|
2000
|
|
|
Beste hainbat gazterekin batera, Imanol EKINekoekin harremanetan jarri zen
|
euskal
kultura eta historiaren zenbait ikastaro tarteko zirela. Ordurako EKIN EGIrekin bat eginda zegoen eta hori dela eta Imanol talde honetako partaide izatera pasa zen.
|
|
|
Londreseko Euskal Elkartea orain dela hiru urte sortu zen, aurretik zegoen Anglo Basque Society (Euskal Ingeles Elkartea) zeritzanaren jarraipen gisa.
|
Euskal
kultura eta hizkuntza hedatzea eta bertako euskaldunei laguntza eta informazioa eskaintzea helburutzat hartuta, ehun bat kide biltzen ditu. Gehienak Euskal Herritik joandakoak dira, edo han izan eta gero jadanik hemen direnak eta Londresekin nolabaiteko lotura mantendu nahi dutenak.
|
|
|
Laulantaldetan banatuta geunden. Horietako bat?
|
Euskal
Kultura eta Euskal Herrikoekonomia, zeritzana, eta ni ados antolatzearekin, ekonomia munduaren barnean bizigarelako.
|
|
|
Tarte hartan, besteak beste, kultur arloan atzematen ziren hutsune eta gabezieiaurre egiten hasi zen da aipatu belaunaldia. Hizkuntzaren inguruko kezka, euskararenbatasuna, ikastolen hedapena,
|
euskal
kultura eta literaturaren normaltze nahia... orduanlantzen hasiko diren arlo batzuk baino ez dira.
|
|
|
Egiteko geratzen den galdera, ordea, askoz ere larriagoa da, eta kezkaz betetzen du herrigintza hizkuntza eta kulturgintzatik bideratu behar dela sinesten dugunon itxaropena. Noraino iritsiko da Espainiako botere faktikoek bat eginda euskara,
|
euskal
kultura eta euskal gizartea kriminalizatzeko ahalegina. Zein izango da egingo duten hurrengo urratsa?
|
|
2001
|
|
|
6 Mitxelenak P. Barojari egin zion elkarrizketaz ari da hemen. Ikus Adiskide Berri," Pio Barojak esan digu" in Egan 1955 (3), 1 or. Aipatzen dituen Barojaren iritziak
|
euskal
kultura eta euskarari eta haren iraupenari buruzkoak dira, iritzi ezkorrak, hain zuzen.
|
|
|
1. Lehen galdera honi erantzun beharrekoa ez da, berez, izate samurrekoa. Izan ere, Eskal Herri honetan (Hegoaldean behinik behin) azken urteotan sumatzen da berebiziko eragina, indarkeria nahas mahasean emateko
|
euskal
kultura eta euskalgintzarekin eta orobat, iritzi publikoarenaurrean batera plazaratzeko, gauza horiek sustrai berekoak balira bezalaxe. Horretan, uzkur naiz, ea ez ote dugun jakin euskalgintza hori guztiona egiten.
|
|
|
Bestela, zirtolariak beti prest: fikziozko euskal irakaskuntza —eta horren ondorioz,
|
euskal
kultura eta gizartea ere—, mundu itxi baten esataria, nazioarte mailande itoragarria, eta abar. Halakoxeak zenbat aldiz ez ote ditugun entzun?
|
|
2002
|
|
|
1998an sortutako Euskara Kultur Elkargoa Fundazioak
|
euskal
kultura eta euskara ezagutzea eta garatzea du helburu. Sortzaileen artean Nafarroako Gobernuaren Hizkuntza Politikan aritutako zenbait lagun zeuden, tartean Estebe Petrizan eta Elkargoaren egungo presidente Jose Luis Mendoza, eta hasiera hasieratik argi izan zuten giza arloan eta esparru berrietan lan egin beharra zegoela.
|
|
|
Egunkaria S.A., Graficas Lizarra S.L. eta Zabaltzen Euskal Kulturgintza S.A.ren ekimenez jarri zen martxan orain bi urte Martin Ugalde Kultur Parkea sortzeko proiektua.
|
Euskal
kultura eta industria; industria eta euskal kultura. Biak batzea eta arlo honetako hainbat enpresa eskutik helduta joatea zen proiektuaren xedea.
|
|
|
Oso eztabaidagarria da nik ezarri dudan mugarri hori, baina, bestalde, ez da hain zaila intelektual hauen iritzietan hori hautematea. Alegia, batzuek kultur alorrari ematen diote lehentasuna eta horiek
|
euskal
kultura eta identitatearen sorkuntzan, Euskal Herriaren eraikuntzan autonomia kulturala lehenesten dute nolabait. Ez dute politikarako marko bat arbuiatzen, baina, kulturari ez dagokiola berez marko politiko bat pentsatzen dute, nolabaiteko egitura politiko bat, alegia.
|
|
|
Autorearen ibilbide literarioari bere bizitzan jasan izan zituen hiru deserriratzeek markatutako biografia gaineratu behar zaio. Bere burua abertzale aitortu zuen hau bere belaunaldiko idazle laiko bakanetakoa izan da, eta
|
euskal
kultura eta nazioarekin konpromiso aktiboa izan du. Hala ere, euskaraz eta gaztelaniaz idatzitako ia 50 liburuek eta ez bestek egiten du beharrezko haren aipamena.
|
|
|
Orain arte adierazitakoarekin kultur arloaren gabeziak nabarmendu badiraere, ez da gure asmoa
|
euskal
kultura eta unibertsitate kulturgileen inguruan ariketaantzu eta errukarria egitea, abiapuntutzat hartzen dugun egoeraren mugak, hortaz, egoeraren aldaketarako posibilitate errealak, zeintzuk diren azpimarratzea baizik.Zentzu horretan, txostenean gorde den arrazoitze hariari jarraiki, behin behinekointelligentsia euskalduna eratzeko bidean, interesgarria deritzogu unibertsitatedesberdinetan lan egiten duten kultur sortzaile euskaldunak egituratzeko eta taxutzeko saioari; baina, betiere jakinik ezen, kultura eta kultura sostengatzen dutenkoordenada sozialak aldatu ezean, intelligentsia horrek izaera prekarioa eta kolokakoa izango duela halabeharrez.
|
|
|
Ikusiko denez, euskaraz aritzeak buruhauste bat baino gehiago ekarri zizkien irratietako arduradunei. Halaber, apaiz euskaltzale eta kulturazale batzuk izan ziren irrati gehienen bultzatzaile, eta, ondorioz, eduki erlijiosoez gain,
|
euskal
kultura eta ohiturak bultzatzen saiatu ziren.
|
|
|
Hori zela eta, irizpide desberdinak nabarmentzen ziren irratsaio batzuen eta besteen artean: alde batetik, bertako irratsaioetan
|
euskal
kultura eta tokiko ahotsen presentzia bultzatzen saiatzen zen; bestetik, ordea, kritikatu ez ezik, eraso egiten zitzaien; bortizki, batzuetan. Egoera jasanezinera bultzatu zituen horrek euskal emisorak, Txema Auzmendik azaldu zuen legez:
|
|
|
Irratiaren eta telebistaren sorrera legearen atarian,
|
euskal
kultura eta euskara bultzatzeko komunikabide propioak izateko beharra jaso zuten idazleek:
|
|
|
1946ko abenduaren 21ean lehenengo emanaldi ofiziala eskaini zuen euskal emisorak, eta hasiera ekitaldi horretan gaztelaniazko diskurtso bat irakurri zuten esatariek, ongi etorri moduan. Emanaldietan gaztelania erabiltzen zen arren, euskarazko saioak eta abestiak eskaintzen zituen emisorak, bere helburuetako bat
|
euskal
kultura eta euskara bultzatzea baitzen. Irratiaren beste xedea «totalitarismo komunista» deitzen zuenaren aurka borrokatzea zen (Ibidem:
|
|
|
Baliteke. Artean, saltsa handi mandi batean, deus bereiztekorik ez dela, badoaz, zaku berera, euskaltzaletasuna, abertzaletasuna, euskara,
|
euskal
kultura eta abarrekoak, denak soka bereko hariak balira legez.
|
|
|
Batetik, Euskal Herriko herritarren zati handi baten eskubideak, beharrak eta nahiakerrespetatzeko bidea irekita legoke, beste inorenak ikutu gabe. Bestetik,
|
euskal
kultura eta hizkuntzaren biziraupenaren bermea litzateke, euskarak hizkuntza gutxituarenestatusari utzi eta goi mailako hizkuntz funtzioak lor eta gara ditzan ezinbesteko tresna gisa. Hirugarrenez, Euskal Herriak behar duen berezko Hezkuntza Sistemaren bidean urrats garrantzitsua litzateke.
|
|
2003
|
|
|
|
Euskal
kultura eta musikagintza zela eta ez zela, orduan ere izaten zen zeresana. Aipagarriak dira kontu horien inguruan Edorta Kortadi nahiz Xabier Letek idatzitako lanak.
|
|
|
|
Euskal
kultura eta giza eskubideen defentsan AEBtik.
|
|
|
Baionako Euskal Asteen ardatzak hiru ziren:
|
euskal
kultura eta irakaskuntza; egoera eta ideologia politikoak; eta erlijioa. Horrez gain, euskaldunek elkar ezagutzea, elkarren berri izatea, egun batzuetan elkarrekin bizitzea eta lan-taldeak sortzea zuten xede.
|
|
|
Ustaritzeko Euskal Asteari buruz, Zeruko Argia 615,. Zenbat gara?. Anaitasuna 296,. Hementxe denok. Ipar aldea?. Ikusi, adibidez, Zeruko Argia 691,?
|
Euskal
Kultura eta Historia Baionan?.
|
|
|
Espainian egin ote zuten ez dut hain ziur. Eta ni europar kulturara,
|
euskal
kultura eta espainiar kulturaren bitartez heldu naiz... greziar eta erromatar kulturek ere zipriztinduta. Europa da nire herria, Euskal Herritik iritsita.
|
|
|
Aspaldiko denboretara joan gabe, Joakin Lizarraga Elkanokoaren Egues ibarretik hasi eta Erroibar, Aezkoa, Zaraitzu, Erronkari eta Arakil bera, euskararentzat basamortu hilotz bihurtzen ari ziren ordurako, eta erromantikoen eskutik etorri zen euskararen aldeko lehen ahots etaelka rte legeztatua. Iturralde Suit historialari entzutetsuaren etxean bildu ziren 1877ko urria ren 23an Florencio Ansoleaga, Arturo Campion, Estanislao Aranzadi, Hermilio Oloriz barne, izen oneko hamahiru hirunsheme, eta Nafarroco Euscarazco Elcargoa sortu zuten, hizkuntza,
|
euskal
kultura eta lege zaharra Nafarroan sustatzeko asmoz. Horretarako, Euskara izeneko aldizkaria atera zuten.
|
|
|
Zorigaiztoko eztanda ankerrak hondatu zuen
|
euskal
kultura eta euskararen loratze amesgarria, artean egindako guztia bortizki salatua izan zelarik elkargo eta pertsonen haritik. Euskaltzaletasuna, besterik gabe, ezker alderdiko ekintza bezala hartua izan zen bere ondore guztiekin eta, gauez, itzultzerik gabeko bide bazterretan odolez sinatu zuen askok bere heriotza.
|
|
|
Borondate politiko ahulenetakoa nozitzen du gaur egun agintarien aldetik euskarak Nafarroan.
|
Euskal
kultura eta nafar hizkuntzari dagokion jorratu gabeko alorrik edo inausi gabeko atalik ez da gelditzen sarraskian. Baina jakina denez gaur egungo agintarien euskararekiko jarduera, ez du errepikatzen luzatzerik merezi.
|
|
|
1. Nafarroan euskararen alde lan egitea, edo besterik gabe euskaraz bizi nahi izatea, ez da sekula gauza erraza izan, baina azken urteotan UPNren Gobernuak gure hizkuntzaren kontra, eta oro har
|
euskal
kultura eta" euskal" kutsua duen ororen kontra, abiarazi dituen ekimenek are makurrago egin dute normalizazioaren bidea.
|
|
2004
|
|
|
|
Euskal
kultura eta literatura globalizazio aroaren aurrean
|
|
|
Elkarren artean lotura zuzenik ez duten lau artikulu eskaintzen ditu Jakin aldizkariak bere 142 zenbakian. Koldo Izagirrek
|
euskal
kultura eta literaturaren egungo egoeraren inguruko zenbait alderdi jorratzen ditu, Agurtzane Juanenak Biblioteka Nazionalaren egitasmoak Euskal Herriarentzat daukan balio estrategikoa azaltzen du, Amaia Alvarez Uriak hizkuntz sexismoaren gaia aztertzen eta Juan Bautista Bengoetxeak Eskuin filosofikoaren aldeko alegatu bat egiten duten bitartean.
|
|
|
16 Alfontso Martinez Lizarduikoa:
|
Euskal
kultura eta identitatea, Euskaldunon Egunkaria, 2001/10/28.
|
|
|
Jai Batzorde hau osatzen dugun lagunok zera adierazi nahi dizuegu: urtero urtero jai batzordearen aurka betiko salaketak egingo dituzten betiko horiei ez zaiela inoiz honetarako aitzakiarik faltako, jai batzorde honek beti egingo baitu
|
euskal
kultura eta jai herrikoe eta partehartzaileen alde, eta hori baita min ematen diena.
|
|
|
Bizpahiru urteko programa honen bitartez, alde batetik
|
euskal
kultura eta oroz gainetik euskara baloratu nahi dugu, eta bestetik publiko berriengana hurbildu, bertzeakbe rtze sorkuntzaren bitartez. Halaber, frogatu nahi dugu unibertsala berezitasun guziez hazten dela, eta aitzitik.
|
|
2005
|
|
|
Lehen solairuan, berriz, giroa serioagoa da. Egia da
|
euskal
kultura eta turismoa saltzeko irudi eder eta alaiak erabili zituztela, baina gai politikoak jorratzean eredu gogorragoetara jo zuten; sinpleagoak dira afixa politikoak, modernoagoak.
|
|
|
Sorreratik bertatik, ETBri aitortzen zaizkion funtzioetako bat da
|
euskal
kultura eta euskara sustatzea. Hainbeste alditan goratua izan den eginkizun hori, ordea, hizkuntzaren normalizazioarena, ezin da barne produkzioko saioen esku utzi bakarrik.
|
|
2006
|
|
|
Euskal Soziolinguistika hartzen duten ikasleak normalean iparamerikarrak dira eta ameriketako euskaldunak ezagutzen dituztelako edota
|
euskal
kultura eta hizkuntzaren berezitasunez jakin mina dutelako ematen dute izena irakasgai horretan. Batzuk Renon bizi dira baina beste batzuk Nevadako beste herriren batean edo Nevadatik kanpo ere bai.
|
|
|
Aurten, berritasun bezala, udalerrira heltzen ari diren herritarren jaioterrietako jolasak ere agertzen dira, esate baterako, Kolonbiakoak, Senegalekoak edo Filipinar Irletakoak. “Euskara eta
|
euskal
kultura eta gure artean bizi diren pertsonen kulturaren arteko bizikidetza sustatzea da horren helburua”, dio alkateak. Argazkia:
|
|
|
|
Euskal
kultura eta hizkuntzak: diskurtsoak eta Hego Euskal Herriko liburu ekoizpena euskal/ espainol ardatzaren argitan [Interneteko artxiboa.
|
|
|
|
Euskal
kultura eta kulturgintza. Jose Miguel de Barandiaran Fundazioa.
|
|
2007
|
|
|
Euskal Herriko burgesia honi ez zaio teatroa interesatzen, interesatzen zaio errepideak egitea, baserriak txukun edukitzea, kultur kudeatzaile asko egotea, eta euskal kultura ondo dagoela esatea. Zer
|
euskal
kultura eta zer ostia!!! Hori gezur handia da, gezur hutsa.
|
|
|
Nahitaez, frantses kulturak frankofonia sortzen du eta elkartasun bat lotzen frantsesa darabilten herrien artean. Gauza bera gertatzen da
|
euskal
kultura eta euskal nortasunaren artean, baina molde militante batean. eta bizimolde kulturala nolazbait hizkuntza baino indartsuago da euskaltasuna pizteko et biziberritzeko. euskara ez dakiten anitzek beren burua" eusNortasun 2005 inkestan ikertu da herritarrentzat zer den euskal kultura. Galdea zen:
|
|
|
Baina euskarak, euskal kulturak eta euskal bizimoduak indarrean iraun dute gaurdaino herri horretan. Ez zen behar adinako indarrekoa haien eragina, hau da, orduko denboran munduko herrialderik eta kulturarik indartsuenak zituen herri harena,
|
euskal
kultura eta euskal hizkuntza ezabatzeko handik.
|
|
|
Lau lan-taldetan banatuta geunden. Horietako bati
|
Euskal
Kultura eta EuskalHerriko ekonomia zeritzan. Ni ados antolatzearekin, mundu ekonomikoarenbarnean bizi garelako, baina nik nahiago izan nuen Zer deitzen dugu euskal kulturataldekoekin jardun.
|
|
|
Gu, halere, hemengabiltza oraindik memeloarena egiten: ez gara gauza
|
euskal
kultura eta EuskalHerriko kultura bereizteko. Eta politiko eta militante abertzalerik abertzaleenakeuskalduna eta euskal herritarra kidetu egingo ditu hitzetik hortzera.
|
|
|
Diskurtsoa aurrerago aztertuko dut, tesi nagusi honen inguruan:
|
euskal
kultura eta identitateaeuskal herriari (jendeari) buruz erdaraz garatutako diskurtso baten arabera birformulatu zenModernitatean. Foruen galerak, nazio estatuek, merkatuak, industrializazioak eta abarrek piztu omenzuten, elkargoaren tradizioa?
|
|
|
produktua. XIX. mendeko foruzale eta euskaltzaleekere
|
euskal
kultura eta euskal nortasuna modernizatu beharrean, baserri mundutradizionalera mugatu eta zientifikoki eta literarioki laudatzeari eta goresteari ekinzioten. –Mundu tradizionala?
|
|
|
Helburua, identitateak bizirautea, kultura biziberritzea, jendeakerabilgai izan dezan eta bere identitate eta kultur jarduera eta kontsumoetan baliagarri izan dezan. Baina horrek guztiak ez du zentzurik ez bada sortzen jarduera etaekintza horien publikoa, ez badugu
|
euskal
kultura eta euskal identitatea balioetsikoeta gozatuko duen jenderik. Behin baino gehiagotan entzun dugu:
|
|
|
hain zuzen. Ikuspegi honen iritziz
|
euskal
kultura eta identitatea kasikoso osorik, mamuak dira... Zer dira euskal jaiak?
|
|
|
Dagoeneko jakinen duzuenez, korrika 15ek euskal emakumea omenduko du, euskal emakumeak gure hizkuntzaren transmisioan izan duen garrantzia eta ezinbesteko papera goraipatu nahi dituelako. Beraz, urtetako menderakuntza, jazartze eta zigorrei aurre egiteko eta
|
euskal
kultura eta euskara, belaunaldiz belaunaldi, gorde eta transmititzeko, euskal emakumeek izan duten indarra, adorea eta balioa omendu nahi ditu korrika 15ek.
|
|
|
Imanol Ormaza, Derio Ipar Alde abesbatzako zuzendaria. Aikor! lagun eginda, aldizkaria ez ezik
|
euskal
kultura eta kantak ere babesten ditugu.
|
|
|
15 urte beranduago erabat murgildu zen
|
euskal
kultura eta
|
|
|
Hori dela modu bakarra Europan onartuak izateko.
|
Euskal
kultura eta euskal literatura, zerekin identifikatzen dute Frankfurten?}
|
|
2008
|
|
|
Euskal etxeak, historikoki, Euskal Herritik kanpora ateratako euskaldunek atzean utzitako mundua euren artean atxiki eta biziarazteko elkarteak izan dira, Euskal Herriaren eta
|
euskal
kultura eta ohituren luzapena. Pirinio magalean jaiotakoek sortu zituzten, naturaltasunez, zeukaten zerbait (euren izaera, nortasuna, kultura eta moldeak) gorde eta iraun arazteko, eta herrialde berrian jaiotako belaunaldiei pasatzeko.
|
|
|
Euskal Elizak maite du aberria eta euskara? Zaintzen, lantzen eta garatzen ditu Euskal Herria,
|
euskal
kultura eta euskara?.
|
|
|
–
|
Euskal
kultura eta hizkuntza munduko plazan jarri nahi ditugu, eta inoiz ez dugu bat egingo nortasun printzipio horiek ukatzen dizkigunarekin, zeuek ere egingo ez zenuten moduan?.
|
|
|
Gure abertzale estimatuek euskal kulturaren erdal definizio hori zilegitzea eta onartzea lortzen badute, kito betiko herri honetako identitate arazoak: pentsatzekoa denez, bake santu hori lortzeko nahikoa baitute
|
euskal
kultura eta cultura vasca kideko bihurtzea.
|
|
|
Euskal izenetan bat egiten dute batetik
|
euskal
kultura eta identitatearekiko atxikimenduak eta bestetik norberaren singulartasuna indartzeko joerak. Maider edo Auxkin izenak, esaterako, Maria edo Martin izenak baino nabariagoak dira europar izenen multzoan eta, ondorioz, pertsona, singularrago?
|
|
|
Baserrietan zehar ibiltzen zen ipuin zaharrak jasotzen, gero kontatzeko.
|
Euskal
kultura eta etnologia aldetik, balio handiko lana egin zuen. Olerkiak eta kantu letrak ere idatzi zituen.
|
|
|
|
EUSKAL
KULTURA ETA HISTORIARAKO SARRERA
|
|
|
–Ulertzen dut, ulertzen dut. Datu gehigarri bezala, iragarri nahi nizuke, emaitzak oraindik behin behinekoak badira ere, hurrengo kurtsoko balizko ikasleen artean inkesta bat burutu dugula, eta ikusi dugula gutxienez hogeita hamazazpi egongo liratekeela prest"
|
Euskal
kultura eta historiarako sarrera" irakasgaia hautatzeko, eskainiko balitz.
|
|
|
Lau elementu horiek kontuan izatea nahitaezkoa da gaiari aurre egiteko; hau da, bizikidetzarako, gure gizartean integratzeko; eta haien errespetua eta aitortzea gureganatzeko,
|
euskal
kultura eta hizkuntza berreskuratzeko eta horien normalizaziorako; eta, azken finean, euskal gizarteak gure oraina eta etorkizuna erabakitzeko eskaera demokratikoa errespeta dezaten eta harekin bat egin dezaten.
|
|
|
Horregatik guztiagatik, premiazkoa da immigranteen sektoreek edo immigranteen ondorengoen sektore guztiek ziur jakitea euskal" nazionalitate politikoa" eta hiritar eskubideak edukitzeak ez duela esan nahi beren identitate, kulturaeta hizkuntza ezaugarriei uko egin behar dietenik. Beti ere, nazionalitate politikoa kudeatzen duen edo kudeatu lukeen lurraldean —subiranotasuna duela—, identitate, hizkuntza eta kultura horiekin batera bizi den hizkuntza eta kultura errespetatzen eta aitortzen direla; eta, gure kasuan,
|
euskal
kultura eta euskara dira. Baina, hain zuzen ere, hau da benetan erabakigarria:
|
|
|
nola bermatuko diegu espazio" publikoan" (eta, jakina," pribatuan") immigranteen kolektibo edo komunitate guzti guztiei (senegaldarra, galiziarra, kitxua, espainiarra, frantziarra...) nork bere kultura, hizkuntza eta erlijioa izatea45 Azken finean, nola proposatu aniztasunarekiko errespetua eta bermea, gure eskaera demokratikoekin eta subiranotasun eskaerarekin uztartuta. Izan ere, modu horretan, Euskal Herrian abian dagoen
|
euskal
kultura eta euskara berreskuratzeko eta normalizatzeko prozesua eta autodeterminaziorako eta eraikuntza nazional eta sozialerako abian dagoen prozesua berena balitz bezala sentituko dute. Eta, halaber, eraikitzen saiatzen ari garen herria, hizkuntza eta erakunde komunak barne, berena balitz bezala sentituko dute.
|
|
|
Gu guztion esku dago Bolognakoa bezalako prozesu inposatuen gainetik, zein egungo unibertsitate eredu zaharkituen gainetik, Karlos Santamariak defendatzen zuen unibertsitatea eraikitzea: " Euskal Unibertsitatea,
|
euskal
kultura eta hizkuntzaren alma materra izan litzatekeen euskarazko Unibertsitatea". f bxxxxxxxj
|
|
2009
|
|
|
|
Euskal
kultura eta dantza maite dituzte oraindik, Oinkariak bildu zituzten duela 50 urte, baina gauza asko bidean aldatu egin dira.
|
|
|
|
Euskal
kulturako eta hezkuntzako hainbat aurpegi ezagun batu dira gaur Foru Aldundiaren Bilboko egoitzan, sari banaketa ekitaldian.
|
|
|
Hala ere, bat egiten du Foru Alduniarekin tokia ekonomikoki dinamizatzeko beharrarekin.Gasteizko gobernuak uste du biosfera erreserba katalogazio gal litekeela Guggenheima zabaltzeko proiektuarekin eta horregatik Urdaibaik Biosfera Erreserba gisa duen babesarekin bat egiten duen azpiegitura kulturalaren ildoan doa Jaurlaritzaren ideia. Ez litzateke museoa izango, eta
|
euskal
kultura eta sortzaileak bultzatuko lituzke gobernu sozialistak mahai gainean jarri duen proiektuak.
|
|
|
Barre txiki bat gero kolkoan. UEUn behin, Donibane Lohizunen, beraz, 1973an izan behar zuen; ni orduan ez nintzen Hegoaldera pasatzen?, lagunekin afaldu eta, biok gelditu ginen berandu cognac botila bat zaintzen mahaian, berriketan, Orixe eta
|
euskal
kultura eta literatura, Bizkaiko industria eta poesia berria jorratuko baikenituen, suposatzen dut, Aresti, Krutwig, gazteriaren krisi erlijiosoa, ETA, momentuko gorabehera politiko, filosofiko, erlijioso guztiak, urte haietan ohi zen suharraz, eta, xurruta xurrut, orduak aurrera bero bero, ordu bat edo biak aldera zutitu zen bere aulkitik eta, beso biak zabal zabal jasota, niri bizkarra emanez, ...
|
|
|
Unesco Etxeak eta Euskaltzaindiak lankidetza hitzarmena sinatu dute gaur, ekainaren 23an, Bilbon. Hitzarmen horrek, euskara,
|
euskal
kultura eta, oro har, munduko hizkuntza ondarearen egoera ikertzeko, irakasteko eta zabaltzeko ekimenak gauzatzea du helburu. Biak elkarlanean arituko dira, bereziki euskararen normalizazioari buruzko proiektuak gauzatzeko eta Euskaltzaindiak euskararen arloan ezarritako arauak zabaltzeko.
|
|
|
Argitalpenen arloan, elkarlana bultzatuko da, eta baterako argitalpenak sustatuko dira, euskara,
|
euskal
kultura eta munduko hizkuntza ondarearen egoera ikertu, irakatsi eta zabaltzeko arloan.
|
|
|
1953tik 1987rako aroan Egan aldizkariaren 55 zenbaki plazaratu ziren eta
|
euskal
kultura eta literaturako izen garrantzitsuenen lanak irakurri ahal izan ziren: Koldo Mitxelena, Jon Mirande, Txomin Peillen, Txillardegi, Gabriel Aresti, Manuel Lekuona, Antonio M. Labaien, Nemesio Etxaniz, Piarres Larzabal, Jon Etxaide, Piarres Lafitte, Gurutz Ansola?
|
|
|
Urte horretako apirilaren 30ean egin zuen azken emanaldia. Euskarari dagokionez, emanaldietan bereziki gaztelania zen nagusi, nahiz eta
|
euskal
kultura eta euskara sustatzeko helburua lortzeko asmoz euskarazko saioak eta abestiak ere eskaintzen zituen33.
|
|
|
|
Euskal
kultura eta gizarteko jende ezaguna ere izan zen atzokoan, Askapenako Gabi Basa, ez, Egoitz Askasibar ESAITeko kidea, Etxahun Lekue bertsolaria, eta Patxi Uribarren euskaltzaina, haien artean. Euskal sindikalgintzako ordezkarien artean, EHNEko Paul Nicholson eta Unzalu Salterain, EILASeko Arantza Urkaregi, LABeko Txutxi Arizna barreta eta ELAko Amaia Mu, oa nabarmendu daitezke.
|
|
|
Helburu komun bat dute: euskara,
|
euskal
kultura eta, batez ere, Ibilaldia bultzatzea. IbilArte erakusketak ezaugarri horiexek dauzka.
|
|
|
Halaber,, irratsaio euskalduna da, hizkuntzaz eta edukiz, euskara hutsean
|
euskal
kultura eta balioetan oinarritzen dena?.
|
|
|
Kontua ez da iragan idiliko jator bat eraikitzea. Jon Sarasuari entzun nion bezala, ez gara esentzien jarraidura, izatekotan nahasteen jarraidura gara, ukimen etengabearen emaitza gara?
|
euskal
kultura eta erdal kulturen artekoa?. Zenbait aspektu neurriz gora aipatzea ez da ona (esentzialismoaren arriskua); neurriz behera, konplexuarekin egiten dugu topo, geure autoirudia mozteko joerarekin (biziraupenerako beharrezkoa den identitate garapena blokeaturik geratzen da, kasu horretan).
|
|
|
• Hedatuz Euskal zientzia eta kulturaren liburutegi digitala (Euskomedia Fundazioa, Eusko Ikaskuntza) (http:// heda tuz.euskomedia.org/cgi/set_lang, langid= eu& fro murl=http://hedatuz.euskomedia.org). Euskomedia Fundazioak Hedatuz proiektua sortu du,
|
euskal
kultura eta zientzien liburutegi digitala. Erabiltzaileen eskura jarri ditu 1918tik Eusko Ikaskuntzak argiratatutako aldizkari, monografia eta obra espezializatuen artikuluak.
|
|
2010
|
|
|
kaltetu gehienak aurrekontu txikikoak dira 2010ean, eta horri ez deritzogu batere bidezko. Hedabiderik txikienek ere (tokikoek zein espezializatuek) ekarpen handia egiten dute euskara normalizatzen eta
|
euskal
kultura eta produktuen sustapena laguntzen, euskaldunak euskarara eta euskaraz funtzionatzera erakartzen, eta hori baloratu beharra dago. Hedabiderik txikienak ere behar ditugu, eta laguntzen jaitsierak kolokan jar dezake bat baino gehiago.
|
|
|
Gehienetan Hazia elkarteak Herriko Etxearen aldetik trabak eta zailtasunak ezagutu ditu, kantaldiaren errezibitzeko. Urtero tira-birak gainditu behar izan dira
|
euskal
kultura eta ikastolak ez baitira ulertuak izan hautetsi mundu hertsi horretan.
|
|
|
Integrazio hitza erabiltzen denean, kuriosoa bada ere, ez da hiruren arteko mestizaiarik edo koktelik aipatzen. Ez, alde batetik
|
euskal
kultura eta hizkuntza dira espainiar kultura eta hizkuntzarekin integratu nahi direnak; eta beste aldetik, euskal kultura eta hizkuntza dira frantses kultura eta hizkuntzarekin integratu nahi direnak. Inoiz ere ez da planteatzen espainiar eta frantses kultura eta hizkuntzen arteko integrazioa.
|
|
|
Integrazio hitza erabiltzen denean, kuriosoa bada ere, ez da hiruren arteko mestizaiarik edo koktelik aipatzen. Ez, alde batetik euskal kultura eta hizkuntza dira espainiar kultura eta hizkuntzarekin integratu nahi direnak; eta beste aldetik,
|
euskal
kultura eta hizkuntza dira frantses kultura eta hizkuntzarekin integratu nahi direnak. Inoiz ere ez da planteatzen espainiar eta frantses kultura eta hizkuntzen arteko integrazioa.
|
|
|
Garbi dago hemen, beste gauza askotan bezala, tranpa bat dagoela. Izan ere,
|
euskal
kultura eta hizkuntza dira espainiar edo frantses kultura eta hizkuntzekin
|
|
|
Euskal pilota artearen ikuspegitik erakusketak itxiko du urtea Kubo Aretoan. Diziplina anitzeko ikuspegi batetik,
|
euskal
kultura eta tradizioa aztertzeko atzera egingo dugu begira, erreferentzia historikoen bidez.
|
|
|
Bidaia ofizialaren bigarren egunean, aipatu zentroak berretsi egin du Eusko Jaurlaritzarekin duen hitzarmena herrialde hartan
|
euskal
kultura eta errealitatea sustatzeko.
|
|
|
Logikoa zen bertsolaritzak ikastoletan tokia izatea eta bertan lantzea,
|
euskal
kultura eta nortasuna sustatzea izan delako, euskararekin batera, ikastola proiektuaren betiko helburua. Eta, 25 urte baino gehiagoko ibilbidea eginda, bertsolaritza hezkuntza proiektuan txertatzeko helburua ondo bete dela azpimarratu du Mikel Mendizabalek.
|
|
|
Hasiera hasieratik bide ugari zabaltzen ahalegindu da elkartearen barruan. Hori dela eta, gaur egun, Begin, dantza taldea, dantza herrikoia, kantua, euskal sukaldaritza, musika herrikoia, txalaparta, eta bertso eskola jorratzen dira, erreferentzia beti
|
euskal
kultura eta euskal nortasuna direlarik.
|
|
|
|
Euskal
kultura eta batez ere euskarazko hedabideak sustatu eta laguntzeko asmoz, BERRIA hedabideen fundazioa sortu du EKT Euskarazko Komunikazio Taldeak. 2003tik, sortu zenetik, EKT euskarazko hedabideak sortzeko eta bultzatzeko lanean aritu da.
|
|
2011
|
|
|
|
Euskal
kultura eta folklorea Bilboko Aste Nagusiaren parte izango dira aurten ere, eta, aurreko urteetan bezala, Euskal Herriko kirolak, gastronomia eta musika hiriko kaleetan izango dira, guztion gozagarri. Itziar Urtasun Jai Arloko zinegotziak jakinarazi duenez, laxo erakustaldia antolatuko dute lehen aldiz Aste Nagusian, euskal pilotako modalitaterik zaharrena da laxoa?
|
|
|
Ezin daiteke atera inolako ondorio sendorik halako ariketa sinple batetik. Baina aztertzekoa litzateke gazteek
|
euskal
kultura eta euskaraEuskararekin lotu dituzten ideietatik asko dira tradiziozko elementuekin erlazioa dutenak: Kultura, Herria, Trikitixa, Panderoa, Txistua, Ohiturak, Bertsolaritza, Irrintzia, Baserritarra, Txalaparta, Erromeria, Euskal dantzak.
|
|
|
Langileen ikasketa prozesua lan prozesutik guztiz kanpo burutzen denez, langile euskaldunduak trebakuntza behar du aldez motibatzeko, aldez beldurra kentzeko, aldez ezagutza egokitua bereganatzeko. Afera hori bakarrik balitz, gaitz erdi, zeren, gainera, lantegitik kanpo ez ezik,
|
euskal
kultura eta herri erreferentzia orotatik landa ere egiten baitu ikasketa hori, abstrakzio huts batean, kultur eta erabilera testuinguru barik, baina erdal munduaz inguratuta. Eten bat dago, gainditzeko zaila, euskaltegiko fikziozko euskal munduaren eta hiztun herriaren artean, edo ez dago hiztun herririk ere.
|
|
|
Goizeko 8etan hasiko dute irakurraldia, Saizarbitoriaren beraren ahotsaz. Gero, 12 orduz, 400 pertsona inguru pasatuko dira irakurraldi publiko horretatik, besteak beste,
|
euskal
kultura eta gizarte, kirol, ekonomia nahiz politika arloetako pertsona ospetsuak.
|
|
|
Azkenik, helburuok betetzen diren heinean,
|
euskal
kulturako eta giro euskalduneko aisialdirako Txorierriko eta ingurukoen erreferentziazko topalekua izango da.
|
|
|
Denok badaukagu zer ikasi testu horietan. Elkar argitaletxerako ere,
|
euskal
kultura eta etnografiazko zenbait liburu itzuli ditu espainoletik frantsesera. Aipa ditzagun hemen Koldo San Sebastianen eta Antxon Agirre Sorondoren liburuekin egindako itzulpen eder eta zuzenak.
|
|
|
1982ko maiatzaren 20ko 5/ 1982 Legearen bitartez, Eusko Jaurlaritzak«Euskal Irrati Telebista EITB» erakunde publikoa sortu zuen (EHAA, 71 zk.). Helburuen artean, «gure [Eusko Jaurlaritzarena] heziketa sistemarekin kooperaziobitartekaritzan aritu eta euskal kultura sustatzea, euskararen garapena erabat gogoanizanik» agertzen da (Erakundearen Sorrera Legearen hitzaurrea). Dokumentuarensarrerako hitzetan Euskal Irrati Telebistaren politika hirukoitza laburbiltzen da: zerbitzu publikoa, jatorrizko informazio zuzena eta
|
euskal
kultura eta euskararensustatzearen aldeko politikak.
|
|
|
HELBURU NAGUSIAK1 Zerbitzu publikoa izatea.2 Informatzea, bereizki tokiko informazioa eskainiz.3
|
Euskal
kultura eta euskara sustatzea.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoari dagozkion hedabideen jarduera ondorengo printzipioetan oinarrituko da. [...] h.
|
Euskal
kultura eta hizkuntzaren sustapena, EAEko euskarazko irratitelebisten eskaintza orekatuz.
|
|
|
20
|
Euskal
kultura eta identitatearen izaera espektralari buruzko gogoeta (dela mamua, dela ispilu isla...), beste honetan sakonago jorratuta aurki daiteke: –Kultura eta Identitatea.
|
|
|
Eta hori dena xede zabalago batekin: zer dioskute izendatze praktika horiek
|
euskal
kultura eta identitateaz?
|
|
|
Azaldu dugun bezala, lan honek abiapuntu zehatza badu ere,
|
euskal
kultura eta identitatea ditu xede. Hau da, enpresa izenetatik abiatuko gara, eremu askoz zabalago batera jotzeko asmoz.
|
|
|
Are gehiago, edozein forma sinboliko izan daiteke marka, baita kausa soziopolitikoak ere.
|
Euskal
kultura eta identitateak ere markak dira: gauzak ukitu (markatu) eta bereizi egiten dituzte.
|