|
2002
|
|
|
Gipuzkoako etxeen gobernuan emakumeek zuten zereginaz, zertaz ari gara, bada? Ezkontzaren bitartez bideratzen ziren etxe ezberdinenarteko harremanetan zeukaten garrantziaz;
|
etxeen
ondarearen transmisioanjokatzen zuten paperaz, bai ondasunak jasotzerakoan, dotearen bitartez, adibidez, bai ondasun horiek uzteko zeukaten ahalmena erabiltzerakoan ere; beren seme alaben gain zeukaten autoritateaz; leinuen ondarearen eguneroko kudeaketanzuten eginkizunaz. Azken finean, oeconomicaren teoriak etxearen gobernua delakokontzeptuaren barnean azaltzen zituen esparru horietan guztietan zeukaten presentziaz4 Eta hau guztia zuzenki erlazionaturik dago gipuzkoar estamentu kaparearenantolamenduarekin.
|
|
|
Ez dugu ahaztubehar, diskurtso horren atzean errealitate ekonomikoa ere bazegoela, etxea produkzio unitatea baitzen, eta bai lurraren eta beste aberastasunen jabetza lortzeko bideaere, horiek herentzia sistemaren bitartez jasotzen baitziren batez ere. Beraz, leinuhorien ezkontza politika,
|
etxearen
ondarea filiazio linea batekin lotzen zuen herentzia sistema, ondare ekonomikoa kudeatzeko modua eta emakumeek jokatzen zuten papera ere, errealitate horien barnean ulertu behar ditugu. Bestalde, gipuzkoargizarte hura, printzipioz, estamentu bakar batez osatutako gizarte korporatiboa zen, kaparetasun unibertsalaren ondorioz.
|
|
|
Emakumeen bidez bideratutako harremanek eta emakumeen bidez jasotakoondasunek (dotearen bitartez, adibidez) oso garrantzizkoak dirudite leinu haiekbizi zuten prozesuan, ondareak sortzean; eta, halaber, harreman sare ezberdinetansartzeko edo ohorea lortzeko. Aurrerago esan dugun bezala, Gipuzkoako leinuekbizi izan zuten prozesu hartan, emakumeak
|
etxearen
ondaretik at geratu ziren kasugehienetan. Baina honek ez du esan nahi etxearekiko funtziorik betetzen ez zutenik.
|
|
|
Horren arrazoia, funtsean, Espainian denbora horretan izan zen balio handitze handia, bai etxebizitza propioak, bai familien burtsa balioek. Etxebizitza eta tituluek, 1985etik 2000ra bitartean, familia tipoaren jabetza balioaren %80 izatetik %80 izatera igaro zirenek, Espainian izan zuten aipatutako aldiko prezio igoerarik handiena, Funcasek argitaratutako eta José Manuel Naredo eta Óscar Arotz irakasleek egindako «El balance de la economía española()»
|
Etxeko
ondarearen balioa nabarmen handitu da, baina ez jabetza kopurua handitu delako, ez eta lehendik daudenen prezioa handitu delako ere. Fenomeno hori 1995 eta 2000 bitartean gertatu zen bereziki, etxeen eta ekintzen prezioak neurriz kanpo hazi zirelako.
|
|
|
Espainiarrek herrialdearen higiezinen jabetzaren %80 dute eskuetan, inguruko herrialdeek baino askoz pisu handiagoa.
|
Etxeetako
ondare garbiaren eta herrialdeko enpresa ez finantzarioen bilakaeraren baturak Espainiako ondare garbia erakusten du; 2000 urtean, 4.21 bilioi eurokoa zen, 1985eko zifra bider zazpi. Aktibo nagusien balio handitzeak hamabost urte horietan bertan ekarri zuen ondarea herrialdeko errenta baino askoz azkarrago biderkatzea, lau aldiz baino ez baitzen biderkatu.
|
|
2004
|
|
|
Espainiako Bankuaren Finantza Egonkortasunari buruzko azken Txostenak (IEF), atzo zabalduak, adierazten du etxeetarako kredituak erritmo bizian hazten jarraitu duela urte honen lehen erdian, eta horrek zorpetze maila handitzea ekarri du, dagoeneko errenta gordin erabilgarriaren %95era iristen baita. Jaime Caruana buru duen erakundeak adierazi duenez, Espainiako
|
etxeen
ondare egoera sendoa izaten jarraitzen duen arren eta jasaten duten finantza karga egonkor mantentzen den arren, zorpetzearen hazkunde iraunkorrak “interes tasetan nahasmendu kaltegarrien aurrean duen sentsibilitatea areagotzen du”, Europako Banku Zentralak (EBB) izan dezakeen diruaren prezioaren igoerari dagokionez. Hala ere, txostenak adierazten du etxebizitza erosteko kreditua moteldu egin dela 2004ko bigarren hiruhilekoan(+% 17,1), 2003 urtearen amaieran eta 2004 urtearen hasieran izandako azelerazio handiaren ondoren.
|
|
2010
|
|
|
Alaba bakarra zaitudanez, zuretzat izango da dena, ez dago hor bestelako misteriorik. Ez dizut aholkurik emango nola jokatu
|
etxeko
ondarearekin: nik neuk ahal bezain ongi egin dut aita zenak utzi zidanarekin, eta badakit zeuk ere ondoen deritzozun moduan jokatuko duzuna; bestelakoak baitira garaiak, bestelakoak gu bion nortasunak ere.
|
|
2015
|
|
|
Maité Lafourcade k (1994) ohituren gaineko idazkietan eta XVIII. mendeko ezkontza hitzarmenetan definitzen duen moduan, etxea, euskal etxea, ondare orohartzailea da, hots, etxea eta eraikuntzak, altzariak eta ondasun higiezinak, abereak, nekazaritza lurrak, komunalei dagozkien eskubideak, eliza, hilobi eta izenaren eskubideak bere egiten ditu.
|
Etxea
ondare ukiezina da, «tronkalitate»an datza Hego Euskal Herriko probintzietan (Nafarroa, Gipuzkoa, Araba eta Bizkaia). Inork ezin du erabili bere kasa.
|
|
2018
|
|
|
Filosofia horren oinarria da ondasunekiko harremanetan arduratsua izatea: atzetik datozen belaunaldiek ondasun horiez gozatzeko eta erabiltzeko eskubidea zutenez, herriko edo
|
etxeko
ondare arduradunek ezin zuten ondasunekin nahi zutena egin. Gauzak horrela, ardura hori egoki beteko zuen norbait aukeratzen zen; herriaren kasuan alkatea eta etxearen kasuan berezitasun onenak zituen seme alaba.
|
|
2021
|
|
|
Herriko
|
Etxeen
ondarea zaintzeko 461.000 euro bozkatuak izan dira. Diru laguntza handiena, 341.000 euro, Biarno eskualdeko herrieri bideratua izan da.
|
|
|
Bitxia bada ere, udalaren erabakia udal arkitektoaren txostenari kontrajartzen zaion kanpoko arkitekto baten txostenean oinarritzen da. Badirudi kanpoko txostena Ebro
|
Etxearen
ondare balioa ukatzera bideratuta dagoela, inguratzen duten etxebizitza eraikinekin alderatzera dator: «Es, como mucho, una edificación distinta, como lo son todas y cada una de las existentes en el entorno».
|
|
2022
|
|
|
SALTO, URUGUAI. Aitzina segitzen du, emaitza berriez, Uruguaiko Salto herrian Pascual Harriague (18191894) hazpandarraren upategi edo sotoa berreskuratu eta kultura gune bilakatzeko proiektuak. Gogoan atxik Pascual Harriague, Uruguaiko Tannat mahats nazionalaren aitatzat hartua dela erresuma hartan, eta ekimen garrantzitsua dela hiriko ‘Saltoko Euskaldunen Taldea’ Euskal
|
Etxea
ondare hori zaharberritzen eta eraikin zaharren baitan kultura haztegi bat sortzen egiten ari dena. Abenduan berean, ‘Tannat Rock’ delako jaialdia egin zen Harriague Gunean, eta Luis Zaldua Euskal Etxeko lehendakariak jakinarazi dio HERRIAri elkarteak Harriague Upeltegia eta inguruko lurrak dohaintzan jasoko dituela 2016an abiarazi zen ekimen honen baitan.
|