|
2002
|
|
|
PCE legeztatzea, edo Frantziaren kasuan Aljeriari independentzia ematea, erabaki horiek oso latzak izan dira onartu dituzten estatu gizonentzako. Ez naiz hasiko PSOEren apologia egiten, baina ezagutu ditut gurekin lanean
|
Euskal
Kontseilu Nagusian, ikusi dut Juan Iglesias bat haur bat bezala negarrez PSEtik nafartarrek alde egin zutelako... Zergatik ez da azalduko PSOEn estatu gizon bat?
|
|
|
Era ezberdinetan.
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko lehendakari nintzenean, adibidez, ikurrina zeraman kotxe ofizialean etortzen nintzen Iruñera, hemen foru parlamentari ere bai bainintzen. Suarezek zehazki nire kasurako antolatu zuen inkonpatibilitate dekretuari ez nion kasurik egin, Lehendakari aukeratuta izan arte.
|
|
|
Nabarmentzekoa da inongo plangintzarik ez burutzea. GregorioMonrealek errektoretza hartu ondoren eta
|
Euskal
Kontseilu Nagusiak Mikel Zalbideren zuzendaritzapean egindako txostenari jarraityz, Irakasle Eskolen euskalduntzea bultzatu zen, zenbail lokitan euskara irakastcko klascak indartu edota martxanjarri ziren, eta, Zientzia Fakultateko irakasleen aholkuaren ondorioz, EuskaraZientifikoa irakasgaia irakatsi zen arestian aipatu ditugun hiru fakultateetan27.Monrealen garaian() sortu zen Euskara Batzordea... Bere lana unibertsitatekotestuak eta errotuluak euskaratzera eta ikasle, langile, zein irakasleentzako euskaraikasteko klaseak prestatzera bideratu zen.
|
|
2003
|
|
|
Bigarrenean, aldiz, etorkizuna izan zuen abiapuntu. Elhuyarreko kide eta
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko langilearen ustez:
|
|
|
Gregorio Monrealek errektoretza hartu ondoren, 1981ean,
|
Euskal
Kontseilu Nagusiak Mikel Zalbideren zuzendaritzapean egindako txostena jarraiki, neurri zehatzak hartu ziren: Irakasle eskolen euskalduntzea bultzatu zen; zenbait tokitan euskara irakasteko klaseak indartu edo martxan jarri ziren; eta, Zientzia Fakultateko irakasleen aholkuaren ondorioz, Euskara Zientifikoa irakatsi zen arestian aipatutako 3 fakultateetan (Donostiako Kimika Fakultatea, Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea eta Leioako Zientzien Fakultatea) 89 Monrealen garaian() sortu zen Euskara Batzordea(), nahiz eta une hartan erabakiak hartzeko gaitasunik ez izan eta errektorearen aholkulari lana bete, bereziki Unibertsitatearen Estatutuetan euskararen tokia eztabaidatzean90 Garai berekoa dugu Euskara Kabinetea (1981).
|
|
|
ziren. Urtebete lehenago, Euskalduntze Alfabetatze Batzordea desegin zuen Euskaltzaindiak eta
|
Euskal
Kontseilu Nagusiaren esku utzi zuen zeregin hori. Ondorengo hilabeteetako polemikan, Txelis Alvarez, UEUko Filosofia sailburuak Euskaltzaindiak Espainiako erregeari egindako bisita maiseatu zuen, «orin eta ezpai izpirik gabe, badakigu zein ezpaletakoak zareten.
|
|
|
Filosofia Sailean, gainera, Euskadiko Ezkerrako idazkari nagusiak, Mario Onaindiak, hartu zuen parte eta horrek ikastaroari oihartzun berezia eman zion. Ez zen eztabaida faltarik izan, bereziki
|
Euskal
Kontseilu Nagusiaren inguruan. Orbek EKNren laguntza morala eskertu zuen, «konprenitzen dugu ezin zezakeela gehiago egin132»; J. R.
|
|
|
Orbek EKNren laguntza morala eskertu zuen, «konprenitzen dugu ezin zezakeela gehiago egin132»; J. R. Etxebarriak, aldiz, gogor kritikatu zuen
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko Kultura eta Hezkuntza sail buruak Iruñera joan ez izana. Edozein modutan, UEUko kideak bat zetozen UEUk bere kideen artean zeuden diferentzia politikoak gainditu behar zituela, euskararen defentsa izanik helburu bakarra.
|
|
|
Hirugarren saioan zera azaldu zuten, ikastetxe propioak sortu ordez katalana ikastetxe ofizialetan sartzen ahalegintzen ari zirela eta hori lortzeko zituzten laguntza eta oztopo politiko, administratibo eta juridikoen berri eman zuten. Horixe zen, hain zuzen, Santamariak
|
Euskal
Kontseilu Nagusian bultzatu nahi zuen bidea. Bazen, ordea, diferentzia garrantzitsu bat.
|
|
|
Horren ondorioz, UEU oraindik beharrezkoa zen,, euskal diglosia, ren alde lanean jarraitzeko, nahiz eta zokoratuta jarraitu138 Hurrengo hilabetean gertatutakoarekin lot daiteke salaketa hori. Izan ere, otsailaren 20an, Karlos Santamaria,
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko Hezkuntza sailburua, Bilboko Unibertsitateko ordezkariekin bildu zen eta Unibertsitate Plangintzarako Batzordea osatzea erabaki zuten, unibertsitatearen garapena oinarri estatistiko sendoetan finkatzeko. Javier Retegi izan zen batzordeko idazkaria.
|
|
2008
|
|
|
Arazoari nondik heldu aztertu ondoren, jaialdiaren zuzendaritzaz arduratzeko batzordea eratu zuten.
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko Kultura kontseilariak, Jose Antonio Maturanak hartu zuen jaialdiko presidente kargua.
|
|
2010
|
|
|
Hala, ikastolen auziari irtenbide bat bilatzea izan zen EAEko gobernu berriaren kezketako bat.
|
Euskal
Kontseilu Nagusiaren ondare modukoa zelako sinatu zuen Jaurlaritzak Ikastolen Titulartasun Ofizialerako Arautegia; baina, gobernura iristean, erantzun beharreko galdera zuten aurrez aurre gobernukideek: zer egin ikastolekin?
|
|
|
Txiki Benegasi begiratzen nion, Estatutua negoziatu zenean
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko kide eta Euskadiko Alderdi Sozialistako idazkari nagusi zelako, eta begiekin esan nion hori ez zela Gernikako Estatutuak dioena! Hurreratu eta konturatu nintzen arte Serra presidenteordea Andaluziako Estatutua irakurtzen ari zela Euskadiri eman nahi zioten ezezkoa justifikatzeko...
|
|
2011
|
|
|
Horrez gain, lehen
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko Garraio eta Komunikazio sailburua izendatu zuten 1979ko otsailean.
|
|
|
Kontatu ez zuena 1945ean gertatutakoa izan zen, Sestaoko Babcock Wilcok preso politikoentzako lan zentroko sei iheslari Altzibarko Torre ostatura iritsi ziren egunekoa. Haien artean Ramon Rubial zegoen, gero PSOEko eta
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko presidentea izango zena. Muga aldera abiatu baino lehen, ostatuan afaltzen ari zirela, poliziek etxea inguratua zutela konturatu ziren, Melitón Manzanas buru zutela.
|
|
2013
|
|
|
Herrialde bakoitzak ordezkari kopuru bera zuen Legebiltzarrean eta gobernuan.
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko Batzorde Exekutiboa zen euskal estatuaren erakunde gorena.
|
|
2014
|
|
|
Companysen pelikula estreinatu genuenean ezagutu nuen Carlos Garaikoetxea. 1979an izango zen, bera
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko lehendakaria zenean. Ekitaldi hartan galdetu zidaten poz handia eman al zidan pelikula egiteak.
|
|
|
Denetik zegoen, PSOEkoak eta denak. " Zuek hemen egoteak eta zuen artean, gainera, Carlos Garaikoetxea egoteak,
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko lehendakaria nire pelikula ikustera etortzeak". Estreinaldi hartara etorri zuten bi pertsona ez ziren etorri.
|
|
2015
|
|
|
ELAren itun sozialen aurkako jarreraren sendotasuna berretsia geratu zen Moncloakoen denbora gutxira, Ramon Rubial buru zuen
|
Euskal
Kontseilu Nagusiak Bilboko Itsasadarreko Ituna negoziatzea proposatu zuenean; itunari inolako aukerarik ez emateko, ELA ez zen joan Juan Iglesias kontseilari sozialistak deitutako bilerara. Izan ere, ELAren itun orokorren aurkako jarreraren arrazoi nagusia ez zen esparruarena; euskal itun soziala negoziatzeko aukeraz galdetu ziotenean ezin argiago erantzungo zuen Alfontso Etxeberriak:
|
|
|
...oratzeko jukutria hura sindikalismoaren eta, zehatzago, ELAren aurka zihoala, euskal langileen lan baldintzak Madrilen negoziatuko baziren, euskal sindikalismoa bere egiteko nagusirik gabe utziko zuelako; berehala bozkatuko zen Autonomia Estatutuaren eragina ere murriztu egiten zuen, ELArentzat askatasun sindikala autonomia prozesuaren nahitaezko osagarria baitzen; kontraesan larritzat jotzen zuen
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko Lan Kontseilaritza euskal sindikalgintza ezabatu nahi zuen alderdi baten esku egotea, eta Juan Iglesias sozialistaren dimisioa edo kargutik kentzea eskatu zuen; bide batez, Euskal Kontseilu Nagusiari euskal esparruaren aldeko jarrera publikoa eta behar adinako neurriak hartzeko konpromisoa eskatzen zizkion, UGT CEOE ituna ez zedin lege izatera iritsi.115...
|
|
|
...lako; berehala bozkatuko zen Autonomia Estatutuaren eragina ere murriztu egiten zuen, ELArentzat askatasun sindikala autonomia prozesuaren nahitaezko osagarria baitzen; kontraesan larritzat jotzen zuen Euskal Kontseilu Nagusiko Lan Kontseilaritza euskal sindikalgintza ezabatu nahi zuen alderdi baten esku egotea, eta Juan Iglesias sozialistaren dimisioa edo kargutik kentzea eskatu zuen; bide batez,
|
Euskal
Kontseilu Nagusiari euskal esparruaren aldeko jarrera publikoa eta behar adinako neurriak hartzeko konpromisoa eskatzen zizkion, UGT CEOE ituna ez zedin lege izatera iritsi.115
|
|
|
115. Egun gutxitara
|
Euskal
Kontseilu Nagusiak deklarazio bat kaleratu zuen: " Kontseiluak baliabide guztiak erabiliko ditu gure herriaren etorkizun autonomikoa, zernahi eremutan ere, baldintzatu nahi duen edozein saiakerari, eta, espresuki, sindikatuen autonomia eta lan harremanen euskal esparru autonomikoaren funtsezko edukia murriztu edo hustu nahi duenari aurre egiteko"; beraz Euskal Kontseilu Nagusiak tinko jokatuko du" euskal autonomiaren eremuari lan harremanen markoak hitzartzeko askatasun osoa kendu nahi baldin bazaio, estatu mailako sindikatu eta ugazaba elkarte nagusien esanetara jartzeko".
|
|
|
115. Egun gutxitara Euskal Kontseilu Nagusiak deklarazio bat kaleratu zuen: " Kontseiluak baliabide guztiak erabiliko ditu gure herriaren etorkizun autonomikoa, zernahi eremutan ere, baldintzatu nahi duen edozein saiakerari, eta, espresuki, sindikatuen autonomia eta lan harremanen euskal esparru autonomikoaren funtsezko edukia murriztu edo hustu nahi duenari aurre egiteko"; beraz
|
Euskal
Kontseilu Nagusiak tinko jokatuko du" euskal autonomiaren eremuari lan harremanen markoak hitzartzeko askatasun osoa kendu nahi baldin bazaio, estatu mailako sindikatu eta ugazaba elkarte nagusien esanetara jartzeko". Euskal Kontseilu Nagusiko presidentea, Ramon Rubial, PSOEko presidente ere ba zen arren, Alderdi Sozialistak ez zion Kontseiluaren eskaerari jaramonik egin eta UGT CEOE ituna aurrera eraman zuen.
|
|
|
" Kontseiluak baliabide guztiak erabiliko ditu gure herriaren etorkizun autonomikoa, zernahi eremutan ere, baldintzatu nahi duen edozein saiakerari, eta, espresuki, sindikatuen autonomia eta lan harremanen euskal esparru autonomikoaren funtsezko edukia murriztu edo hustu nahi duenari aurre egiteko"; beraz Euskal Kontseilu Nagusiak tinko jokatuko du" euskal autonomiaren eremuari lan harremanen markoak hitzartzeko askatasun osoa kendu nahi baldin bazaio, estatu mailako sindikatu eta ugazaba elkarte nagusien esanetara jartzeko".
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko presidentea, Ramon Rubial, PSOEko presidente ere ba zen arren, Alderdi Sozialistak ez zion Kontseiluaren eskaerari jaramonik egin eta UGT CEOE ituna aurrera eraman zuen.
|
|
2016
|
|
|
Atxiloketak, torturak eta espetxeratzeak ekarri zizkion horrek, eta kartzelan egon zen 1962tik 1963ra.Frankismoaren ostean hasi zen ardura publikoak hartzen, PSErekin, betiere. 1976an, Eusko Jaurlaritzaren aurreko
|
Euskal
Kontseilu Nagusian Giza Eskubideen arloko zuzendari izendatu zuten, eta, 1987tik 1994ra, sailburu izan zen, EAJren eta PSE EEren arteko itunen ondorioz sozialistak Jaurlaritzan sartu ziren garaian.Haren emazte Maria Teresa Castellsek kudeatutako Lagun liburu dendak hainbat eraso pairatu zituen 1990eko hamarkadan, baina haren kontrako atentatua izan zen erasorik larriena.... Rekalde jardunbide publikotik aldendu samar zebilenean gertatu zen atentatua, eta zirrara berezia eragin zuen orduko euskal gizartean.«Duintasun eredua»Igandeaz geroztik, Zorroagako beilatokian (Donostia) egon da Rekalderen gorpua, eta, han, PSE EEko kide eta gainerako alderdietako ordezkarien bisita ugari izan ditu.
|
|
2018
|
|
|
Estatutu hura diseinatu zutenak 1977ko ekainaren 15eko Espainiako hauteskundeetan parte hartu zuten alderdiak ziren; artean, alderdi independentistak oraino legez kanpo ziren eta ez zitzaien utzi diseinu hartan parte hartzen. Estatutuari buruzko erreferendumari begira, Espainiako Gobernuak aldeko kanpaina egiteko dirua eman zion
|
Euskal
Kontseilu Nagusiari (Consejo General Vasco); kontrakoek, aldiz, ez zituzten baliabide berak izan.328 Beste batzuek ez parte hartzeko deia egin zuten.
|
|
2020
|
|
|
Partidua jokatzeko baimena ere, pare bat ordu lehenago eman zutela esan ziguten. Oraindik Eusko Jaurlaritza eratu gabe zegoen eta
|
Euskal
Kontseilu Nagusiko lehendakaria Carlos Garaikoetxea zen. Orduko ereserkia, Gernikako Arbola, ez zen entzun San Mamesen, eta sekulako amorrua hartu zuen.
|
|
2021
|
|
|
ETAk gezurtatu egiten du, erabat, Jose Migel Beñaran Argala errefuxiatu politikoak gure erakundearen eta
|
Euskal
Kontseilu Nagusiaren arteko ustezko elkarrizketekin inongo zerikusirik izatea. Alde horretatik, argitu nahi dugu ETAk beti izan duela jarrera argi eta irekia euskal herri langile zapaldu eta esplotatuak, maila guztietan, jasaten duen krisi larria modu positiboan konpontzen lagunduko zuen ekimen ororen alde; horren erakusgarri da duela urtebete inguru publikoki egin genuen eskaintza boluntarioa, Espainiako Estatuarekiko zuzeneko liskarrean su etena lortzeko erabakia, baldin eta KASen alternatiba demokratikoan jasotako eskubideak euskal herrira itzultzen bazaizkio+.
|
|
|
75
|
Euskal
Kontseilu Nagusia 1978ko otsailean sortu zen eta haren lehen buruzagia Ramon Rubial sozialista izan zen. Barnean ziren PSOE, EAJ, UCD eta EE.
|
|
2023
|
|
|
Frankismoa amaituta, 1978ko konstituzioak hizkuntza ko-ofizialen existentzia aitortu zuen espainiar estatuan (3.2 artikulua), eta 1979ko autonomia estatutuak euskararen ofizialtasuna (gaztelaniarekin batera) ekarri zuen Euskal Autonomia Erkidegora (6 artikulua). Erkidegoko erakundeek ia hasieratik erakutsi zuten komunikabide propioak sortzeko nahia, estatutua onartu aurretik ere auzia aztertzeko talde bat sortu baitzen
|
Euskal
Kontseilu Nagusian (Díaz Noci 1998, 446). Gernikako Estatutuak (19.3 artikulua) komunikabide propioak sortzeko eskumena aitortu zion EAEri.
|