|
2002
|
|
|
Jakina, ez Eric Gonzalezek, ez beste newyorktarrek ez dakite
|
euskal
baserritarren artean horren hedaturik dagoen atsotitza: " Gorririk, ez zakurrik, ez katurik, ez zerririk".
|
|
2003
|
|
|
Informeak erantzun egiten dio galdera horri, eta bi arrazoi ematen ditu. Lehena da
|
euskal
baserritarrek tradizioz ondare familiarrari izan dioten atxikimendua, hau da seme alabetako bat arduratu izan da beti ustialekua aurrera ateratzeaz eta etxe lurrak bereizi gabe mantentzeaz. Hala ere, lanean datorrenez bederen, ohitura urbanoen hedatzeak kolokan jarri du tradizio hori, eta, ondorioz, kinkan omen daude hainbat ustialeku.
|
|
|
Goraipatzen den haurridetasun hori berdinen taldean baino ezin eman daiteke bete betean; erlijio edo ideologia ezberdinekoak, sexu edo klase sozial ezberdinekoak, elkarrengandik urrun izan behar dira. Lehen ikusi dugu Umerezek
|
euskal
baserritar katolikoari judu, hereje eta jentilekin harremanik ez izateko agintzen ziela, bada, gauza bera egingo du maila ezberdinekoei dagokionez: " eta beñere zeure Necazaritzaco Oficiotic camporaco Personacaz betez ere zu baño andiruago vizi dirianacaz artzen ez dozula llaneza andico Adisquidetasunic" (Osaba: 394).
|
|
|
Juaristi, 1989: 175). Izan ere, garbi dago Mogelek mehatxupean eta galtzeko bidean ikusten duela lehenengo aldiz
|
euskal
baserritarraren mundua, eta horrek dakarren guztia. Hala, benetako jakinduria eta bizitza ona baserriko bakardade santuan dagoela erakutsi behar die handiuste guztiei, kanpotik ekarritako burges manerei" tximino eginik" jarraitzen dieten guztiei.
|
|
2006
|
|
|
Jesus Guridi gasteiztarra() El Caserio idatzi izanagatik ezagun da batez ere, baina ez zen hura izan beraren zarzuela bakarra. El Caserio, Euskal Herrian girotutako lana izaki, parodiatzat hartu izan dute askok, eta ez
|
euskal
baserritarren benetako iruditzat. Kontuak kontu, inoiz egin den zarzuelarik ezagunenetako bat da.
|
|
|
Aitzitik, oso alde nago. Baina hori ez da folklorea, dantza egiteko modu horrek ez dauka zerikusirik
|
euskal
baserritarren dantza egiteko erarekin, eta kezkatu egiten nau batzuek folkloretzat aurkeztea hala ez dena». Folklorea, honenbestez, baztertuta ikusten du Egigurenek:
|
|
2007
|
|
|
Harrigarria bada ere, astekari horrek Jainkoa, > Familia, > Hontasuna> zuen azpititulu. Izan ere, Iparraldean pentsamolde eskuindar katolikoa zen nagusi
|
euskal
baserritarrengan eta Le> Réveil> Basque> argitalpen errepublikarra boz emaileei egokitu behar zitzaien, ahal zen neurrian.
|
|
|
Euskal jende xumeak naziogintzan eta gizartegintza modernoan baztertzeinstituzional, kultural, sinboliko eta ekonomikoa pairatu du. Landa jendearengan,
|
euskal
baserritarrarengan, beste inorengan baino askoz eraginkorrena izan dena: botere instituzioen aurrean, zentro ekonomiko eta kulturalen aurrean euskara ezinbaliaturik eta erdal hizkuntza ezagutu ez, beti bitartekari baten beharrean.
|
|
|
Lehengo iraganaldi tradizional horren ordez, badugu iraganaldi moderno bat: euskal hiritartasun osoaren aldeko borroka, nazio identitatearen aldarria, euskalestatuaren helburua. Tradiziotik sortuta,
|
euskal
baserritarraren irudia erabili zeneuskal nazio norberaren diskurtsoa legitimatzeko (erro sakon eta eztabaidaezinetanezartzeko), oraingoan ere, euskal nazio norbera modernoa erabil liteke adierazlehuts gisara. Edo aukeran, badugu nazio irudi hau bertan behera lagatzea etaberriak, hutsetik, asmatzea.
|
|
|
foruak, kristau fedea, baserritar munduko elkargo txikienoroimina, arraza eta hizkuntzari buruzko diskurtso zientifikoen objektibitatea, arteeta literatura erromantikoa... Guztien artean,
|
euskal
baserritarraren irudia sortuzuten. Euskal (dun) identitatea modernizatzeko erabiliko zen, lehengaia?
|
|
2009
|
|
|
Salguneetan eusko labeldun tomateak eta piperrak eskaintzen hasi dira gaurgero. Horren kontsumoak
|
euskal
baserritarrei laguntzen die eta ahosabairik finenak plazerez betetzen ditu.
|
|
|
Ezin ditugu gastuak ere berdindu?. Izan zitekeen, baina ez da esnetarako behiak dituen
|
euskal
baserritar batek egindako kexua, belgikar batena baizik. Nekazaritza ministroek bilera zutela baliatuta, Europako nekazariek manifestazioa egin zuten atzo Belgikan, European Milk Board sindikatuak deituta.
|
|
2010
|
|
|
Ez, ordea, Ipar Euskal Herrian. Hor garapen ekonomikorik ez, eta
|
euskal
baserritarrak kanpora joan beharrean zeuden; Frantziako hiri handietara, Parisera bereziki. Ondorioz, Iparraldeko itsasertzak eutsi egin zion turismo klasikoarekiko lotura ekonomiko eta sozialari, eta betiko arrantza ustiapenari.
|
|
2011
|
|
|
Haren izena ere Karl Schmidt zen, harrigarriak dira kointzidentziak. Zetazko jausgailuarekin erori zen Enekurin, eta errusiar pilotu batek salbatu bide zuen
|
euskal
baserritarren mendekutik.
|
|
|
Hori bera gertatu zen euskaldun jendearekin euskal identitatea ideologizatu behar izan zenean. Botere borroketan eta bereizte gatazketan su eta gar zebilen eusko abertzale burges eta kaletarrak
|
euskal
baserritarra erabili zuen beste erabilgarricastizo bat balitz bezala: «Hau gara gu, geurez:
|
|
2012
|
|
|
–
|
euskal
baserritarrei euren kartelak euskaraz jartzeko aukera eskaini euskara zerbitzuaren laguntzaz.
|
|
|
Existentzialismoaren inguruko bilakabidea nola jazo zen azaldu bainolehen, goazen ikustera euskal erlijiosoek zer apostolutza egiten zuten gero etaindar handiagoa hartzen ari zen prentsaren bitartez. Horretarako, GipuzkoakoAnaitasuna frantziskotarren aldizkariaren Bizkaiko gehigarriari erreparatuko diogu.Gipuzkoako Anaitasuna
|
euskal
baserritarrentzat bezala, Bizkaikoa kaletarrentzatzen, edo kaletarrentzat ere, Bilboko euskaldunentzat ere, eta pare bat urtez (1955) Alfontso Irigoienek hartu zuen parte bertan, hainbat kolaboraziorekin, eta inoiz edobehin Gabriel Arestik ere bai. Frantziskotar idazle garrantzizkoenak bertan, ImanolBerriatua eta Luis Villasante izan ziren.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, absurdoko errealismo azpiko ilunabarrean giza premien indarrek talka bortitzean joko dute elkar, idi pareak balira bezala. Ez da
|
euskal
baserritarren idi dema; aitzitik, Arturo Kanpionek Erraondoko azken txistularia izeneko ipuinaren sarreran iragarritako erronka kriptiko berbera da.
|
|
2014
|
|
|
Via Campesinako kide da UAWC. Hain zuzen ere, kezkagarria da oso bidaia hori egitea inbasioaren, okupazio militarraren eta Palestinako herriaren aurkako erasoa gertatzen ari den honetan; izan ere, basakeria horren aldeko ekintza gisa hartzen da argi eta garbi, zeinari zilegitasuna eta normal itxura eman nahi baitzaio.
|
Euskal
baserritarren izenean, gainera. Komunikabideak direla medio, ezin saihestuzkoa da Palestinako herriaren aurkako sarraskiaren errealitatea.
|
|
|
Esan nahi du honek guztiak euskaldunek eta batez ere,
|
euskal
baserritarrek ez dutela euskarari buruzko paradigmarik sortu. Euskaraz bizi izan dira eta euskarari atxiki, eta euskararen alde borrokatu eta lan egin ere bai, baina lotura guztiz praktikoa izan dute euskararekin, euskara sano erabili duten artean.
|
|
2015
|
|
|
Hasieratik mesfidati hartu ditu elkarren antza duten bi arrotzak. Gauza askotan, pentsatu du Mek, berdina da frantziar paysan edo
|
euskal
baserritar izan. Ahalik eta gutxien hitz egiten dute, ahalik eta gehien neurtuta.
|
|
|
Bigarren mailako elementuak, apaingarriak, aldaeren eragileak, ez dira inoiz hain garrantzitsutzat hartu, ordea.
|
Euskal
baserritarren gainean ikerlariak (1877: 18) esan zuenez:
|
|
|
Txerrizaleok, bere txerriak aire librean hazten dituzten
|
euskal
baserritarren elkarteak jarriko duen postua izango dugu, igandeko Santo Tomas Azokako berrikuntzetako bat. Modu konbentzional nahiz ekologikoan prestaturiko txerrikiak ikusi, dastatu eta erosteko aukera izango dugu abenduaren 20an.
|
|
2017
|
|
|
Harritu egin ninduen keinuak.
|
Euskal
baserritarren artean ikusia nuen keinu hori, baina gure kulturaren zera esklusiboa izango zela pentsatzen nuen. Listua bota nuen nik ere eskuetara, urri samar egia esan behar bada, ahoa lehortzen hasia bainuen.
|
|
2018
|
|
|
Jendeak bizitza hau zer den jakitea da gure lanaren helburua. Izugarrizko balioa daukate elkarrizketa hauek,
|
euskal
baserritarren azken urteak baitira hauek. Askori entzuten zaie esaten ezin dutela gehiago.
|
|
|
Indalezio Bizkarrondo" Bilintx" erraldoiaren bertsoek, goseak larrutzen zuen
|
euskal
baserritar jendartearen muineraino eramaten gaituzte. Hogeita bat koplatan sortzen digu egoera bitxia:
|
|
|
Denbora daramat pentsatzen zer gertatuko zen Momo XX. mendeko
|
euskal
baserritar artean kokatu izan balu Michael Endek, batez ere, garai hartan berrekin zen basogintzaren baitan, eta egur ekoizpen eredu berrietan. Nik nire bertsio partikularra eraiki dut…
|
|
2019
|
|
|
BBK Fundazinoak beti autortu izan dau Santo Tomas azokako produktuen atzean dagoan esfortzua eta dedikazinoa. Euskal Museoak autortza horregaz bat egin eta horregaitik bideratzen dau jardunaldi hau
|
euskal
baserritarrek egindako lana zabaltzen lagunduko daben jarduerak antolatu eta euskal kulturearen oinarrizko parte dan tradizinoa erakusteko.
|
|
|
Ez da azaleko jarrera bat, kontu zabo baboa litzateke Hrabal ondo itzultzeko hark adina litro erdiko basokada garagardo edan beharra; kontu babo zaboa Pierre Lotik ere egiten omen zuena han hemen girotutako nobelak idazterakoan:
|
euskal
baserritar gisa janz  ten omen zen Ramuntcho idazteko edo islandiar arrantzale baten moduan Pêcheur dâIslande nobelako giroa soinean sentitzeko.
|
|
|
|
Euskal
baserritarrak zenbat begiratu behar izan dion zeruari! Haize eta laino, hodei eta trumoi, beti lepoa atzera bota eta... han goian zein zantzu antzemango.
|
|
2020
|
|
|
Azaroak 11
|
euskal
baserritarren egutegietan gorriz markaturiko eguna da. San Martin egunez, urtean zehar lodituriko txerria hiltzen da.
|
|
|
Historian atzera joanda, urte sasoi honekin batera, nekazariak baserriko lurrak ereiten hasita zeuden, eta nekearen nekez, egun bat jai hartzen zuten beren plegariak eta otoitzak egiteko, uzta emankorra izan zedin. Geroztik ere, fededuna nahiz fedegabea izan,
|
euskal
baserritar gehienek ospatu izan dute San Isidro eguna. Aurten, baina, nahiko bakarka ospatzea egokitu zaie, osasun krisialdia dela eta; baserriko eguneroko zereginei helduta, seguruenik.
|
|
|
Baina ba al dakik ekobobo horrek zer den, izerdi belarrak gorputzean itsatsita, lau sosen truke, belarretan aritzea sutan diren sail malkarretan? Gehienez ere, belarra mozteko makinarekin ttur ttur ttur ibiliko hintzen, euskal baserriaren nostalgian bilduta, zurezko onddo, golde eta bestelako simulakro kitschez inguratuta bizi diren
|
euskal
baserritar modderno usteko horietakoren baten soropilean. Baserrian bizitzea polita duk; baserritik bizitzea, gogorra".
|
|
2021
|
|
|
Postalekoa Jose Mari Atxikallende izan zitekeen.
|
Euskal
baserritarra, abendaren isla. Laster elkar ikustekoak ziren, Sukarrietan.
|
|
2022
|
|
|
Kresala n maitasun istorioaren eraikuntzan dagoen tentsioa guztiz bikaina da, idazleak Mañasi eta Anjel protagonistengana hurbiltzeko daukan sentiberatasuna ikaragarria da. Txomin Agirrek ezagutzen eta sentitzen zuenari buruz idatzi zuen,
|
euskal
baserritarren eta arrantzaleen defentsan eta euskararen eta euskal munduaren suntsipena dakarren hiriaren eta progresoaren kontra, desagertzera doan mundua kontatuz eta defendituz, eta askoren bihotzera iritsiz. Esaterako, Jean Etxepare mediku eta idazle lapurtarrak, artikulu batzuengatik sasoiko ohiko moralarekin arazoak izan zituenak, Agirreren obraren edertasuna aipatu zuen Berebilez (1931) bidaia liburuan Zumaiari buruz ari zenean (bertan izan zen Txomin Agirre hil arte Karmeldarren kapilau).
|