|
2000
|
|
|
Lizardiren
|
etxean
baino, Lizarditarren baratza batean eraikitako etxean. Eta horrek ez dit poesiarako leihorik zabaldu, ez, ziur aski balio ez dudalako.
|
|
|
Eta ezpatarekin ere ez zaitugu makala, nahiz eta ez litzaizukeen eskola batzuen hartzea gaizki etorriko... eta har ezazu, hasteko, ezpata zurekin eramaiteko ohitura, zeren eta abituak ez baitu monjea eginen, baina ezpatak ezpataria bai —eta, aitari beha, hala mintzatu zen—: Gure etxerat igorri zenuke zure seme hau denbora baterako, jaun Martin... hartzaren froga gaindituz gero, jakina... zeren eta anitz baitira zure mutil horren dohainak, eta ez du gure
|
etxea
baino eskola hoberik edirenen haien lantzeko. Eta, jakina, zu markestzat zaitudan bezala, zin degizut ezen zure seme horri ere markesaren tratua emanen diodala, zeren markesaren seme denak markesaren tratua merezi baitu, eta zeren nik neure hitza eman baitizut... eta ene hitza halakoa da:
|
|
2001
|
|
|
2000ko azarotik (aitorpena egin zen hilabetea) 2001eko uztailera (MAPAK azken hilabeteari buruzko datuak ematen ditu) bitartean etxeetan metatutako datuek %25eko jaitsiera adierazten dute, 1999 azaroarekin alderatuta, estatu osoan. Ostalaritzan eta jatetxeetan, haragiaren kontsumoak jaitsiera handiagoa izan du Espainiako
|
etxeetan
baino, eta 2001eko lehen seihilekoan 2000koan baino %29, 7 txikiagoa izan da. Beherakadarik handiena 2001eko lehen hiruhilekoan izan zen, aurreko urtearekin alderatuz ia %37ko aldaketa.
|
|
|
" Gero lotan geratu nintzen herri horretako banku batean. Eta
|
etxean
baino gusturago nengoen herri horretan eta banku horretan, uda zelako eta etxeko ohean izerditan nengoelako.
|
|
|
Gehiegi. Bera ere nekatuta zegoen, berrogei egun dagoeneko, etxera itzuli gabe, ohe ziztrin hartan," oso erosoa bai,
|
etxean
baino hobeto, mila esker, andereño".
|
|
|
–Sitsak zaharren
|
etxeetan
baino ez dira egoten –azaldu zion nebari.
|
|
|
Hiru urte barru ama espetxetik aterako dela pentsatzen du egunero. Kanpoko bizimodua umezurtz
|
etxekoa
baino gozagaitzago izan litekeela, orduantxe jabetuko da beharbada.
|
|
|
Talde bat jauntxoen etxeak erretzen hasi zen. 40
|
etxe
baino gehiago kiskali zituzten. Bi lagun hilik gelditu ziren bazterrean.
|
|
|
Hemen naukazue nondik hasiko,
|
etxera
baino lehen herrira zerbait bidali behar dudala eta1 Behingoz behintzat, gai" sakonak" eta geure artean darabiltzagun mokoka gogaikarriak baztertu nahi nituzke2 Eta, besteri ekitekotan, urteek ematen didaten eskubideaz baliatuko naiz, zenbait oroitzapen hona ekartzeko.
|
|
|
1 1973an Mitxelena Salamancan ari zen lanean, eta handik,
|
etxera
baino lehen, Oarso Errenteriako aldizkarira bidaltzen du artikulua.
|
|
|
egunen batean gobernatu guztiek gobernatzaile guztien kontra sortuko dutenarekin, alegia. Hori esanik, diodan gainera, uste zuzenez nahiz okerrez, etxeko arropa zikina nahiago dudala etxean garbitu,
|
etxetik kanpokoen aurrean
baino. Hots, gure hizkuntzaz, erdaldunen  aurrean mintzatzen naizenean (euskaldunek ere irakur dezaketelarik,  noski), ez ditudala aipatzen ere izan ditzakeen ahuleriak eta gaitzak.
|
|
|
Hiri nagusirako bidean, Ordezkaria autoan pentsatzen ari zen; Balantsunen kantuak oro biga bostetan txunditurik entzun zituela gogoratzen zuen. Egia bere latzean pairatu eta" Euskara
|
etxean
baino auzoan" erabiltzera deitzen zuten euskaltzale belaunaldiak madarikatu zituen. Ordezkari xifrituari, gohaina zerion kopetan behera.
|
|
|
Ahapeka kexu jarioan hasi berria zegoela, begi keinuz agurtu eta oinez urrundu nintzen.
|
Etxera
baino lehen Patxiren tabernatik pasako nintzen: ilunabar hartan bederen whiskyak adoretuko ahal ninduen!
|
|
2002
|
|
|
Gainera, fruta eta barazkien kontsumoa handitu egiten da adinean aurrera egin ahala, eta 50 urtetik gorako espainiarrek Espainian saltzen diren fruta eta barazki freskoen erdia baino gehiago kontsumitzen dute. Era berean, guraso bakarreko etxeetan fruta eta barazki gehiago kontsumitzen dira hainbat kidetan baino, eta, bitxia bada ere, haurrik gabeko familiek gehiago kontsumitzen dituzte produktu horiek haur txikiak dituzten
|
etxeek
baino. Joera hori zertxobait hobetu da haurrak 6 urtetik gorakoak direnean.
|
|
|
Amaren etxera ez. Edonora lehenago, amaren
|
etxera
baino". Eta Mendoza jaunak:
|
|
|
Alderantzizkoa ere gerta liteke: etxean erabiltzen duen euskara landua eginaren eginaz mailaz beheratzea eskolako hizkerak kutsatzen duenean, hizkera hau erdara delako edo euskara izanik ere,
|
etxekoa
baino anitzez ere indargabetuagoa izan daitekeelako. Hemen ez dut nik ondorio garbirik ateratzen:
|
|
2003
|
|
|
Gardentasun falta horren erakusle gisa aipa daiteke CONSUMER ek 300 ehorzketa
|
etxerekin
baino gehiagorekin jarri behar izan zuela harremanetan, eta horietatik ehunetatik baino ez zuela daturik eskuratzerik izan.
|
|
|
Adituek diotenez, Fabianek 13 zentimetro kubiko euri eragin ditzake Bermudetan, eta itsasertza ohiko mailatik gora 1,8 metro igo lezake. Bermudetako agintariek esan zuten behe eremuetako 2.000
|
etxe
baino gehiago uholde arriskuan zeudela, eta ebakuaziora bidali zituzten egoiliarrak.
|
|
|
Aitaren
|
etxea
baino, amaren sua dutela berak [J. Garzia] eta Jon Sarasuak nahiago.
|
|
2004
|
|
|
Hego Amerika
|
etxea
baino hobeto ezagutzen duzu. Ameriketara euskaldun asko joan zen lehen.
|
|
|
Azaldu duenez," 3.400 lagunek egin dute eskaera, salneurrien ehuneko 19,7ko igoerak Getxotik joatera edota gurasoen etxean geratzera behartzen dituelako gazte asko". Populerren ustez," getxoztarrei iraintzea" da, oraindik Etxezuriko 32
|
etxe
baino ez zozketatu izana.
|
|
2005
|
|
|
Lagunak bisitan etortzen ziren Parisera eta esaten zidaten: Etxe hau Donostiako hire
|
etxea
baino are txikiago duk!. Gero eta txikiagoa izan etxea gero eta hobeto lan egiten dut".
|
|
|
Auzoko salda
|
etxekoa
baino hobea zelako, ñapurraren ñapurrez pentzetik larrera pasatu ardiaren historioa ederki aipatzen du Denis Tillinac ek: saiakera asko eta asko egin ondoan eskuin eta ezker, ez zuela bere oinaren neurriko zapatarik nihon aurkitu, ez bada fedea, erraten duelarik.113
|
|
|
–Zer esan nahi duzu horrekin, beheko tabernan nahiago nauzula
|
etxean
baino?? –ezpainetako irria bekozko bihurtu zen senarraren betartean.
|
|
|
Izeko Martinaren zopa
|
etxekoa
baino askozaz gozoagoa da. Fideoak lodiagoak direlako, prismatikoak bezala.
|
|
|
Eskuinean halako lorategitxo bat zegoen hilobi txikiekin, burdinazko puntatxoz inguratuta. Beste aldean kriptak zeuden, hildakoen
|
etxeak
baino gehiago benetako jauregiak, teilatu puntadun eta sarrera misteriotsuekin. Han barnean familia osoak ei zeuden, denak elkarrekin baina dotore bilduta.
|
|
|
–
|
Etxean
baino nehon ez hobe –erran zuen pentsakor arma azpi artean zutik zetxikanak.
|
|
2006
|
|
|
Aldagelak ere baditu berezitasunak. Kanpokoen aldagelako lurra
|
etxekoona
baino askoz ere irristakorragoa da. Horrez gain, gure aldagela besteena baino askoz ere txikiagoa da, eta gure aldageletako atea ere bai, askoz txikiagoa, handik ateratzean gu handiago sentitzeko.
|
|
|
Castejongo eremuan dauden instalazioek 4,4 milioi kilowatt orduko sortzen dituzte urtean, elektrizitate garbia eta berriztagarria. 1.400
|
etxek
baino gehiagok kontsumitzen duten ekoizpena da hau.
|
|
|
umeak ez daudela inon etxean bezala; umeek jolastu behar dutela etazentroetan itxita eta, domestikatuegi? daudela; gaixotasunen maila altuagoa dutelahaurtzaindegian
|
etxean
baino; lehengo zaintza sare sozialetara bueltatu behargarela, etab. Harrigarriena hauxe da, aipatu ere ez direla egiten haurtzaindegietakoedo eskoletako abantailak eta alde onak, edo etxeetako alde ezkorrak.
|
|
|
Beste aldetik, haurtzaindegietako zaintzaileek duten formazio etaesperientzia normalean handiagoa eta kontrolagarriagoa da eta horrela gurasoekbadute aukera euren umeen heziketa pertsona egokiekin partekatu ahal izateko.Baina, umeentzat ere antzematen ditut alde baikorrak. Zentro batek norberaren
|
etxea
baino askoz prestatuago dago hornikuntza eta espazio fisiko aldetik, inolako zalantzarik gabe. Azkenik, zer esan gurasoen baimen luzeez?
|
|
|
Indonesiako Gobernuak 700 hektarea lur erosi ditu haientzat, baina etxebizitzak eraikitzeko erritmoa oso motela da. 700
|
etxe
baino ez dira eraiki eta okupatu. Gainera, familia askok ez zuten etxebizitzarik, baizik eta alokatu egiten zituzten, edo legez kanpo okupatzen zituzten lursail estatalak edo pribatuak.
|
|
|
Txostenaren arabera, emakumeek beren bizitza kontrolatzeko eta beren familiei eragiten dieten erabakiak hartzeko duten gaitasuna estu lotuta dago haurren elikadurarekin, osasunarekin eta heziketarekin. Emakumeek erabakiak hartzeko zeregin erabakigarria duten familietan, haurrei eskainitako baliabideen proportzioa askoz handiagoa da emakumeak garrantzi txikiagoa duen
|
etxeetan
baino. Elikagai Politikari buruzko Ikerketen Nazioarteko Institutuak egindako azterlan baten arabera, gizonek eta emakumeek eragin bera izango balute erabakiak hartzeko orduan, Hegoaldeko Asian hiru urtetik beherako haurren artean pisu txikiko eragina 13 puntu portzentualeraino jaitsiko litzateke, hau da, 13,4 milioi haur gutxiago elikatu gabe egongo lirateke eskualdean; Saharaz hegoaldeko Afrikan, berriz, 1,7 milioi haur.
|
|
|
Jan Janssen, ordea, ikazkinarekin beltz eta errotariarekin zuri izan ohi diren horietako pertsona zen, dirudienez, eta laster baino lehen
|
etxean
baino hobeto moldatu zen atzerriko itsaslapurren artean. Islamdarren erlijioa bere egin eta fede berriaren esanetara jarri zen ezer baino lehen, Saleko neskato batekin ezkondu zen ondoren, eta azkar baino lehen Soliman Reis handiaren lagun egin zen.
|
|
|
Ez zuen zentzurik, betiko leloa zen. Gosea ere joan egin zitzaidan; zalamala hartatik irten behar nuen, onik ala gaizki, nola edo hala, baina handik urrundu behar nuen, kalera ihes egin,
|
etxekoa
baino aire garbiagoa arnastu.
|
|
2007
|
|
|
" Dena dela, nik neuk nahiago dut txaleta egin dezaten, eta ez Raneron, Pozalaguako leizezuloaren ondoan, hemengo udala egiten ari dena. Balizko auditorioa egiten ari dira, eta
|
etxea
baino handiagoko ebakiak egin dituzte haitzean, laser izpiz. Txikitu egin dute parajea.
|
|
|
Kultura katalanaren barruan, asko kostatu da tradizioari loturiko elementuak konplexurik gabe plazaratzea. Neurriz kanpoko probintzianokeria batek eraginda, bazirudien kanpokoa
|
etxekoa
baino hobea zela beti. Bartzelona paradigma bilakatu da zentzu honetan kultur kudeaketari dagokionez, eta egin kontu gurea bezala demografikoki horren desorekatua den herri batean, jarrera honek oso ondorio esanguratsuak dituela.
|
|
|
Gero, XX. mendean, aurrerapen teknologikoek erroten errentagarritasuna kolokan jarri zuten. Duela berrogei urte hamaika errotak ziharduten lanean Zeanurin; 1979an, berriz, hiru geratzen ziren, eta euretako bik
|
etxerako
baino ez zuten egiten lana. Bakarra da gaur egun lan egiten duena, eta bera, iragan dirdiratsuaren testigantza historikoa emateko dabil:
|
|
|
Ia ia
|
etxekoak
baino hobeto ezagutzen ditu taldeko likaonak. ... Mikek eta Neumanek lagunduko didate ulertzen likaonek gainditu behar dituzten oztopoak eta bidaia harrigarriok egiteko duten arrazoia.
|
|
|
Inguruneari dagokiona, bai geografiaren bai kulturaren aldetik. XXI. mendean XVIII. mendeko landa itxurako
|
etxeak
baino saltzen ez dituen merkatua kapela luzeak baino salduko ez lituzkeen jantzi denda bezain bitxia litzateke. Gure bizimodua arras desberdina da gaur.
|
|
|
Gure herrialdean gero eta erabiltzaile gehiagok erabiltzen dute Internet (joan den urteko lehen seihilekoan 5,6 milioi
|
etxek
baino gehiagok izan zuten Interneten sartzeko aukera, 2005eko bigarren seihilekoan baino %7 gehiagok). Hori dela eta, ohiko posta zerbitzuak 5.400.000 bidalketa izan zituen 2005ean, eta berrikuntzak sartu ditu.
|
|
|
Une horretatik aurrera hasiko dira eskaerak aurkezteko prozesu osoa, lanparak lortzeko eta fabrikatzeko lehiaketa publikorako deialdia, udalei ematea eta ziurtagiria. Espainian, gaur egun, 300.000 semaforo daude, eta horien azken energia kontsumoa urtean 350 gigawattekoa dela kalkulatzen da, 150.000
|
etxek
baino gehiagok kontsumitzen duten elektrizitatearen baliokidea. Semaforoek etengabe funtzionatu behar dute, eta horrek kontsumo handia eragiten du, lanpara gori edo halogenoekin hornituta baitaude.
|
|
|
Aurreikuspenen arabera, bat etorriko da Europako batezbestekoarekin 2010ean. Panela 3.100
|
etxe
baino gehiagoko lagin adierazgarriarekin egin da, eta haren arabera, etxe horien %57, 8k ordenagailua du, hau da, 6,3 puntu igo da azken urtean. Konektatutako etxeen %85, 6k mahai gaineko ordenagailu baten bidez egiten du (5,5 milioi), eta %22, 5ek ordenagailu eramangarri baten bidez, urtetik urtera igoera erlatibo handiena duen gailua (%49).
|
|
|
Robot bidezko erreskatea Dorre Bikien aurkako erasotik eta Asiako eta Ipar Carolinako hondamendi naturaletatik AEBetan amaitu dira. hondakinen artean bizirik daudenak aurkitzeko prototipo asko. 1999an Floyd urakanak 57.000
|
etxe
baino gehiago suntsitu eta Ipar Carolinan 51 pertsona hil zituenean, Inuktun tankeetara bidali ziren, arrakasta handirik izan ez zuten tankeetara. Esperientzia hartatik aurrera, erreskate roboten bidezko ikerketak asko eboluzionatu du, eta prototipoak sortu ditu, lurraren edozein akatsetara egokitzen direnak; hain zuzen ere, haien forma alda dezaketenak zuloen edo arrailen bidez sartzeko, bizirik dauden pertsonak detektatzeko.
|
|
|
Orduko 109 kilometro arteko haizeak erregistratu ziren. 8.500
|
etxe
baino gehiago geratu ziren argirik gabe
|
|
|
Larrialdietako zerbitzuek, suhiltzaileek eta 061 urteko anbulantziek ez zuten laguntzarik ematen. 8.500
|
etxe
baino gehiago argirik gabe geratu ziren Gesa Endesaren sarean eragindako kalteen ondorioz. Etxebizitza gehienek dagoeneko berreskuratu dute hornidura.
|
|
|
Alde horretatik, AEBko Estandarren eta Teknologiaren Institutu Nazionalak (NIST) 1981ean hainbat eraikuntza motaren eraginkortasun energetikoari buruz egindako azterlan batek etxebizitza horiek eraginkorrenak zirela adierazi zuen. Zurez eraikiz gero, pentsa liteke harriz edo zementuz egindako
|
etxeak
baino ahulagoak direla. Hala ere, Sykes ek dio habeen sendotasunak sute arrisku batetik urruntzen dituela, eta haien egitura gai dela urakan batek edo tornado batek jaurtitako objektuen talkatik ehiztari baten baletaraino eusteko.
|
|
|
Lisa berehala ohartu zen hura bere azkena zela, nahiz ahoan jarri zioten maska hark arindu zezakeen, ospitalera bitartean, heriotzaren nabaria. Lisak horrela ikusi zuenean, ohatila hartan luze, maindire zuri fin batek doi doi gerria estaltzen ziola,
|
etxetik
baino, lubaki batetik ateratzen zutela iruditu zitzaion. Lasai egon zitekeen agurea:
|
|
2008
|
|
|
Aurrean, Almeria sendo agertu zen eta egin beharrekoak oso argi zituela. Kontraerasoaren bila aritu zen une oro eta
|
etxekoak
baino kontzentrazio handiagoa erakutsi zuen, 0 jokaldian ikusi bezala.
|
|
|
Non egongo zen bada seguruago, gerrako heroi baten
|
etxean
baino.
|
|
|
Käsmu izeneko herritxoan geunden mintegi batean. Käsmu Baltiko ertzeko herri txiki txiki bat da; txikia benetan, dozena bat
|
etxe
baino ez ditu izango, eta hirurehun bat biztanle.
|
|
|
Zer berri?? (Zertan ari den ikusirik) Zaude, utzi niri,
|
etxekoa
baino hobeto ezagutzen dut kafe makina hau. (Barrara).
|
|
|
mendebaldetik ekialdera Isasi, Ardanza, Musetadi (gaurko Muzategi) eta Arragueta. Harresia handia omen zen,
|
etxeak
baino altuagoa,? «un Murallon que atraviesa todo el pueblo en medio de El muy Elevado sobre las casas»?, sartzeko hiru ate nagusirekin. Horietatik bi, kaleetan zeudela dio txostenak, zein kale ziren zehaztu gabe, eta hirugarrena Elgetatik zetorren bidean.
|
|
|
Era berean, petrolio eskaria 20.462 tona baino gehiago murrizteko aukera emango dute urtean, eta atmosferara 58.000 tona karbono dioxido (CO2) igortzea saihestuko dute. Espainian, 300.000 semaforo inguru daude, eta horien azken energia kontsumoa urtean 350 gigawatt/ ordu da, 150.000
|
etxek
baino gehiagok kontsumitzen duten elektrizitatearen baliokidea. Semaforoek etengabe funtzionatu behar dute, eta horrek kontsumo handia eragiten du, goritasun lanparak edo halogenoak baitituzte.
|
|
|
Entitate zuzendariak: Zati bakoitzeko eskaintza zuzentzen eta prestatzen parte hartzen dute, eta aseguru
|
etxeena
baino konpromiso handiagoa hartzen dute. Era berean, informazio liburuxkako informazioaren egiazkotasunaren eta osotasunaren erantzuleak dira.
|
|
|
Ekintza hori helduaren etorkizuneko autonomiarako oinarrizko tresnetako baten erakusgarri izan daiteke: janaria prestatzen jakitea,
|
etxean
baino beste inon irakasten ez den praktika. Ikasteko irakasgai guztietan bezala, hau ere atsegina, erakargarria eta interesgarria izan behar da.
|
|
|
Hamarretik seik oso kritiko agertu ziren ingurua garbitzearekin; proportzio berean, zabarkeria eta berdegunerik eza salatu zuten, %46k higiezinen egoera tamalgarria dela eta hirutik batek zerbitzurik eza kritikatu zuen. Ostalaritza gehiago haur edo osasun
|
etxeak
baino Hirietako gune zahar asko aisialdirako eta dibertsiorako gune bihurtu dira asteburuetan. Taberna, kopa lokal eta diskoteka ugarik hartzen dituzte kaleak, eta ez da hain erraza izaten farmazia bat, okindegi bat, hirugarren adinekoentzako zentro bat edo txikienen gozamenerako gune bat aurkitzea.
|
|
|
Nick Cowie Zerbitzu hori Interneten eskaintzen duten 69 udalerri, toki erakunde eta enpresen sare baten kudeatzaile den Compartir enpresaren arabera, 2007an, Espainian 20.000 pertsonak baino gehiagok partekatu zuten autoa egunero edo noizean behin antzeko ibilbidea egiten zuten beste batzuekin. Horri esker, 7.000 ibilgailu baino gehiago ibiltzea saihestu zen, ia 1.500 euro aurreztu ziren pertsonako, eta karbono dioxido (CO2) gutxiago isuri zen, urtean 3.000
|
etxek
baino gehiagok sortutakoaren baliokidea. Katalunia, Euskadi eta Madril dira zerbitzu hori gehien erabili duten erkidegoak.
|
|
|
Lehenik eta behin, ingurumenak eskertzen du; izan ere, edukiontzi horiek berrerabiliz gero, ez dira hondakin gisa amaitzen. Azken ikuskera ohiko
|
etxea
baino azkarragoa eta merkeagoa da: prezioa %50eraino jaits daiteke.
|
|
|
Autoa erabiltzea beste erremediorik ez dutenentzat, aukera ona izan daiteke autoa partekatzea: 2007an, Espainian 20.000 pertsonak baino gehiagok egin zuten egunero edo noizbehinka, eta, horren ondorioz, 7.000 ibilgailu baino gehiago ez ibili, 1.500 euro inguru aurreztu pertsonako eta co2 ren emisioak murriztu, urtebetean 3.000
|
etxek
baino gehiagok sortutakoaren baliokidea. Era berean, autoa egoera onean edukitzeak, hala nola ongi erabiltzen diren iragazkiak edo behar bezala puztutako pneumatikoak, 110 euro aurreztuko ditu urtean.
|
|
|
bitxiren bat edo baliozko objekturen bat bahitzea. Kasu horietan, aurrezki kutxa bati atxikitako Piedad mendietara joatea da gomendagarriena; izan ere, diru gehiago jaso daiteke enpatia
|
etxeetan
baino, eta kobratzen dituzten interesak ere txikiagoak dira. Entitate horietan mailegu azkarra lor daiteke, alhaja berme gisa utzita.
|
|
|
Bere kabuz, etxean eta modu pertsonalean egiten dena arrisku musika da, zenbaiten ustez, baina horrekin ez dago ados Xabier Erkizia musikaria (Lesaka, 1975): «Ez dut nik etxean egitearekin lotzen,
|
etxean
baino seguruago ez bainaiz inon sentitzen».
|
|
|
Leader Plus europar erakundeak emandako diru laguntzari esker egin ditugu oinarrizko inbertsioak. 140 herriko
|
etxe
baino gehiago biltzen dituen Euskal Kultura Sustengatzeko Herri Elkargoko Sindikatuak, bestalde, lehen ekimen saria eman dio euskal egunkari elektronikoari, era horretan euskara eta teknologia berriak garatzeko duen baliagarritasuna aitortuz.
|
|
|
Zertarako bilatu kanpoan dagoeneko etxean duzuna, galdetzen diete euren buruei. Eta bada, jakina, kanpokoa
|
etxekoa
baino gutxiago maitatuko dugula uste duenik. Gero eta gutxiago dira, baina benetakoak dira eta edozein unetan egin dezakezu topo horrelako batekin.
|
|
2009
|
|
|
Añeka
|
etxeak
baino gorago, Unpara etxeak barne hartuta eta itsasora arte dagoen lur eremuari deitzen zaio Goieta. Jata eta Goikomendi arteko bizkarretan ageri diren etxeek osatua da.
|
|
|
Jatako basoetan ezagutu izan dituzte lekukoek karabi zuloak. Mungigorta etxearen bidean, Unpara etxearen kontra, Herriko
|
Etxea
baino apur bat gorago, egun Zaharren Etxea dagoen lekuaren ondoan... Gerra aurrera arteko lana izan ei zen Jataben bertan karea egitea.
|
|
|
Errekak igarotzeko harriei zaparri esaten zaie Jataben. Erreketako andabideek harlauzaz eginak izan behar zuten; esaterako, Errotabarri
|
etxea
baino gorago egon zen harlauza birekin egindako zubia. Lekua bera ere garrantzitsua zen, herri egutegia eta heriotza ohikuneak aztertzerakoan ikusiko dugun moduan.
|
|
|
Ahozko jardunean ne genitiboa daroan izen moldea nagusi bihurtzen doa. Hori bai, sano garrantzitsua da azpimarratzea antroponimoari genitiboa gehituta (Fernando+ ne) sortzen diren izenak, su edo familia bakarreko
|
etxeetan
baino ez daudela. Bizitza biko etxeetan ez da halakorik gertatzen, eta izen zaharra gordetzen da.
|
|
|
Eta light erako garagardo bat nahi duenarentzat, Cruzcampo etxekoa aukera hobea da Mahou
|
etxekoa
baino: alkohol gutxiago du eta merkexeagoa da, eta dastatze proban emaitza hobea lortu du.
|
|
|
Athletic, hala ere, lotsarik gabe zelairatu zen. Vila realek baloia eduki zuen baina zuri gorriek gola sartzeko aukerak izan zituzten,
|
etxekoenak
baino hobeak, akaso.
|
|
|
Rayo eta Murtziaren kontrakoak dira isladarik fidagarrienak.
|
Etxean
baino erosoago sentitzen gara kanpoan eta horri buelta eman behar diogu. Arazo horri erantzuna aurkitzean datza helburua lortzeak.
|
|
|
Ekimen horren helburua, 2017 urte heldu baino lehen Australiako etxeen% 90ak zuntz optikoaren bidez Interneta izatea da. Camberrako Gobernuak 37.000 milioi dolar (25.287 milioi euro) eman ditu eta konexioa hamar milioi
|
etxe
baino gehiagotan ezarriko du.
|
|
|
Lo ere ezin lasai egin.
|
Etxera
baino lehen auzoko haur beltz batzuk neure egoitzako atera bidaltzeko ohitura hartu nuen. Behin handik mezu egin zidaten.
|
|
|
S OLDADUAREN bizi latza eta gortesauaren aisetasuna ezagututa, kanbiamendua izan zen ezpondatarrenera itzultzea. Mauleko
|
etxea
baino tikiagoa zen Donapaleukoa. Azkeneko bi urte gogorrek hutsuneren bat utzirik zuten Enekoten seme alaba aldean.
|
|
|
Bestaldetik, testuinguruaren arabera ere ezberdintasunesanguratsua egon zen norberaren taldeko protagonistak burututako portaeranegatiboen artean. Izan ere, norberaren taldearen portaera negatiboa konkretuagodeskribatu zen lanean (X= 1,76)
|
etxean
baino (X= 2,07). Beste taldearen portaerapositiboak eta negatiboak hizkuntzaren abstrakzio maila berdintsuan deskribatuziren, laneko zein etxeko testuinguruan.
|
|
|
Gaur, sare telefonikoaren kasuan, teknologia horiek xDSLk ordezkatu ditu, eta kablerik gabeko teknologiak (WiMax nagusiki) aukera kabledunetarako alternatiba sendo bezala ari dira suertatzen.
|
Etxekoak
baino transmisio behar handiagoak dituzten erakunde eta enpresen sareen kasuan, Interneterako sarbiderako espresuki eskaintzen diren beste konexio batzuk kontratatzen zaizkie telekomunikazio konpainiei. Horretarako zenbait aukera teknologiko dituzte.
|
|
|
Zientzialariek lehentasunezko kutsatzaileak ere aztertu zituzten, hau da, Europako Batasuneko Uraren Esparru Zuzentarauan (EB) sartutakoak eta ingurune urtarrean izan ditzaketen eraginengatik sailkatutakoak.
|
Etxekoak
baino industrialagoak diren kutsatzaileak dira, hala nola metal astunak, pestizidak edo hidrokarburo poliaromatikoak. Ia 100 poluitzaile Ura araztu baino urtebete lehenago eta ondoren 98 kutsatzaile (75 azaleratzen ari direnak eta 23 lehenetsiak) aztertu ondoren, ikertzaileek arazo gehien sortu zituztenak identifikatu zituzten eta egiaztatu zuten “araztutako urak toxikotasunari dagokionez urekosistemetan, lurreko ekosistemetan eta gizakien osasunean duen eragina araztu gabeko urarena baino txikiagoa dela”, adierazi zuen Muñozek.
|
|
|
Pertsonek nahi edo nahi duten ostatu motarekin bidaiatzeko beharrak asetzen dituzte, eskaintzen duten etxe trukerako bidezkoa baita. Horrek ez du esan nahi batzuetan negozioa biribil biribila denik; izan ere, gerta daiteke apartamentu txiki bat duen norbaitek eskaintza bat jasotzea bere
|
etxea
baino luxuzkoagoa den etxe baten truke, soilik pertsona horiek probintzia horretara joan nahi dutelako eta ez dutelako arreta jartzen trukea bidezkoa izan dadin ikuspuntu horretatik. Oso maiz gertatzen da hori.
|
|
|
Bonbillen banaketari dagokionez, eskuragarri dauden azken datuen arabera, kontsumo txikiko 4,5 milioi gailu baino gehiago jaso dira, eta, horri esker, urtean 375 gigawatt eko (GWh) energia aurreztuko dela kalkulatzen da. Horrek esan nahi du 95.000
|
etxek
baino gehiagok kontsumitzen dutela elektrizitatea, eta urtean 150.000 tona CO2 gutxiago isurtzen direla atmosferara. Industria Ministerioak adierazi du Energia Aurrezkia eta Eragimena Aktibatzeko Plana gauzatzea oso egokitzat jo daitekeela, orain arte energia aurrezteko eta berotegi efektuko gasen emisioak murrizteko helburuak lortu dituelako, eta herritarrak energiaren aurrezkiaren eta eraginkortasunaren garrantziaz jabetzen laguntzen duelako.
|
|
|
Akaba Bera Berak lehen zatiaren azken minutuetan hautsi zuen partida (6 eta 8). Donostiarrak, hasi eta bukatu,
|
etxekoak
baino gehiago izan ziren, eta, defentsako lan onari esker, lasai iritsi ziren azken minutuetara. Gijonek estutu egin zuen markagailua, donostiarren bi minutuko zigorrak baliatuta.
|
|
|
San Mamesen elkarren kontra aritu diren azken hiru aldietan hutsean amaitu da norgehiagoka. Beraz, kanpoko taldea
|
etxekoa
baino gusturago abiatu da etxera. Liga nola dagoen aintzat hartuta, pentsatzekoa da bai Athleticek eta baita Munitisek eta enparauek ere ontzat hartuko dutela puntua berriro banatzea.
|
|
|
Pateretan etortzen dira, egoera oso txarretan, gehienetan bizitza arriskuan jarriz. Europara iritsitakoan galduta egoten dira, eta harrera
|
etxeetan
baino ez dute aurkitzen behar duten babesa. –Patera aurkitutakoan albiste dira, eta, gero, ahaztu egiten ditugu.
|
|
|
Bere aldetik, Amnistiaren Aldeko Mugimenduaren ordezkariak" salbuespen egoeraren" salaketa egin zuen, EPPKren kideek pairatzen duten egoerarengatik agertu zuela kezka berezia. Lehenik eta behin, preso gaixoak askatu eta etxera bueltatzea aldarrikatu zuen, Anjel Figueroa,
|
etxean
baino preso dagoena, gogoratuz. Ondoren, zigorra beteta duten presoak ere askatzea eskatu zuen, tartean, Jon BIlbao Asuako auzokidea, espetxean 26 urte baino gehiago daramatzana.
|
|
|
Hala ere, tresnak egoera berrira egokitzeko egin behar diren aldaketak askok ez dituzte egin. Consumer Eroski k argitaratuak dituen datuen arabera, hemen %35
|
etxek
baino gutxiagok egin dituzte egokitze lanak. Horren ondorioa, besteak beste, etxe batzuetan abenduan telebistarik gabe egotea izan daiteke.
|
|
|
Gilardo kenduta, jakina. Baina Gilardok denbora gehiago ematen zuen orain atzerrian
|
etxean
baino.
|
|
|
Leku eta une haietan, ez zitzaidan iruditzen zu nire alaba zinela; ezta ni, ni neu nintzela ere.
|
Etxean
baino urte gehiago zeneramatzan zuk etxetik kanpo. Nik, bestalde, asteak baino ez neramatzan gertatzen ari zen hartan murgilduta.
|
|
|
Etxetik kanpoko haizeak beti
|
etxekoak
baino epelago sentitzera eta inbidiaz begiztatzera hain emanak direnentzat ere argigarriak izan daitezke Sigve Gramstad Hizkuntzen Euroitunaren Adituen Batzordeko presidente-ordeak euskararen osasunari buruz esandakoak (El Correo,):
|
|
2010
|
|
|
Irtenbide bat baino gehiago egongo dira, baina horietako bat izan liteke sukaldeko atea zabaltzea haurrei; hau da, sukaldeko eta sukaldari lanetan aritzeko gonbita egitea (non egingo dute hori
|
etxean
baino hobeki).
|
|
|
Xurgagailuaren ahoan, 15,9 metro iritsi ditu aireak segundoan, Electrolux
|
etxekoak
baino zertxobait gehiago (15,5 m/ s), eta Ufesak baino askoz gehiago (7,4 m/ s).
|
|
|
Real Unionek garrantzi handiko garaipena lortu zuen Nou Estadin Nasticen aurka (1).
|
Etxekoek
baino aukera gehiago sortu zituzten irundarrek eta egindako lana saria izan zuen azkenean.
|
|
|
–Neskame baten egitekoa ote da, bada, ogi koskorrak etxe barruan botatzea, txoriak leihoetatik sar daitezen eta guztia kakaztuta utzi, Blanca??;. Nik ez dut ogi koskorrik bota!?, defendatu zen sukaldaria;. Gezurtia halakoa! Zuri kasu handiagoa egin behar ote dizut
|
etxekoei
baino?, esan zion amak, neskamea negar batean uzten zuela?
|
|
|
LEO. Itxasok oso ondo, eta Milenak, tira. Bilbon denbora gehiago egiten du
|
etxean
baino ta?
|
|
|
KANDIDO. Naia, Alizia eta Germanekin joan da. Joana aspaldi bizi da etxetik kanpo eta Ikerne gehiago ikusten dut lanean,
|
etxean
baino.
|
|
|
Adibideak askotarikoak dira: Vienan 250.000
|
etxeri
baino gehiagori ematen die zerbitzua, udalerriko hiru erraustegi nagusien beroan oinarritutako parte garrantzitsu batekin; Flensburgen (Alemania) bizilagunen beharren %90 betetzen du; Suitzan, Beznauko zentral nuklearrak 20.000 lagun ingururi ematen die beroa; Italian, Bergamo, Ferrara edo Turin bezalako hirietan, etab. Europako kontinentetik kanpo, barrutiko berokuntza ere erabiltzen da hainbat ... Estatu Batuetan eta Kanadan, hainbat enpresa pribatuk beren bizimodua bihurtu dute sistema hori.
|
|
|
Birziklapena bultzatzen du etxeetan, sarien bidez eta udalerriekin, tokiko negozioekin, hondakinen garraiolariekin eta komunikabideekin elkartuta. Arduradunek ziurtatu dute beren sistema 43.000
|
etxetan
baino gehiagotan erabiltzen dela eta 300.000 dolar baino gehiago banatu dituela saritan. TerraCycle “Upcycling” aren ideian oinarrituta, sistema hori AEBetan zabaldu da.
|
|
|
Herrialde garatuetako bizimodua hobetzean, janaria elikatzeaz gain, entretenimendu bihurtu da. Hori dela eta, pertsona askok etxetik kanpo jaten dutelako eta jatetxe batera joaten direnean
|
etxean
baino gehiago edaten delako, elikagaiak ez dira hainbeste aukeratzen eta gehiegizko pisua areagotu egiten da. Zer gertatzen da txikienekin?
|
|
|
Askotan, beren erakusleihoetan hainbat etxebizitza erakusten dituzte, eta, hainbat argazkirekin, gela kopurua, metro karratuak, eraikinaren antzinatasuna eta eskatzen den kopurua erakusten dituzte. Bakarrik baloratu behar da ea, lehen begiratuan, salmentan jarriko den
|
etxea
baino hobeak edo okerragoak diren, hasierako prezioaren lehen ideia oso orokorra eta aldatua izateko. Agentzia gehienek kostu handixeagoa finkatzen dute, %3 eta %5 bitartekoa, saltzen den pisuagatik gainbalioa irabazteko.
|
|
|
Kontsumo txikiko bonbillak tradizionalak baino %80 eraginkorragoak dira. Sánchezek dioenez, paradoxikoa da erakundeak energia aurrezteari buruz kontzientziatzen saiatzea “ohiko bonbillarik ez dagoenean,
|
etxeetan
baino argiago gastatuko da kaleetan”. Espainiak 450 milioi euro inguru gastatu zituen argiztapenean 2007an Kontsumitzaileen poltsikoaz gain, argiztapenean xahutzen da ingurumena ere.
|
|
|
Gerra guztiak etxetik urrun egiten dituzte. Nahiago dute etsaiaren joko zelaian aritu hiltzen aritu
|
etxekoan
baino. Txikizioak han gelditzen dira, sarraskia han egiten da, eta gero, guztia berreraiki behar denean, multinazionalen armada hurbiltzen da negozioa egitera.
|
|
|
" Neskame baten egitekoa ote da, bada, ogi koskorrak etxe barruan botatzea, txoriak leihoetatik sar daitezen eta guztia kakaztuta utzi, Blanca?";" Nik ez dut ogi koskorrik bota!", defendatu zen sukaldaria;" Gezurtia halakoa! Zuri kasu handiagoa egin behar ote dizut
|
etxekoei
baino?" esan zion amak, neskamea negar batean uzten zuela... alferrik, amak ogi koskorra janarazi baitzion, azkenean, kale gorrian jarriko zuelako mehatxupean!; gero, jangelara itzuli, gurekin batera eseri, mahai gainean zegoèn botiletako bati begira geratu eta beste isilaldi luze batean murgildu zen, berak eragindako egoerak —guztiok begiratzen genion une hartan amari, argibideren bat...
|