|
2000
|
|
|
¿ Celan?
|
Etorri
cirian, bada, gentileetati cristinaubeetara.Taguero gurasuetati umeetara.Gauzajaquina da, gentilacedoceinizateartuteneveenaJaungoicotzat.
|
|
|
Dantzarendeskripzioaegitendu, haren birak etamugimendu kiribilduaksugearenarekinparekatuzetakonparazioariparrafo osoaneutsiz.Irudiakhari harira
|
datoz
, hitzakezinhobekiekarrita;, sierpe, hitzaberariazsartuta dago, bestehainbattestuingurutanbezala, etakonnotaziobereziadu:
|
|
|
Esaldilaburhauetan, harenjoskerazuzena; esanahiarenarabera, hitzentoleskeragozoadirakontuanhartzekoak.Galdegaiazeuskalgramatiketanesatendena bete beteanegiaztatzendahemen.Onaizenodoada,. Jaungoico, izenarenondoaniaberez berezjarriohiduena.Hurrengoesaldianhitz jokoaegitenduzana, dana, izangodaez adizkiekin.Hirugarrenahonen jarraipena da; partikuladunesaldikoordinatudistributiboekinosatua.Hitz ordenaegokiahemenere;, baltzuten?
|
dator
; zezkerretaraaldatuohidagurearteanhorrelakoetan, hots,, balztuten?:
|
|
|
arte, bainaseietatikzazpietaraartegainerakoanedoudakoordutegian); etahorren ondoren, arratsekootoitzaedokonpletakerrezatzenziren, betiAndreMariaren kantubatekinbukaturik; biorduikasteneginondorenmaitinakerrezatzenziren, etaazkenezafaria150
|
zetorren
.
|
|
|
dakoarenantz antzekoada, hauda, 20o7rrialdetan
|
dator
, bainagero, uts eguiteen ezauberia, eranstendio, 1816koargitalpenekoabainoaskozluzeagoa, 208.orrialdetik213.erainokoahartzenduela; horrenondoren, oharbibliografikoa dator (214
|
|
|
dakoarenantz antzekoada, hauda, 20o7rrialdetan dator, bainagero, uts eguiteen ezauberia, eranstendio, 1816koargitalpenekoabainoaskozluzeagoa, 208.orrialdetik213.erainokoahartzenduela; horrenondoren, oharbibliografikoa
|
dator
(214
|
|
|
1914ansalduetaargitaratuotezen. Ezdahainerrazaarazoa; haulitekeenada, bainaoztopobatekinaurkitzengaraargitalpenhauulertuahalizateko: gehitutako orrialdean [219] 152.orrialdeari dagokion zuzenketa egin ondoren, hitzhauek
|
datoz
:, enalgunosexemplares?. Bainanolaizanliteke1904ko (1914ko) testuanale batzukbesteetatikdesberdinakizatea. Edota, agian, 1904anargitaratzeanalebanakabatzukbanatukoziren, eta1914anzenbaitzuzenketaerantsiriksalmentarako behinbetikoargitalpenainprimatukozen?
|
|
|
Idatzitakolehen orrian, eta orrialde zenbakirik gabe, izenburu autografoa
|
dator
, bainaletralarriz idatzia:
|
|
|
Bidezkoazenkomentubakoitzakberenagusieifrantsestean473 gertaturikoentxostenaedo kontaketabidaltzea, komentuaskoklauurtekoesklaustrazioa jasanbaitzuten, hauenarteanMarkinakoak.BerriematekoaginduaOrdenakoAitaJeneralarengandik
|
zetorren
, FraiBartolomekberekontaketarenamaieranadieraztenduenez.
|
|
|
[8]+ 221orriko (360x230mm) eskuizkribuhandihau, pergaminozazaleztatuadago;eskuizkribuaezdagoegoeraonean.Eskuizkribuan1800etik1839rabitarteanidatzizuteneskuaskoageridira.FraiBartolomerenparrafoautografoakere badira, 1818tik1819rabitartekoak... Parrafohauek ondorengoorrialdehauetan
|
datoz
: 7a, 13a, 36a, 37a, 71a, 77a, 87a, 94a, 98a, 99a, 100a, 194a, 210a, 211ª.
|
|
|
AntonioSeoanejaunak, BilbokoBuruzagiPolitikoak, A.Bartolome Santa Teresarena, Isla koSanJoseKarmeldarrenBasamortukoPrioreariigorritako ofizioa duendokumentulaburhonetan, Frai Bartolomek honakohaugehituzuen:. Sele contestoel28 delmismomes?. 1822koirailaren26kodataduentestua, lauorrialdedituenpleguanlehenorrialdean (290x203mm)
|
dator
.
|
|
|
Ageridenez, hauetarikomarratxobatzukoraingoidaztekoerarekinerrazbat
|
etor
daitezkeenakdira; bestebatzuk, berriz, desegokitzatjo ohiditugunak... Esaterako, izenaetaatzizkiamarratxozbanatzea.
|
|
|
–Esatiarren? lau aldiz
|
dator
eta, imintiarren, behin.
|
|
|
behin. Horretan, beraz, gaur eguneko joerarekin bat
|
datorrela
esan genezake,. Jainkoarren?,, pozarren, eta antzeko sintagma finkatuetan izan ezik, bereiz idazten baita; Bartolomek berak ez du erabiltzen. Jaungoicuarren?
|
|
|
guizatasunaren lotsagarrijac (Icas I, Ugazabenpres 23serm.). tuezquerijaoneetati
|
dator
, errenterubacugazabailapurretaneguitiagueijenian (Icas II, 147). Ta esa ten deutsazu: Ezertaco eza dala, coitauepeladala, alacoprestuezari alan isten badeutsa (Icas II, 154). Onacogentiaezdabacarricconciencijanasaicua.Ezbada baitavijotz doilerrecua, taerneprestuececuabere (Icas II, 178). Preminabagaric lagunarteetansortutenez dana gaiti: prestuezcequenadala (Icas II, ¿ Noc zure intencinoepres 223). tuezac. Icas II, (234).
|
|
|
Goranzkodiptongoak, jakinadenez, gaztelaniakbere bereakditu.Horietatik latinezko, e, eta, o, labur azentudunetatik
|
datozenak
, gaztelaniaz hurrenez hurren, ie, eta, ue, egitendutenak, berezikiarrotzzaizkioeuskarari.
|
|
|
itum partizipioetatik
|
datozen
maileguekin, anu (m) bukaera dutenekin baizik. Hauek, bokalarteko, n, agalduriknahizlekuzaldaturikhartzenditueuskarak; esaterako: capellanu (m) > capellau> capillau: Onegazartucodau neurribagacoatseguinaceubeenCapillauhumilde, taprestuPraiBartolomeSantaTeresa, Carmilita Ortotzac (Icas I, V);, escribau?: scribanu (m) > escribau: Ceureumiacinorieguin deutsazancaltiac, taatsecabaacgaiti, Escribaubatecechiandozuna, embargauta eruatenbadeutsu: isilicegon, tairago (Icas II, 27).. Cristinau, hitzaerehorrelakoada, baina, kristau, forma, bokalarteko, n, agaldurikhartzendueuskarak;, kristinau?, ordea,, n, alekuzaldaturik; gauzabera, giristino, formaere, bainahonetaneuskarak, bereganatuorduko, besteukitubatzukegindizkiojatorrizkoformari.
|
|
|
Aguidaca/ aguiraca: Bienartekoalternantziadago, bakoitzetikhiruzpalau
|
datozelarik
: Senarra aguidacaastendanian, Emaztiacisten badauaocoatia, ber tatijuangodaasarriarenaisiaIcas III, (376).// Errosarijo baterdi luan, edoerdi aguidaca, tapriisacaerreceetia (Icas I,// bestia 23). caguiraca, tajoterabereegui ten deutsala (Icas I,// ¿ Ez daveeurtetenechetigavaz, taegunaz, naidaveen lecura, gurasuac aguiraca, tadiadarca 7). dagozala. Icas III, (204).
|
|
|
emanziolakoasmatuakdirenik.Denadela, icutsi erehainbataldizageridaeta horrekezduzerikusirikaipatudugunhipotesiarekin, bainaizandaitekehauere herri ahoskerarenaztarna.... Berabiziizanzeningurunekoeuskararen ahoskera izangozuenezbairikgabegogoan, baina, bokalenbikoiztearenarazoanbezala, hemenerezalantzakizanzituenetaformabietakoakdakartza.Liburubatzuetan batarenaldemakurtzendaargietagarbietabestebatzuetanbestearenalde.Hau daagertzendiguna: . Vitzi, etahoneneratorriakdiraformariknormalenakEuscalerrijetaco... etaIcas IIcas II liburuetan.liburuan, ordea,, vizi, formadanagusieta eskuizkribuanetaIcas III an,, vizi?/, vici, daformabakarra; hobekiesan, Icas IIIan behin bakarrik
|
dator
–vitzi, forma.Zenbakietara joz,, vizi?/, vici?: EuscalErrietaco... 6bider; Esku148bider; Icas I 10bider; Icas IIIcas III43 125bider; 6 bider.Guztira725 bider.. Vitzi?/, vitci?: Euscal errijetaco... 17bider; Esku0 (behin ereez); Icas I 229bider; Icas II 39bider; Icas IIIEuscal errijetaco...
|
|
|
III anbehinereez.Bereobraosoanbarrena,, icusi, formada, aldehandiz, gehien
|
datorrena
.
|
|
|
(Egituradesberdina: konparazio perpausa aurreko esalditik
|
dator
, puntuaz banaturikegonarren...) DeungaroeguinevanJudasecJesussaldutia.Baina ez evanobetoeguinpecatubancomulguetia.Deungaroeguineveen judegubacJesus illtia.Baina pozagoricjuanzanJesuscurutzianilltera, pecatuzcoarimara doian baino (Icas III, 232).
|
|
|
artzuqueta: artoa, garianahizbesteedozeinalemota artzaneralkitzea; (Frai Bartolomek horrela darabil; behin agertzen da soilik; hiztegietan, artzaketa?
|
dator
...);. Artzuquetia, cargaandijac erabiltiaedo burubajaso ezin da necatu tia..... ascodirasabeliandaguanseinagalduteco. Icas III, (54).
|
|
|
erdu:
|
zatoz
; (Bizkaieraz sarrierabiltzenden aginterazkoformanormala);
|
|
|
garbatu: damutu;(, damutu, bezala, nor norierandarabileskuarkietaaditzpartizipioa
|
datorrenean
, adjektibo eran: ... juana/ eguina);. Leenagonai izan daven gauzia damututenjaconianta garbatutenjaconian, daucavijotzac penia. Icas III, (99).
|
|
|
gomuta/ gomutatu: gogorapena, oroipena// gogoratu, oroitu; (partizipioarenformagomutatuetagomutaurenartekoalternantziaageri da; gomutagarri, gomutaquizun, gomutanDudabagaricgomutaonegaz gozatutaarinducoditugaixuac beregorputcecominacta formakere
|
badatoz
);, alaac. Icas III, (268). // Gomutatu, vijotz ondraubarentaprestubarensenailiadala, beti eguiija, esatia. Icas II, (181).//. Guztiacdira, gueurigauza oneenbataituedogomutaueraguiteco? (Icas III, 239).
|
|
|
obatu: hobetu, hobebihurtu;. Baitaeria
|
datorrela
, bestiac obatutecoardu riaartubere? (Icas I, VIII).
|