2016
|
|
Romaine en (2002a) arabera, hizkuntza lehenago baztertu egin zuten erakundeen eskuetan geratzen da, eta horrek, hizkuntzaren osasunari dagokion segurtasun sentsazio faltsua eragin dezake. Romaine ek (2002b) aipatzen du" lotura ahulak" daudela legegintzaren eta ezarpenaren artean, eta goi beheranzko politikek, sarritan,"
|
etxeko
erabileran hizkuntza ofizialen politikek inpaktu baliogabea" dutela. Eta, jakina, gobernuen politikak alda daitezke; aldiz, aktibista boluntarioek, normalean, beren hizkuntzarekiko konpromisoa izaten jarraitzen dute politika, ekonomia eta gizarte egoerak kontuan hartu gabe (Wilson, Johnson & Sallabank).
|
|
Ondoko taula eta grafikoetan ikusi liteke zein den EAEn Euskarak ama/ lehen hizkuntza gisa (Eustat, 2017e) eta Euskarak
|
etxeko
erabilera hizkuntza gisa (Eustat, 2017f) ezagutu duten bilakabidea azken ehun urteotan, eta honek hobeto ulertzen lagundu ligukegaur egungo egoeran oraindik ditugun ahuleziak zein izan genitzakeen indarguneak.
|
|
2 Euskara
|
etxeko
erabilera hizkuntza bakar gisa darabilten belaunaldien proportzio txikienak ere, 1937 eta 1981 bitartean jaiotakoen artean gertatzen dira(% 11/ 12/ 13 ingurukoak), 2017an 36 eta 80 urte bitartean dituztenen artean. Hau da gizartea.
|
|
Ondorioz ohartu nahi genuke, batez ere frankismoaren amaierako urteetan (eta are ondorengo lehen urte tarteetan) gertatzen den euskararen familia transmisio galera, ama/ lehen hizkuntza gisa eta
|
etxeko
erabilera hizkuntza gisa?, ingurune erdaldunagoetan bezala gertatzen dela ingurune euskaldunenetan, hauetan seguru asko hiri eremu erdaldunagoetan baino zertxobait beranduago gertatuko bada ere. Aldiz, pentsatu genezake azken 40 urtean hiri eremu erdaldunagoetan hasitako berreskuratze eta berrindartze mugimendu bera, beranduxeago bada ere, seguru (asko) iritsiko dela landagune euskaldunagoetara, baldin eta hirietan gure berrindartze mugimenduari eutsi eta indartzeko gauza garen heinean bederen.
|
|
Jabetu gaitezen ordea gure ahuldadeaz, jakinik 1937 eta 1981 bitartean jaiotakoek ez dutela ezagutu% 11/ 12/ 13an baino euskararen
|
etxeko
erabilera hizkuntza bakar/ nagusi gisa, nahiz ama/ lehen hizkuntza datua inoiz jaitsi ez% 16/ 17tik. Belaunaldi horietako gurasoek, denak euskaltzale porrokatuak izanik ere, modu naturalean lukete euskara beren familia berrietan transmititu populazioaren% 15ean baino, eta hori sekulako ahulezia da guretzako.
|
|
Datuak ez daudelako adin taldeetan sailkatuta. EAEko populazio piramidean 2016an 35 urtetik gora dituzten herritar erdaldunenen kopuruek literalki jaten dituztelako 35 urtetik beherako populazioan datu sendoz nabarmentzen ari garen gorakada, ez bakarrik gaitasunean, zertan ere bai, baizik eta guretzat askoz garrantzi handiagokoa dena, baita ere, euskara ama/ lehen hizkuntza eta euskara
|
etxeko
erabilera hizkuntza bakar/ nagusi gisa.
|