Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 28

2000
‎K. Mitxelena-ren arabera, Leturiaren egunkari ezkutua k Euskal Herri berri batipini du agerian. Euskal Herri berriaren kontzeptu hau Mitxelena-rena da, ez nirea; ezdu derrigor adiera negatiborik Euskal Herri zaharrarekiko. Hain zuzen, oposizioaegiteko unean, atera zezakeen figurarik ederrena eta maitagarriena atera du Mitxelena kEuskal Herri zaharraren ordezkari gisa:
‎Lizardi. Baina Lizardi, oraindik iraganean bizizen, mundu berriaren aurrean entzungor eta itsu jarraitzen zuen Euskal Herri zaharraren parte zen, bera sentsibilitate oso modernokoa izan arren. Euskal Herri berria, mugarri hori, alegia, lur berriak eta garai berriak irekitzen dituena, Txillardegi da.
2001
‎andre ostalaria eta bere mirabea, orduko baserritarrak, liho ezpatariak, olagizonak, baita azkenik –paradisu ederreko suge  bel  tza– eskribau aguazilak ere. Aspaldi aldendu zen eta ia ahazturik daukagun Euskal Herri zaharraren oroigarri berdingabea.
2003
‎Baina ordurako jada martxan ginen. Une honetan Vital Kutxaren barruan dauden lehen sektoreko elkarteak Euskal Herriko zaharrenak dira.
2004
‎Orain, borroka politikoa baino markatzenago dena, bere Euskal Herri zahar kutunaren suntsipena da modernitatearen uholde azpian. Euskal Herri kultural hori (Gandiagarekin batera) hiltzen ari den mundu bat da, umetan ezagutu zuena eta berak beti ere maite duena, arrotza gaurko gazteentzat:
‎Haurtzaroko Euskal Herri zahar hori, Gandiagaren obra osoan hondoa egiten zuena, lehen planora dator. Gandiaga hiltzen ari da eta, inoiz baino sentiberago, beti bere berea izan den Euskal Herri zahar hartara itzultzen zaio izpiritua.
‎Haurtzaroko Euskal Herri zahar hori, Gandiagaren obra osoan hondoa egiten zuena, lehen planora dator. Gandiaga hiltzen ari da eta, inoiz baino sentiberago, beti bere berea izan den Euskal Herri zahar hartara itzultzen zaio izpiritua. Mundu hori haurtzaroko Nabarniz da.
‎Baina herri xume hori badoan herri bat da, eta badoan herri horrekin bat da, doa Gandiaga. Itzaltzen ari den laborarien euskal herri zaharra, arbasoen herria. Bere burura eta barnera jaisten denean, Gandiagak herri hori entzuten dizu bere barruan.
2006
‎Hala ere, iragarpen guztien kontra, Ainhizeren eta bion artekoa ez zen apurtu Mantxarako bidaian, hurrengo oporraldian Baztan aldera egin genuen beste hartan baizik: Euskal Herri Zaharraren presentzia etengabeak eta paisaia zoragarriek lortu zuten Mantxako lur mortuek ezin izan zutena.
2008
‎Integrismoa nagusi zen garai bateko Barojaren antiklerikalismo amorratua ez da nahikoa bi munduen arteko, hau da, euskal munduaren eta Barojaren (edo Unamunoren) arteko haustura bere neurrian juzkatzeko. Zer gertatzen da Euskal Herri zaharra (ez Bilbo eta ez Donostia), baserri eta herrixketakoa, euskal giroko jende isil hura hain gertutik ezagutu eta hain gertu izan zituen Baroja hark hainbeste etsai sortzeko euskal politikarien eta kultura jendearen artean. Egia da izan zuela defendatzailerik, esate baterako Koldo Mitxelena, eta itzultzailea ere aurkitu zuela Jon Etxaiderengan.
2009
‎Mitologia guztia zentzurik ez zuelako behin abandonatu eta gero (edo agian guztiz abandonatu gabe), orain zentzu eder berriz betea ikusten du, baina oraingoa guztiz beste zentzu bat da. Pasea da mitologia kristau tradizionalaren kritika historikoak eragin zalantzetatik, kritika razionalista (filosofiko) ezberdinen nahasduretatik; Euskal Herri zaharreko, edo Asiako eta antzinateko beste mitologiez interesatu izan da eta konparatu ditu bere tradizionalarekin; kristautasunaren manipulazio politikoak ezagunak zaizkio eta are pertsonalki pairatuak, enegurik ez du kritika sozialak osoki onartzeko, Marxenak zein Freudenak: bide luze gogor bat izan da.
2012
Euskal Herriko zaharrena
‎Horietariko bat, Mitxelena bera. Mitxelenak haize berri haiekulertzen edo onartzen zituen, baina ezin zituen bere egin, bere munduaren ikuskerabeste bat baitzen, bera Euskal Herri zaharraren parte zen, nahi ala nahi ez.
2013
‎11:30ean hasiko da, eta 2.000 botila inguru eskainiko dizkiete festara biltzen direnei. Sagardoaren Lurraldea elkarteak antolatzen du urtero Sagardo Eguna, Santa Ana egunean, eta Euskal Herriko zaharrena da.
2014
‎Eta, haien guztien gainetik? Euskal Herri zahar, txiki, langile, baserritar/ arrantzale eta neokostunbristaren ipuina dago, eta, munduko potentzia gastronomiko nagusiaren, gaurko ipuin hau.
2015
‎Euskarazko tokiko komunikabideak aipatzean, gehienetan Gipuzkoako eta Bizkaiko aldizkarietan jartzen da arreta, kantitatez han direlako gehienak, eta han dauzkatelako irakurle gehienak. Bizkitartean, ezin baztertuzkoak dira Ipar Euskal Herriko eta Nafarroa iparraldeko tokiko komunikabideak, Euskal Herriko zaharrenak direlako eta eragin handikoak direlako, beren eskualdean. Ikerketa honen helburua da euskal Pirinioetako euskarazko komunikabideen egoera aztertzea, ikusteko zein iritzi eta jarrera daukaten eremu horretarako balizko plataforma digital bat sortzeari begira.
‎Erraz ulertzen da: kontzientzia kolektiboak (hobeto legoke autokontzientzia esatea, Renanek majo probetxatu zuen Lazarusek egin zuen distingoa aintzat hartuz) eta ezagutza moduren baten nahiak komunitatea nolabaiteko subjektu politiko bihurtzen baitu besteren aurrez aurre, Foruen zina esijitzen zuen euskal herri zaharrean bertan ikusten dugunez bazuten, hortaz, subiranotasun modu baten kontzientzia. Posibilitate hori aldez aurretik ukatua edukitzeko, hiritartasunaren mistizismo bat matazatzen da, Estatua ez beste edozein instantzia kolektibo norbanakoarentzat mehatxu gisa agertaraziz.
2019
‎Laster ekiak zeruko gaina joko du, sorginak suaren inguruan arituko dira dantzan, gure herrietako plazetan zortziko erritualak dantzatuko ditugu lizarraren edota gereziondo magikoaren inguruan. Eta euskaldunok, Euskal Herri zahar berritu honen seme alabok, inkontzienteki bada ere, bozkario handiaz eta grina biziaz ospatuko ditugu horiek guztiak.
‎zeudela. Behin betikoan ere, hala jarraitzen dutela iritzi dute kritikoek.ELA sindikatuak Hego Euskal Herriko zahar etxeetako ratioak neurtu zituen urte hasieran, eta kanpaina bat jarri zuen martxan Bi ordu, gutxienez, ez ditugu merezi, leloarekin.
‎San Andres edo San Ander, SantAnder, gure Euskal Herri zaharrean hedapen dezentekoa eta sustrai on samarrak utzitakoa dela esatea, ez da kontu berria, gogoratu beharrekoa baizik. Bizkai aldean, 11 eliza eta ermitatan badu jaierarik.
2020
‎Gure Euskal Herri zahar berri honetan hitzorduak eta bilguneak ugari dira. Han eta hemen, gure geografia osoan aurki daitezke.
‎Birusari egoitzara sartzeko «zirrikitu denak» ixteko helburuz egin zuten urratsa. Lizarrakoa, baina, ez da itxialdia abiatu duen Euskal Herriko zahar etxe bakarra: gauza bera egin dute Zestoako San Juan en (Gipuzkoa), Gernikako Calzada zentroan (Bizkaia), Murgiako Purisima Concepcion egoitzan (Araba) eta Tuterako Nuestra Señora de Gracia zahar etxean (Nafarroa).
2021
‎Azken hilabeteotan indarrean izan diren segurtasun neurriek ez dute lortu gaitza uxatzea, eta oraindik ere zentro horietan arriskua badela erakusten dute datuek: abuztuan 27 egoiliar hil dira, gutxienez, Hego Euskal Herriko zahar etxeetan COVID. Zehazki, Nafarroako Gobernuak eta Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako aldundiek emandako datuen arabera, hil honetan bosna egoiliar hil dira Araban eta Bizkaian, hamar Gipuzkoan, eta zazpi Nafarroan.
‎Haatik, hainbat herrialde hasiak dira hirugarren dosia jartzen. Euskal Herriari dagokionez, Ipar Euskal Herriko zahar etxeetako egoiliarrek aukera izango dute hirugarren ziztada hartzeko hilaren 13tik aitzina, Frantziako Gobernuak horretarako bidea ireki baitu. 65 urtetik gorakoei eta herritar zaurgarriei ere hirugarren dosia hartzea gomendatu die gobernuak.
2022
‎" Doan aritzen gara denok; lagun arteko jaialdi bat da; neurri handi batean, elkarren ondoan pintatu nahi duten artistak etortzen direlako; filosofia horrek bilakatzen du gure jaialdia berezi". Euskal Herriko zaharrena da. " Munduko zaharrenetakoa", zehaztu du Landak.
‎«ELArengatik balitz, Bizkaiko metalgintza eta Gipuzkoako papergintza sektoreak greban leudeke dagoeneko». Dena den, gogorarazi du egun langile asko daudela greban; esaterako, Hego Euskal Herriko zahar etxeetakoak, Bizkaiko merkataritza ezberdinetakoak eta Arabako metalgintzakoak.
‎«Doan aritzen gara denok; lagun arteko jaialdi bat da; neurri handi batean, elkarren ondoan pintatu nahi duten artistak etortzen direlako; filosofia horrek bilakatzen du gure jaialdia berezi». Euskal Herriko zaharrena da. «Munduko zaharrenetakoa», zehaztu du Landak.
‎Madrilgo, Kataluniako eta Euskal Herriko zahar etxeak aztertu ditugu guk, eta guztietan izan dira horrelako jarrerak. Halere, egoitza txikietan apalagoa izan da birusaren intzidentzia.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia