|
2003
|
|
|
" Jentilismoaren tentazioa" deituko dio Rikardo Arregik kristau aurreko balizko gizarte pagano libertario horretan
|
euskal
esentzia bilatzeko joerari; era berean salatuko du" jatorrismoa" ren tentazioa, hau da, baserritar euskaldun kristauen iragan ideal eta perfektu batean euskal esentzia hori bilatzeko grina. Euskaltzaletasunak beste zer edo zer izan behar zuela azpimarratu zuen hainbat aldiz Arregik bere bizitza laburrean().
|
|
|
" Jentilismoaren tentazioa" deituko dio Rikardo Arregik kristau aurreko balizko gizarte pagano libertario horretan euskal esentzia bilatzeko joerari; era berean salatuko du" jatorrismoa" ren tentazioa, hau da, baserritar euskaldun kristauen iragan ideal eta perfektu batean
|
euskal
esentzia hori bilatzeko grina. Euskaltzaletasunak beste zer edo zer izan behar zuela azpimarratu zuen hainbat aldiz Arregik bere bizitza laburrean().
|
|
2004
|
|
|
Euskaldun izatea, ezer izatekotan, hizkuntza batekin, kultura batekin, historia eta usadio batekin, lurralde batekin eta abarrekin loturik dagoen herri nortasunaren bizi sistema baita funts funtsean. Euskaldun izatea, jakina, ez da inoizko
|
euskal
esentzien bila ibiltzea, edo halako leinu garbitasunaren aztarnak gaurkotzea, edo halako izaera aldagaitz eta hilezkor bati bizirik eutsi nahi izatea. Hori, erantsiko nuke nik, ez zegoela esan beharrik ere, gure arteko kontzientzia kontuak eta joera ideologikoen gaitasun indarrak zertan diren ez bageneki.
|
|
|
30 Iñigo Aranbarriren iritzia Markos Zapiainen luman: . Aresti, behintzat, garaiz euskaldundu izanak
|
euskal
esentziari bueltak ematearen galipotetik libratu zuen, esentzia bilatze sutsu hori hizkuntza berreskuratzeko ahaleginik ezak eraginiko kontzientzia ausikia baitakar: horixe leporatzen die Oteiza, Txillida, Basterretxea, Ibarrola eta enparauei.
|
|
2008
|
|
|
Bilbon, adibidez, Azkue bertara iritsi zen garaian, Elkarte Koralean jotzen ziren euskal bokaziodun pieza bakarrak Gernikako arbola, Ume eder bat eta Charmangarriabera ziren, azken hau 1887an Donostiako Orfeoiak oparitu ostean ikasia bizkaitarrek173 Beraz herri eremuan euskarazko folklore musikal aberatsa egon arren, hirigune askotan guztiz ezezaguna zen. Azkueren asmoa, ordura arte laborari eta arrantzaleen ondare izandako musika, goi mailako taldeei transmititzea zen, haien testuingurura egokituz, baina
|
euskal
esentzia gordetzeko ustean (adibidez euskarazko hitzak mantendu zituen, nahiz batzutan erreformatu). Eta aldi berean herri musikari beste maila bat eman gura zion, jasoagoa.
|
|
2009
|
|
|
Donibane Lohitzune (Ipar Euskal Herria) ederrarekin gustura geratu ziren Wildman eta haren senarra, mugaz bestaldean
|
euskal
esentziaren bilaketarekin jarraituz. Bidarten, Buvette de la Halle jatetxean afaldu zuten, hegaluzea parrillan eta itsaski erregosia.
|
|
2011
|
|
|
Arantzazu atzo arte
|
euskal
esentzien gordailu izatetik eta euskal herritarrok oraintsu arte Europako jendarterik erlijiosoenetakoa izatetik, ziztu biziko sekularizaziora. Galdetu zaharrari:
|
|
2012
|
|
|
Euskal Herri penintsularrean EH kontinentala ez da existitzen, edo aintzat hartzekotan, mitifikatuta dago. Arkadia gisako bat, benetako
|
euskal
esentziak gordetzen dituena. Eta badakigu mitoak beti direna faltsuak.
|
|
2015
|
|
|
Kaskoan sartuta baitugu hemendik kanpora euskaldunak kontu exotikoa direla, gu garela azken mohikanoak. Edo okerrago, guk mantentzen dugula
|
euskal
esentzia bizirik.
|
|
|
|
euskal
esentzien habiara eraman zezakeena noizbait,
|
|
2018
|
|
|
«Lenengo europar gudua ezkero buru iabe gertatu ziren aberri berrien izkuntzak ere itzul lanean sendotu zituzten euren oin makalak, geroago, eurak euretara, kultur zabaldietan zear errex eta airoski ibiltzeko». Leonardo Sciasciak dio ideia mortuek bizi biziak ematen dutela askotan, hala nola sarraskiek inguruko beleen zalapartaren kariaz, eta, gure kasu honetan ere, arrakastatsuagoak izan dira bai Unamunorenak eta bai, beste ertzean,
|
euskal
esentzien zaleenak. Baina, arrakastak arrakasta, ideia benetan biziak Orixe, Ibinagabeitia, Zaitegi eta haien kideenak ziren.
|
|
2019
|
|
|
ageri zen. Neutraltasunaren ideiak bestalde, artista talde honek sortu nahi izan zuen
|
euskal
esentzia edo izatearen iruditegi gaurkoturako subjektu gisa proiektatzen zen izate edo gizabanakoari egingo lioke erreferentzia.
|
|
|
" Leonardo Sciasciak dio ideia mortuek bizi biziak ematen dutela askotan, hala nola sarraskiek inguruko beleen zalapartaren kariaz, eta, gure kasu honetan ere, arrakasta handiagoa izan dute bai Unamunorenak eta bai, beste er  tzean,
|
euskal
esentzien zaleenak. Baina, arrakastak arrakasta, ideia benetan biziak Orixe, Ibiñagabeitia, Zaitegi eta beren kideenak ziren.
|
|
|
Hala, XX. mendearen hasieran egituratutako nazionalismoak ere bertsolariak erabili zituen euskaldun prototipikoaren irudi... Geroztik, euskalduntasunaren definizioa aldatzen joan ahala, euskaldun fededunetik
|
euskal
esentziaren eta arrazaren iruditik naziotasuna hizkuntzan ardazten duen euskalduntasunaren irudi izatera igaro dira bertsolariak ere. Eta gaur egun euskaldun prototipikoak izaten jarraitzen dugu.
|
|
2021
|
|
|
Likidoa da baina gaztelaniaz ere adieraz daiteke
|
euskal
esentzia. Euskal Herrian txertatuta dauden ariketa artistiko asko daude, baita literarioak ere, Euskal Herriaz hitz egiten dutenak.
|
|
2022
|
|
|
Amarekin bizi dira, eta hau falta zaienean arrebaren baten abarora doaz. Askok uste dute ez dakigun zer
|
euskal
esentziaren gordailu direla, baina iraungitzera doan gizarte baten hondarrak baizik ez dira", esan nuen. Buru batzarrekoak dezepzio puntu batekin ikusi nituen.
|
|
2023
|
|
|
Edonork esan zezakeen Jorge Oteizaren liburuetako batetik lapurtutako esaldia zela. Josuk buruan iltzatuta zuen
|
euskal
esentzia aurkitzeko bidaiariak bere arbasoek zapaldutako lur bera zapaldu behar zuela, hondartzako harearen gainean utzitako oin marken gainetik ibiliko balitz bezala. Hau da, ctrl C ctrl V egitea.
|