|
2003
|
|
|
Olea genero hau mundu osora zabaldua da eta Ozeanian bezala, Indian edo Buena Esperanza lurmuturrean aurki daiteke. Baita klima mediterranearra duen
|
Euskal
Herri horian ere. Mila urtetik gorako olibondoekin batera hegaztiek sakabanatutako hazietatik sortutako basatiak nonahi ditugu, Lleidako Arbeca herritik izena hartua duen Arbequina barietate fin preziatua eta Espainiako erregina makala," Aceituna de la Reina" handia, tartean.
|
|
2005
|
|
|
Hain zuzen ere, antzera gertatzen da
|
Euskal
Herriko horrekin. Alde batetik, Euskal Unibertsitateak zazpi herrialdeak barne hartu behar dituelako ideia milimetro bat bera ere ez da mugitu urteotan.
|
|
2006
|
|
|
Baiona eta Lapurdi bi jurisdikzio ezberdinduak ziren, eta bien arteko XIV. mendean, bakoitzaren jurisdikzio hedapena zuten hizpide347 Horretaz gain, 1399an, Ingalaterran arazo dinastikoak izan ziren,. Bi Arrosen Gerra?, alegia. Eta, egoera politiko zailak eragin handiak izan zituen Ipar
|
Euskal
Herri horretan: Baionak Rikardo II.aren alde egin zuen; Lapurdiko nobleek, berriz, bere lehengusuaren alde egin zuten, Henrike IV.a Lancasterkoaren alde.
|
|
2007
|
|
|
Zer egin dute, nola jokatu dute, estatu eredu totalitarioek eragindako etnozidioak sortu duen alegiazko
|
euskal
herri horrekin gure indar abertzaleek. Zer nolakodiskurtsoak eta praxiak mamitu dituzte gertakari latz horren aurrean?
|
|
2008
|
|
|
Aldizkari hau irakurtzen dutenentzat, onenean jarrita Pasalo" la otra Euskal Herria" (beste
|
Euskal
Herri hori) da. Argia erakutsi al dizut?
|
|
|
Historian barrena datorkigun euskal nazio linguistikoa eta kulturala, nazio politikoaren aldarean sakrifikatu nahi digute abertzaletasunaren bertsio nagusiek, salbuespenak egon baldin badaude ere.
|
Euskal
Herri hori, diskurtso politikoetan hitzetik hortzera ageri zaigun herri izen hori, hain zuzen, ez da herri euskaldunaren izanari dagokion izena, ideologia abertzale guztiek nahierara darabilten izen interesatua besterik ez baita. Ibarretxe lehendakaria euskaldun guzti guztien lehendakari agertzen zaigunean bakarrik ohartu bide gara ideologia abertzaleek zertaraino desitxuratu nahi diguten geure herriaren izana eta izena.
|
|
|
Idatziko al zidan, azkenean? Gero eta argiago ikusten ari nintzen hutsegite bat izan zela
|
Euskal
Herritik horren arrapaladan alde egitea, Arantzarekikoak konpondu gabe utzita. Egun batzuetan, nire bulegotik dagoen kanpusaren ikuspegiari begira, edo, nire gelako besaulkian eserita, bista Pepysen Egunerokoatik altxatzen nuenean, Anchoragen zer demontre egiten ari nintzen galdetzen nion neure buruari, eta kostatzen zitzaidan erantzun zuzena aurkitzea.
|
|
2009
|
|
|
Egungo Euskal Herriari begiratzeko ispilua ere bada, gainera, kontakizunean. Keinu eta keinu artean, azken imintzio bat izan zitekeen
|
Euskal
Herri horretatik, irakurlearen Euskal Herrira. " Pentsatu duzu inoiz zer ginatekeen... zer litzatekeen hau guztia... duela bi mende, Argien Gerra galdu, eta Espainiako erreinuak Euskal Lurraldea garaitu izan balu?
|
|
|
–hay que aguardar confiadamente una reconciliación de las razas vascas y navarras con la libertad moderna; un abandono del ídolo antropofágico 144 en cuyas aras ha hecho tantos sacrificios humanos, y una adhesión a la patria que convierta sus montes(...) los seguros de la democracia contra el retroceso?.
|
Euskal
Herri hori, bere mendi basoetan itxia (Arrutik hain positiboa ikusiko duen menditar izate horretan), oraindik zibilizatzeke dago. Baiespen hori frogatzen Castelarrentzat ez dago zergatik alferrik nekatu, bere entzuleentzat eta bera inguratzen duen kulturan axioma historiko baten egia eta ebidentzia du eta,, que las playas mediterráneas se abren a todos los adelantos, y las montañas vascas y navarras se alzan para todas las resistencias?
|
|
|
Hori da gure arazorik larriena. Euskaldunon ustezko komunitate hori, ahotan daramagun
|
Euskal
Herri hori, ez da inon agertzen. Nik, behintzat, ez dut inon ikusten.
|
|
2010
|
|
|
Jaio zinenean Euskal Herria bizi izan zenuen Elgoibarren. Gaur
|
Euskal
Herri hori ez dago…
|
|
|
Baina, Juan Priederen kasuan, manifestazioa munstroa jaio zen lekuan zen, eta, halabeharrez, munstroa akabatzeko antidotoa garatzen ari zen lekuan bertan.
|
Euskal
Herri horretan, Unibertsitatean, omendu zuten Ernest Lluch ere. Izenburu iradokizunez beteta jarri zitzaion ekitaldiari," Ausar zaitez pentsatzera", eta Pascal, Kant, Mill, Camus eta Saramagoren testuak irakurri zituzten.
|
|
|
Jakina, ez dator dena batera kasualitatez. Gure pentsamendu sozial eta kulturalean, Jakin ez da izan sekula ordena erlijioso batentzat edo Elizarentzat egindako lana, baizik eta Euskal Herriarentzat egin nahi izan dugun lana,
|
Euskal
Herri hori maite eta berarekin arduratuak sentitu garelako. Hori garbi egon da.
|
|
2011
|
|
|
Arnaldo Otegi bozeramailea izan zen erakunde berriari babesa eman zietenetako bat, eta honela definitu zituen Ekinen bi egitekoak: «Euskal demokrazia eskuratzea eta gauzatzea Euskal Herri osoan, batetik; eta
|
Euskal
Herri horrek alternatiba soziala gauzatzeko antolakuntza tresna izatea, bestetik». Ekineko kideek ere hartu zuten hitza ekitaldian:
|
|
|
Guztiaren gainetik, herritarrek profitatu dute momentua euren kezkak eta aldarriak entzunarazteko, biharko Euskal Herriak, bestelako
|
Euskal
Herri horrek, erabateko aitortza edukitzeko urratsak emateaz gain, justizia soziala eta gizon emakumeen arteko berdintasuna izan ditzan ipar, etorri berri direnek eduki ditzaten bertan jaiotakoen eskubide berberak, kontzientzia ekologikoa sakon errotua, irakaskuntza eredu aurrerakoia, kulturgintza berritzailea eta euskara eguneroko zeregin orotan normalizatua.
|
|
|
A hand book for travellers in Spain, and readers at home.1 Liburu horretan argi eta garbi adierazten du euscaldunak deitzen direla, Euscalerria herrialdea eta hizkuntza euscara(" The Basques call themselves Euscaldunac, their country Euscaleria (sic), and their language Euscara"). Hala ere,
|
Euskal
Herri hori mendebaldeko hiru herrialdeetara mugaturik ageri zen. Xenpelarrek ere" hiru probintzi" aipatzen ditu, eta amaitzean" jaioko dira berriak/ gu gera euskal herria" aipatzen du.
|
|
|
Bilboko Unibertsitatea, 1980an, Euskal Herriko Unibertsitatea bihurtu zen.
|
Euskal
Herri horrek mendebaldeko egitura administratiboa hartzen zuen bere baitan. Euskaltzaindiak, 2004an, 2003ko uztailaren 18an harturiko erabakiari jarraituz, honako araua onartu zuen:
|
|
|
Oteiza izan zen 60 hamarkadako ameslari haien erreferente mitogile eta mitomanoa. Berak bataiatu zuen Ez dok amairu taldea, eta haren itzal luzearen babespean hasi zuten haiek beste
|
euskal
herri horren bilaketa: iragan mitifikatuan —ezinbesteko iraganean—, eta baita hego euskal herrikoentzat geografikoki ere gure bestaldea den ekialdeko euskal herrian.
|
|
|
Esan bezala, beste arrazoi askoren artean, bere ikasleen arreta piztearren aurkezten die gezurrezko
|
Euskal
Herri hori. Horretarako fikzioan fikziozko euskal pertsonaiak eta gertaerak zerrendatzen ditu egiazkoekin batera:
|
|
|
Askok inoiz amestu izan dutenez, Sabinok edo Antsok, edo beste inorkburua altxa baleza...! Baina fikziozko
|
Euskal
Herri horretan ere bizitzak jarraitzen du eta, Antsok ere aprobetxatu nahi du bizirik irauteko daukan bigarren aukera hau oso pertsona gutxiri eskaintzen zaiona, bestalde. Eta Antso ere, gizakia den neurrian, arazoei aurre egiteko aurkitu duen modurik egokiena da arazoak saihestea.
|
|
2012
|
|
|
Baina nire galdera da. Idazle hauek aurkezten zuten
|
Euskal
Herri hori, EuskalHerri erreal bat, benetako bat al zen. Hau da, urte haietan, (50eko hamarkadan) EuskalHerrian bizi ziren guztiak, eta euskaldunak zirenak, euskaldunak, baserritarrak, kristauak, ohiturazaleak... al ziren?
|
|
2013
|
|
|
Egunerokoan lantegi, ikastetxe edo kaleetan, preso dauden kide guzti horiek, errefuxiatuek edo sasian lanean jarraitzen duten kide guztiek. Eta, nola ez, ezin ahaztu irailaren 27tik gertu gaudela, bidean geratu diren kide horiek guztiek dena eman dutelako, amesten zuten/ dugun
|
Euskal
Herri hori gaur gertuago izateko. Ezkutuan zaudete, eta elkarrizketa hau salbu, ezin duzue hitz egin.
|
|
|
Amaia Etxabe, herri eskolen antolatzailearen esanetan" abenduak 6, Konstituzioaren eguna da eta argi daukagu euskal herritarrok ez daukagula ospatzeko ezer. Konstituzioak jartzen dizkigun mugen gainetik gure eredua eta sinisten dugun
|
Euskal
Herri hori eraikitzen hasi behar dugu gaurtik eta horretarako elkartu gara Debagoieneko herri eskoletan".
|
|
2015
|
|
|
Ipar Euskal Herriko herrialdeak Hegoaldekoetatik bereizita agertzen dira XVI. menderako eta, Ipar
|
Euskal
Herri horretan, berrikuntza gune esanguratsua izan da Zuberoa. Aspalditik agertu da gainerako herrialdeetatik bereizita.
|
|
|
Are, agian indartu egingo du. Amesten dugun
|
Euskal
Herri hori defendatzen segiko dugu, izan etxe txiki honetatik, plazatik, kaletik, lantokietatik… Aitzaga ixten badute, argi dute, aurretik sei urtez itxita egon zen garaian bezala, “gu geldirik ez gara geratuko”.
|
|
2016
|
|
|
Galdera horiexei erantzun nahian dabil oraindik ere Madrildik Bilbora daraman hegazkin honetan; hain zuzen ere, galdera horiexentzako erantzun baten bila etorri da Euskal Herrira, honezkero hegazkinaren inguruko hodeitzaren pean sumatzen hasia den
|
Euskal
Herri horretara. Begira eta begira dago, baina lainotza zuri bat besterik ezin du ikusi, eta Ameriketan hegazkina hartu aurretik esku artean erabili zuen gidaliburua atera du bere poltsatik, Espainiako turismo gida bat, Euskal Herriarentzako atal berezi bat daukana, Alsina orain begiztatzen ari dena:
|
|
|
Errebelde izan gaitezen guztiok ondo bizi garen Euskal Herri independente eta sozialista bat eraikitzeko, presoak, errefuxiatuak eta erbesteratuak etxera ekartzeko, Gudari Egunaren oroitzapenak bizitzaren aldeko apustua izaten jarrai dezan. Bihotzean daramagun
|
Euskal
Herri horrek zirrara eragiten digu eta aukera bakarra uzten digu: garaipena.
|
|
2017
|
|
|
eta gure herria esaten dugunean, abertzaleok behintzat, Maule, Karrantza, Oion eta Tutera barruan hartzen dituen eremu geografikoaz ari gara. Nire iruditerian, bihotzean, buruan edo nahi duzuen lekuan, horixe da Euskal Herria, eta, gaur,
|
Euskal
Herri horren eguna izan dadin nahi nuke. Baina oraindik aldarrikapenen aroan gaude, eta inbidia ematen didate munduko beste herriek; batez ere, euren herriaren eguna ospatu egin dezaketenek.
|
|
|
Hau da, zuk nigatik eta nik zugatik izan behar du hizkuntzaren tratuak. Horrela lortuko dugu, eta espero dut hainbat kolore, forma eta jende motaren artean osatuko dugula
|
Euskal
Herri hori. •
|
|
|
Pasarte horretan Arbelbidek arazo bikoitza deskribatu zigun, zeren, euskaldunez husten ari den Euskal Herriaz batera, arrotzez betetzen ari den beste
|
Euskal
Herri hori begietaratu baitzigun. Alegia, orain arte odolusteaz jardun badugu ere, desberdina da oraingo honetan luzatu zaigun diagnostikoa, ordezpenaz mintzo baita Arbelbide.
|
|
2018
|
|
|
Ez dago gehiago esaterik Orixeren Euskaldunak ez direla" hezur haragizkoak" edo obrak erakusten duen
|
Euskal
Herri hori ez dela Euskal Herri osoa eta beste hainbat gauza ere ez, Orixek egin nahi zuena ez baitzen azken hamarkada hauetan hain gustagarri izan zaizkigun Euskal Herriari buruzko lan soziologiko, psikologiko edo antropologikorik. Alferrik da metro horrekin neurtzea Orixeren obra hau, ez bait zaio egiazko luze zabalerarik igartzen, alde batetik, eta bestetik bidegabekeria literario nabarmena egitea bait da.
|
|
2019
|
|
|
imajina dezagun euskal herrian euskarazko kultur eskaintza erdararen parekoa bilakatzen dela: euskaraz argitaratzen den literatura eta musika biderkatzen da, zinematan euskal produkzioak atzerritik etorritakoekin lehiatzen dira, eta azken hauek euskaraz ikusteko aukera ere badugu. antzerkiak euskaraz zein erdaraz ikusgai daude aretoetan, maila berean. euskal kulturgintza osasuntsu bat dugu
|
euskal
herria horretan, kuantitatiboki eskaintza oparoa dago, maila guztietan erdararen parekoa gutxienez. Baina erabiltzaileak ez dira eroso sentitzen:
|
|
|
Ez zezakeen jasan semeak herioa pairatu zuen karrika hartatik pasatzea, goiz eta arratsez. Berea ere zen eta gorrotoaren mendeak gatibatzen, zarpailtzen eta kemenez agortuz zihoan
|
Euskal
Herri horretatik eskapatu nahiko zuen.
|
|
|
–Aipatzen duzun biharko
|
Euskal
Herri hori euskaraduna izanen da?
|
|
2020
|
|
|
Eta, tira, onar dezagun, ez al dugu nolabait guk nahiko genukeen
|
Euskal
Herri horren irudia esportatzen gure bidaia bakoitzean. Guk bezala pentsatzen dutenen kopurua puzten zertxobait?
|
|
|
Gaur egun dugun Euskal Herria ez da ez Argalaren sozialismoa, ez Arizmendiarrietaren kooperatibismoa, ezta Txominen zoriontasun erabatekoa ere, inondik inora. Baina, diot, gaur egun dugun Euskal Herria Argalaren, Arizmendiarrietaren eta Txominen
|
Euskal
Herri horretatik gertuago dagoela. Bide batez, Azurmendik pentsamenduarekin marraztu digun nazio aberats eta justu horren antz handiagoa duela uste dut.
|
|
2021
|
|
|
Askok ez du euskararik entzun nahi ere izan buruan daukalako oraindik, ez bakarrik iragana, baizik eta gaitzetsi behar den zerbait dela. Ipar
|
Euskal
Herritik hori lehendabiziko urratsa, beraz, pentsa ze urrun den literatura horretatik. Pentsa ze lan dagoen egiteko.
|
|
|
Giltza, hala ere, ikuspegian dago, hau da, non jartzen duzun ardatza edo zentralitatea: zazpi probintzietako
|
Euskal
Herri horretan ala Euskal Herria banatzen duten estatu batean zein bestean. Egon liteke, hala ere, erdaraz egindako kazetaritza euskal munduari eta balioei begira sortutakoa.
|
|
|
Horrek aberasgarri egiten du gure herria. Askotan hitz egiteko joera dugu literaturak eta arteak, oro har, irudikatu duten Euskal Herriaz (Garoa eta Kresala horretaz), baina
|
Euskal
Herri horretan ere badago jende asko ez duena bere burua euskalduntzat jotzen, edo partzialki... Oso anitza da.
|
|
|
Berriz, herriarekin loturik, eta herria balin bada nazio proiektuarekin identifikatzen den jendea, Monzonek lotu zuen
|
euskal
herri hori ETAren proiektu abertzalearekin, eta, hitzez, lumaz edo kantagintzan, oso eragin handia izan zuen proiektuaren legitimitatea lotzeko bizia sakrifikatzeko prest ziren heroien egitekoekin.70
|
|
2022
|
|
|
" Ipar Euskal Herria militantzia eta elkarte bizitasun handiko lurraldea ere bada, bere kontraerranekin; ez bakarrik itxura ederreko argazki bat. Turista batzuek egiazko
|
Euskal
Herri hori erakusteko eskatu diete harrera egileei".
|
|
|
Liburu hau idaztea deseraikitze prozesu bat izan da. Independentista naiz, ezkerrekoa, edo behintzat hala daukat nire burua, eta proiektatzen den
|
Euskal
Herri hori eraikitzeko baliagarriak izan daitezkeen pasarte batzuk, halako epopeiak eta, idealizatu izan ditut: " Euskaldunok garaitu genituen...".
|
|
|
Kontzertua, antolatzaileak, artista parte hartzaileak, nerabe eta gaztetxoak, gurasoen zaintza modua... Baina
|
Euskal
Herri hori ere badela ikasi nuen.
|
|
|
Joango naiz, gauerdia pasatuta, herriko irteera gunera. Bestelako
|
Euskal
Herri hori nola joaten den ikustea espektakulu zirraragarria da.
|
|
|
|
Euskal
Herri horrek bere lekua ere behar du munduan, eta Bidegainek argi du zein den: «Herrien askatasunean oinarritzen den Europa bat».
|
|
|
Kontzertua, antolatzaileak, artista parte hartzaileak, nerabe eta gaztetxoak, gurasoen zaintza modua... Baina
|
Euskal
Herri hori ere badela ikasi nuen.
|
|
|
Joango naiz, gauerdia pasatuta, herriko irteera gunera. Bestelako
|
Euskal
Herri hori nola joaten den ikustea espektakulu zirraragarria da.
|
|
|
Pirinio eta Kantabriako mendien hego aldetik aldiz Arabako eta Nafarroako zati handiena,
|
Euskal
Herri horia edo gorria, isuria Mediterraneorat duena. Egiazko hego alde hori ez dugu euskaldun bezala ikusten.
|
|
2023
|
|
|
Bi egunetan musikari eta animatzaile arituko dira,
|
Euskal
Herritik hortara arribatuak, Jean Louis Bergara eta Beñat Chaubadindeguy. Eta, ebiakoitzean, egun osoan, ‘Basques in California’ (Euskaldunak Kalifornian) erakusketa ere egonen da zabalik, Boiseko Euskal Museoa eta ‘Basque Educational Organization’ (BEO) lankide antolatua.
|
|
|
Espektatiben krisi kolektiboak bizi ditugun garaiotan, gure belaunaldiarentzat iraultzailea da beste mundu posible batean sinistea, beste Euskal Herri bat badela irudikatzea. Are gehiago, etorkizuneko
|
Euskal
Herri hori ez dagoela gure zain, baizik eta gaur guk egiten dugunak determinatuko duela hein handi batean biharkoa, bagarela subjektu aktibo, parean duguna eraldatzeko. Agertoki horren testuinguruan bete ditu Ernaik hamar urte; aitortza egin eta ospatzeko momentua da.
|
|
|
Gaur mugarri bat jartzen ari gara bide horretan. Guztion betebehar morala da hor aurrera egitea jomuga dugun
|
Euskal
Herri hori lortzeko».
|
|
|
Ez dituela elementu kulturalak ondare hil gisa erabiltzen. Festibalak proiektatzen duen
|
Euskal
Herri hori aldakorra da, unean unekoari erantzuten diona, malgua. Historia aldarrikatzen du, baita aurrera egiteko bide bat marrazten saiatu ere.
|