2010
|
|
Agustirena aldiz diferentea izan duk, gehiena zian, dotzena bat urte gu baino zaharrago, baina biziki berant heldu zian hunara, gure gana alo... adinean aitzinatua, eta zer estatutan, gaizoa... Bazian betidanik bandil aire bat, hola joan zian ere
|
etxetik
frango gazterik, guk apenas ezagutu ginien haurrian. Joan zian, solamente ez duk asmatuko mutikoa, frailetzeko, misionest izaiteko, bidaiatu behar zuela, beti hori zian ahoan omen...
|
2011
|
|
Burrukek zirauen bitartean, hainbat
|
etxeri
frankotarren armadako zaurituak jagoteko ardurea izentau eutsien. Ordukoen esanean, soldadu horreek ez ei eben gura gerran aurrera jarraitu, eta euren zauriak barriztu egiten ebezan behin eta barriz, frontera itzuli beharrik ez izateko.
|
2015
|
|
Antton Karrera, Larenaren galdeketan ateratako matrikula zenbakia bitarteko, automobilean bakarrik zihoala harrapatu zuten. Victor Arana, Mario Onaindia eta Josu Abrisketa, Bilbon, Artekaleko
|
etxe
franko batean bizi zirela eraman zituzten preso. Jon Etxabe, Eduardo Uriarte, Jone Dorronsoro eta Enrike Gesalaga ere orduan erori ziren, Santanderren, Mogrovejoko landetxe batean bilduta zeuden bitartean.
|
|
Gobernu berri hori osatzen ahal balitz Sanferminetarako, pollita liteke. Eta gobernuaz gain, Herriko
|
Etxe
frangoz ere dira jabetu abertzaleak. Joanden larunbatean osatu dira herrietako kontseiluak.
|
2016
|
|
Holandako juntan zen. Anhitz presoner jiten zen Holandan gaindi
|
etxerat
franko konprenitzen baigenuen ordukotzat alemana, esan zigun krich fertich" gerra bukatua da". Laister joan behar genuela Frantziarat.
|
|
Horrek, baita 20 mendeko bi gerlek eta joateak, ondorioak izanen dituzte etxaldeetan, hainbat segidarik gabe izanen baitira. Lurrak zatituak izanen dira gelditzen diren laborarien artean, eta
|
etxe
franko lurrera joanen dira. 1985ean, 359 etxe ziren Baigorriko herrian:
|
|
Ordurako jakina ginuen 2016ko egutegirik ez zutela atera. Iparraldeko euskal
|
etxe
frango gure euskalki ederrenetan idatzi irakurgai errexik eta laburrik gabe utziz. Batzutan eskuartekoa ez bada merezi duen heinean estimatzen, gabetzea izaiten da beti beltza.
|
2017
|
|
Bestela irudi badezake ere, gutxi idatzi dugu euskaldunok 36ko gerrari buruz, oraintsu arte bederen. Hitz egin ere, esango nuke
|
etxe
frankotan ez dugula askorik egin, ez behintzat izan duen eraginaren neurrian. Arrazoi ugari izan ditzake isiltasunak:
|
|
Loyarte Minondo". Trifon hura herriko Olajaundine, Alkaso eta beste
|
etxe
frankoren jabe zen Goizuetan, nahiz ordurako Lesakara eskribau joana izan; baina, senideak badakigu Goizuetako jauntxo eginak zirela ondorako. Loiartetarron itzalean eta interesen zaindari zebilela ailegatu zen, beraz, ailegatu zen postuetara, gure Martin Arozena.
|
|
Urte guziz sasoin huntan bezala erranen dugu Euskal Herrian berean baino gehiago ospatzen dutela kanpoan diren euskaldunek Aberri Eguna. Ez guzietan baina munduko euskal
|
etxe
frangotan hitzordu nagusietarik da. Ber denboran behar da erran, guti direla Bazko igandean berean ospatzen dutenak eta gehiago, ondoko igande eta egunetan.
|
2018
|
|
Sartuak gira urteko lehenengo astean eta Diasporan ere gibelean utzi ditugu Eguberri eta Urte Zaharreko besta eta ospakizunak, abantxu guziak bederen. Euskal
|
Etxe
frangotan eginak dituzte Eguberri bestak eta urtea agurtzekoak. Hego Amerika osoan, konparazio, urteari azken agurra emateko bestak egin egiten dira, baina aitzinaturik, abendoan zehar barreiatuta; gisa bera Ipar Amerikan eta Europa eta Asiako euskal etxeetan ere.
|
2019
|
|
" Miguel de Aranalde dos vecindades, 43 peonadas, 242 castaños". Ardia ere franko gailendua zen ordurako, nahiz ahuntzekin nahaste, hirurogei burutik goitiko artaldeak ageri baitira
|
etxe
frankotan. Baina, etxerik etxe zerorrek ikustea hoberena.
|
2021
|
|
Pariseko Eskual Etxean, bideo batez baliatu dira Olentzerok bere mezua Euskal Etxeko haurrer helarazteko, hemengo Olentzero bizarrik gabekoa izanik. Argentinan, Olentzero euskal
|
etxe
frangotara heltzen da urte guziz; horietarik bat da Chascomus herrikoa. Hemen presentziala egin dute, Olentzero bizar xuriduna, baina aurten koronabirusagatik, karabana gisa antolaturik herriko karriketan, elgar ez hunkitzeko.
|
|
Hari berari segitzeko, badira orain berrogei bat urte Aita Junes Casenave Harigilek deiadarra jo zuela Ingelesek erosten ari zituztelakotz Santagraziko
|
etxe
frango bigarren egoitzetarako. Pastoral idazlearen esperantza zen Xiberoa maite zuten gipuzkoarrak eta bizkaitarrak ekar araztea eta honela bere sorterriaren euskal nortasuna salbatzea.
|
|
Nork ezarriko duen lore gehiena! Bestalde ere,
|
etxe
frangok eta frangok erakusten dute jendea zoin atxikia den lore polliteri.
|
2022
|
|
Beste
|
etxe
frango doi doietarik salbatuak izan dira, suhiltzaileek gisa hartako indarra eginik gostaia gosta!
|
|
Ni kontent nintzen erabakiarekin, nola eutsi behar nion hiru hilabetez! Bikotekideak ere argi zuen haurrak izan nahi zituela, anitz nahi genituen biek ere, gure
|
etxeetan
franko baikara. Gero, bakarrean gelditu nintzen eritasunagatik, ezin izan nuen gehiago ekarri, eta dolu bat pasa behar izan nuen.
|
|
–Goazen, Eñaut.
|
Etxe
frankora joan beharrean gaude, hau hasi besterik ez da egin.
|
|
Ia nire bizitza amaitu da oraintxe! Eta ze
|
etxe
franko eta ze ostia! Zer zara, ETAkoa?
|
|
–Ez duzu ezer margotu beharrik. Zatoz nirekin
|
etxe
frankora, eta han gehiago kontatuko dizut.
|
|
–Nire ondoko atarian duzu
|
etxe
frankoa. Ziur niri jarraika ibili zaretela, nire mugimendu guztiak ezagutzen.
|
|
–Gure
|
etxe
frankoa ez dago hemen, Ezkiaga auzoan baizik, hemendik hamar bat minutura. Gaur bertan iritsi gara Beasaina, ez ditugu zure neska laguna edo gurasoak ezagutzen, ez daude inon monitorizatuta eta ez gara zerbitzu sekretukoak, Jaurlaritzako agente bereziak baizik.
|
2023
|
|
40ko gerla ondoan agertu zen andana pollita, ordu arte arras guti. Ni sortua nizan auzoaldean, bazen
|
etxe
frango ordukotz, bainan bospasei auto bakarrik!
|
|
Berri ona bai, ez da dudarik, bainan ez ahantz halere lanik batere gabe direnak badirela oraino ere hiru miliunez goiti! Eta hau da bestalde gauza harrigarria, hoinbeste langabe ba eta,
|
etxe
frangok langileak falta dituzte eta ez kausitzen! Agertzen diren eskaintzak ez batere asurtiak omen.
|