
Pozaren arrazoiak ugariak ziren. Ez zen, bakarrik, gazteek kulturgileen, eta zehazki
|
euskal
kulturgileen, berri lehen eskutik jasotzeko aukera zutela, baizik eta Nafarroan sortu eta garatu zela halako programa bat, besteentzat eredu izan dena. Baina, itxura denez, euskaldunen poza atsekabe zaie PSNko agintariei:
|
|
|
444). Izan ere, Euskal Erriaren orrialdeetan garai hartako
|
euskal
kulturgile, pentsalari eta eragile garrantzitsu gehienak ageri dira, Euskal Herri osokoak gainera. Kolaboratzaileen artean ageri dira, beste askoren artean, Arturo Campión, Julien Vinson, Anton Abadia, Serafin Baroja, Ramon Artola, Louis Lucien Bonaparte, Joan Piarres Duvoisin, Joan Batista Elizanburu, Felipe Arrese, Frantzisko Lopez eta Alen, Txomin Agirre, Fidel Sagarminaga, Antonio Trueba eta Miguel Unamuno.
|