|
2001
|
|
|
Gure
|
etxea
toki segurua dela iruditzen bazaigu ere, ez da horrelakorik: horrelaxe frogatzen du geroz eta ugariago bihurtzen ari den etxeko ezbeharren kopuruak, are eta ugariago herrialde industrializatuetako etxeez ari garela, honelakoetan aparatu elektriko, gai toxiko eta azalera labaingarriak nonahi daudelako.
|
|
|
Egongela, logelak, komunak eta barne eskailerak dira, ordena honetantxe,
|
etxeko
tokirik arriskutsuenak.
|
|
|
Eser zaitez?
|
etxeko
tokirik lasaiena da eta. (Sutan dagoen putxeroari begira.) Eta gozoena!
|
|
|
Kezkatzen hasia nintzen, lehen aldiko nigarra begi bazterretara heldu zitzaidan eta garaje ondora ihes egin nuen berriz.
|
Etxeko
toki bakarra zen bildua ez zena, eta han, amak sekulan Jan datu ez zituen lore abantsu ustelduen artean zegoen Oiher, izozturik; baina, hala ere, entzuten ahal ninduen. Ez dakit zendako, baina momentu horretan aitak tikitan erran zidan esaldi bat etorri zitzaidan burura.
|
|
2004
|
|
|
Supazterra edo supazter xokoa oso sinbolo errepikatua da Erd ozaintziren olerkietan. Sukaldea
|
etxeko
tokirik beroena da eta bertan dago beti ama" akitua nigarretan/ sukalde barnean" (HH, 24 or.), edo" supazter xokoan/ su handi baten aintzinean/ Berotzen ari" (HH, 28 or.); ama da, izan ere, etxeko sua pizteaz eta gordetzeaz arduratzen dena. Kalean hotz denean etxeko suaren beroaren inguruan biltzen dira senide guztiak, istorioak kontatzen edo kantuan:
|
|
2006
|
|
|
elektriko handiak, tresna zorrotz eta puntadunak, produktu toxikoak, zoru labaingarriak eta bero iturriak dira sukaldea
|
etxeko
tokirik arriskutsuena bihurtzen duten elementuak.
|
|
2008
|
|
|
Gaitasun eza eta buruko gaixotasunak dituztenenentzako zentroen zerbitzua 2011n bermatua egotea eta zahar
|
etxeetan
toki hitzartuen kopurua handitzea biltzen du planak, halaber. Bestalde, planaren barrenean, genero indarkeriaren biktimei zerbitzua emango dien arreta osoko taldea osatuko dutela iragarri du Malok.
|
|
2009
|
|
|
Biztanleen %30 baino gutxiago da. Horretarako arrazoiak bilketa zerbitzuetatik urrun egotea,
|
etxean
tokirik ez izatea edo hondakin guztiekiko kopuru txikiak izatea dira. Garraioa da ingurumen kontzientzia gutxien duen sektorea.
|
|
2010
|
|
|
Hori dela eta, ñabarduraz betetako azterketa zuhur bat egitea komeni da. Joera batzuk ezagunak dira, hala nola, barnealdearen hustutzea eta biztanleriaren kontzentrazioa Iparraldeko kostaldean eta Lapurdi barnealdean, turismoak daukan garrantzia eta industriaren ahulezia, erdi mailako enpleguen nagusitzea eta prekarietatearen areagotzea, higiezinen espekulazioa eta bigarren
|
etxeen
toki oparoa. Beste joera batzuk Hego Euskal Herriarekiko amankomunak dira, besteak beste, biztanleriaren zahartzea, lan merkatuaren feminizazioa, natalitate tasaren gorakada beherakada baten ostean ala gazteek pairatzen duten langabezi tasa garaia.
|
|
|
Aitak, beraz, bere jarrerari eusten zion, baina bazegoen bere jarrera hartan, bai, aldaketarik. Aita, izan ere, beti izan zen etxeko aginpidea,
|
etxekooi
tokia eta maila esleitzen zizkiguna, toki guztien gaineko tokia, piramidearen erpin mugigaitza, eta maila guztien gaineko maila beretzat harturik.
|
|
|
Aitak, beraz, bere jarrerari eusten zion, baina bazegoen bere jarrera hartan, bai, aldaketarik. Aita, izan ere, beti izan zen etxeko aginpidea,
|
etxekooi
tokia eta maila esleitzen zizkiguna, toki guztien gaineko tokia —piramidearen erpin mugigaitza— eta maila guztien gaineko maila beretzat harturik. Une hartan, baina, alderantziz gertatu zen, aitak ez baitzigun egongelatik alde egin genezan agindu; aldiz, berak alde egin zuen bere borondatez —etxeko jauna zen neurrian, aitak etxeko harri guztiak zituen, baina ez zen giltzarriaren jabe, antza—, jarrera harekin beste zerbait ere esan nahi baligu bezala:
|
|
|
Familia barneko leienda bat zela pentsatu izan dut beti. Gurasoei hamaika bider entzunda nago, izeba Inesek, Alainen irudimenak eta eromenak bultzatuta,
|
etxeko
toki ezkuturen batean gordetzen zituela bitxiak. Inesek egiten zituen gauza asko ez zituzten gustuko nire gurasoek.
|
|
2011
|
|
|
Zeintzuk dira eginbehar nagusiak epe motzera begira. Zalantzarik gabe, erabilera balioanitzeko gela bat behar dugu. Antton Amonarriz Kultur
|
Etxean
tokirik gabe geratu gara eta horri irtenbidea eman behar diogu luze gabe. Beharrezko lan horiek egiteko dirulaguntza jasotzea espero dugu.
|
|
|
Etimologia azalpena: Itzal izen arrunta eta artikulua ditugu hemen, segur aski
|
etxea
toki itzaltsuan, ospelean kokaturik dagoelako.
|
|
2012
|
|
|
Aukera izanez gero, eskuratu mizpirak, itsu itsu.
|
Etxean
toki lehor eta hotz batean zabalduta jarri, eta usteldu ahala jan. Ahosabaiari zenbaitzuk ahozerua zergatik deitzen dioten ulertuko duzu.
|
|
|
Horretarako, eskualde bakoitzak bertako lora eta landareak batu izan ditu. Behin bedeinkatuta, erramuok etxera eroaten dira eta gela guztietan jartzen da orritxoren bat, edo
|
etxeko
toki seinalatu batean bestela, etxea babesteko. Gauza bera egiten da soroetan, han ere jartzen da erramu bedeinkatuaren zatiren bat.
|
|
|
Ez nahastu gauzak, e?! Gauza bat da
|
etxean
tokia gura izatea eta beste bat bizi guztirako gurekin geratzea!
|
|
|
Horrela, estresa eta urduritasuna nabarmen murriztuko dira. Txakur askok ezkutuan erreakzionatzen dute
|
etxeko
tokiren batean. Izan ere, horrela seguru daude eta, beraz, egoera horren aurrean ez da txakurra bere ezkutalekutik ateratzera behartu behar.
|
|
2013
|
|
|
Katuak, gainera, leku garaiak behar ditu inguruan, jabeen oniritzia jasotzeko. Felido bat
|
etxeko
tokietara igoko da, sofak eta armairuak, lurraldea erraz ikusteko. Jabeek ez badute uzten felidoak altzarietara igotzeko aukera, komeni da berariazko tresnaren bat erostea katua amildu dadin, animalietan espezializatutako saltokietan saltzen dutena bezalakoa. Katu batek, aldiz, behar bezala jokatu behar du, eta jabeek ez dute hezi behar bere beharrak leku egokian egiteko, bere higienerako funtsezkoa den osagarri bat badu:
|
|
2014
|
|
|
Jarduera arriskugarriak egiten ez utzi (gidatzea, gasaren giltza erabiltzea...). Erorketak edo istripuak saihesteko,
|
etxeko
toki arriskutsuak gaixoaren egoerara egokitu: alfonbrak, kable elektrikoak, aulkiak, korridoreko altzariak, loreontziak, ertz zorrotzeko altzariak edo ispiluak, aiztoak, zulagailuak, irabiagailuak, lisaburdinak, pospoloak, armak, autoa, produktu toxikoak, sendagaiak, detergenteak eta antzekoak giltzapean jarri.
|
|
|
Etxea? Nola izan daiteke
|
etxea
toki hau?
|
|
|
|
Etxearen
tokian ehortzia da markesa, berak galdetua zuen bezala, gorputza harat ekarria izanik 1951 n....
|
|
2015
|
|
|
Eta honela nengoela eta beti otoitz askoren laguntzaz eta
|
etxea
toki onean erosita, txikia izan arren...; baina hori ez zitzaidan batere axola niri, Jaunak esan baitzidan ahal nuen bezala sartzeko, gero ikusiko nuela nik Haren Maiestateak egiten zuena. Eta bai ongi ikusi nuela!
|
|
|
Gua de nos, valles y comarcas de Euskal Herria izan da, Etor argitaletxeko azal gogorreko liburu potoloa, bazterrean botata. Zertarako eduki
|
etxean
tokia pilatzen, bertaraino eraman baitzaitzake Internetek egun. Eta horrela jarraitu dezakegu hainbat gauza sinplifikatzen teknologia berrien aurrerabideei esker. Botatzea erabaki den liburu horien azalaren kolorea eta usaina du mitologiaren gaiak, naftalinarena, alegia.
|
|
2016
|
|
|
|
Etxearen
tokia euskal gizartean ezaguna da, eta antzerki honetan aitak bere ontasuna zaindu nahi du, aitzinekoek ardura hori eman baitiote. Aldiz, gizartea aldatu egin da eta gerlatik landa diru anitz egiten da kontrabandoarekin, baina gazte franko ere zorretan sartzen da eta beste bizimodu bat bilatzen du.
|
|
|
Tokiarekiko sentitzen nuen maitasuna azaltzen ari nintzen, eta Bartzelona uzteko asmoa nuela esan nien. Haien
|
etxean
tokia izango nuela esan zidaten. Batzuetan pentsatzen dut edukazio onekoak besterik ez zutela izan nahi, baina, tira, azkenean beren bizitzetan australiar bat izaten bukatu dute.
|
|
|
|
Etxeko
toki baten zerga oinarria kendu zenezakete lan profesionalerako bada.
|
|
|
Enpreseri zuzenezko laguntzak Uztaritzeko Herriko
|
Etxeak
toki publikoen segurtatzeari eta sarkortasunari lotua den obra egitarau bat abiatua du. Duela hiru urte hasia da eta 2016ko bigarren seihileraino hedatuko da.
|
|
2017
|
|
|
Arraun elkartean eta Arraldeko bi tabernetan iskanbilari dabiltza hiritarrak, aldizka tragiko eta komiko. Gorritxoak miresten ez dituelako ospearekiko herrian sinets ezina baldin bada ere, polizia
|
etxeak
toki garrantzitsua dauka: bertako zeldetatik pasatzen dira Arraldeko kide gehienak behin edo berritan.
|
|
|
Laiak hantxe hartzen zuen ostatu, etxe honetara etorri zen lehenbizikoetan. Guztiz fashion dena, fuksiaren eta kafe kolorearen erresuma; kuxinak nonahi; dozenaka argazki, gelaren maizterra izandakoaren ezkon
|
etxean
tokirik izan ez dutenak, jarrera desberdinetako hamaika neska neraberen irribarreen erakusleiho.
|
|
|
Askoz ere ulergarriagoa litzateke etxe+ (h) erri balira bere osagaiak. Kasu honetan, bigarren osagaiak (herri), eremua edo lurra adierazten du toponimian eta horixe bera eginen luke oraingoan ere, Aranatz haraneko eremua deskribatu, hau da,
|
etxe
tokia zela adierazi. Ez dugu ahaztu behar, aipatu eremuan hemeretzi herri ageri zaizkigula jasorik Felonesek (1982) argitaraturiko 1268ko dokumentuan, egun sei baino ez direnean zutik eta bizirik dirautenak.
|
|
|
|
Etxekoendako
tokia gordeta
|
|
2018
|
|
|
norat nahi joaiteko! Oraino izenik ez duen hegazkintxo bat, edozoin
|
etxetan
toki gutti har lezakeena! Xoko batean aise atxikitzen ahal litakeena.
|
|
|
etxe, akabatuak, masan produzituak, gutxieneko ekipamenduak zituztenak?.
|
Etxe
toki hauek, gure apartamentuak, erosi baino ezin dira egin. Ezin haietara imajinazioaren xendetatik heldu.
|
|
2019
|
|
|
Sofa bat erostera joaten zirenak eseri egiten ziren eta hankak luzatzen zituzten; botoi edo agingailu bidez funtzionatzen bazuten, haiek probatzen zituzten; atrebentzia handienekoak etzan egiten ziren ânolako siestak egin zitezkeen hamar segunduz etzanda egonda jakingo balitz bezala... â; tela uki  tzen zuten... baina inor ez zen ausartzen berak galdetu zuena galdetzera. Eta, ziur zegoen, sexurako gehien erabil  tzen zen
|
etxeko
tokia zen sofa. Ezinbestekoa zen, beraz, haien kalitatea neurtzeko, txortan egiteko nolakoak ziren jakitea.
|
|
|
Atzo arte, ordea, sos politak gastatu behar izaten genituen, halabeharrez, hiztegiak erosten. Gaur haustuta dauzkagu liburukoteok etxeko apaletan, sareko liburutegian ez dute hautsik hartzen, pisatzen,
|
etxeko
tokirik hartzen. Baina sareko liburutegiak nekez marraztu daitezke, nekez jar daitezke hiztegi digitalak pertsonaia baten besapean, atril batean, gure iruditerian:
|
|
2020
|
|
|
Eta ni... ba, hori, alkilerra pagatzeko ere gaizki. (Lurrean sakabanatuta dituen gauzak jasotzen hasiko da) Eta ze krixtotarako pagatuko dut nik alkiler bat amaren
|
etxean
tokia izanda. Eta Ramona portatu zen.
|
|
|
|
Etxean
tokia badaukagu.
|
|
2021
|
|
|
Beste ikasle baten etxean egon behar zuen baina ikaslearen aita gaixotu egin da eta baimen kontu batengatik ezin dugu mutila beste inoren etxera bidali. Klaustroan galdetu zuten ea inork
|
etxean
tokirik bazuen... Eta guk, umeak gure ohean sartzen baditugu, ba tokia eduki, badaukagu...
|
|
|
|
Etxeak
toki urrunetan beldurgarriak eta antinaturalak dirudite beren bakardadeagatik.
|
|
2022
|
|
|
Hosto eta fruiturik gabe, zuhaitzek itxura erkina zuten. Haratago, baratze batek hartzen zuen
|
etxerainoko
toki ia osoa. Begirada batean, porruak, azak, karduak eta letxugak ikusi nituen, errenkada txukunetan.
|
|
2023
|
|
|
1888ko abuztuaren bigarren erdian (B16) Arlestik idatzitako gutunean Vincentek Bernardi esaten zion nola esan zezakeen ezinezkoa zela Gauguin-en erretratua egitea; berak espero zuela egun batean Bernard eta Gauguin-en erretratuak egitea; egun horietako batean zuaboen bigarren tenientearen erretratua egingo zuela, hura laster Afrikara joatekotan zela eta. Bernard-ek negua Arlesen emateko zuen asmoaz zerbait esan nahi ziola; egunean 3 franko zituela bere burua elikatzeko; bere
|
etxean
tokia bazegoela, baina zer gertatuko zen Gauguin etortzen bazen; esaten ziola bizitza garestiagoa zela Arlesen Pont Aven en baino; ez etortzeko Arlesera burdelak pintatzeko berariazko desirarekin; berak ere ez zuela oraindik burdel bat behar zen moduan pintatu; diruz ondo hornituta egon behar zuela horretarako; Afrikara joateko esaten zion Bernardi.
|
|
|
Garagardoek luzerako eman zuten, azkenerako afaltzeko ordua bera ere ahazteraino. Artziniegara itzultzeko beranduegi zen, eta
|
etxean
tokia zuela esan eta gero, beste garagardo bana eskatu zituen Iratik.
|
|
|
Berari ez zaio itsasoa gustatzen; hemen balego, zehaztuko luke gustatzen ez zaiona harea dela. Itxialdian
|
etxeak
toki segurua dirudi, baina egunero gertatzen da zerbait. Leihoa ireki eta euli bat sartzen da.
|