|
2017
|
|
|
Bat batean, ezusteko zerbait gertatu zen. Emazteak, senarraren ondoan zegoena
|
eta
adeitasun irribarretsuaz jarraitu zuena gure solasaldia, bi eskuak altxatu eta ezezko keinua egin zuen buruaz, eta nik ez nuen ezer ulertu. Orduan, senarrarengana urreratu eta eskuak jarri zizkion leunki sorbalda gainean.
|
|
|
Bat batean, ezusteko zerbait gertatu zen. Emazteak, senarraren ondoan zegoena eta adeitasun irribarretsuaz jarraitu zuena gure solasaldia, bi eskuak altxatu
|
eta
ezezko keinua egin zuen buruaz, eta nik ez nuen ezer ulertu. Orduan, senarrarengana urreratu eta eskuak jarri zizkion leunki sorbalda gainean.
|
|
|
Bat batean, ezusteko zerbait gertatu zen. Emazteak, senarraren ondoan zegoena eta adeitasun irribarretsuaz jarraitu zuena gure solasaldia, bi eskuak altxatu eta ezezko keinua egin zuen buruaz,
|
eta
nik ez nuen ezer ulertu. Orduan, senarrarengana urreratu eta eskuak jarri zizkion leunki sorbalda gainean.
|
|
|
Emazteak, senarraren ondoan zegoena eta adeitasun irribarretsuaz jarraitu zuena gure solasaldia, bi eskuak altxatu eta ezezko keinua egin zuen buruaz, eta nik ez nuen ezer ulertu. Orduan, senarrarengana urreratu
|
eta
eskuak jarri zizkion leunki sorbalda gainean.
|
|
|
Bazkalostean ordubeteko atsedena hartzea agindu zizun sendagileak. Ez al da hobea bazkaldu
|
eta
gero ikustea bilduma. Eta, ostean, kafea hartu dezakegu.
|
|
|
Ez al da hobea bazkaldu eta gero ikustea bilduma?
|
Eta
, ostean, kafea hartu dezakegu. Ordurako Annemarie ere etxean egongo da, ondo baino hobeto ezagutzen du bilduma eta lagundu egin zaitzake zeregin horretan.
|
|
|
Eta, ostean, kafea hartu dezakegu. Ordurako Annemarie ere etxean egongo da, ondo baino hobeto ezagutzen du bilduma
|
eta
lagundu egin zaitzake zeregin horretan.
|
|
|
|
Eta
berriro ere, hitzok esan ostean, erregu keinua errepikatu zuen emazteak. Eta orduantxe ulertu nuen guztia:
|
|
|
Eta berriro ere, hitzok esan ostean, erregu keinua errepikatu zuen emazteak.
|
Eta
orduantxe ulertu nuen guztia: berak nahi zuen nik ez nezala berehala bilduma ikusi, horrexegatik asmatu nuen hitzordu bat bazkaltzeko.
|
|
|
berak nahi zuen nik ez nezala berehala bilduma ikusi, horrexegatik asmatu nuen hitzordu bat bazkaltzeko. Esan nuen plazer handia izango zela niretzat bere bilduma ikustea, baina ezinezkoa zitzaidala hirurak baino lehen egitea,
|
eta
hiruretan pozaren pozez agertuko nintzela.
|
|
|
Jostailu kuttunena kentzen zaion umea bezala haserretu zen agurea,
|
eta
hauxe esan zidan.
|
|
|
Ulertzen dut esan zuen marmarka, Berlingo handi mandiek sekula ez dute astirik ezertarako. Baina oraingoan denbora duzu, ez baitira hiruzpalau pieza, hogeita zazpi karpeta baino, bakoitza artista diferente batena
|
eta
bat ere ez erdi beteta. Ondo da, hiruretan elkartuko gara, baina izan puntual, bestela ez dugu amaituko eta.
|
|
|
Baina oraingoan denbora duzu, ez baitira hiruzpalau pieza, hogeita zazpi karpeta baino, bakoitza artista diferente batena eta bat ere ez erdi beteta. Ondo da, hiruretan elkartuko gara, baina izan puntual, bestela ez dugu amaituko
|
eta
.
|
|
|
|
Eta
eskua luzatu zidan berriro ere.
|
|
|
Ikusiko duzu, plazer handia izango da zuretzat... edo disgustua.
|
Eta
zenbat eta disgustu handiagoa zuk are pozago ni. Horrelakoxeak gara bildumagileak:
|
|
|
Ikusiko duzu, plazer handia izango da zuretzat... edo disgustua. Eta zenbat
|
eta
disgustu handiagoa zuk are pozago ni. Horrelakoxeak gara bildumagileak:
|
|
|
Horrelakoxeak gara bildumagileak: dena guretzat
|
eta
deus ez besteentzat!
|
|
|
|
Eta
eskua luzatu zidan indartsu.
|
|
|
|
Eta
halaxe, ordubete geroago, bazkaria amaitu berritan Azoka Plazako hotelaren jangela txikian, urteetan aurrera zihoan andere bat sartu zen jangelan, dotore jantzia eta jakingurazko begiradaz. Berarengana hurbildu, nire burua aurkeztu eta prest nintzela berarekin batera bilduma ikusteko esan nion.
|
|
|
Eta halaxe, ordubete geroago, bazkaria amaitu berritan Azoka Plazako hotelaren jangela txikian, urteetan aurrera zihoan andere bat sartu zen jangelan, dotore jantzia
|
eta
jakingurazko begiradaz. Berarengana hurbildu, nire burua aurkeztu eta prest nintzela berarekin batera bilduma ikusteko esan nion.
|
|
|
Eta halaxe, ordubete geroago, bazkaria amaitu berritan Azoka Plazako hotelaren jangela txikian, urteetan aurrera zihoan andere bat sartu zen jangelan, dotore jantzia eta jakingurazko begiradaz. Berarengana hurbildu, nire burua aurkeztu
|
eta
prest nintzela berarekin batera bilduma ikusteko esan nion. Berak, ordea, erabat ahalke eta bere ama bezain aztoratuta, esan zidan nahiago zuela lehenago pare bat hitz egin nirekin.
|
|
|
Berarengana hurbildu, nire burua aurkeztu eta prest nintzela berarekin batera bilduma ikusteko esan nion. Berak, ordea, erabat ahalke
|
eta
bere ama bezain aztoratuta, esan zidan nahiago zuela lehenago pare bat hitz egin nirekin. Berehala jabetu nintzen kosta egiten zitzaiola hitz egitea.
|
|
|
Berehala jabetu nintzen kosta egiten zitzaiola hitz egitea. Zerbait esaten saiatzen zen aldi oro gorritu egiten zen goitik behera,
|
eta
eskua ere endredatu egiten zitzaion soinekoaren tolesturetan. Azkenean, baldar eta zalantzakor, esan zidan:
|
|
|
Zerbait esaten saiatzen zen aldi oro gorritu egiten zen goitik behera, eta eskua ere endredatu egiten zitzaion soinekoaren tolesturetan. Azkenean, baldar
|
eta
zalantzakor, esan zidan:
|
|
|
Amak bidali nau zu ikustera... gertatutakoa kontatu dit...
|
eta
mesede handi bat eskatu nahi dizuegu... gure aita ikusten joan baino lehen... azaldu nahi dizuegu... Aitak nahiko du, normala den moduan, bere bilduma erakutsi... baina, bilduma... bilduma... ez dago osorik... zenbait pieza falta dira... egia esan, pieza asko falta dira.
|
|
|
Airea hartu zuen berriro,
|
eta
arrapalada baten esan zidan:
|
|
|
Aurretik ere arazoak zituen, askotan kale egiten baitzion, baina gerra pizteaz batera itsu geratu zen. Bere asmoa zen, nahiz
|
eta
hirurogeita hamasei urte izan, Frantziako frontera joatea, baina armadaren jazarraldiak 1870ekoak baino motelagoak izanik, aitak disgustu handia hartu zuen, eta hortxe hasi zen ikusmena galtzen. Nolanahi ere, gaitz horretaz aparte, aita osasuntsu dago; duela gutxi arte orduak eta orduak ibiltzen zen paseoan, eta bere ehiza kuttunari ere ez zion muzin egiten.
|
|
|
Aurretik ere arazoak zituen, askotan kale egiten baitzion, baina gerra pizteaz batera itsu geratu zen. Bere asmoa zen, nahiz eta hirurogeita hamasei urte izan, Frantziako frontera joatea, baina armadaren jazarraldiak 1870ekoak baino motelagoak izanik, aitak disgustu handia hartu zuen,
|
eta
hortxe hasi zen ikusmena galtzen. Nolanahi ere, gaitz horretaz aparte, aita osasuntsu dago; duela gutxi arte orduak eta orduak ibiltzen zen paseoan, eta bere ehiza kuttunari ere ez zion muzin egiten.
|
|
|
Bere asmoa zen, nahiz eta hirurogeita hamasei urte izan, Frantziako frontera joatea, baina armadaren jazarraldiak 1870ekoak baino motelagoak izanik, aitak disgustu handia hartu zuen, eta hortxe hasi zen ikusmena galtzen. Nolanahi ere, gaitz horretaz aparte, aita osasuntsu dago; duela gutxi arte orduak
|
eta
orduak ibiltzen zen paseoan, eta bere ehiza kuttunari ere ez zion muzin egiten. Gaur egun, ordea, ezin du ibilaldirik egin, eta bere bildumak baino ez du asebetetzen.
|
|
|
Bere asmoa zen, nahiz eta hirurogeita hamasei urte izan, Frantziako frontera joatea, baina armadaren jazarraldiak 1870ekoak baino motelagoak izanik, aitak disgustu handia hartu zuen, eta hortxe hasi zen ikusmena galtzen. Nolanahi ere, gaitz horretaz aparte, aita osasuntsu dago; duela gutxi arte orduak eta orduak ibiltzen zen paseoan,
|
eta
bere ehiza kuttunari ere ez zion muzin egiten. Gaur egun, ordea, ezin du ibilaldirik egin, eta bere bildumak baino ez du asebetetzen.
|
|
|
Nolanahi ere, gaitz horretaz aparte, aita osasuntsu dago; duela gutxi arte orduak eta orduak ibiltzen zen paseoan, eta bere ehiza kuttunari ere ez zion muzin egiten. Gaur egun, ordea, ezin du ibilaldirik egin,
|
eta
bere bildumak baino ez du asebetetzen. Egunero ikuskatzen du... hobeto esanda, ez du ikusten, dagoeneko ez baitu ezer ikusten, baina arratsero ateratzen ditu karpeta guztiak eta laminak ukitzen ditu, bata bestearen atzean eta beti ordena berean, buruz baitaki aspalditik zelan sailkatuta dauden...
|
|
|
Gaur egun, ordea, ezin du ibilaldirik egin, eta bere bildumak baino ez du asebetetzen. Egunero ikuskatzen du... hobeto esanda, ez du ikusten, dagoeneko ez baitu ezer ikusten, baina arratsero ateratzen ditu karpeta guztiak
|
eta
laminak ukitzen ditu, bata bestearen atzean eta beti ordena berean, buruz baitaki aspalditik zelan sailkatuta dauden... Hori besterik ez zaio axola gaur egun, eta nik egunkariek enkanteei buruz esaten dutena irakurri behar izaten diot, eta prezioek zenbat eta gorago egin, bera zoriontsuago da... zeren... hauxe da larriena, aitak ez daki ezer gure garaiko prezioez... ez daki dena galdu dugula eta bere pentsioaz hilean bi egun baino ezin gaitezkeela bizi...
|
|
|
Gaur egun, ordea, ezin du ibilaldirik egin, eta bere bildumak baino ez du asebetetzen. Egunero ikuskatzen du... hobeto esanda, ez du ikusten, dagoeneko ez baitu ezer ikusten, baina arratsero ateratzen ditu karpeta guztiak eta laminak ukitzen ditu, bata bestearen atzean
|
eta
beti ordena berean, buruz baitaki aspalditik zelan sailkatuta dauden... Hori besterik ez zaio axola gaur egun, eta nik egunkariek enkanteei buruz esaten dutena irakurri behar izaten diot, eta prezioek zenbat eta gorago egin, bera zoriontsuago da... zeren... hauxe da larriena, aitak ez daki ezer gure garaiko prezioez... ez daki dena galdu dugula eta bere pentsioaz hilean bi egun baino ezin gaitezkeela bizi...
|
|
|
Egunero ikuskatzen du... hobeto esanda, ez du ikusten, dagoeneko ez baitu ezer ikusten, baina arratsero ateratzen ditu karpeta guztiak eta laminak ukitzen ditu, bata bestearen atzean eta beti ordena berean, buruz baitaki aspalditik zelan sailkatuta dauden... Hori besterik ez zaio axola gaur egun,
|
eta
nik egunkariek enkanteei buruz esaten dutena irakurri behar izaten diot, eta prezioek zenbat eta gorago egin, bera zoriontsuago da... zeren... hauxe da larriena, aitak ez daki ezer gure garaiko prezioez... ez daki dena galdu dugula eta bere pentsioaz hilean bi egun baino ezin gaitezkeela bizi... Gainera, nire ahizparen senarra frontean hil zuten, eta ahizpak lau ume hazi behar ditu...
|
|
|
Egunero ikuskatzen du... hobeto esanda, ez du ikusten, dagoeneko ez baitu ezer ikusten, baina arratsero ateratzen ditu karpeta guztiak eta laminak ukitzen ditu, bata bestearen atzean eta beti ordena berean, buruz baitaki aspalditik zelan sailkatuta dauden... Hori besterik ez zaio axola gaur egun, eta nik egunkariek enkanteei buruz esaten dutena irakurri behar izaten diot,
|
eta
prezioek zenbat eta gorago egin, bera zoriontsuago da... zeren... hauxe da larriena, aitak ez daki ezer gure garaiko prezioez... ez daki dena galdu dugula eta bere pentsioaz hilean bi egun baino ezin gaitezkeela bizi... Gainera, nire ahizparen senarra frontean hil zuten, eta ahizpak lau ume hazi behar ditu...
|
|
|
Egunero ikuskatzen du... hobeto esanda, ez du ikusten, dagoeneko ez baitu ezer ikusten, baina arratsero ateratzen ditu karpeta guztiak eta laminak ukitzen ditu, bata bestearen atzean eta beti ordena berean, buruz baitaki aspalditik zelan sailkatuta dauden... Hori besterik ez zaio axola gaur egun, eta nik egunkariek enkanteei buruz esaten dutena irakurri behar izaten diot, eta prezioek zenbat
|
eta
gorago egin, bera zoriontsuago da... zeren... hauxe da larriena, aitak ez daki ezer gure garaiko prezioez... ez daki dena galdu dugula eta bere pentsioaz hilean bi egun baino ezin gaitezkeela bizi... Gainera, nire ahizparen senarra frontean hil zuten, eta ahizpak lau ume hazi behar ditu...
|
|
|
Egunero ikuskatzen du... hobeto esanda, ez du ikusten, dagoeneko ez baitu ezer ikusten, baina arratsero ateratzen ditu karpeta guztiak eta laminak ukitzen ditu, bata bestearen atzean eta beti ordena berean, buruz baitaki aspalditik zelan sailkatuta dauden... Hori besterik ez zaio axola gaur egun, eta nik egunkariek enkanteei buruz esaten dutena irakurri behar izaten diot, eta prezioek zenbat eta gorago egin, bera zoriontsuago da... zeren... hauxe da larriena, aitak ez daki ezer gure garaiko prezioez... ez daki dena galdu dugula
|
eta
bere pentsioaz hilean bi egun baino ezin gaitezkeela bizi... Gainera, nire ahizparen senarra frontean hil zuten, eta ahizpak lau ume hazi behar ditu...
|
|
|
Hori besterik ez zaio axola gaur egun, eta nik egunkariek enkanteei buruz esaten dutena irakurri behar izaten diot, eta prezioek zenbat eta gorago egin, bera zoriontsuago da... zeren... hauxe da larriena, aitak ez daki ezer gure garaiko prezioez... ez daki dena galdu dugula eta bere pentsioaz hilean bi egun baino ezin gaitezkeela bizi... Gainera, nire ahizparen senarra frontean hil zuten,
|
eta
ahizpak lau ume hazi behar ditu... Baina gure aitak ezer ez daki gure arazo materialez.
|
|
|
Baina gure aitak ezer ez daki gure arazo materialez. Hasieran dirua aurrezten hasi ginen, geroz
|
eta
gehiago, baina alperrik zen. Orduan, gauzak saltzen hasi ginen, baina bere bilduma kuttuna ukitu barik...
|
|
|
Geneuzkan bitxi apurrak saldu genituen, baina, Alajainkoa!, txakur handirik ere ez zitzaigun geratzen, aitak guztiak enplegatu baitzituen arte laminak erosten.
|
Eta
orduan, zer saldu ez genuela... eta zer egin ez genekiela... orduan... amak eta biok pieza bat saldu genuen. Aitak ez zigun egundo baimenik emango, baina berak ez daki gauzak zein gaizki dauden, ez daki zein zaila den merkatu beltzean jatekorik aurkitzea, eta gerra galdu dugula ere ez daki, Alsazia eta Lorena entregatu behar izan dugula ere ez...
|
|
|
Geneuzkan bitxi apurrak saldu genituen, baina, Alajainkoa!, txakur handirik ere ez zitzaigun geratzen, aitak guztiak enplegatu baitzituen arte laminak erosten. Eta orduan, zer saldu ez genuela...
|
eta
zer egin ez genekiela... orduan... amak eta biok pieza bat saldu genuen. Aitak ez zigun egundo baimenik emango, baina berak ez daki gauzak zein gaizki dauden, ez daki zein zaila den merkatu beltzean jatekorik aurkitzea, eta gerra galdu dugula ere ez daki, Alsazia eta Lorena entregatu behar izan dugula ere ez...
|
|
|
Geneuzkan bitxi apurrak saldu genituen, baina, Alajainkoa!, txakur handirik ere ez zitzaigun geratzen, aitak guztiak enplegatu baitzituen arte laminak erosten. Eta orduan, zer saldu ez genuela... eta zer egin ez genekiela... orduan... amak
|
eta
biok pieza bat saldu genuen. Aitak ez zigun egundo baimenik emango, baina berak ez daki gauzak zein gaizki dauden, ez daki zein zaila den merkatu beltzean jatekorik aurkitzea, eta gerra galdu dugula ere ez daki, Alsazia eta Lorena entregatu behar izan dugula ere ez...
|
|
|
Eta orduan, zer saldu ez genuela... eta zer egin ez genekiela... orduan... amak eta biok pieza bat saldu genuen. Aitak ez zigun egundo baimenik emango, baina berak ez daki gauzak zein gaizki dauden, ez daki zein zaila den merkatu beltzean jatekorik aurkitzea,
|
eta
gerra galdu dugula ere ez daki, Alsazia eta Lorena entregatu behar izan dugula ere ez... Egunkaria irakurtzen diogunean ez diogu holakorik aipatzen, kezkatu ez dadin.
|
|
|
Eta orduan, zer saldu ez genuela... eta zer egin ez genekiela... orduan... amak eta biok pieza bat saldu genuen. Aitak ez zigun egundo baimenik emango, baina berak ez daki gauzak zein gaizki dauden, ez daki zein zaila den merkatu beltzean jatekorik aurkitzea, eta gerra galdu dugula ere ez daki, Alsazia
|
eta
Lorena entregatu behar izan dugula ere ez... Egunkaria irakurtzen diogunean ez diogu holakorik aipatzen, kezkatu ez dadin.
|
|
|
Pieza baliotsua saldu genuen, Rembrandt-en grabatu bat. Antikuarioak milaka marko eskaini zizkigun,
|
eta
pentsatu genuen horiekin zenbait urtez iraungo genuela. Baina, badakizu, dirua urtu egiten da...
|
|
|
Sobratu zitzaiguna bankuan sartu genuen, baina handik bi hilabetera guztia xahutu genuen. Beste pieza bat saldu behar izan genuen,
|
eta
gero beste bat, baina antikuarioa atzeratu egiten zen dirua bidaltzen, eta heltzen zenerako galdua zuen bere balioa. Saiatu ginen enkanteetara joaten, baina han ere iruzur egin ziguten, nahiz eta prezioak ikaragarriak izan...
|
|
|
Sobratu zitzaiguna bankuan sartu genuen, baina handik bi hilabetera guztia xahutu genuen. Beste pieza bat saldu behar izan genuen, eta gero beste bat, baina antikuarioa atzeratu egiten zen dirua bidaltzen,
|
eta
heltzen zenerako galdua zuen bere balioa. Saiatu ginen enkanteetara joaten, baina han ere iruzur egin ziguten, nahiz eta prezioak ikaragarriak izan...
|
|
|
Beste pieza bat saldu behar izan genuen, eta gero beste bat, baina antikuarioa atzeratu egiten zen dirua bidaltzen, eta heltzen zenerako galdua zuen bere balioa. Saiatu ginen enkanteetara joaten, baina han ere iruzur egin ziguten, nahiz
|
eta
prezioak ikaragarriak izan... Milioiak heltzen zirenerako gure eskuetara, balio gabeko paperak bilakatuak ziren.
|
|
|
Honela, apurka apurka, desagertuz zihoazen bildumako piezarik ederrenak. Aparteko piezak baino ez genituen salbuetsi, bizimodu oinarrizkoena segurtatze aldera,
|
eta
gure aitak ezer ere ez zekien.
|
|
|
Horrexegatik asaldatu da ama agertu zarenean... zeren aitak karpetak erakutsi balizkizu dena agerian geratuko zen... izan ere, ukituaz bakarrik ezagutzen dituen aspaldiko passe partouts horietan jarri dizkiogu saldu ditugun orijinalen erreprodukzioak edo antzeko laminak. Ukitzen
|
eta
zenbatzen dituenean (buruz daki zein ordenetan dauden) pozarren jartzen da, begiak zabalik ikusten zituenean bezainbeste. Hiri txiki honetako inori ez lioke gure aitak bere altxorrak erakutsiko, ez baiteritze aski duin ikusten horretarako... eta horren sutsuki maite ditu bere laminak ezen bihotza hautsiko litzaioke jakingo balu dagoeneko desagertuak direla bere eskuetatik.
|
|
|
Ukitzen eta zenbatzen dituenean (buruz daki zein ordenetan dauden) pozarren jartzen da, begiak zabalik ikusten zituenean bezainbeste. Hiri txiki honetako inori ez lioke gure aitak bere altxorrak erakutsiko, ez baiteritze aski duin ikusten horretarako...
|
eta
horren sutsuki maite ditu bere laminak ezen bihotza hautsiko litzaioke jakingo balu dagoeneko desagertuak direla bere eskuetatik. Dresdeneko grabatuen bildumako zuzendari zaharra hil zenetik, eta igaro dira urte batzuk ordudanik, zu zara bere bilduma ikusteko ohorea duen lehena...
|
|
|
Hiri txiki honetako inori ez lioke gure aitak bere altxorrak erakutsiko, ez baiteritze aski duin ikusten horretarako... eta horren sutsuki maite ditu bere laminak ezen bihotza hautsiko litzaioke jakingo balu dagoeneko desagertuak direla bere eskuetatik. Dresdeneko grabatuen bildumako zuzendari zaharra hil zenetik,
|
eta
igaro dira urte batzuk ordudanik, zu zara bere bilduma ikusteko ohorea duen lehena... Horrexegatik, zinez eskatzen dizut...
|
|
|
Bat batean, andere edadetuak eskuak jaso zituen
|
eta
begiek distira bustiaz bete zitzaizkion.
|
|
|
bizi beharra zegoen... Aita, ama, ni,
|
eta
ene ahizparen lau umezurtzak, grabatu batzuk baino garrantzitsuagoak dira... Gaur arte ez diogu bere plazera lapurtu; bera zoriontsu da arratsaldero bere karpetak hiru orduz darabiltzanean esku artean, pertsona batekin arituko balitz bezala hitz egiten dio pieza bakoitzari.
|
|
|
Gaur arte ez diogu bere plazera lapurtu; bera zoriontsu da arratsaldero bere karpetak hiru orduz darabiltzanean esku artean, pertsona batekin arituko balitz bezala hitz egiten dio pieza bakoitzari.
|
Eta
gaurkoa... gaurkoa bere bizitzako egunik zoriontsuena izango litzateke, aspaldiko urtez baitago zain bere piezarik kuttunenak aditu bati erakusteko. Mesedez eskatzen dizut... ez ezazu bere zoriona hondatu!
|
|
|
Ene Jauna! Arte saltzaile naizen aldetik pertsona asko ikusi ditut dohakabeki lumatuak, inflazioak era erdeinagarrian astinduak, ogitarteko baten truke familia ondare ikusgarri
|
eta
balio handikoak ostu dizkiotenak; baina oraingo honetan halabeharrak kasu berezi bat jartzen zidan aurrez aurre, barru barrutik inarrosten ninduena. Normala denez, isilik izango nintzela agindu nion nire solaskideari eta nire esku zegoen guztia egingo nuela.
|
|
|
Arte saltzaile naizen aldetik pertsona asko ikusi ditut dohakabeki lumatuak, inflazioak era erdeinagarrian astinduak, ogitarteko baten truke familia ondare ikusgarri eta balio handikoak ostu dizkiotenak; baina oraingo honetan halabeharrak kasu berezi bat jartzen zidan aurrez aurre, barru barrutik inarrosten ninduena. Normala denez, isilik izango nintzela agindu nion nire solaskideari
|
eta
nire esku zegoen guztia egingo nuela.
|
|
|
Elkarrekin joan ginen etxera. Bidean gindoazela haserre biziz enteratu nintzen erosleek zeinen zikoitz
|
eta
iruzurti jokatu zuten emakume dontsu eta ezjakin hauekin, eta horrexek bultzatu ninduen emakumeok azkenera arte laguntzera. Eskailera igo eta atea zabaltzeaz batera agurearen ahots goxoa entzun genuen:
|
|
|
Elkarrekin joan ginen etxera. Bidean gindoazela haserre biziz enteratu nintzen erosleek zeinen zikoitz eta iruzurti jokatu zuten emakume dontsu
|
eta
ezjakin hauekin, eta horrexek bultzatu ninduen emakumeok azkenera arte laguntzera. Eskailera igo eta atea zabaltzeaz batera agurearen ahots goxoa entzun genuen:
|
|
|
Elkarrekin joan ginen etxera. Bidean gindoazela haserre biziz enteratu nintzen erosleek zeinen zikoitz eta iruzurti jokatu zuten emakume dontsu eta ezjakin hauekin,
|
eta
horrexek bultzatu ninduen emakumeok azkenera arte laguntzera. Eskailera igo eta atea zabaltzeaz batera agurearen ahots goxoa entzun genuen:
|
|
|
Bidean gindoazela haserre biziz enteratu nintzen erosleek zeinen zikoitz eta iruzurti jokatu zuten emakume dontsu eta ezjakin hauekin, eta horrexek bultzatu ninduen emakumeok azkenera arte laguntzera. Eskailera igo
|
eta
atea zabaltzeaz batera agurearen ahots goxoa entzun genuen:
|
|
|
Alabaren begiradak nire intentzioen berri eman zionean lasaitu egin zen. Mahai gainean zeuden karpetak bata bestearen gainean,
|
eta
itsuak nire eskua sentitzeaz batera besotik heldu eta besaulkian eserarazi ninduen.
|
|
|
Alabaren begiradak nire intentzioen berri eman zionean lasaitu egin zen. Mahai gainean zeuden karpetak bata bestearen gainean, eta itsuak nire eskua sentitzeaz batera besotik heldu
|
eta
besaulkian eserarazi ninduen.
|
|
|
Ondo da, hasi egingo gara; asko dago ikusteko,
|
eta
Berlingo jaunek inoiz ez dute denbora nahikorik. Lehenengo karpeta hau Durero maisuarena da eta, ikus dezakezunez, nahiko osotua dago... pieza bat ederra bada hurrengoa are ederragoa.
|
|
|
Ondo da, hasi egingo gara; asko dago ikusteko, eta Berlingo jaunek inoiz ez dute denbora nahikorik. Lehenengo karpeta hau Durero maisuarena da
|
eta
, ikus dezakezunez, nahiko osotua dago... pieza bat ederra bada hurrengoa are ederragoa. Zuk zeuk ikusi, esaterako, hemen dago zaldi handia!
|
|
|
|
Eta
halaxe atera zuen karpetatik, zerbait hauskorra manipulatzen den arreta berberaz. Hatz puntez ukitu zuen kontu handiz, passe partout bat zen, barruan lamina huts bat zuen, hori kolorekoa, eta eskuetan eusten zion baliorik gabeko paperari bozkario handiz.
|
|
|
Eta halaxe atera zuen karpetatik, zerbait hauskorra manipulatzen den arreta berberaz. Hatz puntez ukitu zuen kontu handiz, passe partout bat zen, barruan lamina huts bat zuen, hori kolorekoa,
|
eta
eskuetan eusten zion baliorik gabeko paperari bozkario handiz. Zenbait minutuz egon zitzaion begira, ikusten ez bazuen ere; lamina hutsa begi parean jarri eta adi adi begiratzen zion, eta bere aurpegiak ikusteko gauza den pertsonaren keinua adierazten zuen magikoki.
|
|
|
Hatz puntez ukitu zuen kontu handiz, passe partout bat zen, barruan lamina huts bat zuen, hori kolorekoa, eta eskuetan eusten zion baliorik gabeko paperari bozkario handiz. Zenbait minutuz egon zitzaion begira, ikusten ez bazuen ere; lamina hutsa begi parean jarri
|
eta
adi adi begiratzen zion, eta bere aurpegiak ikusteko gauza den pertsonaren keinua adierazten zuen magikoki. Eta bere begietan, bere begi nini hiletan, bat batean, argi distira islatu zen, argi orojakilea paperaren erreflexua zen edo barrutik zetorkion sua?
|
|
|
Hatz puntez ukitu zuen kontu handiz, passe partout bat zen, barruan lamina huts bat zuen, hori kolorekoa, eta eskuetan eusten zion baliorik gabeko paperari bozkario handiz. Zenbait minutuz egon zitzaion begira, ikusten ez bazuen ere; lamina hutsa begi parean jarri eta adi adi begiratzen zion,
|
eta
bere aurpegiak ikusteko gauza den pertsonaren keinua adierazten zuen magikoki. Eta bere begietan, bere begi nini hiletan, bat batean, argi distira islatu zen, argi orojakilea paperaren erreflexua zen edo barrutik zetorkion sua?
|
|
|
Zenbait minutuz egon zitzaion begira, ikusten ez bazuen ere; lamina hutsa begi parean jarri eta adi adi begiratzen zion, eta bere aurpegiak ikusteko gauza den pertsonaren keinua adierazten zuen magikoki.
|
Eta
bere begietan, bere begi nini hiletan, bat batean, argi distira islatu zen, argi orojakilea paperaren erreflexua zen edo barrutik zetorkion sua?
|
|
|
Dresdeneko piezarekin alderatu dut lamina hau, baina Dresdenekoa askozaz difusoagoa da, pobreagoa.
|
Eta
ez du ez askazi makala! Begira.
|
|
|
Begira. lamina jiratu zuen
|
eta
atzazalarekin atzealdeko posizioak markatu zituen, eta bertan agertzen ziren zeinuak ikusi nituen. Hemen da Nagler bildumaren zigilua, hemen Remy eta Esdaile rena; inoiz ez zuten pentsatuko lamina honen behinolako jabeek hona helduko zela, gela txiki honetara.
|
|
|
Begira. lamina jiratu zuen eta atzazalarekin atzealdeko posizioak markatu zituen,
|
eta
bertan agertzen ziren zeinuak ikusi nituen. Hemen da Nagler bildumaren zigilua, hemen Remy eta Esdaile rena; inoiz ez zuten pentsatuko lamina honen behinolako jabeek hona helduko zela, gela txiki honetara.
|
|
|
lamina jiratu zuen eta atzazalarekin atzealdeko posizioak markatu zituen, eta bertan agertzen ziren zeinuak ikusi nituen. Hemen da Nagler bildumaren zigilua, hemen Remy
|
eta
Esdaile rena; inoiz ez zuten pentsatuko lamina honen behinolako jabeek hona helduko zela, gela txiki honetara.
|
|
|
Ikaragarria zen ikustea azazkalarekin nola markatzen zituen, zehaztasun milimetrikoarekin, bere fantasian baino existitzen ez ziren bildumagileen zigilu ikusezinak. Eztarria ikaraz lotua nuen, ez nekien zer esan; baina nahasmen honetan murgildua nintzela, begirada jaso nuen emakumeengana eta, berriro ere, emazte zaharra ikusi nuen eskuak goian
|
eta
keinu ikarati eta aztoratua egiten zidala. Indarrak berreskuratu eta hitz egiten hasi nintzen.
|
|
|
Ikaragarria zen ikustea azazkalarekin nola markatzen zituen, zehaztasun milimetrikoarekin, bere fantasian baino existitzen ez ziren bildumagileen zigilu ikusezinak. Eztarria ikaraz lotua nuen, ez nekien zer esan; baina nahasmen honetan murgildua nintzela, begirada jaso nuen emakumeengana eta, berriro ere, emazte zaharra ikusi nuen eskuak goian eta keinu ikarati
|
eta
aztoratua egiten zidala. Indarrak berreskuratu eta hitz egiten hasi nintzen.
|
|
|
Eztarria ikaraz lotua nuen, ez nekien zer esan; baina nahasmen honetan murgildua nintzela, begirada jaso nuen emakumeengana eta, berriro ere, emazte zaharra ikusi nuen eskuak goian eta keinu ikarati eta aztoratua egiten zidala. Indarrak berreskuratu
|
eta
hitz egiten hasi nintzen.
|
|
|
Begira hauek," Malenkonia" edo" Pasioa", argiz beteta daude, gutxitan ikusiko duzu kalitate honekin. Begira,
|
eta
, berriro ere, atzamarrak pasatu zituen irudizko eszenatik begira freskotasun hau, tonu bero eta pikortsu hau. Berlingo arte merkatariak eta museoetako adituak zoratu egingo lirateke.
|
|
|
Begira, eta, berriro ere, atzamarrak pasatu zituen irudizko eszenatik begira freskotasun hau, tonu bero eta pikortsu hau. Berlingo arte merkatariak
|
eta
museoetako adituak zoratu egingo lirateke.
|
|
|
Zaharraren aurpegi nahasia argitu egin zen. Zenbat
|
eta
laudorio gehiago egiten nituen nik, orduan eta ageriago zintzotasun alaia eta adeitasun zinezkoa gizon ihar haren aurpegieran.
|
|
|
Zaharraren aurpegi nahasia argitu egin zen. Zenbat eta laudorio gehiago egiten nituen nik, orduan
|
eta
ageriago zintzotasun alaia eta adeitasun zinezkoa gizon ihar haren aurpegieran.
|
|
|
Zaharraren aurpegi nahasia argitu egin zen. Zenbat eta laudorio gehiago egiten nituen nik, orduan eta ageriago zintzotasun alaia
|
eta
adeitasun zinezkoa gizon ihar haren aurpegieran.
|
|
|
Baina ikusiko duzue ni ez naizenean: aberatsak izango zarete, hiriko aberatsenak, Dresdeneko aberatsenak bezain aberats,
|
eta
orduan eskertu egingo didazue nire eromena. Baina bizirik naizen bitartean ez da lamina bakar bat ere aterako etxe honetatik; lehenengo ni aterako naute, eta gero bilduma.
|
|
|
|
Eta
hori esateaz batera bere eskuek maitekiro laztandu zuten, bizirik baleude lez, aspalditik hutsik zeuden karpetak. Ikaragarria zen eta, aldi berean, hunkigarria, izan ere, gerrako urte guzti hauetan, ez nuen inoiz espresio hain absoluturik, hain aratzik, hain dohatsurik hauteman alemaniar baten begitartean.
|
|
|
Eta hori esateaz batera bere eskuek maitekiro laztandu zuten, bizirik baleude lez, aspalditik hutsik zeuden karpetak. Ikaragarria zen
|
eta
, aldi berean, hunkigarria, izan ere, gerrako urte guzti hauetan, ez nuen inoiz espresio hain absoluturik, hain aratzik, hain dohatsurik hauteman alemaniar baten begitartean. Zaharraren alboan emaztea eta alaba zeuden, maisu alemaniarren estanparen irudi femeninoak ziruditela.
|
|
|
Ikaragarria zen eta, aldi berean, hunkigarria, izan ere, gerrako urte guzti hauetan, ez nuen inoiz espresio hain absoluturik, hain aratzik, hain dohatsurik hauteman alemaniar baten begitartean. Zaharraren alboan emaztea
|
eta
alaba zeuden, maisu alemaniarren estanparen irudi femeninoak ziruditela. Estanpako emakume haiek, Salbatzailearen hilobia bisitatzera etorriak, harri eta zur geratzen dira hilobia irekita eta hutsik dagoela ikustean, izu otzaneko espresioaz eta, aldi berean, mirariarekiko estasi errukiorra eta fedezkoa erakutsiz.
|
|
|
Zaharraren alboan emaztea eta alaba zeuden, maisu alemaniarren estanparen irudi femeninoak ziruditela. Estanpako emakume haiek, Salbatzailearen hilobia bisitatzera etorriak, harri
|
eta
zur geratzen dira hilobia irekita eta hutsik dagoela ikustean, izu otzaneko espresioaz eta, aldi berean, mirariarekiko estasi errukiorra eta fedezkoa erakutsiz. Eta halaxe zeuden ama alabak ere.
|
|
|
Zaharraren alboan emaztea eta alaba zeuden, maisu alemaniarren estanparen irudi femeninoak ziruditela. Estanpako emakume haiek, Salbatzailearen hilobia bisitatzera etorriak, harri eta zur geratzen dira hilobia irekita
|
eta
hutsik dagoela ikustean, izu otzaneko espresioaz eta, aldi berean, mirariarekiko estasi errukiorra eta fedezkoa erakutsiz. Eta halaxe zeuden ama alabak ere.
|
|
|
Grabatuko emakumeak Salbatzailearen intuizio zerutiarraz argituta zeuden bezala, ama alaba zaharkitu, nekatu
|
eta
dohakabe hauek ere agurearen zorion infantilaz argituta zeuden, eta lur jota, erdi barrezka, erdi negarrez. Ez dut inoiz espektakulu hunkigarriagorik ikusi.
|
|
|
Zaharra ez zen nire laudorio hitzez aspertzen, karpeta bat hartu, gero beste bat eta, beti ere, gogotsu entzuten nire berbak. Atsedena hartu nuen, azkenean, karpeta iruzurtiak alboratu zituztenean
|
eta
zaharrak lekutxoa egin zuenean mahaian kafe hartzeko. Nolanahi ere, ezin alderatu daiteke hartu nuen lasaitua karpetak alboratuak izateagatik agurearen bozkario zalapartatsuaz, hogeita hamar urte gaztetu zen gizon horren euforiaz.
|
|
|
Milaka anekdota kontatu zituen bere erosketa
|
eta
salmentez. Jaiki egin zen, laguntzari muzin eginez, eta beste lamina bat erakutsi zidan, eta gero beste bat:
|
|
|
Milaka anekdota kontatu zituen bere erosketa eta salmentez. Jaiki egin zen, laguntzari muzin eginez, eta beste lamina bat erakutsi zidan,
|
eta
gero beste bat: animatuta eta hordituta zegoen, ardoa edan balu bezala.
|
|
|
Jaiki egin zen, laguntzari muzin eginez, eta beste lamina bat erakutsi zidan, eta gero beste bat: animatuta
|
eta
hordituta zegoen, ardoa edan balu bezala. Azkenean, alde egin behar nuela esan nuenean, ikaratu egin zen, mainak egin zituen ume baten moduan eta, haserre bizi, kolpe bat eman zuen hankarekin zoruan, bildumaren erdia ere ez nuela ikusi esanez.
|
|
|
animatuta eta hordituta zegoen, ardoa edan balu bezala. Azkenean, alde egin behar nuela esan nuenean, ikaratu egin zen, mainak egin zituen ume baten moduan
|
eta
, haserre bizi, kolpe bat eman zuen hankarekin zoruan, bildumaren erdia ere ez nuela ikusi esanez. Ama alabek eginahalak egin behar izan zituzten alde egiten utzi nezan, bestela, trena galduko bainuen.
|
|
|
Onartu zuenean alde egin beharra nuela, gogor erresistitu ostean,
|
eta
agur egiteko ordua heldu zenean, ahotsa leundu egin zitzaion. Eskuak hartu zizkidan eta bere atzamarrek adierazkortasun handienaz laztandu zituzten nireak eskumuturreraino, nigandik gehiago ezagutu nahiko balute bezala eta hitzekin esan ezin daitekeena maitasunez adierazi nahiko balu bezala.
|
|
|
Onartu zuenean alde egin beharra nuela, gogor erresistitu ostean, eta agur egiteko ordua heldu zenean, ahotsa leundu egin zitzaion. Eskuak hartu zizkidan
|
eta
bere atzamarrek adierazkortasun handienaz laztandu zituzten nireak eskumuturreraino, nigandik gehiago ezagutu nahiko balute bezala eta hitzekin esan ezin daitekeena maitasunez adierazi nahiko balu bezala.
|
|
|
Ene emaztea lekuko dela, agintzen dizut nire testamentuan klausula bat sartuko dudala nire bildumaren enkantea zure etxe ohoretsuari enkargatzeko. Altxor hau administratzeko ohorea izango duzu eta eskuak jarri zituen karpeta hustuen gainean harik
|
eta
barruan dagoena munduan zehar sakabanatzen den arte. Agindu egidazu katalogo ederra egingo duzula:
|
|
|
Emazteari
|
eta
alabari begiratu nien, zutik zeuden eta elkarren ondoan. Bazirudien dardara bat pasatzen zela noizbehinka batetik bestearengana, gorputz bakarra balira bezala eta emozioak ere partekatuko balituzte bezala.
|
|
|
Emazteari eta alabari begiratu nien, zutik zeuden
|
eta
elkarren ondoan. Bazirudien dardara bat pasatzen zela noizbehinka batetik bestearengana, gorputz bakarra balira bezala eta emozioak ere partekatuko balituzte bezala.
|
|
|
Emazteari eta alabari begiratu nien, zutik zeuden eta elkarren ondoan. Bazirudien dardara bat pasatzen zela noizbehinka batetik bestearengana, gorputz bakarra balira bezala
|
eta
emozioak ere partekatuko balituzte bezala. Ni ere handitasun sentsazio batez bete nintzen inozo maitagarriak bere bilduma ikusezin eta aspaldi sakabanatuaren administrazioa enkargatu zidanean, altxorraren zaindari bihurtu banindu bezala.
|