|
2015
|
|
|
Klasikotik klasikora, klasikotasunez landu ditu Baraiazarra itzultzaile trebeak Santa Teresaren testuak. Horretara, jada gaztelaniazko testu klasikoa dena, euskarazko klasiko bihurtzeko tenorean jarri du, aurrerantzean modu eskuragarri
|
eta
esanguratsuan izango baititu euskal irakurle horrek mistika katolikoaren testurik behinenak.
|
|
|
Klasikotasun berberetik abiatu
|
eta
Santa Teresaren testuak, euren gaitz eta korapiloak barne hartuta, irakurketa tolesgabea egiteko parada ematen du itzultzaileak, batera eta bestera barreiatuz euskarazko hitzen eta testuen jario jatorra eta sustraiduna.
|
|
|
Klasikotasun berberetik abiatu eta Santa Teresaren testuak, euren gaitz
|
eta
korapiloak barne hartuta, irakurketa tolesgabea egiteko parada ematen du itzultzaileak, batera eta bestera barreiatuz euskarazko hitzen eta testuen jario jatorra eta sustraiduna.
|
|
|
Klasikotasun berberetik abiatu eta Santa Teresaren testuak, euren gaitz eta korapiloak barne hartuta, irakurketa tolesgabea egiteko parada ematen du itzultzaileak, batera
|
eta
bestera barreiatuz euskarazko hitzen eta testuen jario jatorra eta sustraiduna.
|
|
|
Klasikotasun berberetik abiatu eta Santa Teresaren testuak, euren gaitz eta korapiloak barne hartuta, irakurketa tolesgabea egiteko parada ematen du itzultzaileak, batera eta bestera barreiatuz euskarazko hitzen
|
eta
testuen jario jatorra eta sustraiduna.
|
|
|
Klasikotasun berberetik abiatu eta Santa Teresaren testuak, euren gaitz eta korapiloak barne hartuta, irakurketa tolesgabea egiteko parada ematen du itzultzaileak, batera eta bestera barreiatuz euskarazko hitzen eta testuen jario jatorra
|
eta
sustraiduna.
|
|
|
Badator, beraz, arnas handiko
|
eta
goi mailako emaitza euskararen esparrura. Ongi etorria egin diezaiogun horri eta hurrengo ekimenetarako oinarria izan dadila, urratsez urrats joan gaitezen guztiok euskara eta euskal kultura aurreratzen eta aitzinatzen.
|
|
|
Badator, beraz, arnas handiko eta goi mailako emaitza euskararen esparrura. Ongi etorria egin diezaiogun horri
|
eta
hurrengo ekimenetarako oinarria izan dadila, urratsez urrats joan gaitezen guztiok euskara eta euskal kultura aurreratzen eta aitzinatzen.
|
|
|
Badator, beraz, arnas handiko eta goi mailako emaitza euskararen esparrura. Ongi etorria egin diezaiogun horri eta hurrengo ekimenetarako oinarria izan dadila, urratsez urrats joan gaitezen guztiok euskara
|
eta
euskal kultura aurreratzen eta aitzinatzen.
|
|
|
Badator, beraz, arnas handiko eta goi mailako emaitza euskararen esparrura. Ongi etorria egin diezaiogun horri eta hurrengo ekimenetarako oinarria izan dadila, urratsez urrats joan gaitezen guztiok euskara eta euskal kultura aurreratzen
|
eta
aitzinatzen.
|
|
|
Zorionak, beraz, Karmeltaldekoei auzolanaren bidez, beste behin ere, jarri dituztelako halako erro
|
eta
habe sendoak euskararen esparruan eta bide beretik, Santa Teresa Jesusenaren jaiotzaren bosgarren mendeurrena ospatzeko tenore euskalduna ahalbidetu dutelako. Izan ere, horixe da euskal kultura indartzea eta zabaltzea.
|
|
|
Zorionak, beraz, Karmeltaldekoei auzolanaren bidez, beste behin ere, jarri dituztelako halako erro eta habe sendoak euskararen esparruan
|
eta
bide beretik, Santa Teresa Jesusenaren jaiotzaren bosgarren mendeurrena ospatzeko tenore euskalduna ahalbidetu dutelako. Izan ere, horixe da euskal kultura indartzea eta zabaltzea.
|
|
|
Zorionak, beraz, Karmeltaldekoei auzolanaren bidez, beste behin ere, jarri dituztelako halako erro eta habe sendoak euskararen esparruan eta bide beretik, Santa Teresa Jesusenaren jaiotzaren bosgarren mendeurrena ospatzeko tenore euskalduna ahalbidetu dutelako. Izan ere, horixe da euskal kultura indartzea
|
eta
zabaltzea. Obrak mintzo!
|
|
|
Hona hemen, irakurle abisatuaren eskura, Avilako Santa Teresaren lan osoak
|
eta
mardulak, era erara eta gaztelaniatik euskarara bihurtuak. Jakina denez, mistikoen artean lehen lehenetarikoa da Gaztelako Santa eta bertako hizkuntza erabili zutenen artean, goi mailakoa ere.
|
|
|
Hona hemen, irakurle abisatuaren eskura, Avilako Santa Teresaren lan osoak eta mardulak, era erara
|
eta
gaztelaniatik euskarara bihurtuak. Jakina denez, mistikoen artean lehen lehenetarikoa da Gaztelako Santa eta bertako hizkuntza erabili zutenen artean, goi mailakoa ere.
|
|
|
Hona hemen, irakurle abisatuaren eskura, Avilako Santa Teresaren lan osoak eta mardulak, era erara eta gaztelaniatik euskarara bihurtuak. Jakina denez, mistikoen artean lehen lehenetarikoa da Gaztelako Santa
|
eta
bertako hizkuntza erabili zutenen artean, goi mailakoa ere. Urrezko letrekin jaso ohi da haren testugintza literatura liburuetan.
|
|
|
Urrezko letrekin jaso ohi da haren testugintza literatura liburuetan. Gutxiagorako ere ez da, historiaren oihartzunetan haren lana ezaguna
|
eta
eredugarria baita Espainiako XVI. mendeko historian.
|
|
|
Berriz pizten da orain Santa Teresa,
|
eta
argitara dator, askoren nahiaren arabera. Nolanahi ere, oraingoan berritua eta euskaratua dator, historian lehendabizi bere osotasunean, Karmel sortaren bilduman.
|
|
|
Berriz pizten da orain Santa Teresa, eta argitara dator, askoren nahiaren arabera. Nolanahi ere, oraingoan berritua
|
eta
euskaratua dator, historian lehendabizi bere osotasunean, Karmel sortaren bilduman.
|
|
|
Bi dira, izan ere, jatorrizko testutik testu itzulira doan bide luze bezain malkarrean haria bera bilbatzeko osagaiak: hasteko, zein argitalpen aukeratu oinarri gisa
|
eta
geroago, itzultzailea nor eta haren trebetasunak, zeintzuk.
|
|
|
Bi dira, izan ere, jatorrizko testutik testu itzulira doan bide luze bezain malkarrean haria bera bilbatzeko osagaiak: hasteko, zein argitalpen aukeratu oinarri gisa eta geroago, itzultzailea nor
|
eta
haren trebetasunak, zeintzuk.
|
|
|
Hona, bada, bi biotan sustrai sendoak
|
eta
gotorrak. Lehenari dagokionez, Frai Luis Leongoak 1588 urtean egin zuen argitalpen hautazkoa, princeps delakoa.
|
|
|
Lehenari dagokionez, Frai Luis Leongoak 1588 urtean egin zuen argitalpen hautazkoa, princeps delakoa. Hortaz, ezin gaindituzko aurrekaria dago oraingo testu honen abiapuntuan
|
eta
sorlekuan. Sor marka horri dagokion moduan, bigarrenari so egiten bazaio, distiratsu agertzen da Luis Baraiazarraren lana, batik bat, erdal letrak eta esamoldeak euskaraz ematerakoan.
|
|
|
Hortaz, ezin gaindituzko aurrekaria dago oraingo testu honen abiapuntuan eta sorlekuan. Sor marka horri dagokion moduan, bigarrenari so egiten bazaio, distiratsu agertzen da Luis Baraiazarraren lana, batik bat, erdal letrak
|
eta
esamoldeak euskaraz ematerakoan.
|
|
|
Aurreragotik izan dira Santa Teresa beraren lan batzuk, zatika bada ere, euskaratu dituztenak. Gogora datoz, hurrenkeran, Aita Lino Akesolo
|
eta
Aita Santi Onaindia karmeldar euskaltzainak. Bide beretik dator oraingoan Baraiazarra euskaltzain ohorezkoa eta agerian jartzen du bere euskal sena, lehendik ere, ongi frogatua duena halako itzulpenetan.
|
|
|
Gogora datoz, hurrenkeran, Aita Lino Akesolo eta Aita Santi Onaindia karmeldar euskaltzainak. Bide beretik dator oraingoan Baraiazarra euskaltzain ohorezkoa
|
eta
agerian jartzen du bere euskal sena, lehendik ere, ongi frogatua duena halako itzulpenetan.
|
|
|
Baraiazarrak beregain hartu du behinola Sauveur Arotçarena apaiz
|
eta
kazetari euskaldunak idatzi zuena: Faudra t il donc condamner les Basques à ne connaître les chefs d?, uvres littéraires que dans une langue qui n, est pas «la leur»?... Erantzuna ere berak ematen du, argi eta zoli:
|
|
|
Baraiazarrak beregain hartu du behinola Sauveur Arotçarena apaiz eta kazetari euskaldunak idatzi zuena: Faudra t il donc condamner les Basques à ne connaître les chefs d?, uvres littéraires que dans une langue qui n, est pas «la leur»?... Erantzuna ere berak ematen du, argi
|
eta
zoli: Ce serait inhumain d? écarter ainsi tout un peuple de la table des civilisations.
|
|
|
Egin eginean ere, Baraiazarrak itzulpen honetan eskaintzen duena ez da bakarrik Santa Teresarena, ez bada euskara bera ere egoki apaindua
|
eta
gaurko erara emana, hain zuzen, euskarazko hizkuntza mistiko eta erlijiosoaren espresa molde garaikoa. Edu horretako opari ederra egiten die euskarari eta aldi berean euskal letrei.
|
|
|
Egin eginean ere, Baraiazarrak itzulpen honetan eskaintzen duena ez da bakarrik Santa Teresarena, ez bada euskara bera ere egoki apaindua eta gaurko erara emana, hain zuzen, euskarazko hizkuntza mistiko
|
eta
erlijiosoaren espresa molde garaikoa. Edu horretako opari ederra egiten die euskarari eta aldi berean euskal letrei.
|
|
|
Egin eginean ere, Baraiazarrak itzulpen honetan eskaintzen duena ez da bakarrik Santa Teresarena, ez bada euskara bera ere egoki apaindua eta gaurko erara emana, hain zuzen, euskarazko hizkuntza mistiko eta erlijiosoaren espresa molde garaikoa. Edu horretako opari ederra egiten die euskarari
|
eta
aldi berean euskal letrei.
|
|
|
Noizbait
|
eta
nonbait zehaztu balitz Baraiazarrak lan honetan erabili duen itzultze teknika, honetara emango litzateke: alde batetik, joskera aparta, perpausetik perpausera irakurlea bera eramaten duena inolako zailtasunik gabe; beste aldetik, lexiko jatorra, inolako garbizalekeriarik gabekoa.
|
|
|
alde batetik, joskera aparta, perpausetik perpausera irakurlea bera eramaten duena inolako zailtasunik gabe; beste aldetik, lexiko jatorra, inolako garbizalekeriarik gabekoa. Bi biok osatzen dute Baraiazarraren testugintza, halako poetikotasuna erdietsi
|
eta
irakurlearen jakin mina eta gogoa erakartzen dituena.
|
|
|
alde batetik, joskera aparta, perpausetik perpausera irakurlea bera eramaten duena inolako zailtasunik gabe; beste aldetik, lexiko jatorra, inolako garbizalekeriarik gabekoa. Bi biok osatzen dute Baraiazarraren testugintza, halako poetikotasuna erdietsi eta irakurlearen jakin mina
|
eta
gogoa erakartzen dituena.
|
|
|
Behar da horretarako aldarte berezia
|
eta
bereizia, eta Baraiazarrak bitzuok ditu, egoki betez lehen aipatu Arotçarenak euskal itzultzaile bikain bati eskatzen dizkionak: Le traducteur doit être humble et probe?
|
|
|
Behar da horretarako aldarte berezia eta bereizia,
|
eta
Baraiazarrak bitzuok ditu, egoki betez lehen aipatu Arotçarenak euskal itzultzaile bikain bati eskatzen dizkionak: Le traducteur doit être humble et probe?
|
|
|
Erruki zaitez beren buruen errukirik ez dutenez; beren zoritxarrak Zugana etorri nahi ez izateko egoeran jarri dituenez gero, zatoz Zu beraiengana, ene Jainko. Nik neuk eskatzen dizut beraien izenean,
|
eta
badakit, konturatzen badira eta beren onera etortzen badira, eta Zutaz gozatzen hasten badira, piztuko direla hil hauek.
|
|
|
Erruki zaitez beren buruen errukirik ez dutenez; beren zoritxarrak Zugana etorri nahi ez izateko egoeran jarri dituenez gero, zatoz Zu beraiengana, ene Jainko. Nik neuk eskatzen dizut beraien izenean, eta badakit, konturatzen badira
|
eta
beren onera etortzen badira, eta Zutaz gozatzen hasten badira, piztuko direla hil hauek.
|
|
|
Erruki zaitez beren buruen errukirik ez dutenez; beren zoritxarrak Zugana etorri nahi ez izateko egoeran jarri dituenez gero, zatoz Zu beraiengana, ene Jainko. Nik neuk eskatzen dizut beraien izenean, eta badakit, konturatzen badira eta beren onera etortzen badira,
|
eta
Zutaz gozatzen hasten badira, piztuko direla hil hauek.
|
|
|
Ez iezadazu uka niri nahi duten guztiei agindu zenien ur gozo gozo hau. Nik nahi dut, Jauna,
|
eta
eskatzen dut, eta Zugana nator. Ez zakizkit ezkuta, Jauna, nire premiaren berri badakizu eta; bai, badakizu Zugatik zauritua den arimaren egiazko sendagaia dela.
|
|
|
Ez iezadazu uka niri nahi duten guztiei agindu zenien ur gozo gozo hau. Nik nahi dut, Jauna, eta eskatzen dut,
|
eta
Zugana nator. Ez zakizkit ezkuta, Jauna, nire premiaren berri badakizu eta; bai, badakizu Zugatik zauritua den arimaren egiazko sendagaia dela.
|
|
|
Nik nahi dut, Jauna, eta eskatzen dut, eta Zugana nator. Ez zakizkit ezkuta, Jauna, nire premiaren berri badakizu
|
eta
; bai, badakizu Zugatik zauritua den arimaren egiazko sendagaia dela. Oi Jauna, hamaikatxo su mota daude bizi honetan!
|
|
|
Oi nire Jainkoaren zauriei darien iturri biziak, bai oparo jarioko duzuela beti gu elikatzeko
|
eta
bai ziur joango dela bizitza dohakabe honetako arrisku artean jainkozko likore honetatik elikatzen saiatzen dena.
|
|
|
1 Oi nire arimaren Jainkoa, bai presa handia hartzen dugula guk Zu iraintzeko,
|
eta
bai handiagoa hartzen duzula Zuk barkatzeko! Zer motibo dago, ene Jauna, hain zentzugabeko ausarkeriarako?
|
|
|
Zer motibo dago, ene Jauna, hain zentzugabeko ausarkeriarako? Ez al da zure erruki handiaz dagoeneko konturaturik
|
eta
zure justizia zuzena dela ahazturik egoteagatik?
|
|
|
Heriotzako oinazeek naute inguratu.Oi, oi, oi, bai gauza astuna dela bekatua, Jainkoa oinaze artean hiltzeko gai izan baitzen!
|
Eta
bai inguratua zaudela, ene Jainkoa, bekatuz inguratua! Nora joan, oinazetu ez zaitzaten?
|
|
|
2 Oi ene kristauok!, zeuen Erregearen alde egiteko
|
eta
hain bakardade handia Hari lagun egiteko garaia duzue; oso gutxi baitira ondoan geratu zaizkion agindupekoak; aldra handia, berriz, Luziferri lagun egiten diona. Eta txarrena da, agerian adiskide agertu ohi zaizkiola eta ezkutuan saldu egin ohi dutela; ia ez du aurkitzen norengan fidatu.
|
|
|
2 Oi ene kristauok!, zeuen Erregearen alde egiteko eta hain bakardade handia Hari lagun egiteko garaia duzue; oso gutxi baitira ondoan geratu zaizkion agindupekoak; aldra handia, berriz, Luziferri lagun egiten diona.
|
Eta
txarrena da, agerian adiskide agertu ohi zaizkiola eta ezkutuan saldu egin ohi dutela; ia ez du aurkitzen norengan fidatu. Oi adiskide benetakoa, bai gaizki ordaintzen dizula zeure saltzaileak!
|
|
|
2 Oi ene kristauok!, zeuen Erregearen alde egiteko eta hain bakardade handia Hari lagun egiteko garaia duzue; oso gutxi baitira ondoan geratu zaizkion agindupekoak; aldra handia, berriz, Luziferri lagun egiten diona. Eta txarrena da, agerian adiskide agertu ohi zaizkiola
|
eta
ezkutuan saldu egin ohi dutela; ia ez du aurkitzen norengan fidatu. Oi adiskide benetakoa, bai gaizki ordaintzen dizula zeure saltzaileak!
|
|
|
Oi ene On hori, bai gogoan izan zenituela zure aurka egin nituen bekatuak! Amaitu bitez honezkero, Jauna, amaitu bitez nireak
|
eta
guztienak. Berpiztu hilik dauden hauek; zure deiadarrak oso indartsuak izan daitezela, Jauna, haiek bizia eskatu ez arren, Zuk emateraino, berehala irten daitezen beren atseginen zulo sakonetik.
|
|
|
Nik, ezereza banaiz ere, eskatu nahi ez dizutenengatik eskatzen dizut. Badakizu, ene Errege, zein samin handia hartzen dudan haiek hain oinaze handietan ahazturik ikustean
|
eta
, Zugana itzuli ezean, amaiera gabe sufritu dituztela ikustean.
|
|
|
Oi zuok, atseginez, pozkidaz
|
eta
gozotasunez eta zeuen nahia beti egitera zaudetenok, dolu egizue zeuen buruengatik! Gogoratu infernuko haserreen mende izango zaretela beti betiko, amaierarik gabe.
|
|
|
Oi zuok, atseginez, pozkidaz eta gozotasunez
|
eta
zeuen nahia beti egitera zaudetenok, dolu egizue zeuen buruengatik! Gogoratu infernuko haserreen mende izango zaretela beti betiko, amaierarik gabe.
|
|
|
Gogoratu infernuko haserreen mende izango zaretela beti betiko, amaierarik gabe. Kontuan izan erregu egiten dizuela orain kondenatuko zaituzten Epaileak,
|
eta
ez duzuela bizia seguru unetxo batean ere; zergatik ez duzue bizi nahi betiko. Hau giza bihotzen gogorra!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana
|
eta
gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean,
|
eta
ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin ... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! Bai atsekabe handia dela niretzat, gogoan erabiltzea zer sentituko duen hemen aintzat hartua, maitatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez),
|
eta
ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egingo diola; zorigaiztoko ilunpe... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! ...itatua, zerbitzatua, estimu handitan izana eta gozotasunez betea izan den arima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean(
|
eta
arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egingo diola; zorigaiztoko ilunpe hartan ez dute ikusiko oinaze eta mina emango dizkiena baino besterik; ez dute ikusiko sugar bel... Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! ...ima batek, orduantxe hil berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita),
|
eta
lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egingo diola; zorigaiztoko ilunpe hartan ez dute ikusiko oinaze eta mina emango dizkiena baino besterik; ez dute ikusiko sugar beltz baten argia baino besterik! Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! ...berri, bere burua betiko galdua ikusten duenean, eta ongi ulertzen duenean amaierarik gabeko egoera izango dela (han alferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe
|
eta
errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egingo diola; zorigaiztoko ilunpe hartan ez dute ikusiko oinaze eta mina emango dizkiena baino besterik; ez dute ikusiko sugar beltz baten argia baino besterik! Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! ...ferrik izango zaiola fedeko gauzez pentsatu nahi ez izatea, hemen egin ohi zuenez), eta ia oraindik gozatzen hasi ere ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua,
|
eta
haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egingo diola; zorigaiztoko ilunpe hartan ez dute ikusiko oinaze eta mina emango dizkiena baino besterik; ez dute ikusiko sugar beltz baten argia baino besterik! Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
Oi, ene Jainkoa! ...ez zela egin zeritzanetik bere burua aldendua ikusten duenean (eta arrazoiz, biziarekin batera amaitzen dena, unetxo bat baizik ez baita), eta lagunarte itxuragabe eta errukigabe hartaz inguratua; lagunarte harekin sufritu duela beti, sugez beteriko aintzira kirasdun hartan sartua, eta haietatik gehien ahal duenak hozkadarik handiena egingo diola; zorigaiztoko ilunpe hartan ez dute ikusiko oinaze
|
eta
mina emango dizkiena baino besterik; ez dute ikusiko sugar beltz baten argia baino besterik! Oi, bera denerako zein motel azaldua doan!
|
|
|
2 Oi Jauna!, nork jarri zuen hainbeste lokatz arima honen begietan, ez baitzuen ikusi hau bere burua bertan ikusi arte? Oi Jauna!, nork estali zituen haren belarriak hainbeste aldiz esan zitzaion hau
|
eta
oinazeen betikotasuna ez entzuteko. Oi amairik izango ez duen bizia!
|
|
|
3 Oi Jauna, ene Jainkoa! Negar dagit hori ulertu ez nuen aldiagatik;
|
eta
Zuk, ene Jainko, badakizunez gero hori ulertu nahi ez dutenak hainbeste eta hainbeste direla ikusteak zein nekatua naukan, haietako batek, Jauna, orain eskatzen dizudan batek behinik behin, ikus dezala zugandiko argia, askok ikusteko bidea bailitzateke. Ez dizut neugatik eskatzen, ez baitut merezi, zure Semearen irabaziengatik baizik.
|
|
|
3 Oi Jauna, ene Jainkoa! Negar dagit hori ulertu ez nuen aldiagatik; eta Zuk, ene Jainko, badakizunez gero hori ulertu nahi ez dutenak hainbeste
|
eta
hainbeste direla ikusteak zein nekatua naukan, haietako batek, Jauna, orain eskatzen dizudan batek behinik behin, ikus dezala zugandiko argia, askok ikusteko bidea bailitzateke. Ez dizut neugatik eskatzen, ez baitut merezi, zure Semearen irabaziengatik baizik.
|
|
|
Begira haren zauriak, Jauna,
|
eta
Hark egin zizkienei barkatu zienez gero, barka iezaguzu guri.
|
|
|
1 Oi ene Jainkoa
|
eta
ene egiazko sendotasuna! Zer da hau, Jauna, gu denerako koldarrak izatea, zure aurka egiteko izan ezik?
|
|
|
Hemen biltzen dira Adamen seme alaben indar guztiak.
|
Eta
arrazoia hain itsu ez balego, ez lirateke aski izango guztien indarrak bat eginda ere, beren Kreatzailearen aurka armak hartzera ausartzeko eta une batean infernuko leize hondoraino jaurti ditzakeenaren aurka etengabeko gerra egiteko; baina, arrazoia itsu dutenez gero, heriotzaren bila doazen zoroak bezala geratzen dira, horrela beren irudimenean bizia irabazten dutela uste baitute. Azken batean, zentzugabeko jendea bezala.
|
|
|
Hemen biltzen dira Adamen seme alaben indar guztiak. Eta arrazoia hain itsu ez balego, ez lirateke aski izango guztien indarrak bat eginda ere, beren Kreatzailearen aurka armak hartzera ausartzeko
|
eta
une batean infernuko leize hondoraino jaurti ditzakeenaren aurka etengabeko gerra egiteko; baina, arrazoia itsu dutenez gero, heriotzaren bila doazen zoroak bezala geratzen dira, horrela beren irudimenean bizia irabazten dutela uste baitute. Azken batean, zentzugabeko jendea bezala.
|
|
|
Diotenez, gaitzak berak ematen die indar handia izatea; horrela gertatzen da nire Jainkoagandik aldentzen direnekin: gaixoak dira,
|
eta
haien amorru guztia zure aurka da, onik gehien egiten diezun horren aurka.
|
|
|
2 Oi ezin ulertuzkoa den jakinduria! Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko
|
eta
senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea.
|
|
|
2 Oi ezin ulertuzkoa den jakinduria! Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko,
|
eta
mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea.
|
|
|
2 Oi ezin ulertuzkoa den jakinduria! Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko
|
eta
erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea.
|
|
|
Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri
|
eta
zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea. Zer da hau, ene Jauna, zer da hau?
|
|
|
Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean,
|
eta
, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea. Zer da hau, ene Jauna, zer da hau?
|
|
|
Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu
|
eta
arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea. Zer da hau, ene Jauna, zer da hau?
|
|
|
Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean;
|
eta
hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra eta adorea. Zer da hau, ene Jauna, zer da hau?
|
|
|
Zeure kreaturei diezun maitasun osoa behar izan zen hainbeste zentzugabekeria eraman ahal izateko eta senda gaitezen itxaroteko, eta mila erako bitarteko eta erremedioz hori lortzeko! Benetan harri eta zur geratzen naiz, gauza arin batean ez dela indarrik egiten pentsatzen dudanean, eta, nahi izan arren, egiaz ezin dutela erorbidea saihestu eta arima galtzeko arriskutik ezin dutela alde egin beren buruari sinetsarazten diotenean; eta hala ere, Zu zaren bezalako Maiestate handiari eraso egiteko bai badugula indarra
|
eta
adorea. Zer da hau, ene Jauna, zer da hau?
|
|
|
Nork ematen ditu indar hauek? Zure aurkako borroka honetan jarraitzen dioten buruzagia ez ote da, nonbait, zure mendekoa
|
eta
betiko surtan ezarria dena. Nola jarraitzen diote hain pobrea denari, zeruko aberastasunetatik bota baitzuten?
|
|
|
Zer da hau, ene Jainkoa?, zer da hau, ene Kreatzailea? Nondik datoz zure aurka jotzeko indar hauek
|
eta
hain koldarkeria handia deabruaren aurka jotzeko. Zuk, ene Printze horrek, zeureei lagunduko ez bazenie ere, ilunpetako printze honi zerbait zor bagenio ere, bidegabekoa izango zatekeen betiko Zuk gorderik diguzunagatik eta bestearen atsegin eta promesa guztiak faltsuak direla ikusirik.
|
|
|
Nondik datoz zure aurka jotzeko indar hauek eta hain koldarkeria handia deabruaren aurka jotzeko? Zuk, ene Printze horrek, zeureei lagunduko ez bazenie ere, ilunpetako printze honi zerbait zor bagenio ere, bidegabekoa izango zatekeen betiko Zuk gorderik diguzunagatik
|
eta
bestearen atsegin eta promesa guztiak faltsuak direla ikusirik. Zer ez ote du egingo gurekin zure aurka jo zuenak?
|
|
|
Nondik datoz zure aurka jotzeko indar hauek eta hain koldarkeria handia deabruaren aurka jotzeko? Zuk, ene Printze horrek, zeureei lagunduko ez bazenie ere, ilunpetako printze honi zerbait zor bagenio ere, bidegabekoa izango zatekeen betiko Zuk gorderik diguzunagatik eta bestearen atsegin
|
eta
promesa guztiak faltsuak direla ikusirik. Zer ez ote du egingo gurekin zure aurka jo zuenak?
|
|
|
Bai zorotasun sendaezina dela, deabruaren zerbitzuan jardutea, Zuk ematen diguzuna kontuan izanik, ene Jainko! Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen
|
eta
betiko gorroto izango zaituena maite izanez ordaindu beharra! Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar izan zenituen zigorkada eta min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak!
|
|
|
Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen eta betiko gorroto izango zaituena maite izanez ordaindu beharra! Gure onerako isuri zenuen odola,
|
eta
eraman behar izan zenituen zigorkada eta min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak! Haien infernuko kapitainari jarraitzen diogunez gero, argi dago guztiok bat izan behar dugula, eta hura lagun dugula bizi dugula betiko, zure errukiak geure senera ekarri eta iragana barkatzen ez badigu behintzat.
|
|
|
Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen eta betiko gorroto izango zaituena maite izanez ordaindu beharra! Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar izan zenituen zigorkada
|
eta
min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak! Haien infernuko kapitainari jarraitzen diogunez gero, argi dago guztiok bat izan behar dugula, eta hura lagun dugula bizi dugula betiko, zure errukiak geure senera ekarri eta iragana barkatzen ez badigu behintzat.
|
|
|
Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen eta betiko gorroto izango zaituena maite izanez ordaindu beharra! Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar izan zenituen zigorkada eta min handiak,
|
eta
igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak! Haien infernuko kapitainari jarraitzen diogunez gero, argi dago guztiok bat izan behar dugula, eta hura lagun dugula bizi dugula betiko, zure errukiak geure senera ekarri eta iragana barkatzen ez badigu behintzat.
|
|
|
Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen eta betiko gorroto izango zaituena maite izanez ordaindu beharra! Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar izan zenituen zigorkada eta min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi
|
eta
zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak! Haien infernuko kapitainari jarraitzen diogunez gero, argi dago guztiok bat izan behar dugula, eta hura lagun dugula bizi dugula betiko, zure errukiak geure senera ekarri eta iragana barkatzen ez badigu behintzat.
|
|
|
Zuk diguzun maitasun handia guk horrela gorroto zaituen eta betiko gorroto izango zaituena maite izanez ordaindu beharra! Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar izan zenituen zigorkada eta min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun
|
eta
adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak! Haien infernuko kapitainari jarraitzen diogunez gero, argi dago guztiok bat izan behar dugula, eta hura lagun dugula bizi dugula betiko, zure errukiak geure senera ekarri eta iragana barkatzen ez badigu behintzat.
|
|
|
Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar izan zenituen zigorkada eta min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak! Haien infernuko kapitainari jarraitzen diogunez gero, argi dago guztiok bat izan behar dugula,
|
eta
hura lagun dugula bizi dugula betiko, zure errukiak geure senera ekarri eta iragana barkatzen ez badigu behintzat.
|
|
|
Gure onerako isuri zenuen odola, eta eraman behar izan zenituen zigorkada eta min handiak, eta igaro zenituen oinaze gorriak, zure Aita Betikoari haien aurkako mendekua eskatu beharrean (Zuk ez baituzu mendekurik nahi eta zure Semeari egin zioten doilorkeria beltza barkatu baitzenuen), lagun eta adiskietzat hartzen ditugu horrelako tratua eman ziotenak! Haien infernuko kapitainari jarraitzen diogunez gero, argi dago guztiok bat izan behar dugula, eta hura lagun dugula bizi dugula betiko, zure errukiak geure senera ekarri
|
eta
iragana barkatzen ez badigu behintzat.
|
|
|
4 Oi gizon emakumeok, itzul, itzul zaitezte zeuon baitara! Begira zeuon Erregeari, orain otzan aurkituko baituzue; amai bedi hainbesteko gaiztakeria; itzul bitez zuen amorru
|
eta
indarrak gerra egiten dizuen eta zeuen oinordekotza kendu nahi dizuenaren aurka. Itzul, itzul zaitezte zeuon barrura, ireki begiak, eskatu garrasi handiz eta malkoz argia munduari eman zionari.
|
|
|
4 Oi gizon emakumeok, itzul, itzul zaitezte zeuon baitara! Begira zeuon Erregeari, orain otzan aurkituko baituzue; amai bedi hainbesteko gaiztakeria; itzul bitez zuen amorru eta indarrak gerra egiten dizuen
|
eta
zeuen oinordekotza kendu nahi dizuenaren aurka. Itzul, itzul zaitezte zeuon barrura, ireki begiak, eskatu garrasi handiz eta malkoz argia munduari eman zionari.
|
|
|
Begira zeuon Erregeari, orain otzan aurkituko baituzue; amai bedi hainbesteko gaiztakeria; itzul bitez zuen amorru eta indarrak gerra egiten dizuen eta zeuen oinordekotza kendu nahi dizuenaren aurka. Itzul, itzul zaitezte zeuon barrura, ireki begiak, eskatu garrasi handiz
|
eta
malkoz argia munduari eman zionari. Kontura zaitezte, Jainkoaren maitasunagatik, zuei bizia ematearren berea galdu zuena hiltzera zoaztela; kontuan izan zeuen etsaiengandik babesten zaituztena dela.
|
|
|
Kontura zaitezte, Jainkoaren maitasunagatik, zuei bizia ematearren berea galdu zuena hiltzera zoaztela; kontuan izan zeuen etsaiengandik babesten zaituztena dela.
|
Eta
hau guztiau aski ez balitz, aski izan bekizue jakitea ezin duzuela ezer haren ahalmenaren aurka eta goiz edo berandu betiko suaz ordaindu duzuela halako doilorkeria eta ausarkeria nabarmena. Maiestate hau loturik eta guri digun maitasunaren lokarriz estekaturik ikusten duzuelako ote da?
|
|
|
Kontura zaitezte, Jainkoaren maitasunagatik, zuei bizia ematearren berea galdu zuena hiltzera zoaztela; kontuan izan zeuen etsaiengandik babesten zaituztena dela. Eta hau guztiau aski ez balitz, aski izan bekizue jakitea ezin duzuela ezer haren ahalmenaren aurka
|
eta
goiz edo berandu betiko suaz ordaindu duzuela halako doilorkeria eta ausarkeria nabarmena. Maiestate hau loturik eta guri digun maitasunaren lokarriz estekaturik ikusten duzuelako ote da?
|
|
|
Kontura zaitezte, Jainkoaren maitasunagatik, zuei bizia ematearren berea galdu zuena hiltzera zoaztela; kontuan izan zeuen etsaiengandik babesten zaituztena dela. Eta hau guztiau aski ez balitz, aski izan bekizue jakitea ezin duzuela ezer haren ahalmenaren aurka eta goiz edo berandu betiko suaz ordaindu duzuela halako doilorkeria
|
eta
ausarkeria nabarmena. Maiestate hau loturik eta guri digun maitasunaren lokarriz estekaturik ikusten duzuelako ote da?
|
|
|
Eta hau guztiau aski ez balitz, aski izan bekizue jakitea ezin duzuela ezer haren ahalmenaren aurka eta goiz edo berandu betiko suaz ordaindu duzuela halako doilorkeria eta ausarkeria nabarmena. Maiestate hau loturik
|
eta
guri digun maitasunaren lokarriz estekaturik ikusten duzuelako ote da. Zer gehiago egiten zuten heriotza eman ziotenek, lotu ondoren zigorrez astindu eta zauritu baizik?
|
|
|
Maiestate hau loturik eta guri digun maitasunaren lokarriz estekaturik ikusten duzuelako ote da? Zer gehiago egiten zuten heriotza eman ziotenek, lotu ondoren zigorrez astindu
|
eta
zauritu baizik?
|
|
|
5 Oi, ene Jainko, nola sufritzen duzu zure oinazeekin hain gutxi mintzen denagatik! Etorriko da, Jauna, zure zuzentasuna agertuko den
|
eta
hura errukia bezain handia den erakutsiko den garaia. Begira, kristauok, har dezagun ongi gogoan, eta sekula ere ez ditugu ulertuko gure Jainko Jaunari zor dioguna eta haren errukiaren handia.
|
|
|
Etorriko da, Jauna, zure zuzentasuna agertuko den eta hura errukia bezain handia den erakutsiko den garaia. Begira, kristauok, har dezagun ongi gogoan,
|
eta
sekula ere ez ditugu ulertuko gure Jainko Jaunari zor dioguna eta haren errukiaren handia. Izan ere, haren zuzentasuna errukia bezain handia bada, ai ene!, ai ene!, zer zori izango dute betetzea eta beraiengan distira bizian agertzea merezi izan dauten haiek?
|