2015
|
|
Jaunagana gogotsu
|
etorri
eta honen eskakizunen aurrean tristuraz urrundu zen gazte aberatsa (Mt 19, 16).
|
|
Orain hau galdetu litzateke: argia berriro
|
etorri
eta ikusi nahi dituenean, ikusi ahal izango dituen ala ez. Hau ez dago haren esku; gure Jaunak irekitzen du adimenaren leihoa nahi duenean; nahiko erruki agertzen dio beragandik inoiz ere ez joateaz eta hark hori ongi uler dezala nahi izateaz.
|
|
...i luzean eta batzuk sekula ere ez, hemen entzuten direnak, hau da, gizakiei entzuten dizkiegunak ahanzten direnez; gizaki horiek oso serioak eta jakintsuak izan arren, haien hitzak ez ditugu izaten hain grabatuak oroimenean, eta etorkizuneko gauzak direnean ere ez ditugu sinesten beste hauek bezala; ziurtasun handi handia geratzen delako; noizbait, erabat ezinezkoak diruditen gauzetan, dudaren bat
|
etorri
eta hala ote den ez ote den adimena zalantzan ibili arren, ariman bertan ezin etsizko ziurtasuna dago; eta hori, baita gauzak berak ulertu dituen bidetik ez baina kontrakotik doazenean ere, eta urteak igaro arren, ez zaio burutik kentzen Jainkoak gizakiek ulertzen ez dituzten beste bitarteko batzuk bilatuko ez dituenik, baina azken batean beteko dela; eta halaxe gertatzen da; dena dela, diodanez,... Une honetan ez zaio geratzen horrelakorik ezer; are gehiago, bizia emango luke egia harengatik.
|
|
Hau hain ohikoa eta hainbeste aldiz gertatzen dena izanik, arretaz begiratu da: suterik handiena piztu nahi badute ere, suak garra beherantz ez baina gorantz botatzen duenez, horrela ulertu behar da hemen ere, hau da, barruko mugimendu hau arimaren erdigunetik
|
datorrela
eta ahalmenak iratzartzen dituela.
|
|
Nahiko mesede egiten zidan gure Jaunak; orain ez dut aztertu nahi nik zein den hobea bata ala bestea; batetik bestera den aldea esaten jakin nahiko nuke soilik. Gauza hauetarako batzuetan malko hauek
|
datoz
eta berezko joerak lagunduriko desira hauek, egoeraren arabera; baina hala bada ere, azken batean, esan dudanez, Jainkoagan amaitzen dira. Eta estimu handitan izan behar da, horregatik ez direla hobeak ulertzeko apaltasunik bada; izan ere, ez dago jakiterik guztiak maitasunaren ondorioak diren ala ez, eta hala izanez gero, Jainkoak emanak dira.
|
|
Zugan pentsatzea baino beste jakin beharrekorik ez delakoan gaudenez gero, ez dakigu dakitenei galdetzen ezta zer galdetu behar zaien ere, eta txarra ez dena, ona baizik, hutsegite larria dela uste izaten dugu. Hemendik datoz otoitzari emanda dauden jende askoren nahigabeak eta barruko nekeez kexu izateak, behinik behin letrarik ez duen jende askorenak, eta ilunaldiak
|
datoz
eta osasun galtzeak eta baita guztia bertan behera uztea ere, barne mundurik ez dagoela hemen barruan uste dutelako; eta ortziaren mugimendua geldiarazi ezin dugunez, abiada bizia baitabil, era berean ezin dugu geldiarazi geure pentsamendua ere, eta gero harekin batera sartzen ditugu arimaren ahalmen guztiak ere eta galduak garela uste izaten dugu eta alferrik galtzen dugula Jainkoaren aurrean ga... Eta, gehienetan, egonezin eta nekeak geure burua ez ezagutzetik datoz.
|
|
7 Izan ere, nik dakidanez, gaztelu honetara sartzeko atea otoitza eta gogoeta da, ez diot gogoetazko otoitza denik ahozkoa baino gehiago, otoitza benetakoa izango bada, gogoeta lagun duena izan behar baitu; izan ere, norekin hitz egiten den eta zer eskatzen duen eta nork eskatzen duen eta nori konturatu gabe egiten den horri, ezpainak asko mugitu arren, nik ez diot deitzen otoitza; hala ere, batzuetan otoitza da, une hartan ardura hori izan ez arren, beste batzuetan ardura hori izan duelako. Baina Jainko handiarekin bere esklaboarekin egingo lukeen bezala hitz egiteko ohitura duenak, gaizki esaten duen ala ez begiratu gabe, ahora
|
datorkiona
eta beste batzuetan egin duelako ikasita daukana, hori ez dut hartzen nik otoiztzat, eta Jainkoak nahi beza ez dezala har halakotzat kristau den inork ere; zuen artean, ene ahizpak, Jaunagan uste dut ez dela izango halakorik, barruko gauzetan jarduteko dagoen ohituragatik, ohitura hori halako zakarkerian ez erortzeko berebizikoa baita.
|
|
Otoitzean ari den bakoitzean nahigabe honekin ari da. Nolabait Jainkoa iraindua dela eta mundu honetan ez dela maitatua eta arima asko galtzen direla bai heretikoenak eta bai mairuenak ikusteak ematen dion nahigabetik dator beharbada; hala ere, gehien mintzen dutenak kristauenak dira; izan ere, Jainkoaren errukia handia dela, eta gaizki bizi arren, bide onera
|
etorri
eta salba daitezkeela ikusten badu ere, beldur da asko kondenatuko ez ote diren.
|
|
4 Uste dut nik, bat egitea oraindik ez dela iristen espirituzko ezkontza izateraino; baizik eta, hemen bi pertsona ezkontzekotan direnean bezala, biak bat ote
|
datozen
eta batak eta besteak nahi ote duten aztertzen da, eta baita, bata bestea pozteko, elkar ikus dezatela ere egiten da; era berean hemen ere, ituna egina dagoenean eta arima hau jakitun dagoenean zein ongi datorkion eta deliberatu duenean guztian bere Senarraren borondatea betetzea, honi poz ematen diola deritzon era guztietara; eta Haren Maiestatea, bestalde, gauzak horrela direla ongi dakiena bez... biak elkar ikustera etorri eta berarekin bat egiten du.
|
|
4 Uste dut nik, bat egitea oraindik ez dela iristen espirituzko ezkontza izateraino; baizik eta, hemen bi pertsona ezkontzekotan direnean bezala, biak bat ote datozen eta batak eta besteak nahi ote duten aztertzen da, eta baita, bata bestea pozteko, elkar ikus dezatela ere egiten da; era berean hemen ere, ituna egina dagoenean eta arima hau jakitun dagoenean zein ongi
|
datorkion
eta deliberatu duenean guztian bere Senarraren borondatea betetzea, honi poz ematen diola deritzon era guztietara; eta Haren Maiestatea, bestalde, gauzak horrela direla ongi dakiena bezala, pozik dago harekin, eta horrela mesede hau egiten du; hori hobeki uler diezaiola nahi du eta, esan ohi denez, biak elkar ikustera etorri eta berarekin bat egiten du.
|
|
4 Uste dut nik, bat egitea oraindik ez dela iristen espirituzko ezkontza izateraino; baizik eta, hemen bi pertsona ezkontzekotan direnean bezala, biak bat ote datozen eta batak eta besteak nahi ote duten aztertzen da, eta baita, bata bestea pozteko, elkar ikus dezatela ere egiten da; era berean hemen ere, ituna egina dagoenean eta arima hau jakitun dagoenean zein ongi datorkion eta deliberatu duenean guztian bere Senarraren borondatea betetzea, honi poz ematen diola deritzon era guztietara; eta Haren Maiestatea, bestalde, gauzak horrela direla ongi dakiena bezala, pozik dago harekin, eta horrela mesede hau egiten du; hori hobeki uler diezaiola nahi du eta, esan ohi denez? biak elkar ikustera
|
etorri
eta berarekin bat egiten du. Hau honela dela esan dezakegu, une oso laburrean gertatzen delako.
|
|
Nik esan nion: Bada, liburu hori eskuratzerik ez dugunez gero, saia zaitez oroimenera ekartzen eta horrela hartaz gogora
|
datorkizunaz
eta beste gauza batzuez idatz ezazu beste liburu bat eta azaldu doktrina orokorra, esperientziak nori gertatu zitzaizkion aipatu gabe.
|
|
–Hau 1562 urtean izan zen, abuztuaren amaieran; ni bertan nintzen eta iritzi hori eman nuen. Fray Domingo Bañez (sinadura
|
dator
eta gaineratzen du) eta hau idazten dudanean 1575eko maiatzaren 20a da, eta Ama honek erlijiotasun handiko 9 monasterio ditu fundatuak?.
|
|
Anaia Alonso Henao zen, Alcalátik
|
etorria
eta 1557ko apirilaren 11n hila.
|
|
Beste hau, berriz, pertsona oso santu edo jakintsu eta itzal handikoari, gezurrik ez digula esango dakigunari, entzungo bagenio bezala da. Eta oraindik oso apal gelditzen da konparazioa; izan ere, hitz hauek handitasun aire bereziaz
|
datoz
eta hala, nork esaten dituen gogoratu gabe, kargu hartzekoak badira, dar dar eragiten dute, eta maitasunezkoak badira, berriz, maitasunez urtu eragiten. Eta, esan dudanez, oroimenetik oso urruti zeuden gauzak dira, eta bat batean hain gauza sakonak esaten dira, non denbora luzea baitzen haiek taxuz moldatzeko, eta uste dut inola ere ezin daitekeela ahantz ez dela guk geuk asmaturiko zerbait.
|
|
Uler dezagun ongi, izatez den bezala, Jainkoak gure inolako merezimendurik gabe ematen dizkigula eta eskertu diezaiogun Haren Maiestateari; izan ere, ez badakigu hartzen ditugunik, ez gara itzartuko maitatzera. Eta gauza ziur ziurra da zenbat eta argiago ikusi aberats gaudela, izatez pobreak garela jakinik, probetxu handiagoa
|
datorkigula
eta baita egiazko apaltasun handiagoa ere. Gainerako guztia gogoa kikiltzea da on handietarako ez dela gai pentsatuz, Jauna haiek ematen hasten delarik, harrokeriaren beldurrez ikaratzen hasten bada.
|
|
Arimen eguneko gau batean gertaturiko hau esango dut soilik: otoiztegi batean nengoela, gau txanda bat errezatu ondoren eta, haren amaieran
|
datozen
eta geure errezo liburuan ditugun, debozio handiko otoitz batzuk esaten ari nintzela, liburuaren gainean jarri zitzaidan otoitza buka ez nezan.
|
|
6 Azken batean, ez hark ez beraren osabak ezta beraren senarrak ere,
|
etorri
eta burdin saretik berari hitz egiten saiatu zenak, berarekin zeudenean atsekabetu baino besterik ez zuten egiten, eta gero lehen baino ere sendoago geratzen zen berean. Senarrak negar handiak egin ondoren, esaten zion Jainkoa hobeki zerbitzatuko zuela limosnak eginez.
|
|
5 Nik ez nekien zer egin, beste zereginik gabe horretarakoxe
|
etorri
eta nabarmena izango bailitzateke fundazioa egin gabe joatea. Hala ere, baimenik ez zidatela ematen, hori sentitzen nuen gehiago gainerakoa baino; izan ere, behin etxean sartuz gero, gure Jaunak egingo zuen gainerakoa, beste leku batzuetan egin zuenez.
|
|
5 Argi ikusten zen guztia Jainkoagandik
|
zetorrela
eta Haren Maiestateak baimentzen zuela on handiagorako eta fraide hauen bertutea hobeki ager zedin, agertu den bezala. Fraide oinetakodunen prelatua izendatu zuen, gure moja eta fraideen monasterioak bisita zitzan; hark uste zuena egia izanez gero, neke handia izan zitekeena.
|
|
11 Aita frai Antonio Jesusena bere erbestealdia betetzera etorri zen Laguntzaren Amaren monasteriora, Villanuevako herri honetatik hiru legoara dagoenera, eta monasterio honetara predikatzera
|
zetorrenean
eta monasterio honetako priorea, aita frai Gabriel Jasokundekoa, pertsona zuhurra eta Jainkoaren zerbitzaria, sarri etortzen ziren toki berera, Ervías doktorearen adiskideak zirelako, eta ahizpa santu hauekin tratatzen hasi ziren. Eta haien bertuteak erakarririk eta herriak eta doktoreak haienganantz eraginik, arazo hau berena balitz bezala harturik, niri biziki burua berotzen hasi ziren gutunen bidez. Eta ni Malagóngo San Joserenean nengoela, Villanuevatik 26 legoa eta gehiagora, aita priore bera etorri zitzaidan gai honetaz hitz egitera.
|
|
Elizan zutenetik eman ziguten fundatuko genuenerako; izan ere, santa hau etxe oneko hainbatek maite zutenez gero, ornamentuz oso ongi zegoen. Ni oso pozik nenbilen han izan nintzen garaian, baina baita nahasirik ere, eta nahasmen honek irauten dit oraindik; izan ere, penitentzia hain latza egin zuena ni bezalako emakumea zela ikusten nuen, eta ni baino hauskorragoa, zetorren familiatik
|
zetorrelako
eta ez ni bezain bekataria; batetik bestera ez baitago hurrik ematerik ere, eta mesede handiagoak jaso ditut askoz ere gure Jaunagandik era askotara, eta nire bekatu handiak direla-eta infernuan ez edukitzea mesede handia da oso. Ahal izanez gero, hura imitatzeko gogoaz kontsolatzen nintzen soilik, baina ez asko; bada, nire bizitza osoa desira artean joan izan da eta egintzarik ez dut egiten.
|
|
Honelako biziera egiten eman zituen zortzi urte. Trentoko Kontzilio santua
|
etorri
eta eremutarren Ordenak murrizteko agindua eman zuenez gero, Erromara joan nahi zuen, horrela egoten utz diezaioten baimena eskatzera, eta nik hitz egin nionean ahalegin horretan zebilen.
|
|
Gauza bat egin zuten ongi, jaio zenerako bataiarazi zioten apaiz bati. Gauez hura estimatzen zuen emakume bat
|
etorri
eta gertatzen zenaz jabetu zenean, laster batean joan zen hila zen ikustera, eta berarekin batera ama bisitatzera joan ziren beste pertsona batzuk, orain esango dudanaren lekuko izan zirenak. Emakumeak besoetan hartu zuen negarrez, eta esan zion:
|
|
Espiritu Santuaren grazia izan bedi beti berorren aitatasunarekin, ene aita, eta gorde biezat urte askotarako, amen. Nik diotsot, Jainkoak aditzera eman ez balit egiten dugun on guztia bere eskutik
|
datorrela
eta zein gutxi ahal dugun geurez, ez litzatekeela asko berorrek egiten duenaz nolabaiteko handiustea izatea. Izan bedi beti bedeinkatua eta haren izena goretsia beti betiko, amen; izan ere, zoratzeko modukoak dira gertatzen diren gauzak; baina gehien miresten dudana da, berorren aitatasunak bake bakean egiten dituela, etsaiak adiskide bihurtuz, eta, hobeki esan, haiek beraiek egile edo betetzaile izan daitezela eginez.
|
|
Eta gutun batean idatzi zidan gure aita jeneralak, nik gehiago fundatzerik ez agintzeko eskatu ondoren, buruan ileak ditudan bezainbeste monasterio funda ditzadan nahiko lukeela. Ez da bidezkoa Jainkoaren hainbeste miraberen izena belztea gezurrekin; eta Jesusen Lagundian, esaten den bezala, haziera eta izaera eman dizkidatenez gero, arrazoizkoa litzateke, nire iritziz, egia agertzea, nuntzioa bezalako pertsona hain serioa (Ordenak erreformatzera
|
baitator
eta hura ez baita lurralde honetakoa) informatua egon dadin nor zuzendu eta nor lagundu behar duen, eta zigortu dezan hainbeste gezurrekin joan dakiona. Berorrek ikusiko du zer egin behar duen.
|
|
7 Biziki poztu naiz Alonso jauna
|
etortzeaz
eta gainerako berriez. Jainkoak nahi beza behin betiko berriak izan ditzagula.
|
|
6 Gure aitari idazten diot, zergatik nahi dudan diru horiek nire eskuetara
|
etortzea
eta ez beste inorenera. Nire neba hil ondoren, ahaideekin guztiz asperturik nago, eta ez nuke nahi inolako liskarrik haiekin.
|
|
Jauna izan bedi berorrekin. Mandazain hau gutunaren bila
|
dator
eta berehala abiatu nahi du. Beraz, ez dago astirik gauza gehiago esateko.
|
|
2 Frai Anbrosio honek Ordenaren onerako gar handia du, eta horrela, ez dut uste behar ez den gauzarik egingo duenik. Bera Sevillatik
|
dator
eta ikusi du han gertatzen dena, eta aita Nicolaok ez du gutxi ikusi jende harekin, eta jakin zuen, askatzen?
|
|
Nik sentitzen dut urrutira joan beharra; idatzi nion berorri zergatia. Onik
|
dator
eta lodi aita frai Antonio: aurten sufrimenduekin gizendu egiten direla esango nuke.
|
|
3 Orain Pazkoa
|
dator
eta justiziako auziak Errege eguna igaro arte tratatzen ez direnez gero, orain ebazten ez bada, luze joango da sufritzen daudenentzat. Eta Gizakundeko moja hauek ere erruki handia ematen dute, oso estuturik daudelako hainbeste sufrimenduren artean, eta are gehiago aitor entzule santu haiek kendu eta horrelako premian dituztenez gero.
|
|
Hemen zoriontsuak izan ditugu gure aitaren etorreraz; Gortera doa, nuntzioak dei egin baitio. Ongi
|
dator
eta gizen, Jainkoa izan bedi bedeinkatua. Jakin beza berorren agurgarritasunak, orain Ordenako arazoak Jainkoari gomendatu behar larria dagoela?
|
|
3 Uste dut komeni izango dela, berorren agurgarritasunak mezulari propioarekin bidal diezadala, nire ahizpa Alban ez badago, haren bila norbait bidaltzeko asmoa izanez gero; baina neskatila hark datorren bezala itzuli behar badu, ez dut batere gogorik hona etor dadin ezta ez dakit zertarako etorri behar duen, niri nekea emateko izan ezik. Izan ere, Gizakundeko monasterioan geratzea nabarmenegia litzateke, eta ez dut uste ongi
|
datorkionik
eta gastua ikaragarria litzateke. Jainkoa izan bedi beraiekin, halako buruhausteak ematen baitizkidate.
|
|
7 Ni pentsatzen aritu naiz ea ez litzatekeen ongi izango, Joana anderea ez
|
badator
eta berorren arrebarekin etortzeko Tomas Gracián jauna besterik ez bada, aita frai Antonio Jesusena jada sendaturik dagoenez gero, ez litzatekeela gaizki haiekin etortzea.
|
|
6 Bai zalaparta sortu dutela beste moja horiek ehun errealak direla-eta! Begira zer arrazoi dudan kontu handiz ibili behar dela bisita hauetan diodanean; izan ere, beste prelatu bat
|
etorri
eta gauza handia litzateke nondik heldurik ezertan ez izatea. Haserrearazi nau, hark hain kontu handia ez osatzeko ordaindu ezinik ez zuelako, guztia bere esku zuen-eta.
|
|
–berak duen asmoa, ni Malagónera bidaltzea dela berrespen agiri batekin; fundatuko banu baino ere merezimendu handiagoa izango dudala, eta bide batez joan nadila jaun horiek kontsolatzera, eske dituelako?. Eta gotzainaren gutuna bidaltzen dit, eta gero Salamancara
|
etorri
eta eros dezadala etxea. Eta jakin beza, ene alaba, han dagoen premiarik handiena dela; mojak, berriz, isilik daude, hilda bezala eta hala gehiago premiatzen naute.
|
|
4 Gerta daiteke, Salamancakoa amaitu baino lehen, guretzako ebazpena
|
etortzea
eta horra astitsuago joan ahal izatea, Malagóngoa beste batek ere erremedia baitezake. Ez da falta, fraide oinetakodunek ni hain urruti ikustea nahi dutelako susmorik, eta bada horretarako zantzurik ere?, eta haren aitatasunak ez omen du gaizki ikusten ni Gizakundeko monasteriotik urruti izatea.
|
|
6 Ez diot esan nahi izan inoiz berorren aitatasunari, zein jasangaitza den Godoy lizentziadunaren alaba, Alban dagoena, berorri nahigaberik ez ematearren. Nik ahaleginak egin ditut era guztietara probatzeko, eta inola ere ezin jasan; adimena falta denez gero, ez da arrazoibidera
|
etortzen
eta batere pozik gabe egon behar du, garrasi batean aritzen baita. Bihotzeko gaitza dela dio; nik ez dut uste hala denik.
|
|
2 Beste batean Joana anderearekin nola joan zitzaidan galdetzen du, eta hemengo posta zerbitzuaren bidez idatzi diot. Uste dut erantzuna Madriletik idazten duela dioenean
|
datorrela
eta horrela ez dit pena handirik eman. Ongi nago eta ene Isabel da gure atsegin osoa.
|
|
Eta horrela egin zen eta betez doa Josek esan zuena: bata, aita priorea hona
|
etortzean
eta, ama prioreak nola egiten zuen horrela galdetzean, esan zion ez zekiela zer zen hau, berak hura baino nahiago zuenik ez zela eta ongi ohartzen zela gero damutu egingo zitzaiola, baina kasu honetan ez zela bere buruaren jabe eta ezin zuela gehiago, izuak harturik zegoela oso, bere burua ezinean ikusten zuela.
|
|
2 Biziki poztu nau ene aita San Jose hain laster
|
etortzeaz
eta berori haren hain zalea izateaz. Biziki poztuko dira han arrotz eta inork kontsolatu ahal izateko urruti dauden ahizpa haiek; hala ere, nik egiaz sinesten dut, benetako kontsolagarria haiengandik oso hurbil dela.
|
|
jostaldira
|
dator
eta
|
|
Lorentzo Cepeda, Ávilatik
|
dator
eta Madrilera doa, baina Toledotik igaroz.
|
|
Gracián: Jeronimo Gracián Jainkoaren Amarena, hau ere Pastranatik
|
etorritakoa
eta orain Madrilen dagoena. –
|
|
Domingo Bañez. Domingo Bañezek ez zuen nahi haren autobiografia eskuz esku ibil zedin; horregatik dio umorez, hura
|
etorri
eta horretan harrapatuko ote zuen beldur zela(, hallarme ha en el hurto?).
|
|
Juliana Magdalenarenaz (Salamancako Nikolas Gutiérrezen alabaz) ari dela dirudi; Gizakundeko komentutik
|
dator
eta Valladolid, Segovia, Iruñea eta berriro Valladolideko komentuetatik igaroko da.
|
|
–Nik ez nekien zer egin, beste zereginik gabe horretarakoxe
|
etorri
eta nabarmena izango bailitzateke fundazioa egin gabe joatea. (?) Eta horrela, Gobernariarekin hitz egitea erabaki nuen, eta haren etxearen ondoan den elizara joan nintzen eta abisua helarazi nion, arren har nintzala hitz egiteko.
|
|
9 Eta gure izaera hau hain da argala, non, ez dela sufritu behar esaten badigute ere, zerbait egin dugula uste baitugu eta sentitu egiten baitugu, zenbat gehiago besteek ere gurekin batera sentitzen badute. Eta horrela, arimak, aukerak galtzen ditu merezimenduak egiteko, eta ahulago geratzen da eta deabruarentzat atea zabalik, berriro ere beste gauza okerrago batekin etortzeko; eta oraindik gerta daiteke, zu sufritzeko gertu egon arren, beste batzuk zugana
|
etorri
eta esatea, ea zamaria zaren?,, gauzak sentitzea ez dagoela batere gaizki?. Oi, Jainkoarren, ene ahizpak!, inori ez diezaiola eragin zuhurtziarik gabeko karitateak besteari erruki hartzera benetakoak ez diren irain hauek direla-eta, Job santuari beronen adiskideek eta emazteak egin zioten antzera.
|
|
...rtzen ez bada ere, ez delako hainbesterainokoa, barne biltze honetan gehiagoa eta gutxiagoa baitago?, ohitura hartuz gero (hasieran nekea ematen badu ere, gorputzak berea eskatzen duelako, amore ez ematean bere burua urkatzen ari dela konturatu gabe), egun batzuetan ohitzen bada eta ahalegin hori egiten badu, argi ikusiko da irabazia eta konturatuko dira, errezatzen hasterakoan, erleak erlauntzera
|
datozela
eta han sartzen direla eztia egiteko, eta hau gure ardurarik gabe; izan ere, Jaunak nahi izan du, Bera izan duten denboragatik, arimak eta borondateak nagusitasun hori izan dezatela; horrela, barnean bildu nahi duelako keinu batez soilik, zentzumenak haren esanera jarriko dira eta barnean bilduko. Eta gero berriro irtengo badira ere, gauza handia da mendean jarri izana, gatibu eta mendeko bezala irteten direlako eta ez dutelako egiten lehenago egin zezaketen kaltea.
|
|
Saia dadila bakoitza egin behar duena egiten; nagusiak eskertzen ez badio ere, ziur egon dadila Jaunak ordainduko eta eskertuko diola. Bai, bizitza honetan saria lortzera ez gara hona
|
etorri
eta. Izan beti pentsamendua irauten duenean, eta hemengoari ez diezaiogula inolako jaramonik egin, bizitzen denerako ere ez baita iraunkorra; gaur ongi egongo da batekin; bihar, zugan bertuteren bat gehiago ikusten badu, hobeki egongo da zurekin, eta hala ez balitz ere, gutxi digu horrek.
|
|
Esaldi hau ere ezabatu egin zuten (bere Aitarentzat atseginena zenez gero) ezabatu egin zuten; lehen idazketan ez
|
zetorren
eta ez zen autoreak onarturiko ondorengo kopietara pasatu (Toledo, Salamanca, Madrid).
|