2009
|
|
Kartak eta one (k) be beti Maruriñ isenen etor dire. Maruri
|
etxe
baten izena bere bada, ezta. Bai, Marurisarra or o (n) san estanko esate" akona, Maruri a san.
|
|
Marutxeaga izenak antzinako sustraiak ditu. Egun Lemoiz den Sarakotxe auzuneko
|
etxe
baten izena izateaz gainera (Martxe), 1854 data dakarren harri landua dago horretako atariaren ekialdeko horman. Bertan" Apeo del Vínculo de Maruseaga" idatzirik dago, auzotasuna aztertzean ikusiko dugun moduan, administrazioaren ikuspuntutik esanguratsua dena eta antzinatasun handia ematen diona Marutxeagari.
|
|
Hasteko, Jatabeko aldea
|
etxe
bati izena eman dion ogi mota aipatu gura genuke. Jota izeneko ogia.
|
2010
|
|
esan zigun aitari eta bioi egun batean; ez zebilen oker, nik uste: ba ote dago munduan arima hobeto markatzen duenik, etxe bat eta
|
etxe
baten izena baizik?; harekin beste zerbait ere esaten ari baitzitzaien Teofilo Maria balizko langile zintzoei: –Zuek ere orbetarrak zarete, bigarren mailakoak bazarete ere:
|
|
‘Orbetarren Kolonia’?" esan zigun aitari eta bioi egun batean; ez zebilen oker, nik uste: ba ote dago munduan arima hobeto markatzen duenik, etxe bat eta
|
etxe
baten izena baizik?; harekin beste zerbait ere esaten ari baitzitzaien Teofilo Maria balizko langile zintzoei: " Zuek ere orbetarrak zarete, bigarren mailakoak bazarete ere:
|
2012
|
|
Lagunak egiten hasi zen eta entzun nahi zion guztiari ematen zizkion geriatrikoan sartu izanaren arrazoiak: seme alabak kanpoan bizi zirela, alargundu berria zela, berea izan zela zahar
|
etxe
batean izena emateko erabakia:
|
2013
|
|
Inurri mendizale batek Everestera igo nahi zuen. Esan ziotenean ondoko
|
etxe
batek izen hura zuela atean idatzia, harantz jo zuen bitan pentsatu gabe, eta eskaladari ekin zion. Teilatura igo zenean, pozaren pozez zorabiatu eta bandera bat ezarri nahi izan zuen.
|
2015
|
|
Egun batez gertatu zen beraz, Azkain behereko Portu auzoan (Aitatxik gostura deitzen zuen Porto Rico), hor dago
|
etxe
bat izena duena" Marihaurtxoenia", Inda familia zen hor bizi. Aita zen" Luis haundia", hargina zen, biziki haundia eta lerdena," agua ardiente" edalea eta berez indar neurriz goitikoaren jabe zen gizona.
|
2016
|
|
agoten historian ez da erregerik, buhameen artean aldiz ba omen dira. Kaintu Xuhitoko
|
etxe
baten izena da, 1780ean, estatu zibilean Bernard Ergi bat agertzen da, Cainthu izengoitia duena. Bera ote da?
|
2017
|
|
Barberoarena, Barberanea (Barbonea maizenik ahoz), Barberaborda, gero Atataborda, edo Illagorriren borda Goizuetan. Herri gutxi baitira, aldez edo moldez, barberaren testigantza
|
etxeren
baten izenari atxekirik jaso ez dutenak. Ikus 52, edo Zurian zirika 171 Esan gabe doa deitura gisan ere oso ugaria dela erro bereko Barberena.
|
|
herriarena maiz, edo bestela olajaunen baten jauregi ohoredunarena, beren jatorri gutietsia estaltzeko, izan ere, olajaunak kontratatuak izaten baitziren askotan. Baina, denborarekin, herriko
|
etxe
baten izena ere har zezaketen, eta baita etxeari beren izena eman ere: adamenea, esate bateko; edo jurdanea, edo beste hamaika.
|
2018
|
|
" Istorio luzea da. Aitona amonak maizter egondako
|
etxe
baten izena zen Txiliku. Handik alde egin zutenean, berekin eraman zuten izena.
|
|
“Istorio luzea da. Aitona amonak maizter egondako
|
etxe
baten izena zen Txiliku. Handik alde egin zutenean, berekin eraman zuten izena.
|
2019
|
|
Joxepa, 1731ko
|
etxe
baten izeneko Josepha izan liteke eta gaztainaldia etxe horrena.
|
|
Oharra: Iturenen dokumentatutako 1595eko lekukotasuna da gure ustez, oraingoz behintzat, Erriberako hiriaren euskal ordainaren testigantzarik zaharrena, 1639rako
|
etxe
baten izenean islatua gelditu dena4.
|
2021
|
|
Hala ere, nekez aurki daitezke hemen lege zorrotzak leku batean eta bestean nola esaten den, non eta ez den ikerketa sakonagorik egiten arlo horretan. Hala,
|
etxe
baten izena Haranburua izaten da ekialdean, edo Etxeberria, baina usuago entzuten dira Kaminburu edo Etxeberri eta gisakoak mendebaldean. Etxeko nagusiei, zernahi gisaz, Haranburu edo Kaminburu deitzen zaie, ekialdean:
|
|
Badira itxuraz aposizio elkartuen egitura dutenak, Sabin Etxea, euskara eguna, antxoa eguna modukoak; baina horietan ez dago predikazio erlazio inklusiborik. Sabin ez da
|
etxe
baten izena (Aizkorri mendi batena bai, ordea). Beste horrenbeste esan daiteke antxoa edo euskara lehen osagaien eta egun bigarren arteko harremanaz.
|
2022
|
|
Etxebarre Zuberoa Basabürüko herri txiki bat dugu, ehun bizilagunez petikoa, Bosmendieta mendi kate ertainaren maldan kokatua, Larraineko bortu goratik hurbil, Ühaitza ibaiaren ezker aldetik. Horko
|
etxe
baten izena ezaguna zaigu Bereterretxen Kantoreari esker, altitudez apalena, Ezpeldoia, gaur Ezpeldoipea, Bereterretxen lauburu sonatua kasik atean duena. Haatik Allande MauleLextarren plantatua zen goizik, eta hor zendu zaigu.
|