|
2011
|
|
|
Modu naturalean, atmosferan, aztarna kontzentrazioan besterik ez da agertzen gas hau. Bakterioen jardueraren bidez materia organikoa deskonposatzean sortzen da, bereziki ingurune erreduktoreetan
|
eta
egoera anaerobioetan. Bestalde, petrolio findegietan masiboki askatzen da atmosferara, gas naturalaren osagaia baita.
|
|
|
Bestalde, petrolio findegietan masiboki askatzen da atmosferara, gas naturalaren osagaia baita. H2S a gas pozoitsua da,
|
eta
oso nabaria, kiratsa dario eta. Atmosferara iristean, oxidatzeko joera izaten du, eta erreakzio honen bitartez SO2 bihurtzen da:
|
|
|
H2S a gas pozoitsua da, eta oso nabaria, kiratsa dario eta. Atmosferara iristean, oxidatzeko joera izaten du,
|
eta
erreakzio honen bitartez SO2 bihurtzen da:
|
|
|
Materia organikoaren deskonposizio biologikoan hainbat konposatu kimiko sortzen da. Horien artean, H2S da nagusia; merkaptanoak ere sortzen dira (tiolak,. S funtzioa dutenak),
|
eta
kirats nabaria darien beste konposatu organiko sulfuratu batzuk ere bai. Gainera, gas horietariko batzuk toxikoak dira gizakiarentzat (ikus 1 irudia).
|
|
|
Nahiz
|
eta
ez izan atmosferaren osagai nagusia, karbono dioxidoaren kontzentrazioa handia da, eta, batez ere, oso adierazgarria. Egun, bolumenaren% 0,035 gainditu du.
|
|
|
Nahiz eta ez izan atmosferaren osagai nagusia, karbono dioxidoaren kontzentrazioa handia da,
|
eta
, batez ere, oso adierazgarria. Egun, bolumenaren% 0,035 gainditu du.
|
|
|
Industria Iraultza baino lehen, ordea, bolumenaren% 0,028 zen. Karbono dioxidoak oso eragin nabaria du, funtsezkoa, lurrera iristen den erradiazio elektromagnetikoan, planetaren berotegi efektuan,
|
eta
klima aldaketan. Haren iturri nagusia errekuntza prozesuak dira:
|
|
|
Haren iturri nagusia errekuntza prozesuak dira: prozesu industrialak, energia sortzeko hainbat teknologia, etxeetako berogailuak,
|
eta
, oso neurri esanguratsuan, garraioak (ikus 2 irudia). Oxigenoa mugatzailea ez denean, ikatzaren edo hidrokarburoen errekuntzak erreakzio hauetan oinarritzen dira:
|
|
|
2 irudia. ikatza erretzen duen zentral termoelektrikoa; tximiniaren garaieraren bidez
|
eta
gasen zinetikaren bitartez emisioa nahaste geruzaren gainera bidaltzen da, ahal den neurrian.
|
|
|
Gas toxiko hau kantitate handitan askatzen da ibilgailuen ihes hodietatik, batez ere barne errekuntzako motorren tenperatura dagokiena baino baxuagoa denean (ohikoa izaten da hori, esate baterako, udazkeneko
|
eta
neguko goiz hotzetan). Karbono monoxidoa toxikoa da, eta haren kontzentrazioa altua denean (toki itxietan, adibidez), hilgarria ere izan daiteke.
|
|
|
Gas toxiko hau kantitate handitan askatzen da ibilgailuen ihes hodietatik, batez ere barne errekuntzako motorren tenperatura dagokiena baino baxuagoa denean (ohikoa izaten da hori, esate baterako, udazkeneko eta neguko goiz hotzetan). Karbono monoxidoa toxikoa da,
|
eta
haren kontzentrazioa altua denean (toki itxietan, adibidez), hilgarria ere izan daiteke. Odoleko hemoglobina desaktibatzen du.
|
|
|
Odoleko hemoglobina desaktibatzen du. Hala, odolak ezin du oxigenoa garraiatu CO ak ordezkatzen duelako,
|
eta
, ondorioz, zelulak anoxiaz hiltzen dira.
|
|
|
Troposferan edo estratosferan, alegia, garaiera handietan?, karbono monoxidoa oxidatu egiten da,
|
eta
substantzia egonkorragoa bihurtzen da: karbono dioxidoa.
|
|
|
karbono dioxidoa. Oxidazio erreakzio hauetan, oxigeno atomikoak (iraupen laburrekoa da,
|
eta
erreakzionatzeko joera handia du) eta OH, erradikal askeek parte hartzen dute:
|
|
|
karbono dioxidoa. Oxidazio erreakzio hauetan, oxigeno atomikoak (iraupen laburrekoa da, eta erreakzionatzeko joera handia du)
|
eta
OH, erradikal askeek parte hartzen dute:
|
|
|
Hidrokarburoak ez dira atmosferaren osagai topikoak (metanoa izan ezik, zein hartzidura prozesu naturaletan askatzen den). Gasolioaren, gasolinaren
|
eta
antzeko konposatuen errekuntzan sortzen dira antropikoki. Petrolioaren eratorrien lurrunketaren ondorioz ere emititzen dira tanga handietatik.
|
|
|
Atmosferaren kutsaduran, olefinak edo alkenoak garrantzi handikoak dira; zuzenean parte hartzen dute smog oxidatzailearen sorreran. Alkaterna hautsetan, erregaien errekuntzaren azpiproduktuak izaten dira (bentzo [a] pirenoa bereganatzen dutenak
|
eta
, ondorioz, kartzinogenoak) (ikus 3 irudia).
|
|
|
Bestetik, atmosferako hidrokarburoen oxidazioz sortzen dira (adibidez, propenala, CH2= CH. CHO). Gas hauek begien narritadura
|
eta
arnasketa arazoak eragiten dituzte.
|
|
|
Estratosferaren osagai naturala da,
|
eta
CFCek (klorofluorokarburoek) etengabe suntsitzen dute ozonosfera azpigeruzako ozonoa. Troposferan, ordea, kutsatzailea da, eta smog fotokimikoa sortzen laguntzen du (smog oxidatzailea).
|
|
|
Estratosferaren osagai naturala da, eta CFCek (klorofluorokarburoek) etengabe suntsitzen dute ozonosfera azpigeruzako ozonoa. Troposferan, ordea, kutsatzailea da,
|
eta
smog fotokimikoa sortzen laguntzen du (smog oxidatzailea). Gainera, planetaren berotze globalean parte hartzen du, izpi infragorri asko xurgatzen baitu.
|
|
|
Oso ahalmen oxidatzaile handia du,
|
eta
erraz erreakzionatzen du olefinekin, NOx-ekin edo SOx ekin.
|
|
|
Orokorki NOx deritze, atmosferaren kutsaduran nabarienak NO (oxido nitrikoa)
|
eta
NO2 (oxido nitrosoa) dira. Naturan, sumendi erupzioetan eta ekaitzetan sortzen dira biak:
|
|
|
Orokorki NOx deritze, atmosferaren kutsaduran nabarienak NO (oxido nitrikoa) eta NO2 (oxido nitrosoa) dira. Naturan, sumendi erupzioetan
|
eta
ekaitzetan sortzen dira biak:
|
|
|
Modu antropikoan, zentral termoelektrikoetan
|
eta
barne errekuntzako motorretan eratzen eta aireratzen dira. NO2 ren fotodisoziazioz peroxiazilo nitratoak (PANak, R CO OO NO2) eratzen dira.
|
|
|
Modu antropikoan, zentral termoelektrikoetan eta barne errekuntzako motorretan eratzen
|
eta
aireratzen dira. NO2 ren fotodisoziazioz peroxiazilo nitratoak (PANak, R CO OO NO2) eratzen dira.
|
|
|
NO2 ren fotodisoziazioz peroxiazilo nitratoak (PANak, R CO OO NO2) eratzen dira. Erreakzio horietan, O3 a askatzen da troposferara,
|
eta
smog fotokimikoa sortzen da:
|
|
|
NO2 tik abiatuz, prozesu endotermikoen bitartez
|
eta
hainbat bidetatik, HNO3 a eratzen da (euri azidoaren osagai nagusia), H2SO4 arekin batera:
|
|
|
Industria metalurgikoan
|
eta
siderometalurgikoan eta ongarriak ekoizteko prozesu industrialetan sortzen dira konposatu hauek. Fluorra oso ugaria da lurzoruetan; mineral askotan F?
|
|
|
Industria metalurgikoan eta siderometalurgikoan
|
eta
ongarriak ekoizteko prozesu industrialetan sortzen dira konposatu hauek. Fluorra oso ugaria da lurzoruetan; mineral askotan F?
|
|
|
moduan dute elementu hori. Mineral horiek eraldatzean askatzen da,
|
eta
atmosferara igarotzen da.
|
|
|
Hozte sistemetan edo aerolosetan asko erabili izan dira iraganean. Airea girotzeko sistemetan, aparren ekoizpenean, disolbatzaileetan
|
eta
material isolatzaileetan ere erabili dira. Hona hemen adibide nagusi batzuk (ikus 1 taula):
|
|
|
1 taula. CFC arrunt batzuen formula kimikoa
|
eta
izena.
|
|
|
Hain substantzia sendo
|
eta
egonkorrak izanik, 100 urte baino gehiago iraun dezakete atmosferan. Estratosfera geruzan, eta izpi ultramoreen bitartez, CFCetatik askaturiko Cl atomo bakoitzak 100.000 O3 molekula desegin ditzake erraz asko.
|
|
|
Hain substantzia sendo eta egonkorrak izanik, 100 urte baino gehiago iraun dezakete atmosferan. Estratosfera geruzan,
|
eta
izpi ultramoreen bitartez, CFCetatik askaturiko Cl atomo bakoitzak 100.000 O3 molekula desegin ditzake erraz asko. Azken urteotan, hidroklorofluorokarburoek ordezkatu dituzte gas egonkor eta merke horiek.
|
|
|
Estratosfera geruzan, eta izpi ultramoreen bitartez, CFCetatik askaturiko Cl atomo bakoitzak 100.000 O3 molekula desegin ditzake erraz asko. Azken urteotan, hidroklorofluorokarburoek ordezkatu dituzte gas egonkor
|
eta
merke horiek. Gaur egun, batez ere hidrofluorokarburoak erabiltzen dira ordezko gisa (HCFak).
|
|
|
Beruna
|
eta
haren eratorriak
|
|
|
Gainera, biometakorra da. Berun tetrametiloa
|
eta
berun tetraetiloa gasolinen katalizatzaile gisa erabili izan dira iraganean (ikus 2 taula).
|
|
|
Egun, errekuntza motorretan, katalizatzaile mekaniko espezifikoak instalatzen dira,
|
eta
, berunaren ordez, beste antidetonatzaile ordezko ez kutsatzaile batzuk erabiltzen dira (MTBEaren modukoak).
|
|
|
Siderometalurgian ekoizten dira bereziki, FeO
|
eta
Fe2O3 moduan gehienbat. Oxido partikula hauek labe industrialen eta labe garaien inguruan jalkitzen dira sarritan.
|
|
|
Siderometalurgian ekoizten dira bereziki, FeO eta Fe2O3 moduan gehienbat. Oxido partikula hauek labe industrialen
|
eta
labe garaien inguruan jalkitzen dira sarritan. Haien gainazalak ingurune fisiko egokia dira erreakzio kimiko ugari aurrera eramateko.
|
|
|
Karbonatoak
|
eta
silikatoak
|
|
|
Prozesu industrial askotan askatzen diren partikulen osagaiak izaten dira. Kutsatzaile hauek arruntak dira, esate baterako, harrobietan, porlan fabriketan,
|
eta
beira ekoizteko fabriketan (ikus 4 irudia).
|
|
|
Partikula zenbat
|
eta
txikiagoa izan, orduan eta kaltegarriagoa da osasunerako. Partikulen sailkapena era honetan eman daiteke:
|
|
|
Partikula zenbat eta txikiagoa izan, orduan
|
eta
kaltegarriagoa da osasunerako. Partikulen sailkapena era honetan eman daiteke:
|
|
|
Diametroa 10, m koa baino txikiagoa duten partikulek PM taldea osatzen dute. Zenbat
|
eta
txikiago izan partikula, orduan eta arriskutsuagoa da osasunerako, errazago iristen baita biriketara.
|
|
|
Diametroa 10, m koa baino txikiagoa duten partikulek PM taldea osatzen dute. Zenbat eta txikiago izan partikula, orduan
|
eta
arriskutsuagoa da osasunerako, errazago iristen baita biriketara.
|
|
|
Partikula bakoitza kondentsaziogune bat da,
|
eta
ur lurruna jasotzen du. Mikrotanta bakoitzak ingurune heze ezin hobea ematen du, erreakzio mota asko erraz gerta daitezen.
|
|
|
Mikrotanta bakoitzak ingurune heze ezin hobea ematen du, erreakzio mota asko erraz gerta daitezen. Smog azidoan, erreduktorean, zuzenean parte hartzen dute
|
eta
garrantzitsuak dira.
|
|
|
Hartzidura izaten duten prozesu industrialek eragiten dituzte kirats asko, nahiz
|
eta
beste prozesu topiko batzuek ere askatzen dituzten substantzia kirasdunak, askotan gizakiarentzat jasanezinak, toxikoak edo kaltegarriak direnak (hondakin solidoen zabortegiak, araztegiak, paper fabrikak...) (ikus 5 irudia).
|
|
|
5 irudia. Ur lurruna
|
eta
konposatu organiko lurrunkorren emisioa alkohol fabrika batean, alderantzikatze termikoa gertatzen ari den unean berean.
|
|
|
Kutsatzaile atmosferikoen laginketa egiteko, berariazko zentroen sare bat eratzen da ikertu nahi den eremuan. Esate baterako, ikerketa
|
eta
kutsaduraren segimendua egiteko, 2 km2 an behin airearen kalitatea ebaluatzeko etxetxo edo gune bat ezartzen da hirian; eremu zabalagoetan, ordea, zentroak gehiago sakabanatzen dira. Kutsaduraren iturria oso zehatza bada (kebideak, adibidez), zentroak emisio iturriaren inguruan kokatzen dira, zirkulu zentrokideak osatuz, eta lekuko haize nagusien arabera.
|
|
|
Esate baterako, ikerketa eta kutsaduraren segimendua egiteko, 2 km2 an behin airearen kalitatea ebaluatzeko etxetxo edo gune bat ezartzen da hirian; eremu zabalagoetan, ordea, zentroak gehiago sakabanatzen dira. Kutsaduraren iturria oso zehatza bada (kebideak, adibidez), zentroak emisio iturriaren inguruan kokatzen dira, zirkulu zentrokideak osatuz,
|
eta
lekuko haize nagusien arabera. Dena den, kanpoko erreferentziaren bati eutsi behar zaio.
|
|
|
Monitorizazioa: kutsatzaile atmosferikoen laginketa
|
eta
analisi prozesua.
|
|
|
Immisio neurketak edo aire kalitatearen neurketak kutsatzaileen dispertsioa gertatu
|
eta
gero egiten dira, hau da, iturritik urruti dauden puntuetan.
|
|
|
Kutsatzaileek emisioan
|
eta
immisioan duten kontzentrazioen arteko erlazioa 1.000 ere izan daiteke. Oro har, aire bolumen jakin bateko substantzien kontzentrazioa hain txikia denean, aire bolumen handiak hartu behar dira analisia egin ahal izateko.
|
|
|
Lagina ez da luze laga behar biltegian, nahi ez diren erreakzioak gerta ez daitezen. Kutsatzaileak biltzeko ekipoaren egituran, ponpa beti xurgapenaren aldean jarri behar da,
|
eta
inola ere ez bultzadaren aldean. Horrela, bildu nahi ez den zenbait substantzia ez da kolektorera iritsiko (olioak eta hezetasuna, bereziki).
|
|
|
Kutsatzaileak biltzeko ekipoaren egituran, ponpa beti xurgapenaren aldean jarri behar da, eta inola ere ez bultzadaren aldean. Horrela, bildu nahi ez den zenbait substantzia ez da kolektorera iritsiko (olioak
|
eta
hezetasuna, bereziki). Txostenetan analisien emaitzak adierazteko, berariazko unitateak erabiltzen dira (ikus 4 taula).
|
|
|
4 taula. Kutsatzaileen analisietan ohikoak diren zenbait magnitude
|
eta
unitate.
|
|
|
Laginketak luze jotzen badu, hobe da tresna toki itxian kokatzea, bilketa onila leihotik kanpora aterata. Horrelakoetan, ahoa behera begira jartzen da,
|
eta
, ahal bada, lurretik 3 m ra (jendearen eskuetatik urruti egon dadin).
|
|
|
Tresna automatikoetan, aire emari konstante batek atzemate ekipoa zeharkatzen du (emaria substantziaren araberakoa da),
|
eta
kutsatzailearen kontzentrazioa harturiko lagin bolumen jakinean neurtzen da. Beraz, denbora ere lehentasunezko aldagaia da, aire bolumena eta denbora ezagututa tresnak berak egiten duelako analitoaren ebaluazioa.
|
|
|
Tresna automatikoetan, aire emari konstante batek atzemate ekipoa zeharkatzen du (emaria substantziaren araberakoa da), eta kutsatzailearen kontzentrazioa harturiko lagin bolumen jakinean neurtzen da. Beraz, denbora ere lehentasunezko aldagaia da, aire bolumena
|
eta
denbora ezagututa tresnak berak egiten duelako analitoaren ebaluazioa.
|
|
|
Eskuko tresnetan, ponpak bilketa onilaren bitartez xurgatzen du airea; partikulak solidoen iragazkitik igarotzen dira,
|
eta
, gero, burbuilak eratuz berariazko soluzio biltzaile batetik pasarazten da airea, soluzio hori kutsatzailearen araberakoa izanik. Eskuarki, laginak laborategira eraman eta metodo topikoak erabiliz analizatzen dira (bolumetriak, grabimetriak, kromatografía, espektrofotometria...).
|
|
|
Eskuko tresnetan, ponpak bilketa onilaren bitartez xurgatzen du airea; partikulak solidoen iragazkitik igarotzen dira, eta, gero, burbuilak eratuz berariazko soluzio biltzaile batetik pasarazten da airea, soluzio hori kutsatzailearen araberakoa izanik. Eskuarki, laginak laborategira eraman
|
eta
metodo topikoak erabiliz analizatzen dira (bolumetriak, grabimetriak, kromatografía, espektrofotometria...). Eskuzko laginketarako tresna erabilgarrienak hauek dira:
|
|
|
Bolumen txikiko kaptadoreak (BTK): 24 orduan 2 m3 xurgatzen dute; gasak
|
eta
partikula esekiak hartzeko erabiltzen dira; ez, ordea, partikula jalkikorrak biltzeko.
|
|
|
Bolumen ertaineko kaptadoreak (BEK): eguneko 30 m3 xurgatzeko ahalmena dute; gasen, partikula esekien
|
eta
metal astunen laginketan erabiltzen dira.
|
|
|
eguneko 50 m3 inguru hartzen dute. Mota guztietako partikulak
|
eta
gasak lagintzeko egokiak dira.
|
|
|
BTK eskuzko tresna da, immisioko gasak
|
eta
partikula esekiak lagintzeko erabiltzen dena. Pisu arinekoa, tamaina txikikoa eta mugikorra denez, analistak erraz eraman dezake behar den lekura, laginak in situ hartzeko (ikus 7 irudia).
|
|
|
BTK eskuzko tresna da, immisioko gasak eta partikula esekiak lagintzeko erabiltzen dena. Pisu arinekoa, tamaina txikikoa
|
eta
mugikorra denez, analistak erraz eraman dezake behar den lekura, laginak in situ hartzeko (ikus 7 irudia).
|
|
|
Bilketa inbutua toki airetsuan kokatu behar da, ingurune hurbil
|
eta
inolako oztoporik gabean, tresnak xurgapena ondo egin dezan.
|
|
|
Iragazkia: askotariko materialez egindakoak izaten dira (hainbat motatako paperak, beira zuntza, polimero sintetikoak,
|
eta
abar), eta bata edo bestea erabiltzen da harrapatu nahi den partikula motaren edo haren diametroaren arabera; iragazki ontzian ezartzen da, eta tresnak hermetikoki itxita gelditu behar du, iragazkia xurgaturiko aireak bakarrik zeharka dezan.
|
|
|
Iragazkia: askotariko materialez egindakoak izaten dira (hainbat motatako paperak, beira zuntza, polimero sintetikoak, eta abar),
|
eta
bata edo bestea erabiltzen da harrapatu nahi den partikula motaren edo haren diametroaren arabera; iragazki ontzian ezartzen da, eta tresnak hermetikoki itxita gelditu behar du, iragazkia xurgaturiko aireak bakarrik zeharka dezan.
|
|
|
Iragazkia: askotariko materialez egindakoak izaten dira (hainbat motatako paperak, beira zuntza, polimero sintetikoak, eta abar), eta bata edo bestea erabiltzen da harrapatu nahi den partikula motaren edo haren diametroaren arabera; iragazki ontzian ezartzen da,
|
eta
tresnak hermetikoki itxita gelditu behar du, iragazkia xurgaturiko aireak bakarrik zeharka dezan.
|
|
|
Burbuila garbigailua (impinger): iragazkian partikula solidoak harrapatu ondoren, aire laginari bor bor eragiten zaio beirazko flaskoan dagoen berariazko disoluzio biltzaile batean; flaskoak Dreschel motako borosilikatozko aire garbigailuak izaten dira, gardenak
|
eta
kolorgeak; laginketa metodoaren araberako neurria izaten dute (oro har, 100 ml-tik 150 mL-ra bitartekoak dira); burbuila garbigailuaren burua hainbat motatakoa izan daiteke (esate baterako, nitrogeno oxidoak jasotzeko, beirazko kanula zulodunak, eta sufre oxidoak jasotzeko, berriz, beira poroduna) (ikus 8 irudia).
|
|
|
Burbuila garbigailua (impinger): ...zaio beirazko flaskoan dagoen berariazko disoluzio biltzaile batean; flaskoak Dreschel motako borosilikatozko aire garbigailuak izaten dira, gardenak eta kolorgeak; laginketa metodoaren araberako neurria izaten dute (oro har, 100 ml-tik 150 mL-ra bitartekoak dira); burbuila garbigailuaren burua hainbat motatakoa izan daiteke (esate baterako, nitrogeno oxidoak jasotzeko, beirazko kanula zulodunak,
|
eta
sufre oxidoak jasotzeko, berriz, beira poroduna) (ikus 8 irudia).
|
|
|
8 irudia: Burbuila garbigailuaren berariazko kanulak, sufre oxidoak lagintzeko (ezker aldean)
|
eta
nitrogeno oxidoak lagintzeko (eskuin aldean).
|
|
|
Gasometroa: tresna zeharkatzen duen airearen bolumena
|
eta
analitoaren kontzentrazioa kalkulatzeko, nahitaezkoa da emaria jakitea (alegia, laginduriko aire bolumenaren eta denboraren arteko erlazioa); 1,5 L/ min ko emaria neurtzeko gauza izan behar du, haren errore marjina ezin da izan% 3 baino handiagoa, eta haren pantailak irakurtzeko erosoa izan behar du.
|
|
|
Gasometroa: tresna zeharkatzen duen airearen bolumena eta analitoaren kontzentrazioa kalkulatzeko, nahitaezkoa da emaria jakitea (alegia, laginduriko aire bolumenaren
|
eta
denboraren arteko erlazioa); 1,5 L/ min ko emaria neurtzeko gauza izan behar du, haren errore marjina ezin da izan% 3 baino handiagoa, eta haren pantailak irakurtzeko erosoa izan behar du.
|
|
|
Gasometroa: tresna zeharkatzen duen airearen bolumena eta analitoaren kontzentrazioa kalkulatzeko, nahitaezkoa da emaria jakitea (alegia, laginduriko aire bolumenaren eta denboraren arteko erlazioa); 1,5 L/ min ko emaria neurtzeko gauza izan behar du, haren errore marjina ezin da izan% 3 baino handiagoa,
|
eta
haren pantailak irakurtzeko erosoa izan behar du.
|
|
|
Erabiliko den material guztiak garbi garbia egon behar du. Laginketa hasi baino lehenago, airea ponpatzen da emari maila handienean, ur destilatutan
|
eta
bor bor eragiten zaio, burbuila garbigailuaren barnean zipriztinak botatzea ekidinez. Horrela, laginketa hodian itsatsita egon litezkeen partikulak edo aerosolak kentzen dira.
|
|
|
Kaptadoreak laginketa puntuan ongi kokatuta
|
eta
bertikalki egon behar du. Arreta jarri behar zaie inbutuaren kokapen eta orientazioari:
|
|
|
Kaptadoreak laginketa puntuan ongi kokatuta eta bertikalki egon behar du. Arreta jarri behar zaie inbutuaren kokapen
|
eta
orientazioari: lurretik gutxienez 1,5 m ra jarri behar da beti (3 m ra kokatzea hobesten da).
|
|
|
Laginketa hasi baino lehen, ponparen indarra
|
eta
emaria erregulatu behar dira, egoeraren, laginketa motaren eta analisi protokoloaren arabera.
|
|
|
Laginketa hasi baino lehen, ponparen indarra eta emaria erregulatu behar dira, egoeraren, laginketa motaren
|
eta
analisi protokoloaren arabera.
|
|
|
Landa laneko koadernoan, finkatutako emaria idatziko da,
|
eta
, horrekin batera, gasometroaren irakurketa eta laginketa hasteko ordua. Halaber, komeni da uneko datu meteorologikoak ere jasotzea (tenperatura, euria, hezetasun erlatiboa...).
|
|
|
Landa laneko koadernoan, finkatutako emaria idatziko da, eta, horrekin batera, gasometroaren irakurketa
|
eta
laginketa hasteko ordua. Halaber, komeni da uneko datu meteorologikoak ere jasotzea (tenperatura, euria, hezetasun erlatiboa...).
|
|
|
Berariazko material iragazlea ezarri behar da iragazkian, ponpa itzalita dagoela
|
eta
protokolo analitikoaren arabera. Gero, disoluzio biltzailea isuri behar da flaskora.
|
|
|
Datu
|
eta
gertakari guztiak koadernoan idatzi ostean, ponpa konektatzen da.
|
|
|
Laginketa ekipoa lanean ari denean, ponparen jarduera aztertu behar da,
|
eta
emaria egokia dela egiaztatzeko edo, beharrezkoa baldin bada, zuzentzeko. Lagina lortu bitartean, kutxaren estalkia itxita eduki behar da.
|
|
|
Laginketa denbora amaitutakoan, bonba itzali behar da. Koadernoan berehala, idatzi behar dira gasometroaren irakurketa, ordua
|
eta
uneko datu meteorologikoak, eta, hala, landa laneko laginketa prozesua bukatu.
|
|
|
Laginketa denbora amaitutakoan, bonba itzali behar da. Koadernoan berehala, idatzi behar dira gasometroaren irakurketa, ordua eta uneko datu meteorologikoak,
|
eta
, hala, landa laneko laginketa prozesua bukatu.
|
|
|
Eskuarki, lagina burbuila garbigailuan (impingerrean) biltzen da. Horrelakoetan, flaskoa kutxatik askatu behar da, kontu handiz
|
eta
bertikalki (okertu gabe), eta kutxatik atera. Garraiorako, tefloiz edo tefloiaren antzeko material batez egindako tapoi batekin ixten da flaskoaren ahoa (ez erabili kautxuzko tapoirik).
|
|
|
Eskuarki, lagina burbuila garbigailuan (impingerrean) biltzen da. Horrelakoetan, flaskoa kutxatik askatu behar da, kontu handiz eta bertikalki (okertu gabe),
|
eta
kutxatik atera. Garraiorako, tefloiz edo tefloiaren antzeko material batez egindako tapoi batekin ixten da flaskoaren ahoa (ez erabili kautxuzko tapoirik).
|
|
|
Garraiorako, tefloiz edo tefloiaren antzeko material batez egindako tapoi batekin ixten da flaskoaren ahoa (ez erabili kautxuzko tapoirik). Disoluzioa beste ontzi batetara pastu nahi bada (plastikozko ontziak erabiltzen dira lagin alkalinoentzat,
|
eta
beirazkoak azidoentzat), impinger edo burbuila garbigailua disoluzio biltzailearekin garbitu behar da bi aldiz, eta garbiketa urak laginaren ontzira isuri behar dira, ondoren laborategira eramateko.
|
|
|
Garraiorako, tefloiz edo tefloiaren antzeko material batez egindako tapoi batekin ixten da flaskoaren ahoa (ez erabili kautxuzko tapoirik). Disoluzioa beste ontzi batetara pastu nahi bada (plastikozko ontziak erabiltzen dira lagin alkalinoentzat, eta beirazkoak azidoentzat), impinger edo burbuila garbigailua disoluzio biltzailearekin garbitu behar da bi aldiz,
|
eta
garbiketa urak laginaren ontzira isuri behar dira, ondoren laborategira eramateko.
|
|
|
Lagina berehala identifikatu behar da,
|
eta
, ondoren, garraio kutxa berezi eta egoki batean jarri; garraioa berme osoz egin behar da, hausturak saihestuz edo argiaren eragina ekidinez. Garraiatu bitartean, flaskoak edo ontziaak bertikal egon behar du, isurketak saihesteko.
|
|
|
Lagina berehala identifikatu behar da, eta, ondoren, garraio kutxa berezi
|
eta
egoki batean jarri; garraioa berme osoz egin behar da, hausturak saihestuz edo argiaren eragina ekidinez. Garraiatu bitartean, flaskoak edo ontziaak bertikal egon behar du, isurketak saihesteko.
|
|
|
Garraiatu bitartean, flaskoak edo ontziaak bertikal egon behar du, isurketak saihesteko. Laborategira, berme osoz
|
eta
ahalik eta lasterren igorri behar da.
|
|
|
Garraiatu bitartean, flaskoak edo ontziaak bertikal egon behar du, isurketak saihesteko. Laborategira, berme osoz eta ahalik
|
eta
lasterren igorri behar da.
|
|
|
Laborategian, analizatzeko zain dauden laginak hozkailuan
|
eta
ilunpean gordeko dira. Hala ere, substantzia mota bakoitzak bere zainketa arauak ditu, eta horiei jarraitu behar zaie une oro (denborak, tenperaturak, disoluzio finkatzaile edo kontserbatzaileak gehitzea, etab.).
|
|
|
Laborategian, analizatzeko zain dauden laginak hozkailuan eta ilunpean gordeko dira. Hala ere, substantzia mota bakoitzak bere zainketa arauak ditu,
|
eta
horiei jarraitu behar zaie une oro (denborak, tenperaturak, disoluzio finkatzaile edo kontserbatzaileak gehitzea, etab.).
|