|
2002
|
|
|
Denbora guztiaren %70 emakumeen eskutik dator. Etxeko zaintzaren ardura duten emakumeek haurren eta jaioberrien zaintzaren %80 egiten dute;
|
etxetik kanpo
senideen laguntzan, denboraren %78 beraiek betetzen dute; eta %75, berriz, adinekoek behar duten mediku eta pertsona zaintzari dagokionez (1998: 92).
|
|
2004
|
|
|
Kontularia zan aparta. Asko irakurten eban
|
etxeko
senide bat, aitak" guzurrak kontatzen ebazala ta", etortzen jakun. Niri amurrua emoten eustan.
|
|
2006
|
|
|
Etxean erabakitzeko ahalmenik ez izatea Txostenaren arabera, emakumeek ez dute beti botere bera izaten etxean funtsezko erabakiak hartzeko, eta horrek ondorio negatiboak izan ditzake haurtzaroan. Azterketa batean sartu ziren garatze bidean zeuden 30 herrialdeetatik hamarretan soilik, emakumeen erdiak edo gehiagok hartzen zuten parte etxeko erabaki guztietan; besteak beste, etxeko gastu nagusiei, osasun arretari eta lagunei edo
|
etxetik kanpoko
senideei egindako bisitei buruzkoak. Txostenaren arabera, emakumeek beren bizitza kontrolatzeko eta beren familiei eragiten dieten erabakiak hartzeko duten gaitasuna estu lotuta dago haurren elikadurarekin, osasunarekin eta heziketarekin.
|
|
2008
|
|
|
Antzarak pasean ikusi omen dira dagoeneko zeruan, lurretik behintzat, konturatu gara nola eguraldiak zakartzera egin duen denbora gutxian, ia ia krisiari eginarazten diguten eguneroko segizioa trabatzeraino.
|
Etxeetan
senideak elkartzen diren telebista aurreko egonaldietan, sarritu dira telekomandoari tirakadak, nolaz eta neguaren atarian gaudelako. Gozoago zaigu lozorroan eserleku bigunetan denbora gordeta pasatzea.
|
|
2011
|
|
|
Kategoria ezbardinetako enterruak izaten ziran; hildakoaren
|
etxeko
senideek zenbat diru euki eta emon, horren araberakoa: hirugarren klasekoak ziran merkeenak eta abade bakarragaz egiten ziranak.
|
|
|
Bigarren horri badagokio, hobe da ulertzeko aginte sinple eta argiak erabiltzea. taldea edo
|
etxean
senide zaharrak izatea. Konektibitate zabala eta eguneratua.
|
|
2013
|
|
|
Beraz, botikez eta medikuaren jarraipenaz gain, gaixoari gaitz kroniko honen inguruan heztea oso garrantzitsua da. Asma duen haurraren
|
etxean
senideek tabakoa erretzeak edo ez erretzeak eragin handia al du. Bai, hori egiaztatuta dago.
|
|
|
Parte hartzaileen elkartasun eta konpromisotik haratago, herri harresiaren dinamikak badu potentzialtasun ugari. Urte batzuk lehenago, Luis Goñi, beste askoren moduan,
|
etxean
senideen begiradapean eta gauez atxilotuko zuten, eta egun horretako albiste zurrunbiloak irentsiko zuen bere kasua. 14: 30etatik 02:00ak arte kazetari andana izan ginen Nabarrerian, eta gertatutakoa lehen lerrotik ikusteaz gain, grabatutako irudiek gehi sare sozialen oihartzunak erakutsi dute erresistentzia pasiboaren indarra.
|
|
|
Alde baten zein bestearen fortunak miragarrizkoak dira. Bien
|
etxeko
senide bakoitzaren ahotsak elkarrentzako nahi ditu biak; eta zerk banatuko ditu. Ez familiarik ez harremanik edo fortunarik ez duen gazte baten nahikeria handigurak.
|
|
2014
|
|
|
Ez da helmuga iristezina: pazientzia apur batekin, kafea hartzeko pasioarekin eta «arte abstraktuarekin» egindako esperimentu batzuekin kaputxinoen aparrari buruzko marrazkiak egitea lortuko da, lagunak eta
|
etxeko
senideak harritzeko. Baina, marrazten hasi aurretik, ezinbestekoa da «mihise» on bat edukitzea, hau da, kalitatezko kaputxinoa izatea.
|
|
2018
|
|
|
Gainerakook, kaltetuak gara. Gure kasuan,
|
etxeko
senideok kaltetuak gara, pertsona hura galdu genuenok, harekiko harremana, haren erreferente pertsonala galdu genuenok. Baina ez gara biktima, kaltetu baizik.
|
|
|
Goizean erabaki zuen soinekoarena, bakardadean zegoela bere logelan, lasaitasunaz erabakitzeko parada izanik.
|
Etxea
senidez beterik zegoen goizeko orduetarik; hango atzera aurrerek gehiago ziruditen ospakizuna, hileta baino. Eta denak, jantzi beltzak eta ilunak hautatzen, bilatzen.
|
|
|
Le Vert epaileak, ordea, ez zion bisitarik jasotzeko baimenik eman bost urtetan. Horren ondorioz, bost urte horietan izan zituen bisita bakarrak
|
etxeko
senide hurbilekoenek egindakoak izan ziren: gurasoak, anaia eta koinata.
|
|
2019
|
|
|
Baina, ez pentsa, borda guziak arrazoi beragatik atzeratu zirela, edo egin gabe gelditu. Hona Auspagin
|
etxearen
senide bixkiaren arrazoia izan litekena, 1731ko ekainaren 22an Patziku Arribillaga eskribau leitzar berak jasoa (NAH 16279/ 1 kaxa, 70 sorta): " Cristobal Hernandorena maestro carpintero estimo y valuo los roblespara naviosy quillas compradospor Juan Miguel de Elduayen y Recondo residente en la ciudad de San Sevastian, y dos defectuosos que los tiene aserrados para tablas en los bajos de la casa de Auspaguinchiquipropia del dicho Juan Miguel".
|
|
2020
|
|
|
Egoitzetako errealitatea ez ezik,
|
etxean
senideek edo langileek egiten duten zaintza ere aztertu dute liburuan; besteak beste, Isabel Otxoa EHUko irakasleak eta Irantzu Varela ekintzaile feministak idatzi dute atal bana. Eta bada beste sinadura berezi bat:
|
|
|
Babestu zahar
|
etxeetako
senideen elkarteak etsipena besterik ezin du adierazi martxoaren 29an El Correo egunkarian argitaratu ziren Sergio Murillo BFAko Gizarte Ekintzako diputatuaren baieztapen batzuk irakurrita. COVID pandemiaren erdian egindako elkarrizketa horretan, BFAk muzin egiten dio, beste behin ere, adinekoen egoitzetako jarduera ikuskatzeko eta segimendua egiteko bere eginkizunari, egoitza bakoitzari bere erara jarduteko aukera emanez.
|
|
2022
|
|
|
Hainbat minutu igarotakoan, norbaitek entzun eta segidan
|
etxeko
senide batzuk joan ziren Manex gizagaixoa erreskatatzera.
|
|
|
Elastiko morea jantzita, ELAko pegatina soinean, haserre mintzo da Aitziber Aranberri, begiak bustita. Donostiako Ategorrietako Villa Sacramento zahar etxeko langilea da, eta LABek, ELAk eta Gipuzkoako zahar
|
etxeetako
senideen elkarteak deituriko protestara etorri da, bertze dozenaka langilerekin batera. Zailtasunak zailtasun, grebara deitua baitzuten atzoko:
|
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundia dute kexen iturri eta jomuga, eta hiru eskaera nagusi egin zizkioten atzo bi sindikatu abertzaleek eta zahar
|
etxeetako
senideek, Donostian egindako manifestazioan: lan hitzarmena osa dadila, zahar etxeetako ratioak handitu ditzatela, eta, oro har, langileen eta egoitzetako erabiltzaileen «duintasuna» berma dezatela.
|
|
|
Bestalde, Babestu Arabako zahar
|
etxeetako
senideen elkarteak deituta, dozenaka lagunek elkarretaratzea egin dute eguerdian Gasteizen, Arabako Aldundiaren parean. Hain justu, salatu dute Diputazioak zahar etxeen pribatizazioa sustatzen duela eta horrek isla duela zaintza ereduan ere.
|
|
|
Altxarrea eta txarriboda bereizi behar dira: bata laneko janaria da, bigarrena (izenak iradoki bezala) oturuntza da,
|
etxeko
senide guztien arteko ospakizun handia.
|
|
|
etxetik ezin urten; lagunak ezin ikusi; kirolik egin ez; lagunekin interakziorik ez Ba Gregorio ere horrela dago bere logelan. Pentsatu behar dugu zelan jokatu behar dugun
|
etxean
senideren bat koronabirusak jota badago. Bere gelan isolatuta egon behar dela, janaria ate ondoan utzi behar zaiola, ukitzen duen guztia eskularruz hartu eta berehala garbitu behar dela zehatz mehatz.
|