|
2001
|
|
|
Sistema egoki batean, herrialdea bitartekari moduan aritu behar da bere egoiliarren eta gainerako munduaren artean; hain zuzen ere, egoiliarren kanpo zorra herrialdeak berak eraman behar duela eta herrialdea bere egoiliarrekiko hartzekodun bilakatu behar dela esan nahi du horrek. Beraz, bitartekari gisa arituz, herrialdeak gainerako mundutik maileguz hartuko luke bere
|
etxeko
egoiliarrei maileguz emateko, eta gero bere kanpo zorra zerbitzatuko luke beraien izenean. Hortaz, plan berriak gaur egungo nazioarteko ordainketen ez sisteman kanpo zorraren zerbitzua karakterizatzen duen barne baliabideen galera baztertzen du, eta horrek mozkin baliokidea gauzatzea ahalbidetuko lioke zorpeko herrialdeari H.
|
|
2009
|
|
|
Kunarko base militarrean dagoen nazioarteko indar militarreko unitate bat helikopteroz eraman zuten Narango barrutira, zehaztu du Afganistango ikerketa taldearen txostenak, eta gaineratu: Bertaratu orduko, hiru
|
etxetako
egoiliarrak kanporatu egin zituzten, eta besterik gabe tiroka hil zituzten. Alta, ikerketa egileen galderei erantzutean, Kunarren zabaldutako ISAF indarreko agintariek ziurtatu dute ekitaldi militarrik ez zela egon larunbat hartan, aipatutako eskualdean.
|
|
2014
|
|
|
Edozer gauza egin dezake bere
|
etxea
egoiliarrez betetzeko.
|
|
2018
|
|
|
Horren ondotik" gauza konkretuei" lotu gira: Donapaleuko zahar
|
etxeko
egoiliar batzurekin gure burukoak eta mozorroak fabrikatu ditugu eta memento biziki goxoak partekatu haiekin. Besteak beste kontatu daukutelarik garaian ihauteriak nola bizi izan zituzten.
|
|
2019
|
|
|
Zaharren
|
etxeetako
egoiliarren familiak, kexu
|
|
|
Zaharren
|
etxeetako
egoiliarren familiak, kexu
|
|
2020
|
|
|
Antzekoa da egoera beste egoitza batzuetan ere. Gipuzkoan, 177 lagun hil dira koronabirusagatik, eta horietatik 117 zahar
|
etxeetako
egoiliarrak ziren asteazkenekoa da adinekoen datua; beste era batera esanda, hamarretik zazpi inguru. Guztira, adinekoen 65 egoitza daude lurraldean, eta 5.425 laguni ematen diete zerbitzua.
|
|
|
Kopuruak gora egingo zuen ordutik, zoritxarrez. Hego Euskal Herrian 1.525 pertsona hil dira eta horietatik 627 zahar
|
etxeetako
egoiliarrak dira (guztiaren %41, 1). Herrialdeka alderaketa eginez gero, Araban 325 herritar hil dira eta 142 (%43, 69) dira egoiliarrak.
|
|
|
Nahikoa da ostiraleko BERRIA egunkariak zekarren datu bat gogoratzea, horretaz jabetzeko: COVID Hego Euskal Herrian hildako guztien ia erdiak zahar
|
etxeetako
egoiliarrak ziren.
|
|
|
Pertsonez. Zahar
|
etxeetako
egoiliarren eta langileen egoerak, dibertsitate mentala dutenenak, etxeko langileenak, kalean bizi direnenak, lanik gabe geratu direnenak... azaleratu dubizitza erdiguneraez dela lelo hutsa, bestelako politikak egiteko oinarria baizik. Gizakia espezie altruista dela ere berretsi da, eta izaki soziala dela.
|
|
|
Alde horretatik, kezkaz ikusi du egunotan Goikoetxeak, kutsatzeak eragozte aldera, bakartu egin dituztela zahar
|
etxeetako
egoiliarrak ere: ezin dute orain senitartekoen bisitarik jaso.
|
|
|
Ardura ezkutatu ezinik daude, ordea, Gipuzkoako zahar
|
etxeetako
egoiliarren senitartekoak. Epidemiaren ondorioz zentro «askotan» hartu diren neurriak desegokiak iruditu zaizkiela esan dute.
|
|
|
Euskal Herrian, 15.135 pertsonari erasan die gaitzak. Nafarroan testak egingo dizkiete zahar
|
etxeetako
egoiliar guztiei eta langileei
|
|
|
Zahar
|
etxeetako
egoiliarren familia batzuk ere ez daude lasai egoitza batzuk egiten ari diren kudeaketarekin. Xabier Pierrugues Gipuzkoako Senideak elkarteko kidea da, eta adierazi du kezkatuta daudela beren senideen bakartze egoeragatik:
|
|
|
1) 14 urtez gorako guztiek izango dute kalera irteteko baimena, paseatzera edo kirola egitera. dira kalera atera, ordea, COVID gaixotuta daudenak, berrogeialdian daudenak edota zahar
|
etxeetako
egoiliarrak.
|
|
|
COVID gaitza dela eta, zahar
|
etxeetako
egoiliarrek ez dute bisitarik jasoko denboraldi batez. Nola hartu dute albistea?
|
|
2021
|
|
|
" Nork agindu dezake nagusien
|
etxeko
egoiliarra logelan itxita uztea?"
|
|
|
Euskal Herrian, abenduaren 27an jarri zituzten aurreneko txertoak, Pfizerrenak. Zahar
|
etxeetako
egoiliarrei hasi dira jartzen, eta arlo soziosanitarioan eta osasun arloan aritzen diren langileei jarriko dizkiete hurrena. Europa ia guztian hasi ziren egun berean txertoak ematen.
|
|
|
Azken datuen arabera, urtarrilaren 14rako 2.619 lagun txertatu dituzte Ipar Euskal Herrian, urtarrilaren 4az geroztik: zahar
|
etxeetako
egoiliarrak eta 50 urtetik gorako osasun langileak dira denak.
|
|
|
Pentsiodunen mugimenduak hainbat kolektiboren babesa jasoko du astean honetan, eta, besteak beste, agerraldiak antolatu dituzte gazteen erakundeekin eta Babestu zahar
|
etxeetako
egoiliarren familietako elkartearekin. Era berean, bizikleta martxa bat antolatu dute Gipuzkoan barrena, manifestazioaren eta beren eskaeren berri emateko.
|
|
|
Haatik, hainbat herrialde hasiak dira hirugarren dosia jartzen. Euskal Herriari dagokionez, Ipar Euskal Herriko zahar
|
etxeetako
egoiliarrek aukera izango dute hirugarren ziztada hartzeko hilaren 13tik aitzina, Frantziako Gobernuak horretarako bidea ireki baitu. 65 urtetik gorakoei eta herritar zaurgarriei ere hirugarren dosia hartzea gomendatu die gobernuak.
|
|
|
Hasieran, Pfizer txertoaren dosiak jaso ditugu, kantitate txikian. Zahar
|
etxeetako
egoiliarrez gain, lehentasunezkoak ziren 50 urtetik gorako osasun langileak. Banaketa osasun egitura guztietara egin behar izan dugu.
|
|
|
Nafarroako Gobernuak adierazi du txertaketaren lehen astea «ezohikoa» izan dela, eta kanpainaren «programazioa, logistika eta banaketa findu» behar izan dituztela. Hala ere, Mari Carmen Maeztu Eskubide Sozialetako kontseilariak esan du Nafarroako zahar
|
etxeetako
egoiliarren eta langileen %95ek baiezkoa eman diotela txertoa jartzeari. Gobernuak ziurtatu du «jasotako txerto guztiak» jarriko dituela datozen asteetan.
|
|
|
ELA, LAB, CCOO eta ESK sindikatuek instituzioen jarrera kritikatu dute, zaintzak ez dituztelako behar bezala indartu. Zahar
|
etxeetako
egoiliarren senideek greba babestu dute
|
|
|
Babestu Bizkaia, Babestu Araba, Gipuzkoako Senideak, pentsiodunen plataformak, Bizitzak Erdigunean plataforma, Itaia, Irauli Zaintza, Malen etxea eta beste hainbat elkartek ere bat egin zuten zaintzako aldarrikapenekin. Pentsiodunek eta zahar
|
etxeetako
egoiliarren senideen elkarteek ohar bateratua ere kaleratu zuten atxikimendua adieraziz. «Pandemiaren hilabetetako eragina jasan ondoren, ezin da onartu instituzioen aldetik jasotzen den tratu txarrik.
|
|
|
Osakidetza hasia da herritarrei deitzen, 4.500i eman nahi die hitzordua, eta Nafarroako Gobernuak esan du «ja» hasiko direla zeregin horretan. Iparraldean, zahar
|
etxeetako
egoiliarrak hirugarrenez txertatzen hasiko dira astelehenean. Edonola ere, urratsak urrats, dudek kutsatua iritsi da hirugarren dosia.
|
|
|
Egunkariei errepasoa egin nien, mugikorra poltsikotik aterata. " Hildakoen erdiak baino gehiago zahar
|
etxeetako
egoiliarrak dira", leitu nuen Berrian... Itxita soilik ez, ezkutatuta ere bazeuden adinekoak.
|
|
2022
|
|
|
Aldea soziologikoa zen. Kanbo gaina medikuena eta arta
|
etxeetako
egoiliarrena zen; beherekoa nagusiki laboraria zen; larriki erranda. Talka soziologiko horretan, politika ere nahasi zen.
|
|
|
Gure elkartean, esaterako, zaintza sektorean aritzen garen berrehun emakume gaude. Antolatu egin gara, eta aldaketak proposatzen ari gara; esaterako,
|
etxeko
egoiliar lanaren abolizioa, orotariko eskubide urraketak egiteko modua ematen baitu. Badugu zer esan, euskal komunitatearen eta herri honen aberastasunaren parte garen heinean.
|
|
|
Irailaren 26an ekingo diote lau lurraldeetan dosiak jartzeari. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, Eusko Jaurlaritzako Gotzone Sagardui Osasun sailburuaren arabera, datorren astelehenean hasiko dira txertoak ematen, eta zahar
|
etxeetako
egoiliarrak eta langileak izango dira lehenak. Aste baten buruan, urriaren 3an, talde zaurgarrienekin jarraituko dute —60 urtetik gorakoak, gaixotasun kronikoren bat dutenak, haurdunak—.
|
|
|
Zaintza Babesten, zahar
|
etxeetako
egoiliarren aldeko lan bateratua
|
|
|
Urteak daramatzate Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan zahar
|
etxeetako
egoiliarren eskubideen alde lan egiten. Izan ere, Babestu Araba, Babestu Bizkaia, Gipuzkoako Senideak eta Irauli Zaintza elkarteak zainketen kalitate txarra eta pribatizazioa salatzeko sortu zituzten.
|
|
|
Ez da egunari gelditzen zaizkion ordutan gelatik ateratzen, ez bada ilunabarrean bertako kafetegian zerbait jateko. Ordu horretan bertan egongo dira jangelan zahar
|
etxeko
egoiliarrak, nor bere burbuilan. Halaxe dago kafetegiko emakumea, berriz ere ileorde gorria soinean, urdin elektrikoz jantzia.
|
|
2023
|
|
|
Eta Kabiako zahar
|
etxeetako
egoiliarrak euskaraz artatzea bermatuta dago?
|