|
2000
|
|
|
\ 1963an
|
Euskal
Idazkaritza Elkartea sortu zuten Baionan, besteak beste euskara batua Iparraldetik ere bideratu asmoz.
|
|
|
\ 1963an Euskaltzaindiari bere dimisioa agertu eta
|
Euskal
Idazkaritza Elkarte barruan" Hizkuntza Saila" sortu zuen Telesforo Monzonekin batera.
|
|
|
Anartean ez zen lo egona Txillardegi kulturaren arloan ere. Euskara Batuarihastapenak eman zizkion Baionako Biltzarraz 1964ko abuztu hondarrean (29). Urtebetez astero lan egin genuen
|
Euskal
Idazkaritzaren aretoan, Enbatako bulegoarenaldamenean, iparraldeko idazle zenbaitek eta hegoaldetiko iheslari batzuek (EAJkozein ETAkoek). Txillardegi genuen gidaria.
|
|
2004
|
|
|
" Indeterminazio" hori zertan datzan maiz aipatu da (ikus
|
Euskal
Idazkaritzaren izkribuak, Baiona, 1964). Españeraz bi lumero dira bakarrik:
|
|
2009
|
|
|
1964
|
Euskal
Idazkaritza antolaketan pare hartu zuen Baionan
|
|
|
Eta gainera batasuna bideratuta zegoen neurri batean. Hau da, 1964an Baionako
|
Euskal
Idazkaritzak proposaturiko arauek bidea egina zuten. Idazleek eta gizarte eragileek barneratua zuten batasunaren ideia eta mamitzen ari ziren.
|
|
|
Baionako
|
Euskal
Idazkaritzaren baitan, 1963an Hizkuntza Sail bat sortzen da. Horren egiteko nagusia zera zen:
|
|
|
Abenduaren 15' an Baiona, ko?
|
Euskal
Idazkaritzan, lau euskal pelikula erakutsi zituzten.
|
|
2011
|
|
|
Euskaltzaleentzat 1964ko abuztua bizi bizia izan zen. Abuztuaren 22tik 24ra bitartean Euskaltzaindiak Loiolan jesuiten egoitza nagusian, Euskaltzaleen VI. Biltzarra antolatu zuen eta
|
Euskal
Idazkaritzak Baionako biltzarra abuztuaren 29 eta 30ean. Segidan ikusiko dugunez, Loiolakoak euskararen batasun prozesuan ez dirudi ekarpen berezirik egin zuenik, Baionakoa, aldiz, hizkuntzaren batasunerako ezinbesteko hitzordua izan zen.
|
|
|
4.7
|
Euskal
Idazkaritza eta Baionako biltzarra (1964)
|
|
|
|
Euskal
Idazkaritza Baionan Iparraldeko «abertzale batzuek, hegoaldetik ihes etorri berriekin, kultura lanetarako» (Davant, 2005: 208) sortu zuten 1963 urtean.
|
|
|
208) sortu zuten 1963 urtean.
|
Euskal
Idazkaritzak bi helburu nagusi izan zituen, alde batetik euskararen batasuna Iparraldetik bideratzea eta, bestalde, euskal kazetaritza eta liburugintza sustatzea. Idazkaritzako sortzaile eta kideak abertzaleak ziren jelkide, ETAkide edo Enbatakoak.
|
|
|
Euskaltzale Alkartasuna:
|
Euskal
Idazkaritzaren aurrekari 35
|
|
|
|
Euskal
Idazkaritza eta Baionako biltzarra (Baiona, 1964) 58
|
|
|
Tartean, Txillardegi egon zen. Txillardegik eta
|
Euskal
Idazkaritzak berrindartu zuten hizkuntzaren batasun prozesua 1964an, eta 1968ko Arantzazuko Euskaltzaleen Biltzarrean finkatu ziren gaur egungo Euskara Batuaren oinarrizko arau ortografiko gramatikalak. Beraz, gerraostean, aldi berekoak izan ziren hizkuntzaren batasuna eta euskararen prestaketa goi mailako kulturarako.
|
|
|
Lojendioren hitza noiz eta nola gauzatuko zen itxaron gabe, Txillardegi Baionan euskal kultura sustatzeko sortutako
|
Euskal
Idazkaritzan euskararen batasunerako oinarriak lantzen hasi zen. Beraz, Euskal Idazkaritzaren esparrua kulturgintza bazen ere, azkenean bere egiteko nagusia euskararen batasunaren inguruan ardaztu zen, Txillardegiren gidaritzapean.
|
|
|
Lojendioren hitza noiz eta nola gauzatuko zen itxaron gabe, Txillardegi Baionan euskal kultura sustatzeko sortutako Euskal Idazkaritzan euskararen batasunerako oinarriak lantzen hasi zen. Beraz,
|
Euskal
Idazkaritzaren esparrua kulturgintza bazen ere, azkenean bere egiteko nagusia euskararen batasunaren inguruan ardaztu zen, Txillardegiren gidaritzapean. Gerora, Euskara Batu gisa ezagutu den euskara estandarraren lehen oinarri sendoak Idazkaritzak Baionan 1964 urtean antolatutako biltzarrean jarri ziren.
|
|
|
IDAZKARITZA HIZKUNTZA SAILLAK(
|
Euskal
Idazkaritza Elkartea, 1964: 1)
|
|
|
Biltzarraz geroztik,
|
Euskal
Idazkaritzak ez zuen luzaroan jarraitu80 Txillardegi laster kanporatua izan zen, eta Iparraldean zeuden abertzaleen artean, biltzarreko erabakiak zirela-eta, desgiroa sortu zen. Txillardegik dionez, «oinarrian hizkuntzaarazo zena, erabat politizatu zen» (Txillardegi, 1992:
|
|
|
20). Azken finean,
|
Euskal
Idazkaritzako zuzendaritzako kide batzuek, ETAkoek eta beste batzuek, Enbatakoek, besteak beste, H-aren erabileraren alde egin zuten, eta, aldiz, jelkideek H-aren kontra.
|
|
|
|
Euskal
Idazkaritza desagertu bazen ere, Baionako erabakiak Jakin aldizkariak eta zenbait idazlek (adb. Aresti) aintzat hartu eta aplikatu zituzten.
|
|
|
«Txillardegi euskaltzain laguntzaillearen karta baten berri eman da. Literatura euskeraren batasunan (sic) alderako gogoa adierazten du, esanaz, leenago eurak Baionako Biltzarraren erabakiak, 1964 an
|
Euskal
Idazkaritza ren ardurapean artu zituzten erabaki aiek ontzat artzen ez badira ere, artzen dan erabakia artzen dala, bera gertu dagoala jarraitzeko, baiña arren, batasun ori egin dezagula bein betiko» (ikus Euskaltzaindiaren batzar agiriak,).
|
|
|
Txillardegik ere horrela ikusten du: «Pero es en 1968, cinco años después de los trabajos realizados en Bayona por?
|
Euskal
Idazkaritza, y sus conclusiones provisionales, cuando se inició en Arantzazu el movimiento que había de llevar, bajo la dirección de Euskaltzaindia, al actual proceso de unificación y normalización, denominado. Euskara Batua?» (Txillardegi, 2004:
|
|
|
Euskaltzale Alkartasuna. Ez da harritzekoa Parisen egon eta gero Txillardegi Baionara joan zenean,
|
Euskal
Idazkaritzan, hau da, Iparraldeko zein Hegoaldeko abertzaleak biltzen zituen elkarte euskaltzalean parte hartzea.
|
|
|
Edonola ere, dakigunez, Txillardegi eta EKAren arteko lotura ez zen urrunagora heldu. Eta Txillardegik proposatzen zuen biltzarra
|
Euskal
Idazkaritzak antolatu zuen 1964 urtean Baionan.
|
|
|
2.5 Euskaltzale Alkartasuna:
|
Euskal
Idazkaritzaren aurrekaria
|
|
2013
|
|
|
Aurreko gutun eta proposamenak baino ezagunagoak direlakoan, labur aipatuko dut Baionako
|
Euskal
Idazkaritza Elkartean egindako lana. Guztiek aitortu dute aho batez Baionan 1964an elkarte horrek eginiko proposamena izan zela euskara batuaren hazia.
|
|
2014
|
|
|
hiru Baionan eta bat Eibarren. Baionako bilerak
|
Euskal
Idazkaritzan egin ohi ziren, hain zuzen batasunaren leku" sagaratuan", Baionako erabakiak hartu ziren gune berean. Laugarren bilera Eibarren egin zen, maiatzaren lehenean.
|
|
|
Baiona-ko
|
Euskal
Idazkaritza k lan handi bat burutu du. Euskal literaturaren batasunerako urrats luzea.
|
|
|
Jakin en nahi duenak idatzi dezake, edozein euskalki ta estiloarekin. Baiña,
|
Euskal
Idazkaritzak esana Jakin ek bete egingo du. Horregatik, Jakin era etorriko diren artikuluak arau horietara lotuko dira.
|
|
|
Erakundearen inplikazioaz gainera, herri mugimenduaren parte hartzea ere ezinbestekotzat du. Horrek eramaten du Baionako
|
Euskal
Idazkaritza edo Euskal Idazleen Elkartea bultzatzera, esate baterako; edo aldizkarien jarrera proaktiboa exijitzera.
|
|
|
Hamarkada honetan eta hurrengoan beti saiatu da erakundeak, elkarteak konprometitzen, berorietan oinarrituz aurrera egiteko. Hala nola, Euskaltzaindia,
|
Euskal
Idazkaritza, Euskal Idazleen Elkartea...
|
|
|
Guk, halere dio Txillardegik, hitzez eta luzamenduz asperturik, areago itxaron gabe, geure kasa jokatuz hastea erabaki genuen; proposamen mailan bederen Euskara Batuaren projektu bat Baionan, eta
|
Euskal
Idazkaritzaren bitartez, abiaraztekotan deliberatuta (Txillardegi 1994, 168).
|
|
|
1963an, Baionako Cordeliers karrikan
|
Euskal
Idazkaritzak
|
|
|
Txillardegiren gidaritzapean urtebetez lan egin zuen
|
Euskal
Idazkaritzaren lan taldeak, astero bilduz. Taldean hartzen ziren erabakiak euskaltzaleen artean banatu ohi zituzten bi gehiago nahiz eta biltzarkide ez izan:
|
|
2015
|
|
|
Helburura iristeko bidea zehaztea zen hurrengo urratsa, eta 1964an egin zen. Urtebete lehenago,
|
Euskal
Idazkaritza sortu zen Baionan, eta. Hizkuntza Saila, osatu zen haren babesean.
|
|
|
–Batasunari buruzko lehenbiziko bilerak Cordeliers karrikan egin ziren. Areto bat bazegoen
|
Euskal
Idazkaritzaren izenean eta han astero biltzen ginen Txillardegi, Madariaga, Eneko Irigarai, Monzon, Solaun (Eusko Jaurlaritzakoa), Hiriart Urruti, Idiart, Lafitte... Urtebete eman genuen lanean, 1963 erditik 1964 erdiraino eta urte hartako abuztuko azken egunetan bilera handi bat izan zen, bi egunekoa, Euskal Idazkaritzan eta Piarres Lafitte babesle genuela.
|
|
|
Areto bat bazegoen Euskal Idazkaritzaren izenean eta han astero biltzen ginen Txillardegi, Madariaga, Eneko Irigarai, Monzon, Solaun (Eusko Jaurlaritzakoa), Hiriart Urruti, Idiart, Lafitte... Urtebete eman genuen lanean, 1963 erditik 1964 erdiraino eta urte hartako abuztuko azken egunetan bilera handi bat izan zen, bi egunekoa,
|
Euskal
Idazkaritzan eta Piarres Lafitte babesle genuela. Hor finkatuak izan ziren euskara batuaren oinarriak, grafiari buruz bereziki.
|
|
2017
|
|
|
1963an gaude. Baionako
|
Euskal
Idazkaritza elkarteak Cordeliers karrikan alokatzen duen egoitzan, lantalde bat biltzen da erregularki Jean Louis eta Txillardegirekin, besteak beste. Lanaren helburua da euskara idatziaren batasunari bidea irekitzea, ortografia arau orokor batzuk proposatuz.
|
|
|
Hitz zenbaiten ortografia lantzen dute, izen zenbaiten deklinabidea eta aditz laguntzaileen jokaeraren zati txiki bat. 1964ko agorrilaren 29 biltzarrean, Baionan,
|
Euskal
Idazkaritzaren proposamenak aurkeztuak dira, Piarres Lafitte euskaltzainaren zuzendaritzapean. Jean Louisek irekitze mintzaldia egiten du.Onartua izan zen txostenaren aitzinsolasean, hori irakur daiteke:
|
|
2018
|
|
|
Dena den, euskara batua lotua baldin bada Arantzazuko egunekin (1968), aitzinetik bilkurak egin ziren euskara batuaren oinarriak lantzeko eta horietan sartzen dira Baionan izan zirenak (19631964). Txillardegiren gidaritzapean, zortzi hilabetez, zazpi euskaltzale bildu ziren Cordeliers karrikako 14an,
|
Euskal
Idazkaritza elkartearen egoitzan. Horietan Jean Louis Davant eta Roger Idiart baziren.
|
|
|
Cordeliers karrikako 14.ean biltzen ziren, Baiona Ttipian, Enbata mugimenduak zuen egoitzaren aldamenean hain zuzen ere, eta
|
Euskal
Idazkaritza deitu elkartearen babesean. –Elkarte hura bi aldeetako gazte abertzaleek sortu genuen, kulturaren zerbitzuko, eta uda hartan egin zuen estreina?, azaldu du Davantek. (Txillardegi idazle eta euskaltzain urgazlea)
|
|
|
Hala eta guztiz ere, polemika handia izan zen, batik bat, H letragatik.Baionako Biltzarrerakolantaldean ere izan al zen polemikarik, Arantzazun H letrak sortu zuen harrabotsaren modukorik. Bilera haietaz oroitzapen handirik ez dut, lan eta lan aritu ginela besterik. Geure artean polemikarik ez zen izan, harmonia onean aritu ginen.Anekdotarik? 1964ko udan Mixel Labeguerie parlamentari genuen, eta
|
Euskal
Idazkaritzako lehendakari [Baionako Biltzarrerako oinarriak finkatzen aritu zen llantaldeari babesa eman zion elkartea]. Oso mintzaldi bortitza egin zigun eta nik ez nuen gauza handirik ulertu, zertara ote zetorren prediku mingarri hura.
|
|
|
Bertan, erakusketa birtual berezi bat eskegi dugu gaur: haria euskara batuaren sorrera prozesua da, hots, Baionan
|
Euskal
Idazkaritzak antolatutako biltzarrean jasotakoak (1964) eta Euskaltzaindiak Arantzazun eginikoak (1968).
|
|
|
Bertan, erakusketa birtual berezi bat eskegi dugu gaur: haria euskara batuaren sorrera prozesua da, hots, Baionan
|
Euskal
Idazkaritzak antolatutako biltzarrean jasotakoak (1964) eta Euskaltzaindiak Arantzazun eginikoak (1968).
|
|
|
Xarles Videgain euskaltzainburuordea: . Baionan, Cordeliers karrikan, 1964ko agorrilean, euskara batuaren oinarriak jarriak izan ziren, erabaki zehatz batzuk aurkeztu zituelarik talde lan batek, Txillardegiren inguruan eta
|
Euskal
Idazkaritzaren eskutik?.
|
|
|
Xarles Videgain euskaltzainburuordea: . Baionan, Cordeliers karrikan, 1964ko agorrilean, euskara batuaren oinarriak jarriak izan ziren, erabaki zehatz batzuk aurkeztu zituelarik talde lan batek, Txillardegiren inguruan eta
|
Euskal
Idazkaritzaren eskutik. Aitzineko urteetan ere batuaren asmoa emeki emeki zoritu zen, Baionan agertu arte.
|
|
|
|
Euskal
Idazkaritzaren jardunaEuskaltzaindiak sortzetik beretik hartu zuen hizkera literarioa osatzeko xedea. Ortografia finkatu, hiztegia eguneratu, euskaldun guztientzat idatzarau berak zehaztu eta beste hainbat arlo landu behar ziren euskarak geroa izan zezan.
|
|
|
Txillardegik, beste batzuekin batera, bere gain hartu zuen ardura. Lantaldea osatu eta ia urtebetez aritu ziren lanean, Baiona Ttipian,
|
Euskal
Idazkaritza elkartearen babesean. Finean, lantalde horren emaitzak osatu zuen euskara batuaren lehen oinarria, eta 1964ko agorrilaren bukaeran aurkeztu zieten Euskal Idazkaritzan bildu ziren Euskal Herri osoko berrogei bat euskaltzaleri.
|
|
|
Lantaldea osatu eta ia urtebetez aritu ziren lanean, Baiona Ttipian, Euskal Idazkaritza elkartearen babesean. Finean, lantalde horren emaitzak osatu zuen euskara batuaren lehen oinarria, eta 1964ko agorrilaren bukaeran aurkeztu zieten
|
Euskal
Idazkaritzan bildu ziren Euskal Herri osoko berrogei bat euskaltzaleri. Henri Grenet auzapez diputatuak eta gainerako hautetsiek ongietorria egin zieten herriko etxean.
|
|
2019
|
|
|
Baina Arantzazuko Biltzarraren arrakastaren oinarrian lau urte lehenago euskaltzale batzuek, Baionan, frankismoaren begiradatik libre, batasunaren oinarriak finkatzeko egindako lana zegoen:
|
Euskal
Idazkaritzaren Hizkuntza Sailak 1964an Baionan aurkeztutako erabakiak.
|
|
|
|
Euskal
Idazkaritza Ipar Euskal Herriko abertzale batzuek Hego Euskal Herritik ihesean muga zeharkatuta ihes joandako beste batzuekin batera Baionan 1963ko udan sortutako erakundea zen, kulturaren arloko lanetara bideratua, eta hizkuntza lantzeko sail bat izan zuen. Sail horren babesean, zortzi hilabetez? 1963ko azarotik 1964ko udara arte?
|
|
|
Sail horren babesean, zortzi hilabetez? 1963ko azarotik 1964ko udara arte? astero bildu ziren mugaz bi aldeetako zortzi euskaltzale,
|
Euskal
Idazkaritzak Baionan, Enbataren egoitzaren aldamenean, zuen aretoan (Kordelieren karrikako 14 zenbakiaren lehen solairuan), euskararen batasunerako egokitzat jotzen zituzten erabakiak hartzeko. Hego Euskal Herrikoak ziren zortzi horietako lau:
|
|
|
Batasuna, harri zaharretan eta erredoletan, bai eta behinere baino gehiago, euskal bihotzetan barna sartua den helburua? Batasuna,
|
Euskal
Idazkaritzak zuekin Euskaltzaindiaren inguruan, bilatzen duen xedea?
|
|
|
»Horregatik egiten ditugu guk ere txangoak, eta Baionako Herriko Etxean gaude gaur, Bilbotik 150 kilometrora, gogora ekartzeko 1964ko abuztuaren 29an eta 30ean berrogei euskaltzale bildu zirela hementxe, areto honetan,
|
Euskal
Idazkaritzaren Hizkuntza Sailaren biltzar nagusian, Baionako Biltzarra deritzonean, Piarres Lafitte eta Piarres Larzabal euskaltzain osoek zuzenduta. Baionako bileretan parte hartutako kide batzuekin batera. Txillardegi eta Monzon, besteak beste?, han izan ziren Gabriel Aresti, Joseba Intxausti, Rikardo Arregi eta Jean Haritxelhar ere, Sud Ouest egunkariak 1964ko irailaren 1ean argitaratu eta Xarles Bidegainek berreskuratu eta zabaldutako argazkietan ikusten denez, eta Jean Grenet Baionako auzapezak egin zien harrera.
|
|
|
»Mitxelena buru zuen batzorde teknikoak
|
Euskal
Idazkaritzako Hizkuntza Sailak 1964an Baionan aurkeztutako erabakietan oinarritutako txostenak aurkeztu zituen ortografiaz, lexikoaz eta deklinabideaz, besteak beste. Euskaltzaindiak bost txosten nagusi aurkeztu zituen:
|
|
|
Idazleak eta irakasleak gidatzeko zereginean, Euskaltzaindiak bidea zabaldu zien. Mitxelenak aurkeztutako txostenaren bidez?
|
Euskal
Idazkaritzako Hizkuntza Sailak 1964an Baionan aurkeztutako erabakiei, h letrari buruzkoak ere ontzat emanda: hasteko, bokalen artean, baina, gorago jo nahi dutenen saioak?
|
|
|
»Hala
|
Euskal
Idazkaritzako Hizkuntza Sailak 1964an hitz batzuetan h letra erabiltzea proposatu zuenean nola Euskaltzaindiak 1968an proposamen hori ontzat eman eta zabaltzea erabaki zuenean, Ipar Euskal Herriko idazleen tradizioari euskararen batasunean lekua emateko asmoak bultzatu zituen, h hori Ipar Euskal Herriko euskalkietan ahoskatu egiten delako hitz askotan. Baina Hego Euskal Herriko idazle batzuei, batez ere idazle zahar eta kontserbadore batzuei, h letrarik gabeko idazketan denbora gehien zeramatenei, zaila egin zitzaien elementu hura onartzea.
|
|
|
/ 30:
|
Euskal
Idazkaritzaren Hizkuntza Sailak Baionako Herriko Etxean egindako biltzarrean, 40 euskaltzale bildu ziren Piarres Lafitte eta Piarres Larzabal euskaltzainen zuzendaritzapean, Txillardegi, Gabriel Aresti, Joseba Intxausti, Rikardo Arregi eta Jean Haritxelhar horien artean zirela. Euskara batzen hasteko erabaki batzuk hartu zituzten. Baiona, ko Biltzarraren Erabakiak?, eta, euskaltzale guztiei?
|
|
|
12. Sipnosia: 1963 eta 1964 artean, Txillardegiren gidaritzapean, zortzi hilabetez, beste zazpi euskaltzale bildu ziren Cordeliers karrikako 14an,
|
Euskal
Idazkaritza, elkartearen egoitzan. Euskara batzeko bidean, lana zen ortografiaz, aditzaz eta izenaren deklinabideaz bereziki proposamen batzuk egitea.
|
|
|
|
Euskal
Idazkaritzaren jardunaEuskaltzaindiak sortzetik beretik hartu zuen hizkera literarioa osatzeko xedea. Ortografia finkatu, hiztegia eguneratu, euskaldun guztientzat idatz-arau berak zehaztu eta beste hainbat arlo landu behar ziren euskarak etorkizuna izan zezan.
|
|
|
Txillardegik, beste batzuekin batera, bere gain hartu zuen ardura. Lantaldea osatu eta ia urtebetez aritu ziren lanean, Baiona Ttipian,
|
Euskal
Idazkaritza elkartearen babesean. Finean, lantalde horren emaitzak osatu zuen euskara batuaren lehen oinarria, eta 1964ko agorrilaren bukaeran aurkeztu zieten Euskal Idazkaritzan bildu ziren Euskal Herri osoko berrogei bat euskaltzaleri.
|
|
|
Lantaldea osatu eta ia urtebetez aritu ziren lanean, Baiona Ttipian, Euskal Idazkaritza elkartearen babesean. Finean, lantalde horren emaitzak osatu zuen euskara batuaren lehen oinarria, eta 1964ko agorrilaren bukaeran aurkeztu zieten
|
Euskal
Idazkaritzan bildu ziren Euskal Herri osoko berrogei bat euskaltzaleri. Henri Grenet auzapez diputatuak eta gainerako hautetsiek ongietorria egin zieten herriko etxean.
|
|
|
12. Sipnosia: 1963 eta 1964 artean, Txillardegiren gidaritzapean, zortzi hilabetez, beste zazpi euskaltzale bildu ziren Cordeliers karrikako 14an,
|
Euskal
Idazkaritza, elkartearen egoitzan. Euskara batzeko bidean, lana zen ortografiaz, aditzaz eta izenaren deklinabideaz bereziki proposamen batzuk egitea.
|
|
|
Euskara Batua eta Ipar Euskal Herria() (Sustapen batzordea) Sinopsia: 1963 eta 1964 artean, Txillardegiren gidaritzapean eta zortzi hilabetez, beste zazpi euskaltzale bildu ziren Cordeliers karrikako 14an,
|
Euskal
Idazkaritza elkartearen egoitzan. Euskara batzeko bidean, lana zen ortografiaz, aditzaz eta izenaren deklinabideaz bereziki proposamen batzuk egitea.
|
|
2020
|
|
|
Nahiz batzuek ez duten entzun gura, euskara baturako lehen urratsak Baionan egin ziren, Enbata k
|
Euskal
Idazkaritzari prestatzen zion areto horretan. 1963 ikasturtean, zortzi lagun astero bildu ginen Txillardegiren inguruan.
|
|
|
|
Euskal
Idazkaritzaren babesean ireki zen, lehendakari zuela Argitxu Noblia Enbata ko kidea eta idazkari Xan Hiriart euskaltzale suharra. Irakaslea, Iparraldeko lehen andereñoa, Libe Goñi gipuzkoarra.
|
|
|
Zenbait urte lehenago Ermuko zina gauzatu zen, eta bertan, Gerediaga Elkartea aitzindari, 1968ko ekainaren 28tik 30era bitartean eginiko biltzarrean Idazleen Alkartea sortu zen," idazle guztiok baturik, euskera literarioaren batasunaren alde". Hurrengo urtean, 1969ko irailaren 6an, Baionako
|
Euskal
Idazkaritzan biltzarra ospatu zuen EIEren aurrekari horrek, non Aresti eta Txillardegiz gain Torrealdai bera agertu zen, idazkari moduan.
|
|
|
Batzar nagusi bat eskatu zion Euskaltzaindiari, orduan, zehazki, ortografia, aditz paradigmak eta deklinabidea batzeko. Erantzunik jaso ez duenez,
|
Euskal
Idazkaritza sortuko du Baionan Txillardegik. Lehen erabakiak ere hartuko dituzte:
|
|
2021
|
|
|
Elizako mundutik kanpo ere ari izan da: 1963ko azarotik 1964ko uztaileraino
|
Euskal
Idazkaritzan bildu baitziren Baionan, Euskara batuari buruz, Arantzazun eginen zen biltzarrari prestatzeko, Andiazabal han zen, Jean Hiriart Urruty, Roger Idiart apezak eta Jean Louis Davantekin Iparradetik eta Telesforo Monzon, Eneko Irigarai eta Jesus SoFruitudunak abarratu, agrooihangintza sistema batetan: martxoaren 8an, astelehena, (9:30: 00), Ainhiza Monjolosen eta Suhuskunen iraganen da.
|
|
|
294 Aurreko zenbait saio ez bezala bere fruitua eman zuen ekinaldi hau belaunaldi gazteak abiarazi zuen: " 1960ko hamarraldian bazegoen jadanik belaunaldi berriko gazteen artean batuaren bilaketan grinatsu zebilen euskaltzale multzo esanguratsua —Hegoaldean Anaitasuna, Jakin eta Zeruko Argia aldizkarien inguruan eta Iparraldean
|
Euskal
Idazkaritza elkartean bildutakoak— urteetan, Txillardegiren zuzendaritzapean, Baionako Euskal Idazkaritza hizkuntza batuaren oinarriak aztertzeko asmoa mamitzen hasi zen." (Larrinaga, 2007b: 157).
|
|
|
294 Aurreko zenbait saio ez bezala bere fruitua eman zuen ekinaldi hau belaunaldi gazteak abiarazi zuen: " 1960ko hamarraldian bazegoen jadanik belaunaldi berriko gazteen artean batuaren bilaketan grinatsu zebilen euskaltzale multzo esanguratsua —Hegoaldean Anaitasuna, Jakin eta Zeruko Argia aldizkarien inguruan eta Iparraldean Euskal Idazkaritza elkartean bildutakoak— urteetan, Txillardegiren zuzendaritzapean, Baionako
|
Euskal
Idazkaritza hizkuntza batuaren oinarriak aztertzeko asmoa mamitzen hasi zen." (Larrinaga, 2007b: 157).
|
|
|
Lapurdi Irratian ere ibili zela gogoratu du Arbelbidek, baita Herria aldizkarian ere. Eta Txilardegiren gidaritzapean egin ziren
|
Euskal
Idazkaritzako batzar bat bera ez omen zuen galdu. Gogoratu behar da 1964an Idazkaritza horretan landu zirela beranduago Arantzazuko biltzarrak hartuko zituen erabakiak.
|
|
2022
|
|
|
Jose Ramon Etxebarria (Gernika Lumo, Bizkaia, 1948) hasiera hasieratik egon da UEUren egitasmoari loturik, eta hiru mugarri aipatzen ditu: Baionako
|
Euskal
Idazkaritza (1964), euskara batuaren oinarriak finkatu zituen Arantzazuko bilkura (1968) eta UEUren sorrera. «Ni gazte gazterik igo nintzen trenera, baina trena beste batzuek abiarazi zuten; tren txikia zen hasieran, eta, poliki poliki, honaino iritsi gara».
|
|
|
Hiri horretan egin zirelakoz euskara batuari buruzko lehen urratsak, ikasturtean. Azarotik ondoko udaraino, zortzi hilabetez, zortzi euskaltzale astero bildu ginen
|
Euskal
Idazkaritza kultura elkartearen babesean, Enbata sortu berriak prestatzen zion aretoan, Kordelieren karrikako 14an, Imprimerie des Cordeliers delakoaren alde gaineko solairuan.
|
|
|
Zortzi hilabete haietako lanaren burutzeko, Baionako Biltzarra delakoa bildu genuen 1964ko abuztuaren 29an eta 30ean, larunbatez eta igande goizez, beti
|
Euskal
Idazkaritzaren egoitzan, Kordelieren 14ko lehen solairuan, eta erabakiak honako hauek izan ziren:
|