|
2004
|
|
|
ahalik eta jende gehienarengana iristea. Baina esaten duguna da logika horrek ez duela balio
|
euskal
komunikazio esparrua sendotzeko, euskara bigarren mailan uzten duelako eta eskema diglosikoa betikotu egiten duelako?. 385
|
|
2015
|
|
|
euskal hedabideak euskaraz (edo nagusiki euskaraz) dihardutenak dira. Euskaraz diharduten/ ziharduten hedabideak izan dira azken mende laurdenean
|
euskal
komunikazio esparruari eutsi diotenak; eutsi ez ezik, zabaldu ere dezente zabaldu dute, hainbat egitasmo direla bide.
|
|
|
Esan dezagun beste behin, beraz:
|
euskal
komunikazio esparrua euskaraz diharduten hedabideek osatzen dute; gainerakoak, gehien jota, hedabide elebidun abertzaleak edo Euskal Herriko hedabide elebidunak dira. Ezinbesteko bereizketa da, berriro diogu, eta hori barneratu ezean, nabarmena da kolpe huts egiteko arriskua.
|
|
|
Txema Ramirez de la Piscinak, berriz, bizi dugun une berezi honek
|
euskal
komunikazio esparruan izan dezakeen eraginaz hausnartu du (1998: 212), bidenabar itaun hauek eginda:
|
|
|
Horra kezka: hedabideen unibertso globalizatuan, zer eskain dezake
|
euskal
komunikazio esparruak besteek eskaintzen ez dutenik. Luis Fernandezek (1997:
|
|
|
euskara batu estandarra badaukagu jada, hezkuntza sistema oso bat lagun duela, eta baita (Euskal Herriaren zati batean, ez Euskal Herri osoan) nola halako ofizialtasuna ere; bada, horiek guztiak gorabehera, euskal prentsaren produkturik sendoenak duela kasik mende bateko kazeten salmenta kopuru beretsuetan dabiltza (gogoratu 1930eko hamarraldian zenbakiko 8.000 aletik gora saltzen zuela Eskualdunak, eta 7.000tik gora Argiak188). Beste 100 urte barruko euskaldunek kinka berarekin topo egin ez dezaten, beraz,
|
euskal
komunikazio esparruaren premia gizarteratu beharra dago. 2004ko azaroan zeregin horri heltzeko aukera aparta izan dezakegu, Euskarazko Kazetaritzaren Lehen Kongresua egitekotan baitira Bilbon (euskarazko kazetaritzaren liburu zuria ere hizpide izango ei da bertan).
|
|
|
17 Ezaugarri horiek lituzkeen euskarazko komunikazio esparrua eraikitzera bideratu beharrean, prentsa elebidun diglosikoa zurkaiztera bideratzen den ahalegin oro,
|
euskal
komunikazio esparruaren eraikuntza oztopatzen ari da, zeharka bada ere.192 Eta kontua ez da inoren aurka jotzea, trinkotu beharreko kalitatezko komunikazio esparru baten alde egitea baizik; beraz, eta honenbestez lan honen ondorio nagusira ailegatu gara, lingua vasca osasuntsu biziko bada, datozen urteotan euskara hutsezko kalitatezko komunikazio esparru autozentratu erakargarria eraikitzera bide...
|
|
|
izeneko jardunaldiak antolatu zituen 2002ko maiatzean. Kontzeptu eta definizioetan eragindako nahasmenduaz ikus, era berean, Gara egunkariaren Aitzina gehigarrian IX agerturiko?
|
Euskal
komunikazio esparrua, urruna bezain premiazkoa, izeneko artikulua, non hedabide abertzaleek osaturiko esparruari deitzen dioten, euskal komunikazio esparru?, hizkuntzafaktorea aintzat hartu barik (hau da, euskaraz diharduten hedabideak eta hedabide elebidun diglosiko abertzaleak batu eta denak euskal komunikazio esparruaren zaku zabalean sartuta).
|
|
|
Kontzeptu eta definizioetan eragindako nahasmenduaz ikus, era berean, Gara egunkariaren Aitzina gehigarrian IX agerturiko. Euskal komunikazio esparrua, urruna bezain premiazkoa? izeneko artikulua, non hedabide abertzaleek osaturiko esparruari deitzen dioten?
|
euskal
komunikazio esparru?, hizkuntzafaktorea aintzat hartu barik (hau da, euskaraz diharduten hedabideak eta hedabide elebidun diglosiko abertzaleak batu eta denak euskal komunikazio esparruaren zaku zabalean sartuta).
|
|
|
Kontzeptu eta definizioetan eragindako nahasmenduaz ikus, era berean, Gara egunkariaren Aitzina gehigarrian IX agerturiko. Euskal komunikazio esparrua, urruna bezain premiazkoa? izeneko artikulua, non hedabide abertzaleek osaturiko esparruari deitzen dioten, euskal komunikazio esparru?, hizkuntzafaktorea aintzat hartu barik (hau da, euskaraz diharduten hedabideak eta hedabide elebidun diglosiko abertzaleak batu eta denak
|
euskal
komunikazio esparruaren zaku zabalean sartuta).
|
|
2020
|
|
|
COVID
|
euskal
komunikazio espazioan
|
|
|
Arestian esan dugunez, COVID inguruko krisiak areagotu eta sakondu egin ditu lehendik zetozen desorekak eta joerak.
|
Euskal
komunikazio sistemaren ahuleziak, krisialdi garaian Espainiako eta Frantziako komunikazio sistemak indartzea eragin du; euskal telebista publikoaren ereduak gaztelerazko kanala indartu eta euskarazko kanala ahultzea eragin du; komunikazio sistema publikoaren gobernantza ereduak (zeinak gehiago jarraitzen baitio kontrol politikoaren eredu mediterraneoari zerbitzu publikoaren eredu anglosaxoiari ba... Hortaz, aurrera begira jarrita, lehendik zetozen arazoei aurre egin behar zaie; hala krisi honek orain arte eragin dituen kalteak leuntzen hasteko, nola etorkizunean gerta litezkeen antzeko krisiei ere hobeto aurre egin ahal izateko.
|
|
|
Baina komunikabideek, neurri handi batean, sistema gisa jokatzen dute, eta sistema nazionalak birsortzen dituzte. Hortaz, funtsezkoa da
|
euskal
komunikazio egiturek izan behar duten sistema izaera azpimarratzea, izaera ezberdinetako agenteak (publikoak, herri ekimenekoak, pribatuak), maila ezberdinetakoak (nazionalak, tokikoak), euskarri anitzekoak (medio tradizionalak zein berriak) eta hizkuntza ezberdinetakoak ere koordinatuz eta inplikatuz.
|
|
|
Ebatzi beharreko gai bat, bestalde, hizkuntzarena da: zein leku izan behar duen hizkuntza bakoitzak
|
euskal
komunikazio espazio baten eraikuntzan. Ez da eztabaida erraza, maila teorikoan planteatzen bada.
|
|
|
Ez da eztabaida erraza, maila teorikoan planteatzen bada. Baina eztabaidatu beharrik ez dago, euskarazko komunikazioa indartzen den neurrian
|
euskal
komunikazio espazioa indartzen dela. Hortaz, aurrera begirako ildo lehenetsia izan litzateke euskarazko komunikabideak indartzea; bai eta komunikabideetan (guztietan) euskararen presentzia areagotzea ere.
|