|
2008
|
|
|
Adibide aski argia dira fibromialgiak jotako emakumezkoak; ez dago argi nondik datorren eritasun hori, baina egunean zazpi psikofarmako hartzen dituzte gaixo askok. Askotan, lasaigarriekin eta depresioaren aurkako botikekin tratatzen dira ondoezak, ezinegonak, eta ahaztu egiten da askotan zio soziala izan dezakeela ondoez horrek; atzean, genero indarkeria egon daiteke, edo
|
etxekoen
zaintza lanek eta estresak ekar dezaketen arazo klaseren bat.
|
|
2017
|
|
|
Gasteizko Udala, Arabako Aldundia eta Erkide erakundeak... Eta noski, bertaratu zineten Argiazaleoi eta Argiazale horiek gerturatu ahal izan zitezen
|
etxean
zaintza lanetan geratu zineten guztioi ere gure eskerrik beroenak.
|
|
2018
|
|
|
|
Etxeko
zaintza lanetarako kontratatutako emakumeek ikastaro berezi bat egin behar dutela dio Mendekotasun Legearen azken aldaketak, eta gu gogor borrokatu gara jada kontratupean zeuden emakume etorkinek habilitazio profesional hori lortzeko, ikastarorik gabe; ezinezkoa baita beraientzat ikastaroa egitea. Eusko Jaurlaritzak 8.800 barnekori eman die habilitazioa laguntzaile soziosanitario gisa.
|
|
2019
|
|
|
Pribilegio horiek materialak zein immaterialak dira: maiz aipatzen da, esaterako, gizonen eta emakumeen arteko soldata arrakala, hau da, emakumeek gizonek baino ia laurden bat gutxiago kobratzen dutela batez beste6 Soldata apalagoak dituzten lanpostuak betetzeaz gain, lanaldi partzialak ere emakumeek eduki ohi dituzte, sarritan etxetik kanpoko ofizioa
|
etxeko
zaintza lanekin bateratu ahal izateko; ondorioz, haien ahalmen ekonomikoa gizonena baino murritzagoa da, eta horrek zuzenean eragiten dio haien autonomiari. Pribilegio materialez harago, baina, gizontasunaren ideia arrakastarekin, agintearekin eta indarrarekin lotzen duen iruditeria zabala dago errotuta gizartean, eta bizitza sozialaren esparru guztietan islatzen da.
|
|
|
Eta horren harira, adineko pertsonen zaintzak" zalantza" sortu duela esan du Agirrek: " Zaharren egoitzetan lan egiten duten pertsona gehienak emakumeak dira, baita
|
etxeetan
zaintza lanak egiten dituzten gehienak ere. Emakume horiek ziurrenik dute grebarik egin".
|
|
2020
|
|
|
Zailtasun ekonomikoak dituzten familiei, langabezian daudenei edo diru sarrerak murrizturik dituzten autonomoei energia, ura eta telekomunikazio hornidurak bermatzeko neurriak ere ezarri ditu Espainiako Gobernuak, enpresa hornitzaileek zerbitzu horiek eten ez ditzaten. Kontziliazio neurriei dagokienez, egoera berriaren ondorioz
|
etxean
zaintza lanak egin behar dituztenek lanaldi murrizketak eskatu ahal izango dituzte, baita %100eko murrizketak ere. Bestetik, koronabirusaren ondorioz egiten diren enplegu erregulazio txostenen eraginez lanik gabe gelditzen diren langileek langabezia saria jaso ahal izango dute, beren jatorrizko langabezia saria xahutu gabe; langabezia saria jasotzeko eskubiderik sortu ez dutenek ere jasoko dute salbuespenezko diru sari hori.
|
|
|
Langabe kopurua zenbatzean ere trabak izan ditu INEk. Langabe gisa sailkatzeko, beharginak lan bila aritu behar du, eta martxoko bigarren astean enplegurik gabe gelditu ziren langileek ezinezkoa izan zuten lan bilaketarik egitea, besteak beste, enpresak itxita zeudelako, eta
|
etxean
zaintza lanetan ibili behar izan zutelako.
|
|
|
" Etxez etxeko zerbitzu publikorik ez dagoenez, egoitzetan zein
|
etxeetan
zaintzan lan egiten duten emakumeen egoera dementziala da" aitortu du Mugimendu Feministak eta gehitu du, gizarteak" kolapso sozial bati" aurre egin behar diola. Horregatik adierazi du, krisi honetatik ateratzean beharrezkoa dela" paradigma soziala aldatzea" eta" bizitza eta zaintzak erdigunean" jartzea.
|
|
|
Bizileku barrukoei dagokienez, pisukideekin seguru sentitzen ote diren, generaroaren ikuspegitik beharrak ere modu parekidean banatzen ote diren jakin nahi lukete.
|
Etxeko
zaintza lanetan eragindako aldaketak baloratzea ere proposatzen dute. Oinarrizko lanpostuetatik zaintza lantzat zeintzuk jo daitezkeen ere hautatu daiteke; osasun saileko langileak, kutxazainak, postariak, garbitzaileak, menpekotasuna duten pertsonen zaintzaileak, irakasleak, rider ak... Zaintza lanetan ari direnak gehiago ote diren emakumezkoak, eta ia behar beste baliabide izan ote dituzten.
|
|
|
Emakume askok, bereziki zaharrenek, ez dute behar adina urte kotizatu erretiro pentsio bat jaso ahal izateko –hamabost urte Hegoaldean–, dela ezkondu eta
|
etxeko
zaintza lanetan eman dutelako bizitza osoa, dela ezkutuko ekonomian lan egin zutelako edo sistemak hala eginarazi zielako. Onekako Begoña Zorrozuak, adibidez, ezagutzen ditu horrelako kasuak:
|
|
2021
|
|
|
«Lan baldintzak ez dira inondik ere hobetu. Ospitaleetan, zahar etxeetan,
|
etxeko
zaintzarako lanetan, ez dute lanposturik sortu. Murrizketa logika batean segitzen dute, eta deus ere ez da egina izan lanean osasun bermatzeko».
|
|
2022
|
|
|
Sektore feminizatua da zahar etxeetako langileena. Greba egunetan,
|
etxeko
zaintza lanekin uztartu behar dituzte antolatzen dituzten ekintzak. «Metalaren sektoreak goizeko seietan piketeak antolatzen dituenean, gizonek ez dituzte horrelako buruhausteak izaten», salatu du Garciak.
|