|
2010
|
|
|
Bai ekarpen faktikoa, milaka pertsonatara zabaltzen zena, eta bai sinbolikoa: euskal hizkuntza eta
|
euskal
kultura biziberritzeko ametsaren lehen fruituak ziren euskaldun berriok, herritar askorentzat. Horiek ere aski aipatuak ziren gizarte bizitzan, EEN legearen sorrera garaian.
|
|
2014
|
|
|
Abertzaleek
|
euskal
kultura biziberritzeko abiatu eta indartu zuten mugimenduak euskararen gizarte prestigioa handitu egin zuen, eta aldi berean, euskararen eta mugimendu abertzalearen arteko loturak kulturaren eta politikaren batasuna ekarri zuen, ezinbestean1 Harreman estu hura hegemoniko bihurtu zen mugimendu abertzalean zein euskaltzalean eta, berehala, bigarren mailan utzi zuen iraganetik zetorren tradizio eusk... Pixkanaka, ia desagertu ere egingo zen hizkuntzan oinarritutako tradizio «ez politiko» hura; diogun, bidenabar, joera horren erakuslerik esanguratsuenak Campion, Urkixo eta Azkue izan zirela.
|
|
2020
|
|
|
... han ikusi dut basilika modernoa eraikitzen, puntako artista mordo bat (Jorge Oteitza, Nestor Basterretxea, Eduardo Chillida, Lucio Muñoz, Xavier Alvarez de Eulate); intelektual eta gizarte eragile asko; euskal kulturako protagonista ugari, euskalgintza zaharrekoak zein berrikoak; Euskaltzaindiko bi batzar erabakigarri, 1956koa eta 1968koa. Hitz batez, Arantzazutik ikusi dut Euskal Herri berria sortzen, euskal gizartea eraldatzen,
|
euskal
kultura biziberritzen. (Ibid.)
|
|
|
han ikusi dut basilika modernoa eraikitzen, puntako artista mordo bat (Jorge Oteitza, Nestor Basterretxea, Eduardo Chillida, Lucio Muñoz, Xavier Alvarez de Eulate); intelektual eta gizarte eragile asko; euskal kulturako protagonista ugari, euskalgintza zaharrekoak zein berrikoak; Euskaltzaindiko bi batzar erabakigarri, 1956koa eta 1968koa. Hitz batez, Arantzazutik ikusi dut Euskal Herri berria sortzen, euskal gizartea eraldatzen,
|
euskal
kultura biziberritzen.
|
|
2021
|
|
|
1930etik 1936ra prentsan argitaratu zituen Aitzolek
|
euskal
kultura biziberritzeko garatu zuen proiektuaren nondik norako guztiak. Lehen apustua poesia idatziaren aldekoa izan zen, eredutzat Europako estaturik gabeko beste zenbait naziotan egindako lana hartuz.
|
|
|
" XXVI. Jagon Jardunaldia prestatzeari ekin zionean, Euskaltzaindiko Sustapen batzordeak ikusgarritasuna eman nahi izan zien Nafarroako hezkuntzan euskararen ezagutza eta erabilera sustatzeko abian diren esperientzia batzuei, eskola barneko lanean, bai eta eskolaz kanpokoan ere, besteak beste, aitortza modura. Bistan denez, jardunaldiotan aztertutakoak ez dira dauden guztiak, Nafarroako hezkuntzako eragileak etenik gabe ari baitira berrikuntzan, euskara eta
|
euskal
kultura biziberritzeko ahalegin kolektibo saiatuan, beste hizkuntza batzuen ezagutza ere segurtatzen dutela.
|
|
|
Hortaz, Zalbideri jarraituz, uste dugu frankismoan berariazko euskalgintza zela nagusi Araban eta Euskal Herri osoan. Zehatzagoak izateko, euskalgintzaren barnean kokatzen dugu arlo ezberdinetan
|
euskal
kultura biziberritzearen alde jarduten duen eragile oro, eta artikulu honetan aztertuko ditugu helduen euskalduntzea, ikastolak eta kulturgintza.
|
|
|
Alabaina, XX. mendearen hasierara arte ez ziren gauzatu lehenengo ekimenak
|
euskal
kultura biziberritzeko, 1907tik aurrera euskarazko klaseak hasi ziren, hain zuzen ere. Bide batez, Eusko Ikaskuntzaren babesarekin, Baraibar Elkartea sortu zen 1928an, haien helburuen artean honako hauek zeuden:
|
|
2023
|
|
|
Honenbestez, Atahualpa Yupanqui, Violeta Parra, Georges Brassens, Jacques Brel, Bob Dylan eta Joan Baez miran izan zituzten Euskal Kantagintza Berria sortu zutenek; beraz, izan bazuten kontrakultura estatubatuarraren berri. Dena ez zen atzerriko eraginak egokitzera mugatu, ordea, aurrez
|
euskal
kultura biziberritzeko ahaleginetan aritu zirenen ondareak ere izan baitzuen garrantzirik. Bi izan ziren erreferentzia nagusiak:
|