|
2002
|
|
|
Istorio rural eta (oraingoz) zaharrak kontatu arren ni ez naiz kostunbrista. Ez zaizkit ekanduak, ohiturak interesatzen, pertsonak baizik, eta pertsona horien portaera nolakoa den, baina pikardiak, apustuak eta horrelakoak, Azkueren
|
Euskal
Herri haren alderdi humanoa (ez kostunbrista) nolakoa zen imajinatzeko. Nire belaunaldia horrelakoa da, kontradiktorioa.
|
|
2010
|
|
|
Araba eta Nafarroahasiera hasieratik jagi zirenekin zeuden, Bizkaia eta Gipuzkoa, berriz, kontrara.Barruko lurralde biak, nekazaritzari eta mundu tradizionalari lotuagoak, eskuinarekin lerrokatu ziren, kostako probintziak, berriz, Errepublikaren aldeko bideanzirelarik.
|
Euskal
Herri hartan gehienak katolikoak izan arren, batzuk Eliza ofizialarekin joan ziren gerrara, besteak, asko hauek ere, Errepublika laikoari fidel izanzitzaizkion heriotzaraino helduz, zer esanik ez kartzelara eta erbestera. Batzuen etabesteen arteko ispiluak nahi adina jarri daitezke, baina laburbildu daiteke esanezgorago jarria:
|
|
2011
|
|
|
Esate baterako, korrika (footing) egiten zuten. 70eko hamarkadako
|
Euskal
Herri hartan oraindik erabat ezohikoa zen korrika egitera irtetea eta oñatiarrei ohitura hura ezin harrigarriagoa suertatu zitzaien. Hortik haragoko eraginik, bereziki euskal esparru unibertsitarioan ez zuten izan Oñatiko ikasketek.
|
|
|
frankismoaren diktadura indarrean zegoela. Euskaltzaleek frantziskotar ordenan babesa bilatu zuten, eta, oro har, eliztarrak ziren garaiko
|
Euskal
Herri hartan susmo politiko gutxien erakartzen zutenak. Halaber, ezin da ahaztu, frankismoan eliztarrak zirela biltzeko aukera zuten bakarrak.
|
|
2014
|
|
|
Eta hori du biziarazten nonbait idatzietan: «Espainiako karrikan bizi izan da haurrean Piarres Hegitoa, merkatu egunez laborarien astoak irriz ari zirelarik harresien kanpoko aldean, bizia, erresistentzia denbora barne, kanpoan pasatu baitu gero, funtzionario guziek bezala bere Frantziako itzulia egin du, eta maite ukan zuen
|
Euskal
Herri hura ikusi du desegiten, aldatzen, modernizatzen nahi bada, arrozten. Nehork ez dio zurrunbilo horretan, salbatze eta museora igortzeko tentazioari buru egiten ahal, eta sentitu duke zerbaiten egiteko beharra», Lukuren hitzetan.
|
|
2015
|
|
|
eta horrelakoak, Azkueren
|
Euskal
Herri haren alderdi humanoa (ez kostunbrista) imajinatzeko?.
|
|
|
Eskuarki ez dugu horrela ikusten, nahiago dugu pentsatu euskal Zeraren jarduera antagonikoen ondorengoak izan beharrean, alde bakar bateko, hari bakar bateko epigonoak garela. Horrela uste dugu, esaterako, euskal herria jario garbi eta bakar bat izan dela, ur zahar bat etorri zaigula antzinatik, eta
|
euskal
herri hura gu garela orain. Bestelako irudia eman nahiko nuke nik:
|
|
|
Eskuarki ez dugu horrela ikusten, nahiago dugu pentsatu euskal Zeraren jarduera antagonikoen ondorengoak izan beharrean, alde bakar bateko, hari bakar bateko epigonoak garela. Horrela uste dugu, esaterako, euskal herria jario garbi eta bakar bat izan dela, ur zahar bat etorri zaigula antzinatik, eta
|
euskal
herri hura gu garela orain. Bestelako irudia eman nahiko nuke nik:
|
|
2016
|
|
|
Ez zaizkit ekanduak, ohiturak interesatzen, pertsonak baizik, eta pertsona horien portaera nolakoa den, zen edo izan zitekeen ohitura sistema baten barruan. Agureen kontuak gustura entzuten ditut, baina pikardiak, apustuak eta horrelakoak, Azkueren
|
Euskal
Herri haren alderdi humanoa (ez kostunbrista) imajinatzeko".
|
|
2017
|
|
|
Remigio Mendibururen alabaren izena Hutsune da. Dena posible zela eta hemen, Euskal Herrian eta
|
Euskal
Herri hartan, dena posible izango zelakoan buru belarri edertasuna zabaltzeari ekin zion erromantikoa. Edertasuna zabaldu, diot, eta ez metatu.
|
|
2018
|
|
|
Udaletxera ere eraman zuten gaia, eta zinegotzi guztiek mozio bat onartu zuten aho batez, Txinoren heriotza gaitzetsi, senitartekoei doluminak eman eta ikerketa bat eskatzeko. Handik gutxira mundu guztiak ahaztu zituen Txino eta balizko ikerketa; latza zen egoera orduko
|
Euskal
Herri hartan, latzak ziren egunero gertatzen zirenak, eta inor ez zegoen jonki ostia batez arduratzeko prest.
|
|
|
Aldaera horren berri begirada propio eta kokatutik ematen digu Elixabete Garmendia Lasa kazetariak bere artikulu argigarrian, hasteko. Amaia Lasak orduko
|
Euskal
Herri hartan feminismoari bidea ireki zion lehen aldiz poesian, garai utopiko haien alaba izaki, elkarrizketan kontatzen duen legez. Orduko eta ondorengo iraultzei begia eta memoria jarri die.
|
|
|
Añesi zail egiten zaio irudikatzea zer ote zen orduan, gerra aurreko
|
Euskal
Herri hartan, nobioak izatea. Nolakoak izango ziren, nobioa eta gerra galdu ostean, Margariren gauak?
|
|
2019
|
|
|
Hura entzuten ari nintzela, nire belarriek gure arbaso zaharren garai urrunetara eraman ninduten, eta antzinako
|
Euskal
Herri hartan, jentil, basajaun, lamina eta sorginen mundu magikoarekin egin nuen topo. Dardarizo batek nire gorputz osoa astindu zuen.
|
|
|
Eztabaida hartan h letra ardatz bihurtua zelarik, Piarres Lafittek proposatu zuen Ipar Euskal Herriko idazleei h letra erabiltzen uztea, baina Hego
|
Euskal
Herrikoak hura erabiltzera behartu gabe. Proposamen hori arrazoitzeko, argudiatu zuen euskara, inon salbatzekotan, Hego Euskal Herrian salbatuko zela, eta Hego Euskal Herriko idazleentzat h letra traba baino ez zela izango (Euskera xiii, 1968:
|
|
2020
|
|
|
oroit 1794an, Konbentzioko gerra garaian, Gipuzkoako Batzar Nagusiek hasiera batean hartutako erabakia, hots, Espainiatik independizatzekoa, eta foruak baliogabetzean espainol uztarripean ezarri gintuztela. Hori gezurra ez izanagatik, hots, foruen peko
|
Euskal
Herri hura hizkuntzakultura ekonomia eta soziologia aldetik Espainia eta Frantzia ez bezalakoa zela, eta Humboldt eta beste bisitari batzuen iritzian, ezberdina eta askeagoa eta igualitarioagoa; ez, hori baino lehenagotik dator gure gainbehera nazionala eta morrontza.
|
|
2022
|
|
|
1936ko gerlako iheslariak hartu zituzten, iritzi publikoaren kontra. Aita Etxehandik oroitarazi du Ipar
|
Euskal
Herri hura «zuria» zela arrunt, «tradizionalista», eta, «beste alderdia gorri» zekusala; alta, Belokeko fraideek muzin egin zieten gaitzespen soei: «Mugetako jendeak gara; izan da beti lotura beste alderdikoekin.
|