|
2000
|
|
|
Baserriak ere ba omen dira Sorian. Iparraldeko Pinareseko herrialdean euskal baserrien antzeko
|
etxeak
daudela dio Jose Tudelak, 1923an" La Voz de Soria" n idatzitako artikuluetan. Bertako klimak antza handia du Euskal Herrikoarekin eta ondorioz, etxeak egiteko harlandua eta egurra erabiltzen dituzte, Euskal Herrian bezala
|
|
|
Etxeko esparruan murgildu den teknologia horri domotika deritzo. Domotikak
|
etxean
dauden aparailuen kontrola eta gestioa ahalbidetzen du. Horretarako, etxean dauden gailu eta aparailu desberdinen artean sare bat osatu beharra dago.
|
|
|
Domotikak etxean dauden aparailuen kontrola eta gestioa ahalbidetzen du. Horretarako,
|
etxean
dauden gailu eta aparailu desberdinen artean sare bat osatu beharra dago. Jakina, sare hau osatzeko etxetresna elektriko eta bestelako gailu domotikoak behar ditugu.
|
|
|
Horrela, beste herrialde batetik gure web orrian sartuta, etxeko lorategia ureztatu ahal izango dugu, edota etxean instalatuta dauden kameren bitartez, gure etxea nola dagoen ikusiko dugu. Edota sendagileak gaixoa
|
etxean
dagoela erietxetik zaindu. Edota bizarra mozten dugun bitartean ispiluan egunkarietako titularrak irakurri.
|
|
|
zortzi urterekin jakiten duzu aitaren lagun mina, Aitzol apaiza, fusilatu egin dutela. Hain justu, Bilbora ateratzeko bezperan, gure
|
etxean
egon zen txokolatea hartzen. Eta horrek nolabait markatzen zaitu.
|
|
2001
|
|
|
Horretara iristen dira gure artearen gaineko elkarrizketak. Inoiz ez dugu arte galeria bat barrutik ikusi, artelan bat erosi edo aldameneko kultur
|
etxean
dagoen erakusketara sartu, baina Bilboko Guggenheimen egon gara. Ez dago gaizki, baina gero ez etorri azalpenak eskatzen.
|
|
2002
|
|
|
Eta erlijiosoek lagundu besterik ez dute egiten. Iruñeko
|
etxean
dagoen eskolan, adibidez, laiko bat dago zuzendari.
|
|
|
Mendatean bertan, hiru
|
etxe
daude, aduana izandako eraikuntzaz gainera: mendi lepoan hain justu, gaineko benta dago, aitzinaldean" Venta Ispeguy" idatzita dauka, jai egunetan taberna animatu bat da arratsalde partean, ogitartekoak eta kazuelatxoak jan daitezke, eta muga inguruko benten estiloan, ohiko oroitzapen tipikoak daude salgai.
|
|
|
Bertan taberna, jatetxea eta aterpetxea daude, eta Aralarko parkeari buruzko hainbat argibide. Mendatean bertan, errepidearen eskuin aldean, Casanueva
|
etxea
dago, eta Nafarroa aldera maldan beheraren hasieran, Venta Isabelen aurriak. Lizarrustitik Aralar aldera egin daiteke ibilaldia, Lareoko urtegira, lehen egurra ateratzeko erabiltzen zen trenbidearen ibilbidea segituz.
|
|
2003
|
|
|
Baina operazioa arrakasta osoz burutu zen. Ospitalean alta eman ziotenean 3 kilo pisatzen zituen eta bere bizitza osoan botika immunogutxitzaileak hartu dituen arren (erretxazoa baztertzeko, edozein transplantetan gertatzen den bezala),
|
etxean
dago gutxienez, gizentzen ari da, eta bizimodu normala egin ahal izango du. Ez da gutxi, lehengo egoera ikusita
|
|
|
Hiritik kanpo eta Irimo mendiaren magalean, 1605 urtean eraiki zen Ipeñarrietatarren jauregi
|
etxea
dago eta Santa Barbara ermita ere aurkituko dugu, atsedenerako eremu lasaiaren ondoan.
|
|
|
Duela 40 bat urte bertako etxekoandre Maritxu hil zenean, saldu egin zen, gero hutsik geratu zen denbora luzez, ijitoak ere bertara sartzen hasi ziren… azkenean Nafarroako gobernuak erosi eta eraitsi egin zuen. Oraindik zutik dirauen kamineroen
|
etxearen ondoan
dagoen zabalunean omen zegoen benta eta izan zenaren aurri batzuk besterik ez dira geratzen.
|
|
|
Besteren
|
etxean
egotearen komeriak
|
|
|
Duela gutxi jakin dut, gure etxeko auzoan, gugandik bi metrora bizi zen adineko emakumea zendu egin zela duela hamabost egun. Nik zoritxarra gertatu eta hamabost egunetara jakin dut bere heriotzaz. Gaixo zegoela bai, eta noizbehinka seme baten
|
etxean
egoten zela ere bai, baina hala ere... Eta neure buruari galdetu diot:
|
|
2004
|
|
|
Bata Porvoo herrira, han datza Runeberg poeta bere jaiotzaren berrehungarren urtemuga ospatzen dute aurten, suedieraz Finlandiako identitatea babestu zuena. Bestea Heinolara, hemen Joan Sibelius musikariaren
|
etxea
dago, eta baratzean bere hilobia, izeiez inguraturik, basoaren erdian...
|
|
|
Harreralekutik Dorletara pasako gara eta kartzelako ate zaharra iragan ondoren »museora ekarri dute», gatzaren jatorrizko produkzio gunean sartuko gara. XVI. mendean 8
|
etxe
zeuden hemen, dorlak izenekoak. Bertan biltzen zen ur gazia, burdinazko galdaretan berotzeko eta ura lurrindu ondoren mineral preziatua jasotzeko.
|
|
|
Legez, 1998 urteaz geroztik eraikitako etxebizitzetako antenek LTD jasotzeko prestatuak egon behar lukete. Hala ere, beharrezkoa da
|
etxean
dagoen antena programazio berria jasotzeko egokituta dagoen ziurtatzea, kate pribatuak eta autonomikoak agertzen hasi zirenean egin zen bezalaxe. Nahikoa izango da, jada etxean dagoen antena egokitzearekin.
|
|
|
Hala ere, beharrezkoa da etxean dagoen antena programazio berria jasotzeko egokituta dagoen ziurtatzea, kate pribatuak eta autonomikoak agertzen hasi zirenean egin zen bezalaxe. Nahikoa izango da, jada
|
etxean
dagoen antena egokitzearekin. Hori egiten ez bada ordea, deskodetzailea edo LTD telebista aparailua izan arren, baliteke programazio digitala ezin ikusi ahal izatea.
|
|
|
Ordutik hona,
|
etxean
egon naizenetan astean pare bat buelta egin ditut ARGIAra, Bego ez zenean Garbiñe, Estitxu ez zenean Onintza, Kike edo Xabier, Arantzazu edo Maider, Berdaitz edo Ander, Eli edo Marijo... horiek eta beste asko Lasarte Orian zeudenak, handik kanpo ere lagun mordoska bat. Ia ia autobuska bete jende Munduko Ipuinak eta Mahai Jolasa kaleratu ahal izateko.
|
|
|
Izugarria da, ez dago komunikaziorik. Antzina
|
etxeetan
bazegoen mahai handi bat, non familia osoak jaten zuen. Orain aitaren lekua kendu egin dute eta telebista jarri.
|
|
2005
|
|
|
Etxera itzultzean Artetako museo etnografikoaren (tel: 948328034) paretik pasa gara. Fantikorena
|
etxean
dago Jose Luis Ulibarrena eskultoreak 30 urtean jasotako ondarea eta ez zaio inori damutuko erakusketa hori bisitatzea. Gainera Fantikorena etxea bera (XVII. mendekoa) barnean nahiz atarian gordetzen dituen objektuak bezain interesgarria da.
|
|
|
Gero, bazkaria, orduantxe jaisten zen".
|
Etxean
egoten zen irakurtzen eta idazten, lanaren aukera sortu zain, nonbait. Mungian bertan izan zuen modua:
|
|
|
Aita
|
etxean
egoten bazen, beti euskaraz. Ama bakarrik zegoenean, ama, neba eta hirurok ingeles!
|
|
|
Horregatik edo, Donostiako
|
etxean
dagoenean antipatiko samar bihurtzen omen da. Jendearen eskaerei ezezkoak ematen ikasi du denbora hektareatxoak irabazte aldera.
|
|
|
Gu bilatu eta ikusten gaituzten sentsoreez eta ematen ditugun pausoen arabera jokatuko duten makinez osatuta daude eta hauen antzeko egoerak bizitzera eramango gaituzte: gelara sartu eta argia piztuko da, mugikorrak gugandik gertu pertsona ezagun bat dagoela jakinaraziko digu, sofan esertzean telebista piztuko da, telefonoak jotzen duenean telebistaren bolumena automatikoki jaitsiko da,
|
etxean
gaudenean gugandik gertuen dagoen telefonoak joko du, ordenagailuak" pertsona berezi baten mezua" heldu zaigula jakinaraziko digu, gure agenda elektronikoa belarrira hurbiltzean telefonoaren funtzioa martxan jarriko da eta abar.
|
|
|
X. Amuriza. Bai,
|
etxean
bazaude ordua kontrolatu dezakezu, baina gau hartan jakinekoa zen: erromeria, Imuntzo eta Beloki, eta bi hauek...
|
|
|
Ez naiz joan semea txapelketan ikustera. Neuri ez zait gustatu inoiz txapelketan aurrean
|
etxekoak
egotea, eta pentsatzen dut hari ere ez zaiola gustatuko.
|
|
2006
|
|
|
Manuel Lekuonari ere egin nion berba honen gorabeheran, eta ez zekien. Pedro Arregiren
|
etxean
egoten zen Manuel Lekuona eta hantxe ezagutu nuen. " Zu, Andoni, eta non lortu liteke hori?", galdetu zidan Lekuonak.
|
|
|
Historia de una maestra n kontatu nuen, partez bederen. Gerra hasi zenean aitaita amamen
|
etxean
geunden umeok, La Roblan. Gurasoak, Leonen.
|
|
|
Euskal laborantzak segituko du baldin gazteak plantatzen badira. Egungo laboraria ez da gure garaikoa bezala, hemen sortua eta bizi nahi duena, gu
|
etxean
egoten ginen eta oraingoek mugitu nahi dute eta sosari gehiago begiratzen diote. Laborantzak segituko du, nahiz ez dakidan transgenikoek zein leku hartuko duten.
|
|
|
Horrela funtzionatzen du enbaxadak. Baina espero dut laster
|
etxean
egon ahal izango naizela, hemen hiltzen ari bainaiz. Ez didate medikaziorik ekartzen, elikadura desastrea da, higienea berdin, ez didate uzten dutxatzen, zerri eginda nago...
|
|
|
Etxeko txikienei zuzendua dago bi urtetik aurrerakoei, eta ezusteko gozo ugari topatuko dituzte bertan: liburuaren barruan irekitzen diren ateak, Gorritxo tigre txiki bihurria bizi den lekua, Gorritxok eta bere lagunek opariak eskatzeko gutunak bota behar dituzten postontziak, Eguberritako zuhaitza nola apaindu,
|
etxean
dagoen Eguberritako ipuintxoa zertaz doan, eta Gorritxok eskatutako oparia etxe aurrean agertzen den kaxa handi horren barruan dagoen ala ez.
|
|
|
Famatua, ezta? Gure
|
etxean
egon zen hiru urtean. Liburuak ere egin zituen euskaraz.
|
|
2007
|
|
|
Muguruza maisua da
|
etxean
daudenei irakasten, distantzira eskaintzen diren ikastaroetako irakasle da eta. Bere azalpenak jarraitzen ez zaizue pazientzia erreko, beraz.
|
|
|
Ez zuen arrazoirik falta Artze zenak. Esaera makina bat aldiz entzuna dugun arren, euskaraz dakienak zoritxarrez, ez du beti euskaraz hitz egiten.XXI. mende honetan euskara ikasteko zerbitzuak internet bidez eskaintzen dira, Argentinan eta Idahon euskal
|
etxeak
daude, Korrikak inoiz baino kilometro gehiago egin ditu... baina zerbaitek huts egiten du oraindik ere; euskara dakitenen kopurua eta erabilera kopuruak ez datoz bat. Hala gertatzen da Euskal Herriko hainbat txokotan eta baita Idiazabalen ere.
|
|
|
Ikusleek telebista aurrean ematen dituzten minutuak jaitsi egingo dira, kate digitalek eta Internetek telebistari ikuskatze minutuak kentzen dizkiotelako. Hala ere, uste dut
|
etxean
gaudenean ez dugula nabigatu nahi; ematen digutena jaso nahi dugu, besterik gabe. Kontsumo hori ere ez da desagertuko.
|
|
2008
|
|
|
Beste herrialde batzuetan ere badaude horrelako aukerak: zubian hona etorri ziren emakume batzuk aurrez Italiako bankuko partaide baten
|
etxean
egon ziren. Kasu hauetan, kostuak sortzen dituzten zerbitzu guztietan bezala, eskatzen duenak ordaindu behar ditu gastuak.
|
|
|
Zerrako lur bidea Etxebarreko Alkornoa etxaldean bukatzen da eta hemendik behera 300 bat metrotan bide txiki batean ibiliko gara, Oilopipitako gaztainondo basoan, hiru
|
etxe
dauden lekura iristean, lur bide batera berriz sartu arte. Horrek bizpahiru ehun metroren buru, gure txangoaren abiapuntura eramango gaitu, bospasei ordu behartu dizkigun ibilbide guztiz gozagarri bati amaiera emanda.
|
|
|
Herriko
|
Etxean
zaude berriz ere.
|
|
|
Bizi izan naiz lurretik bost metrora, baina garrantzitsua da hankak lurrean jartzea,
|
etxean
egoten jakitea, oholtzatik kanpo egin behar dituzunak egitea.
|
|
|
" Legeak dio urtean 126 egun inguru egon behar dutela seme alabek aitarekin, gainera mantenua pasatzen du, baina gizarte zerbitzuetara joan eta laguntza bat eskatuz gero, ez dauka lehentasunik, haurrik izango ez balu bezala", azaldu du Saenzek. Are gehiago, etxebizitza salduz gero, berau okupatzen duenak (amak) ez du Ogasunean zergarik ordaindu behar, bere etxebizitza saldu du, baina beste zatiak, alokairuan edo gurasoen
|
etxean
egon arren, Ogasunari %30eko zerga ordaindu behar dio," bigarren etxebizitza" duelako, ez baita bertan bizi. " Izugarrizko bidegabekeri konparatiboa da eta Foru Aldundiko Ogasunari gure kexa adierazi diogu, baina oraingoz ez dute ezer egin", salatu du Kidetzako presidenteak.
|
|
|
Maiatzean, Donostiako Gurutze Gorriak pentsatu zuen harrera
|
etxeetan
dauden gazte atzerritarrez osatutako taldea aurkeztea. Hamasei eta hamazazpi urteko magrebtarrak, Gipuzkoako hainbat herritako zentrotakoak, astean bi aldiz entrenatzen hasi ziren Donostian.
|
|
|
" Akabo, lehia!", niri borroka asko gustatzen zait eta. Eta apurka apurka,
|
etxean
nengoela, buelta eman nion egoerari.
|
|
|
Bikain. Frontoira hurbildu eta
|
etxean
geundela sentitu, bat. Atarian topatu nituen pare bat, dozena bat lagun, beste hainbeste adiskide eta ezagun andana.
|
|
|
Saturraranen, Mutrikuko itsas ondoko orube horretan, aspaldiko bi hotel zahar Astigarraga eta Saturraran eta apaiztegi izandako
|
etxea
zeuden. Frankistek hiru eraikinak bereganatu eta emakumeentzako espetxe bihurtu zituzten; 1944 urte arte izan zuten funtzio zital hori.
|
|
2009
|
|
|
Mixelek hamar urte zituela amak ezbehar bat ukan zuen eta Donapaleuko frantziskotarren
|
etxean
egon zen hiru urtez, barnategian: " Etxetik bost kilometrotara nintzen pentsionean erraten dugu guk, baina oporretan baina ez nintzen sartzen etxera.
|
|
|
30 urte: Adin horren bueltan daude narraziotan agertzen zaizkigun pertsonaia ia guztiak, beraz, gurasoen
|
etxetik kanpo
egon beharreko momentu hori ailegatuta eta bikotearekin eta bankuarekin ezkondu eta umeak izateko garaiaren artean, omen. Gaztaroari agur esateko unea eta helduaroan formal sartzeko ordua, agidanez.
|
|
|
Bestalde, 13 urte nituenetik jotzen dihardut, eta ordurako erakutsi zidaten agertokian egotea pribilegioa dela, eta hala jokatu behar dela. Ez du axola agertokia txikia edo handia bada, niretzat
|
etxean
egotea bezalakoa da; eta guztia eman behar diezu zu entzutera etorri direnei.
|
|
2010
|
|
|
Jakina, amari ez dio graziarik egingo bainatzera joan eta olagarro bat aurkitzea bainuontzian; eta
|
etxean
zeuden arrainak urontzian zeudenak desagertu egingo dira Erro han ondoan egon eta gero. Aitonak ere borrokaren bat edo beste izango du Errorekin, eta azkenean irtenbidea bilatuko dute hobe izango litzateke esatea amak inposatzen duela irtenbidea olagarroarentzat.
|
|
|
Adinekoa ere, bakarrik, bere sorterrian. Bigarrena
|
etxean
dago bakarrik, are eta justifikazio zailagoa. Gure adinduen bazterketaz jabetu al da inor?
|
|
|
Ohikoena une berean etxeak trukatzea da, baina bada bestelakorik. Besteak beste, bi familiak beste bi familiarekin trukea egitea, edo
|
etxean
gauden bitartean bazkide bat baino gehiago bertan jasotzea.
|
|
|
Auzokoekin etxearen eta herriaren dinamikaz hitz egiteko parada bada. Beraientzat zu ez zara hain arrotz, beraien auzokideen
|
etxean
baitzaude, eta kuriositatea sortzen duzu. Ingurukoekin gertuago sentitzen zara.
|
|
|
Etxean bezain eroso zaude, baina
|
etxetik kanpo
egoteak eskaintzen dituen esperientziekin. Hori du bidaiatzeak, hori gustatzen zaigu, harrituko gaituzten gauzei atea irekitzea.
|
|
2011
|
|
|
ETBrako itzulpengintzan, hiru
|
etxe
zeuden hasieran: Irusoin, K2000 eta Edertrack.
|
|
|
Bankuak enkantean saldu duen etxetik pasa den urriaren 31n kaleratu zuten Gloria Rodriguez gasteiztarra, eta 22.000 euroko zorra ordaindu behar du oraindik. " Ez dut laguntza sozialik jaso, lanean nagoelako, eta amaren eta aitatzakoaren
|
etxean
gaude orain; ondo eramaten gara, baina bat batean bost pertsona sartu gara 60 metro koadroko etxean eta logela berean moldatzen gara seme alabak eta hirurok: 5 urteko semeak festa giroan bizi du, 10 urteko alabak ez du gustuko, baina luzerako daukagu, zor guztia ordaindu arte ezin baitut alokairuan ere pentsatu, eta zorioneko gara, familiaren aterpea aurkitu dugulako, bestela ez dut imajinatu ere egin nahi… Mailegua bost urtetan ordaindu nahiko nuke, ordurako alabak 15 izango dituelako eta bere espazioa du, baina nik 41 urte izango ditut eta beste hipoteka batean sartuko al naiz?
|
|
2012
|
|
|
Bertan, asturiarrak, errioxarrak eta, askoren artean, euskaldunak ere biltzen dira. Duela bi urte eman zioten euskal
|
etxeari
dagokion aitortza ofiziala. Euskal etxe da harrezkero.
|
|
|
Gure baserritar argi au
|
etxean
zegoen, lanean. Irri parrez artu ginduan.
|
|
|
Espainiako Estatuan 800.000 biztanlek dauka alzheimerra, dementzia mota usuena. %85
|
etxean
daude. Jo dezagun gaixo bakoitza pare bat lagunek artatzen duela.
|
|
|
Hemengo etxeen izenek bakarrik historia handiak dituzte atzean. Azkainen esaterako Zapata Txurienea izeneko
|
etxea
dago, imajinatu, ziur denak zapata beltzekin ibiltzen zirela Azkainen, etxe horretako jabea ezik. Zein izango ote zen ezaugarri horregatik nabarmentzen zen pertsona hori?
|
|
|
Modu sinbolikoan bai, akziora pasa da. Bera
|
etxean
dago, lasai. Bat batean abenturen mundua deskubritzen du.
|
|
|
osasun zentrotik hamar minutu baino gehiagora ezin dute egon profesionalek, esaterako. Kontuak kontu, abisua jaso eta
|
etxean
egonez gero, larrialdira iristeko denbora gehiago da, zentrotik ziztu bizian atera beharrean norbere etxean egonda ados jarri behar dutelako medikuak eta erizainak elkartzeko, garraiatu beharreko materiala ere ugaria eta pisutsua da (maleta orokorra, arnasketakoa, desfibriladorea, elektro eramangarria eta abar) eta erabaki behar da nork eramango duen materiala edota autoan gordeta egon behar duen... Eta denbora, larrialdi egoeretan, funtsezkoa da, noski.
|
|
|
osasun zentrotik hamar minutu baino gehiagora ezin dute egon profesionalek, esaterako. Kontuak kontu, abisua jaso eta etxean egonez gero, larrialdira iristeko denbora gehiago da, zentrotik ziztu bizian atera beharrean norbere
|
etxean
egonda ados jarri behar dutelako medikuak eta erizainak elkartzeko, garraiatu beharreko materiala ere ugaria eta pisutsua da (maleta orokorra, arnasketakoa, desfibriladorea, elektro eramangarria eta abar) eta erabaki behar da nork eramango duen materiala edota autoan gordeta egon behar duen… Dena da konplexuagoa eta estrategikoki ez da eraginkorra. Eta denbora, larrialdi egoeretan, funtsezkoa da, noski.
|
|
|
Emakumeek uzten dituztenean. Emakumeak gizartean ongien txertatuta daude
|
etxean
daudenean, ostiak jasotzen. Orduan inork ez du ezer nabaritzen.
|
|
2013
|
|
|
Laugarren etapak dituen hemeretzi kilometroetan, gero eta ugariagoak dira errepide gaineko tarteak. Olagueko parrokia
|
etxean
dago aterpetxea, eta harriduraz hartuko dituzte ibiltariak; Baionatik bainoago, beste planeta batetik etorri izan bailiran begiratuko dituzte.
|
|
|
Astelehenetik asteazkenera Londresen egoten naiz. Orain arte ostegunera arte izaten nintzen han, baina orain nire emazteak bi egun Bilbotik kanpo ematen dituenez nik
|
etxean
egon behar dut hiru seme alabekin.
|
|
2014
|
|
|
Horrela, espainiera nola sartzen den haien barrura ikusten ari naiz. Badira familiak, tzotzil elebakarrak hala ere, ez dira isolaturik bizi, hor dira hedabideak, hor
|
etxetik lekora
dagoen bizitza, espainolez, eta kontua da jakitea nondik eta nola ateratzen duten gaztelania.
|
|
|
Etxe bakoitzak izaera eta antolamendu sistema berezkoa duen arren, hasierako xedeek bere horretan jarraitzen dute. Hiru
|
etxeak
daude Euskal Herriko natura aberatsaz inguraturik, euskara oinarri eta ondo pasatzeko pentsatuak.
|
|
|
Gizartea, dena den, konplexua da eta ekimenen alde onak irakurtzen saiatu behar dugu. Prozesu Konstituziogileak oso gauza ona lortu du,
|
etxean
zegoen 50 urteko jendea kalera ateratzea. Jende honek frankismoa bizi izan du, 40 urtez demokrazia formalean egon da eta orain, aldiz, kritika zorrotza egiten dio kapitalismoari.
|
|
|
Ezizenak baino ez nituen ezagutzen. ETAko zuzendaritza Maria Luisaren
|
etxean
egoten zen aldian aldian.
|
|
2015
|
|
|
Benetan oinarritik hasitako mugimendu bat da. Egunean zehar, gizonak
|
etxetik kanpo
daudela, emakumeengana joan eta beraiekin hitz egiten dute. Sentsibilizazio lanak egiten dituzte, esaten diete beraiek ere badirela mugimenduaren parte, are, beraiek gabe mugimendua ez zela posible izango.
|
|
|
Horrela,
|
etxeetan
dauden emakumeek beren arazoak kontatzen dizkiete batzordeetako emakumeei. Emakumeak joan daitezke batzordeetara eta esan:
|
|
|
Noski, emakumeentzako babes
|
etxeak
daude, besteak beste, indarkeria jasan dutenentzat. Etxe horiek ez dira Europako edo Turkiakoak bezalakoak, ez dira babes etxe soilak.
|
|
|
Zerbitzuok bereziki lau kolektiboren beharrei erantzuten diete: babesgabe dauden adin txikikoak (programa bereziak daude familia gatazkatsuentzat, baita droga edo bestelako menpekotasunak dituzten nerabeentzat ere, eta pisu eta egoitza espezializatuak, azken buruan); menpekotasuna duten adinekoak (zahar
|
etxeak
daude, eguneko zentroak, etxez etxeko zerbitzuak…); ezgaitasunen bat duten pertsonak (egoitza espezializatu ugari daude, Gureak gisako enplegu zentroak…); eta gizarte bazterketa sufritzen dutenak. " Azken hori ongi zehaztu gabeko zakua da oraindik, zer da gizarte bazterketa jasatea?
|
|
|
Semeaz jardutean begiak dir dir egiten dio Prudeni hainbatetan. Baina Arantza eta Prudenen
|
etxeko
egon gelan isilune astuna sortzen da batzuetan. Izan zenuten esperantzarik?
|
|
|
Gailuen erabilera eguneko orduaren arabera ere aldatzen da. Ordenagailua gehienbat goiz eta arratsalde partean erabiltzen da, telebistek eta tablet ek gauean dute presentzia gehiago, alegia erabiltzaileak
|
etxean
daudenean.
|
|
2016
|
|
|
ETAren ekintzak terroristak direla dio zehazki txostenak. Hori guztia garai batean bere parametroetan jarriz gero, egun preso asko
|
etxean
egongo zen.
|
|
2018
|
|
|
" Oreka bilatu dugu bizitza indibidual eta kolektiboaren artean". Jaime Moreno, Paloma Rodriguez eta Felisa Laiz kideen arabera, eguna hasi daiteke martxa nordiko bat eginez, edo txangoren batekin, gero chi kung pixka bat, zine foruma arratsaldean, bestelako tailerrak…" baina horrek ez du esan nahi denean parte hartu behar dugunik, batzuetan
|
etxean
egon nahi duzulako, lasai lasai, musika entzuten edo irakurtzen".
|
|
|
Erdi Aroaren amaieran, Euskal Herriko landa komunitate gehienak hiru erakunde nagusiren inguruan zeuden egituratuta. Lehena etxea zen, oinarrizko subjektu politiko gisa ulertuta; auzotasuna
|
etxeari
zegokion, eta haren bidez txertatzen ziren norbanakoak komunitateko harreman sareetan. Etxe hauek sakabanatuta ala multzoka egon zitezkeen; oro har, laborantzarako lur egokienetan kokatuta egoten ziren, higaduratik babestutako ibarretan edo topografia leuneko inguruetan.
|
|
|
Bilbon ere autobus estazioan lo egitekoak ziren baina afrikar batek Gurutze Gorrira eraman zituen. Ondoren Bilbotik Donostiara joan ziren eta Ategorrietako harrera
|
etxean
zegozkien egunak igaro ostean, Txantxarreka Gaztetxean bukatu zuten. Mariek euskal jendearentzako hitz onak baino ez ditu," harrera handiko" pertsonatzat gaitu euskaldunak, baita errespetu handikotzat ere.
|
|
2019
|
|
|
Lehen momentutik konturatu ginen egunetik egunera gero eta errefuxiatu gehiago ari zela iristen eta ez zegoela haiek artatzeko ezer. Egun batzuez Piarres Lartzabal Sokoako apezaren
|
etxean
egoteko aukera izan nuen, Amadeo Rementeria erbesteratu eta burkidearekin batera. Egoera hura ikusita, bion artean etxe bat bilatzen hasi ginen mugaz bestaldetik iristen zen jendea bertan hartzeko asmoz.
|
|
|
Olaberriko udaletxean, dozenaka lagunen aurrean Martzelo Lasaren hezurrak familiari eman zizkioten. Orain
|
etxekoekin batera
dago ehortzita, hilketa doilor hartatik 83 urte igaro direnean.
|
|
|
Arratsaldez, etxeko tabernan egiten nuen lan. 1954an bukatu nituen ikasketak, Gasteizen bertan, Parte Zaharrean, orain gaztetxea eta Euskararen
|
Etxea
dauden inguruan, udalaren hezkuntza zerbitzuak dauden eraikinean.
|
|
2020
|
|
|
Kirolbet, Reta, Codere, Sportium, Luckia… Apustu
|
etxeen atzean
dauden enpresa eta enpresari batzuen inguruan luze hitz egin digu Zelaietak eta, jabetu gara, kasu askotan, kirol apustuen fenomenoa berri xamarra izanik ere, jokoaren sektorean edota politikan ibilbide bat egina zuen jendea dagoela enpresa horiekin lotua, baita Hego Euskal Herrian ere. Beharbada ez ginateke sobera harritu behar, aintzat hartuta egunetik egunera hazten dela apustu kopurua, urtean 450 milioi euro baino gehiago jokatzeraino Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroan.
|
|
|
EAEn 72 apustu
|
etxe
daude, legez baimendutako gehienekora (75) heltzear. Horiei gehitu behar zaizkie 210 joko areto (lizentzia guztiak beteak daude), 2 kasino (Bilbon eta Donostian) eta 14 bingo.
|
|
|
Nafarroan 9 apustu
|
etxe
daude, 50 joko areto eta 3 bingo, horiek guztietatik erdia baino zertxobait gehiago Iruñean. 2010ean 28 areto zeuden herrialde osoan.
|
|
|
Hauxe da hau egoera!
|
Etxean
gaudelako jende gehiena txaloka eta bibaka osasun langileei (ongi mereziak noski), berdin herri txikietan zein hirietan, nahiz hiri izan nahian beren izatea alboratu eta zer diren ez dakitela dabiltzan horietan. Hau galdetuko nizueke ordea, pentsatzeko astia eta denbora biak ditugunez, osasungintzako langileez gain, zenbat gehiagok merezi ditu txalo horiek?
|
|
|
Lan handiena, baina,
|
etxean
dago. " Gurasoak irakasle bihurtu ditugu eta zama handia dute.
|
|
|
Dudarik gabe.
|
Etxean
egon behar izateak baino gehiago gero zer etorriko den ez jakiteak sortzen dizu ezinegona.
|
|
|
Zalantza dut barnean ea ondo egiten ari ote garen. Espero dut ondorio negatiborik ez ekartzea eta jendeak ulertuko duela hau
|
etxean
dagoen jendeari laguntzeko eta entretenitzeko mugimendu bat izan dela beste ezeren gainetik. Ez dut uste erakundeek eta kudeatzaileek esango dutenik" doan egin duzuenez, segi dezala denak doan izaten".
|
|
|
" Ez digu inork esan zer egin behar dugun, non egon ez badaukagu. Hau putakeria da, denak beren
|
etxeetan
daude eta ez dakigu zer egingo dugun guk", zabaldu zuten mezua hirian etxerik gabeko gazte etorkinak biltzen dituen Modahara elkarteko kideek martxoaren 14an. Hiru egun beranduago, kaleak hutsik zirela, Whatsapp bidez zabaldu zen ondorengo mezua:
|
|
|
Uste nuena baino hobeto. Ez nago ohituta
|
etxean
egotera eta oso kalezalea naiz, baina antolatu naiz eta kurtso bat egin dut internetez, irakurri dut, taldekoekin entrenamenduak egin ditugu sarean eta arrabola erosi nuen bizikleta egiteko. Dena den, aurpegian haizea sentitzea garrantzitsua da kirolarientzat.
|
|
|
Bistan dena, iheslariak ere baziren, baina haiek gauez igaraiten ziren, eta ez herrian berean, baina Barkoxen, kantuko Larraja auzogunean. Iheslari elibat herriko
|
etxeetan
egon ziren gorderik aste edo hilabete zenbait. Ezagutzen dugu horietarik izen zenbait:
|
|
|
Uste dut eskertu zela momentuari zegokion eskaintza kultural bat. Hilabete horietan kantatu nuen eta gerora eskertu nuen
|
etxean
egon ginen hilabeteetan ez isildu izana, errodajea galdu ez izana". Etxetik Etxera izena hartu zuen bertsolari eta gai jartzaileek beren kabuz abiatu zuten ekimenak:
|
|
|
Iurramendik oroitu du babes neurri zorrotzak hartu zituztela saio horiek egiteko: " Bertsolariak ez ziren inoiz bi metro baino gertuago egoten elkarrengandik, ez zuten mikrofonoa partekatzen, kantatzen hasi arte maskarak jantzita zituzten... bagenekien bost laguneko grabazio taldea lanean aritu zela denbora luzean eta bertsolari asko pasatuko zela bertatik, beraz, ezin genuen txantxetan ibili, neurriak ez hartzeak arriskua baitzuen langileren bat gaixotu eta denak
|
etxean
egon behar izatekoa, eta horrek esan nahiko luke ekimena bertan behera geratuko zela".
|
|
2021
|
|
|
|
Etxean
daudela aprobetxatuz, zergatik ez amatxiri eskaini auzoari eginiko kantua, bere gogokoena. 31014 kanta Kilikiren partez amatxirendako.
|
|
|
Zergatik eskatzen du nerabe batek bakarrik egotea nahiago duela?". Sexu hezitzaileak jarraitu du azaltzen nerabe batek sozializazioa eta besteekin egotea behar duela," baina horrek esfortzua eskatzen du, eta sortzen ari den gizarteak bakardadea bultzatzen du,
|
etxean
egotea' nahi duzuna egiten', eta nahi duzun hori da pantaila aurrean egotea". Egoera berrian etxean goxo geratzen ari direnak, lehendik trebezia sozial gutxi zituztenak direla azaldu du, baina zerbait aldatu dela:
|
|
|
Eskolara joaten direnetik etxera itzultzen diren arte tentsioan daude. Asteburutan askotan etxean geratzen dira, zeren ez dute berriz ezeren jopuntu izan nahi, ez dute tentsio momentu gehiago nahi, ez dute lau edo bost doazelako norbaitek kargu hartzerik nahi...
|
etxean
egonda lasaitasuna bilatzen dute, pantailaren aurrean orduak ematea... edozein egunetan 8 ordu pasatzen dituzte pantaila aurrean". Tentsioaren ondorioz," plazera falta zaie" gehitu du sexologoak:
|
|
|
Sinetsi behar zen! Argizaiola saria ukan nuelarik, lehenik harrituta gelditu nintzen eta ez nuen onartu nahi… eta ongi pentsatu eta, iparraldean xinaurria bezala lanean ari izan, ari diren eta ariko diren guziei eskaini diet. Bertzalde, sari hori ez nuen gure etxean atxiki nahi eta, beraz, Angeluko Manex Goihenetxe kultur
|
etxean
dago beti.
|
|
|
" Esan dezakezu, Kuban deputamadre zaude! Ez barka, ni deputamadre nire
|
etxean
nago, nire bizitzaren 35 urte eman ditut irla batean, bai, palmondoekin. Hamar urte ama ikusi gabe, hil berri dena".
|
|
|
" Esan dezakezu, Kuban' deputamadre' zaude! Ez barka, ni' deputamadre' nire
|
etxean
nago, nire bizitzaren 35 urte eman ditut irla batean"
|