|
2000
|
|
|
Esparru fisiko geografikoko hotsez gain, gizakiek sortutako tresna edo aparatuetatikoak (aldakuntzak eginez sortuak barne) ere sartzen ditugu multzo honetan. Geografiatik
|
datozkigun
hotsak eta bere erliebe eta mugak transformatzen dituen kulturatik sortzen dira.
|
|
2005
|
|
|
Etxean ez zuten uste zeukanik. Geletako batetik
|
zetorren
hotsa.
|
|
2006
|
|
|
Lo gogor batek harrapatu ninduen. Gauaren minean, joan
|
etorri
hotsek atzarri ninduten. Nire ondoan norbait zurrunga isilean ari zen.
|
|
|
Eta ezpalek noizean behin ateratzen zituzten zirti zartek areagotu egiten zuten, estali bainoago, gurasoek bezperan jaiotza agiriko J hartaz esan zizkidaten hitzen oihartzuna. Gauza bera egiten zuten objektuek eta gorputzek, egunaren argi motelak, kaletik
|
zetozen
hotsek.
|
|
|
Prezeptibako irakasleak, herr Öchler ek, begien aurrean genuen edozein gauza seinalatu eta gero, huraxe deskribatzen jartzen gintuen: leihotik sartzen zen argia, ikasleren baten arropa edo aurpegia, kaletik
|
zetorkigun
hotsen bat, euli baten ibilerak... Irakasleak zehaztasuna, kolorea eta indarra eskatzen zizkion gure idazkuntzari, hiru ezaugarri horien bila saiatu behar omen genuen zerbait deskribatzerakoan.
|
|
2008
|
|
|
Eta gu, bi lehengusuak, anaia eta laurok pailazoei begira uzten gintuzten. Baina nola ulertarazi nire amari, ez nituela pailazoak atsegin, ez zidatela graziarik egiten behin eta berriz egiten zituzten txorakeria haiek guztiek, banekiela mozorrotutako gizon batzuk baino ez zirela, zaplazteko bat ematean ateratako hotsa bozgorailutik
|
zetorren
hots faltsua zela eta nahiago nuela aitarekin futbola ikusi.
|
|
2010
|
|
|
Eta esnatu nintzen azkenean; atera nintzen nire ametsetik," nekazari zoriontsuen" artetik; kokatu nintzen nire denboran. Ez ninduten bultzatu, ordea, kirol zelaia eraikitzen ari ziren kamioi eta gruen marruek, edo akordeoiarekin interpretatzen nituen doinuek, edo orduantxe zabaltzen ari zen telebista aparatuen soinu guztiz berriak, baizik eta beste iragan batetik, iragan hurbiletik,
|
etorritako
hots batzuek. Hots mingarriak.
|
|
|
Umegintza, emeen zeregina. Eta haurraren aita ez baina amaren miresle ziren gizon biak —bat eder eta galaia, neska hura maitatu ala gorrotatu behar ote zuen artean erabaki gabe zegoena, eta bestea zahar eta konkorra, maitemin txoro hura ahaztu nahi eta ezinean zebilena— patioan gelditu ziren, itxuraz berriketa ganoragabean tea hartzen zuten bitartean, baina izatez zainak airean, gela barrutik
|
zetozen
hotsei adi, zer entzungo.
|
|
|
Etxean ez bide daude denak lo. Sukaldetik
|
datozkeen
hotsak entzuten ditut. Neskaren ama edo, sukaldeko gauzak biltzen.
|
|
2012
|
|
|
Arrazoi sendoak ditut pentsatzeko bere espezieko kumeren bat nintzelakoan zegoela, beste hankaz behin eta berriz laztantzen baitzidan aurpegia poliki poliki. Honelako jolasetan zebilen, gelako atetik
|
zetorren
hots batek, zabaltzen ari balira bezalakoak, geldiarazi zuenean; orduan, sartzeko erabilitako leihora salto egin zuen bat batean, eta handik tutu eta hodietara, hiru hankatan ibiliz eta laugarrenaz niri helduta, gurearen ondoko teilaturaino igo zen arte.
|
|
|
Mina eragin lezakeena. Tabernatik ez
|
zetorren
hotsik, ez jendearenik, ez billarreko kolpeenik.
|
|
2013
|
|
|
" Sariceko herri honetan, azaroaren hogeigarren eguneko arratsaldean hasi zen matxinada, indioen artean urduritasuna zabaldu baitzen, gau hartarako asmoak zirela eta. Beren planak ezkutatu nahian, Apatxeak
|
zetozelako
hotsa zabaldu zuten. Apatxeak erasoa jotzeko zorian zeudela esanez beldurra zabaldu eta, hamarren bat lagun, denak emakumeak eta umeak, Luisen etxean sarrarazi zituzten, han ondo babestu eta defendatuko zituztela eta.
|
|
2014
|
|
|
Diru zorro eta irudiekin batera, zenbait emakumezkoren ahotsa entzuten da etengabe Alondegia kultur etxeko gelan. Atari ingurutik
|
dator
hotsa; han, pantaila batean, jarrita dute Larre Motzean dokumentala. Euskal Herriko garapenaren parte izan diren hainbat emakumeren istorioak jasotzen ditu lanak, gazte zein helduenak, eta erakusketarekin batera aurkezten ari dira herriz herri.
|
|
|
Gorri, laranja eta marroi zeuden hostoak. Haien artetik
|
zetorren
hotsa. Zehaztu egin zitzaidan belarrietan:
|
|
2015
|
|
|
Kanpoan ez zen ezer entzuten. Lurraren azpitik ere ez
|
zetorren
hotsik; 50 metro beheragotik ere ez zen ezer nabarmentzen; bederatzi tona lur eta harri kendu behar izan zituzten tunela zulatzeko, eta halakoxe astuna zen gau hartako isiltasuna ere. Armadaren kuarteleko garitatik hamar bat metrora irten behar zuten, baina denbora aurrera zihoan, eta ez zen inor ageri.
|
|
2016
|
|
|
Denbora pixka bat joan zen sukalderaino iristen zen hots leun hura entzuten hasi nintzen arte. Marruskadura urrun bat ematen zuen, oso urrutitik
|
zetorren
hots bat. Nire buruaren irudipen bat ote?
|
|
|
Non, ordea? Segituan ohartu nintzen sotora ematen zuen atetik
|
zetorrela
hots hura; ni hara inguratzean, baina, eten egin zen, bat batean, marruskatzailearen mugimenduak gelditu balira bezala. Pikotxean jarri nintzen atearen ondoan, eta geldi geratu, belarriak zura ukitzen zuela ia ia.
|
|
|
–Sototik
|
datozen
hotsak. Ez duzu aditzen bakarren bat atearen barruko aldean atzamarkaka balebil bezala?
|
|
|
Une batez ateaz bestaldetik
|
zetozen
hotsak besterik ez zen entzun gelan. Asiainek arinduraz jaso zuen epaitegiko ardaila.
|
|
2017
|
|
|
Ez haiz gauero goiko solairutik
|
datozen
hotsen izu,
|
|
|
Autobusean sartu eta zigarroa piztera zihoanean, atzeko aulkitik
|
zetorren
hots batek esan zion, ea ez ote zuen erretzea debekatzen zuen txartel nabarmen hura ikusten.
|
|
2018
|
|
|
Hilerrirantz mugitzeko zeudela, goitik
|
zetorkion
hotsa adituz, gorantz begiratu zuen, zerbait egiteagatik, eta kanpandorreko zikoinei erreparatu zien. Ikusiak zituela maiz gogoratzen hasi zen, orain ez bezala, eguzkitan epel epeletan paparreko luma zurien artean pikua sarturik, hazka egiten kontsolazioan; eta baita ere, uneetan, lumak txukuntzen, eta bai zikoina lagunarekin ere, estu estu eginda, elkarri laztanak egiten kankaneoan.
|
|
|
Agian, aukera ona da biak apur bat hazteko, Xabierrek esku eskura baitauka adin nagusitasuna, batzuetan eguzki urteetara daukala dirudien arren. Nirean ez dago arazorik, baina hona
|
etorri aurretik
hots egitea eskertuko nizuke, batez ere ahalegin bikoitza edo hirukoitza egin behar dudalako egunotan nire ikasketetara biltzeko...
|
|
|
Atseden hartzeko denbora baizik ez dute egin isilik, errekaren beste aldeko ordokitik
|
datozen
hotsek. Goiz alba gertu, zuzien errai  nuak urrutiratzen hasi dira, fraide doktrinoek izurritearen kontra erabili ohi dituzten lanturuekin batera:
|
|
|
Giltzaz zabaldu du atea, ez zegoen argirik piztuta, baina atzeko terrazara ematen duen atea parez pare zabalik zegoen. Sototik
|
zetozen
hotsak entzun ditu Añesek, eta eskaileretara hurbildu da Laszlori deitzera. Oin hotsak entzun ditu.
|
|
2019
|
|
|
Gauerdian, auzoko guztiok ateratzen ginen balkoietara, portuan zeuden itsasontzien (zenbat eta gehiago hobeto!) bozinek eta S.O.S salbek osatzen zuten ikuskizunari begira. Portutik
|
zetorren
hotsari, suzirien eta plater hautsien zaratarekin egiten genion lehia, bai, plater zaharrak errepidera botatzen zituen hainbat auzokidek!..
|
|
2020
|
|
|
Hortik korridore luzera, eta eskailera guziak jautsi ditu lehen solairura ailegatu arte. Irekirik dauden leihoetatik sartzen den karrikako auto, zaldi, autobus eta jendearen joan
|
etorrien
hotsa baizik ez da aditzen sarrera nagusian. Arratsaldeko hirurak dira, eta etxeko nagusiak siestako mementorik sakonenean daude gaurgero.
|
|
|
Ramon, bai. On Emiliok ezin du lo hartu orduak daramatzalako patiotik
|
datozen
hotsak entzuten. Ermitako kanpaiek jo ondoren hasi da guztia, gaueko hamaiketan.
|
|
2021
|
|
|
Urruti urrutiko lurralde batean bazen behin gizon jakintsu bat, hiru seme zituena. Jakintsu hark, aurki hil behar zuela sumatu zuenean, bere ondora
|
etortzeko
hots egin zien semeei:
|
|
|
–Ez zinen pisura
|
etorri
hots egin nizunean... Utzi egin nauzu, ezta?
|
|
2023
|
|
|
Zeinek jarriko du zalantzan kulturaren alde ari den erakunde bat? Erakundetutako kulturak hamarnaka errezelo pizten ditu gurean, baina Historiaurretik zein Erdi Arotik
|
datozen
hotsak neutroak dira; ez dute kultur azpiegitura arranditsuen zalapartarik pizten, ondare biltegi hutsak dira, aproposak sator lanerako.
|
|
|
Bizilagunarekin etxetik etxera hizketan ari zen arropa zintzilikatzen zuen bitartean, sasien arteko mugimendua lehen aldiz sumatu zuenean. Bizilagunak ere atzera egin omen zuen sakonetik
|
zetorren
hots hura aditzean.
|
|
|
Ez, ez nago etxean. Kanpotik
|
datoz
hotsak. Umeak daude behean.
|
|
|
Beste batzuk, gehienak, marroiak. Handik
|
zetorren
hotsa. Atabal batena zirudien.
|