2009
|
|
Lehen galderari dagokionez: Ba al dago desberdintasunik euskalduntzeprozesua bizitzeko moduan ikasleen hizkuntza ereduaren edo
|
etxean
hitz egiten den hizkuntzaren arabera?
|
|
Ikasleek idatzitako kontakizunak aztertzeko, bi dimentsio hartu dira kontuan: norberaren
|
etxean
hitz egiten diren hizkuntzak eta eskolako hizkuntza eredua. Edukiak aztertzeko orduan, gai hauek hartu ziren irizpide nagusitzat:
|
2011
|
|
Ikerketa honekin batera, euskal soziolinguistika aplikatuarentzako beste mugarri bat ere izan zen, 1991 urteko erroldan, euskarari buruzko hirugarren galdera bat sartu zela:
|
etxean
hitz egiten den hizkuntzari buruzkoa. Horrela, 1991 urtetik aurrera, hiru arlotako informazio estatistikoa zuten eskura euskararen ikerlariek:
|
|
Horrela, 1991 urtetik aurrera, hiru arlotako informazio estatistikoa zuten eskura euskararen ikerlariek: euskararen ezagutza, ama hizkuntza eta
|
etxean
hitz egiten den hizkuntza. Galdera hauetatik abiatuz, euskaldunen tipologiak egiteko aukera zabaldu zen.
|
2015
|
|
F. GRAFIKOA.
|
ETXEAN
HITZ EGITEN DUTEN HIZKUNTZA UDALERRI EUSKALDUNETAN ETA GAINERAKOETAN. EAE, 2011
|
|
G. GRAFIKOA. HIZKUNTZA GAITASUNA ETA
|
ETXEAN
HITZ EGITEN DUTEN HIZKUNTZA
|
|
Mendeetan errepikatu izan dutena: euskarak
|
etxean
hitz egiteko baino ez du balio, hitz egizue erdaraz bizitzan nor izan nahi baldin baduzue. Modu horretan, euskarari uko egin eta erdaraz hitz egitea sozialki gora egiteko baldintza bihurtu izan dute, guk geuk ere sinesteraino.
|
2021
|
|
Horrez gain, eskolaz kanpoko eta aisialdiko jarduerak ere bertan behera geratu ziren eta, oraindik, ez dira erabat berreskuratu. Euskararen edo beste edozein hizkuntzaren kasuan,
|
etxean
hitz egiteko aukerarik ez badago, eskola ezinbestekoa da umeek hizkuntza erabil dezaten.
|
2022
|
|
Hain zuzen ere, beraiek" euskararen sinbolo" lotzen dute txikitatik euskaraz hitz egin duen pertsona batekin eta, mintzakideek gaztelaniaz hitz egin arren, euskaraz jarraitzeko kapazak direnekin (17). Honela, euskararen sinbolo den hauetako bat da koadrilan euskaraz gehien hitz egiten duena, parte hartzaile baten esanetan
|
etxean
hitz egiten duelako eta ohitura bihurtu delako. Beraz, oso garrantzitsua da, gure parte hartzaileen esanetan, pertsona bat ezagutzean erabiltzen den hizkuntza, hizkuntza hori ohitura bihurtuko delako eta normalean hizkuntza horretan arituko direlako (18), (19):
|
2023
|
|
" Nazioarteko hizkuntza" moduan definitu zuten eta" erabilgarri"," zabal" eta, batez ere," garrantzitsu" moduan deskribatu zuten. Hiriarekin, familiarekin(
|
etxean
hitz egiten dutenek; hauek ere" erraza" edo" erosoa" bezalako adjektiboak erabili zituzten) eta eskolarekin (etxean hitz egiten ez dutenek) lotu zuten, eta batzuek" modernotasuna" hitza ere erabili zuten. Hiru balorazio talde handi identifika daitezke, erantzunen tipologiaren arabera.
|
|
" Nazioarteko hizkuntza" moduan definitu zuten eta" erabilgarri"," zabal" eta, batez ere," garrantzitsu" moduan deskribatu zuten. Hiriarekin, familiarekin (etxean hitz egiten dutenek; hauek ere" erraza" edo" erosoa" bezalako adjektiboak erabili zituzten) eta eskolarekin(
|
etxean
hitz egiten ez dutenek) lotu zuten, eta batzuek" modernotasuna" hitza ere erabili zuten. Hiru balorazio talde handi identifika daitezke, erantzunen tipologiaren arabera.
|
|
" txikia"," polita"," bakarra" (beraz," xarma berezia" du)," desberdina"," gertukoa". Gehienek egunerokotasunarekin, hurbiltasunarekin, ohiturarekin, herriarekin, erosotasunarekin, familiarekin(
|
etxean
hitz egiten dutenek), poztasunarekin, erabilgarritasunarekin eta harrotasunarekin lotzen dute.
|