|
2006
|
|
|
Gure aldizkari honen aztertze arloa oro har soziolinguistika da, euskal soziolinguistika bereziki, bere zentzu zabalean hartuta: hainbat tradizio disziplinarren arteko lotura egiten dakiena, bertan sortzen diren ibilbide
|
eta
ikuspegi anitzak osagarri moduan lantzen dituena, teorikoa eta aplikatua dena, unibertsaltasuna eta lekukotasuna maneiatzen dakiena, eta abar. Hauetako azpimarratze asko jaso dira aldizkari honetan, neurri batean bada ere, bere historian zehar.
|
|
|
Gure aldizkari honen aztertze arloa oro har soziolinguistika da, euskal soziolinguistika bereziki, bere zentzu zabalean hartuta: hainbat tradizio disziplinarren arteko lotura egiten dakiena, bertan sortzen diren ibilbide eta ikuspegi anitzak osagarri moduan lantzen dituena, teorikoa
|
eta
aplikatua dena, unibertsaltasuna eta lekukotasuna maneiatzen dakiena, eta abar. Hauetako azpimarratze asko jaso dira aldizkari honetan, neurri batean bada ere, bere historian zehar.
|
|
|
Gure aldizkari honen aztertze arloa oro har soziolinguistika da, euskal soziolinguistika bereziki, bere zentzu zabalean hartuta: hainbat tradizio disziplinarren arteko lotura egiten dakiena, bertan sortzen diren ibilbide eta ikuspegi anitzak osagarri moduan lantzen dituena, teorikoa eta aplikatua dena, unibertsaltasuna
|
eta
lekukotasuna maneiatzen dakiena, eta abar. Hauetako azpimarratze asko jaso dira aldizkari honetan, neurri batean bada ere, bere historian zehar.
|
|
|
Hauetako azpimarratze asko jaso dira aldizkari honetan, neurri batean bada ere, bere historian zehar. Aldizkariaren bilakaeran parte hartu dutenen artean daude unibertsitate munduarekin lotzen diren ezagutzak
|
eta
adituak, bai irakaskuntzarekin eta bai ikerkuntzarekin gauzatzen direnak, baita gauzatu nahi direnak ere; horregatik, unibertsitatearen eta unibertsitarien inplikazioa lortzea beharrezkoa ikusten dugu modu egokienean aurrera egin ahal izateko. Horrela sortu da zenbaki honen aztergai monografikoaren beharra:
|
|
|
Hauetako azpimarratze asko jaso dira aldizkari honetan, neurri batean bada ere, bere historian zehar. Aldizkariaren bilakaeran parte hartu dutenen artean daude unibertsitate munduarekin lotzen diren ezagutzak eta adituak, bai irakaskuntzarekin
|
eta
bai ikerkuntzarekin gauzatzen direnak, baita gauzatu nahi direnak ere; horregatik, unibertsitatearen eta unibertsitarien inplikazioa lortzea beharrezkoa ikusten dugu modu egokienean aurrera egin ahal izateko. Horrela sortu da zenbaki honen aztergai monografikoaren beharra:
|
|
|
Horrela sortu da zenbaki honen aztergai monografikoaren beharra: unibertsitate mailako soziolinguistika irakaskuntza eta ikerkuntza nolakoak ditugun jakin beharra, nahiz
|
eta
zenbaki honetan irakaskuntza landuko den. Horretarako, Euskal Herrian ditugun unibertsitateetara eta unibertsitate mailako bestelako irakaskuntzetara ere joan gara nolako egoera dagoen jasotzeko asmoarekin; zenbaki honetan lortutakoa adierazten dugu.
|
|
|
unibertsitate mailako soziolinguistika irakaskuntza eta ikerkuntza nolakoak ditugun jakin beharra, nahiz eta zenbaki honetan irakaskuntza landuko den. Horretarako, Euskal Herrian ditugun unibertsitateetara
|
eta
unibertsitate mailako bestelako irakaskuntzetara ere joan gara nolako egoera dagoen jasotzeko asmoarekin; zenbaki honetan lortutakoa adierazten dugu.
|
|
|
Soziolinguistika izenekoa hain zuzen.
|
Eta
gradu osteko (doktoraduan, kasu honetan) mailako bi ikastarotan oinarrizko irakasgai bana daude: Soziolinguistikaren Oinarri eta Hastapenak, eta Ukitutako Hizkuntzen Soziolinguistika izenekoak, denak irakasle batek emanak.
|
|
|
Eta gradu osteko (doktoraduan, kasu honetan) mailako bi ikastarotan oinarrizko irakasgai bana daude: Soziolinguistikaren Oinarri
|
eta
Hastapenak, eta Ukitutako Hizkuntzen Soziolinguistika izenekoak, denak irakasle batek emanak. (Aipa daitezke beste bi irakasgai ere, Filologia titulazioan, soziolinguistikan (modu zabalean ulertuta) sartzen direnak:
|
|
|
Eta gradu osteko (doktoraduan, kasu honetan) mailako bi ikastarotan oinarrizko irakasgai bana daude: Soziolinguistikaren Oinarri eta Hastapenak,
|
eta
Ukitutako Hizkuntzen Soziolinguistika izenekoak, denak irakasle batek emanak. (Aipa daitezke beste bi irakasgai ere, Filologia titulazioan, soziolinguistikan (modu zabalean ulertuta) sartzen direnak:
|
|
|
(Aipa daitezke beste bi irakasgai ere, Filologia titulazioan, soziolinguistikan (modu zabalean ulertuta) sartzen direnak: Hizkuntzalaritza Aplikatua
|
eta
Psikolinguistika izenekoak; hauek ere hautazkoak dira). soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 19
|
|
|
2) Gipuzkoako campusean, berriz, lizentziatura mailan ezer gutxi dago,
|
eta
dagoena badirudi hautazkoa dela. Soziolinguistika modu zabalean ulertuz aipa daitezkeenak dira, adibidez:
|
|
|
Soziolinguistika modu zabalean ulertuz aipa daitezkeenak dira, adibidez: Hezkuntza Zientzien titulazioan Hizkuntzaren Peda� gog� a, edo Psikologia titulazioan Eleaniztasunaren Psikologia
|
eta
Gizarte Psikologia eta Hizkuntza izenekoak (azken hau Ingu ma datu basean bakarrik jasotzen da). Gradu osteko mailan ezer ez dago.
|
|
|
Soziolinguistika modu zabalean ulertuz aipa daitezkeenak dira, adibidez: Hezkuntza Zientzien titulazioan Hizkuntzaren Peda� gog� a, edo Psikologia titulazioan Eleaniztasunaren Psikologia eta Gizarte Psikologia
|
eta
Hizkuntza izenekoak (azken hau Ingu ma datu basean bakarrik jasotzen da). Gradu osteko mailan ezer ez dago.
|
|
|
3) Bizkaiko campusean ere egoera antzekoa da, irakasgai bakarra (hautazkoa) dagoelako lizentziatura mailan, Gizarte
|
eta
Komunikazio Zientzien titulazioan: Hizkuntza Komunitateak eta Gatazka Linguistikoak izenekoa.
|
|
|
3) Bizkaiko campusean ere egoera antzekoa da, irakasgai bakarra (hautazkoa) dagoelako lizentziatura mailan, Gizarte eta Komunikazio Zientzien titulazioan: Hizkuntza Komunitateak
|
eta
Gatazka Linguistikoak izenekoa. Titulazio honetan gertatukoa adierazgarria da soziolinguistika arloak gurean nolako balorazio kaskarra duen ulertzeko:
|
|
|
• Mondragon Unibertsitatean (MU), Humanitate
|
eta
Hezkuntza Zientzien Fakultatean, Hizkuntzen Departamentua dago eta bertan txertatzen dira soziolinguistikarekin lotzen diren irakasgaiak, berriz ere soziolinguistika bere zabaltasunean ulertuz:
|
|
|
• Mondragon Unibertsitatean (MU), Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean, Hizkuntzen Departamentua dago
|
eta
bertan txertatzen dira soziolinguistikarekin lotzen diren irakasgaiak, berriz ere soziolinguistika bere zabaltasunean ulertuz:
|
|
|
1) Irakasle Ikasketa gradu mailako titulazioan: Eleaniztasuna
|
eta
Hezkuntza, eta Euskara eta bere Didaktika izeneko bi irakasgai daude, biak derrigorrezkoak diruditenak.
|
|
|
1) Irakasle Ikasketa gradu mailako titulazioan: Eleaniztasuna eta Hezkuntza,
|
eta
Euskara eta bere Didaktika izeneko bi irakasgai daude, biak derrigorrezkoak diruditenak.
|
|
|
1) Irakasle Ikasketa gradu mailako titulazioan: Eleaniztasuna eta Hezkuntza, eta Euskara
|
eta
bere Didaktika izeneko bi irakasgai daude, biak derrigorrezkoak diruditenak.
|
|
|
2) Psikopedagogia izeneko bigarren zikloko lizentziatura mailako titulazioan, berriz: a) Hizkuntzen Psikopedagogia
|
eta
Esku Hartze Psikopedagogikoa izeneko bi ibilbidetan: Helduen Irakaskuntza:
|
|
|
Helduen Irakaskuntza: Euskalduntzea
|
eta
Alfabetatzea, Hizkuntzen Irakaskuntzarako Oinarri Psikopedagokoak, Eleaniztasuna: Oinarrizko Kontzeptualizazioa, Soziolinguistika Hastapenak, eta Hizkuntzaren eta Hizkuntzen Aniztasuna izeneko bost irakasgai daude, derrigorrezkoak diruditenak. b) Hizkuntzen Psikopedagogia izeneko ibilbidean ere:
|
|
|
Euskalduntzea eta Alfabetatzea, Hizkuntzen Irakaskuntzarako Oinarri Psikopedagokoak, Eleaniztasuna: Oinarrizko Kontzeptualizazioa, Soziolinguistika Hastapenak,
|
eta
Hizkuntzaren eta Hizkuntzen Aniztasuna izeneko bost irakasgai daude, derrigorrezkoak diruditenak. b) Hizkuntzen Psikopedagogia izeneko ibilbidean ere: Diskurtso Teoriak, Diskurtso Teoriak eta Hizkuntzaren Didaktika, Hizkuntzaren Eskurapena:
|
|
|
Euskalduntzea eta Alfabetatzea, Hizkuntzen Irakaskuntzarako Oinarri Psikopedagokoak, Eleaniztasuna: Oinarrizko Kontzeptualizazioa, Soziolinguistika Hastapenak, eta Hizkuntzaren
|
eta
Hizkuntzen Aniztasuna izeneko bost irakasgai daude, derrigorrezkoak diruditenak. b) Hizkuntzen Psikopedagogia izeneko ibilbidean ere: Diskurtso Teoriak, Diskurtso Teoriak eta Hizkuntzaren Didaktika, Hizkuntzaren Eskurapena:
|
|
|
Oinarrizko Kontzeptualizazioa, Soziolinguistika Hastapenak, eta Hizkuntzaren eta Hizkuntzen Aniztasuna izeneko bost irakasgai daude, derrigorrezkoak diruditenak. b) Hizkuntzen Psikopedagogia izeneko ibilbidean ere: Diskurtso Teoriak, Diskurtso Teoriak
|
eta
Hizkuntzaren Didaktika, Hizkuntzaren Eskurapena: Ahozkoa eta Idatzizkoa, Irakaskuntza Eleanitza, Euskal Herriko Egoera Soziolinguistikoa, Hizkuntzen Didaktikarako Metodologia eta Lanabesak, eta Testu Generoen Karakterizazioa izeneko beste zazpi irakasgai, hauek ere derrigorrezkoak. c) Hizkuntzen Kudeaketan Aditu titulazioan, lizentziatura mailakoa izan gabe, zenbait kreditu bete daitezke, derrigorrezkoak batzuk eta hautazkoak beste batzuk.
|
|
|
Diskurtso Teoriak, Diskurtso Teoriak eta Hizkuntzaren Didaktika, Hizkuntzaren Eskurapena: Ahozkoa
|
eta
Idatzizkoa, Irakaskuntza Eleanitza, Euskal Herriko Egoera Soziolinguistikoa, Hizkuntzen Didaktikarako Metodologia eta Lanabesak, eta Testu Generoen Karakterizazioa izeneko beste zazpi irakasgai, hauek ere derrigorrezkoak. c) Hizkuntzen Kudeaketan Aditu titulazioan, lizentziatura mailakoa izan gabe, zenbait kreditu bete daitezke, derrigorrezkoak batzuk eta hautazkoak beste batzuk.
|
|
|
Diskurtso Teoriak, Diskurtso Teoriak eta Hizkuntzaren Didaktika, Hizkuntzaren Eskurapena: Ahozkoa eta Idatzizkoa, Irakaskuntza Eleanitza, Euskal Herriko Egoera Soziolinguistikoa, Hizkuntzen Didaktikarako Metodologia
|
eta
Lanabesak, eta Testu Generoen Karakterizazioa izeneko beste zazpi irakasgai, hauek ere derrigorrezkoak. c) Hizkuntzen Kudeaketan Aditu titulazioan, lizentziatura mailakoa izan gabe, zenbait kreditu bete daitezke, derrigorrezkoak batzuk eta hautazkoak beste batzuk.
|
|
|
Diskurtso Teoriak, Diskurtso Teoriak eta Hizkuntzaren Didaktika, Hizkuntzaren Eskurapena: Ahozkoa eta Idatzizkoa, Irakaskuntza Eleanitza, Euskal Herriko Egoera Soziolinguistikoa, Hizkuntzen Didaktikarako Metodologia eta Lanabesak,
|
eta
Testu Generoen Karakterizazioa izeneko beste zazpi irakasgai, hauek ere derrigorrezkoak. c) Hizkuntzen Kudeaketan Aditu titulazioan, lizentziatura mailakoa izan gabe, zenbait kreditu bete daitezke, derrigorrezkoak batzuk eta hautazkoak beste batzuk.
|
|
|
Diskurtso Teoriak, Diskurtso Teoriak eta Hizkuntzaren Didaktika, Hizkuntzaren Eskurapena: Ahozkoa eta Idatzizkoa, Irakaskuntza Eleanitza, Euskal Herriko Egoera Soziolinguistikoa, Hizkuntzen Didaktikarako Metodologia eta Lanabesak, eta Testu Generoen Karakterizazioa izeneko beste zazpi irakasgai, hauek ere derrigorrezkoak. c) Hizkuntzen Kudeaketan Aditu titulazioan, lizentziatura mailakoa izan gabe, zenbait kreditu bete daitezke, derrigorrezkoak batzuk
|
eta
hautazkoak beste batzuk.
|
|
|
• Iparraldean, Paue
|
eta
Aturriko Unibertsitatean eta bereziki Baionako Irakasgaien Arteko Fakultatean, Euskal Filologia eta Euskal Ikasketak izeneko titulazioetan: a) Masterra, lizentziatura osteko mailan:
|
|
|
• Iparraldean, Paue eta Aturriko Unibertsitatean
|
eta
bereziki Baionako Irakasgaien Arteko Fakultatean, Euskal Filologia eta Euskal Ikasketak izeneko titulazioetan: a) Masterra, lizentziatura osteko mailan:
|
|
|
• Iparraldean, Paue eta Aturriko Unibertsitatean eta bereziki Baionako Irakasgaien Arteko Fakultatean, Euskal Filologia
|
eta
Euskal Ikasketak izeneko titulazioetan: a) Masterra, lizentziatura osteko mailan:
|
|
|
Duen antolaketa malguarengatik, urtero (edo ia urtero) irakaskuntza mota ezberdinak eskain ditzakete, edo ikastaroen aztergaiak aldatu; zenbait ikastaro beste erakunde batzuekin batera elkarlanean eskaintzen dituzte, gizartean sumatzen diren premiazko beharrei erantzun nahian. Horrela, gaur egun (2006an), 26 sailen artean, Soziolinguistika
|
eta
Glotodidaktika izenekoak ere badaude. Soziolinguistika sailean:
|
|
|
1) Soziolinguistika Klusterrarekin batera (gure aldizkari hau bideratzen duena, hain zuzen) antolatu dute ikastaroa, eskaintza hau eginez: Erronka Berriak Euskararen Erabileran izeneko ikastaroa, bertan zenbait aztergai landuz
|
eta
zenbait irakasle inplikatuz.
|
|
|
2) Badira bestelako ikastaroak ere: profesionalen etengabeko prestakuntza bideratzeko, Soziolinguistika Irakasteko Teknika
|
eta
Estrategia izeneko ikastaroa dago (20 ordukoa). Edo jardunaldiak eta bilkurak:
|
|
|
profesionalen etengabeko prestakuntza bideratzeko, Soziolinguistika Irakasteko Teknika eta Estrategia izeneko ikastaroa dago (20 ordukoa). Edo jardunaldiak
|
eta
bilkurak: aurten Immigrazioa eta Hizkuntza Politika Udalerri Euskaldunetan izenekoa, Udalerri Euskaldunen Mankomunitatearekin (UEMA) batera.
|
|
|
Edo jardunaldiak eta bilkurak: aurten Immigrazioa
|
eta
Hizkuntza Politika Udalerri Euskaldunetan izenekoa, Udalerri Euskaldunen Mankomunitatearekin (UEMA) batera. Edo Gaztea Izan eta Euskara Ahoan izenekoa, oraingoan Uribe Kostako Euskara Zerbitzu Mankomunitatearekin batera.
|
|
|
aurten Immigrazioa eta Hizkuntza Politika Udalerri Euskaldunetan izenekoa, Udalerri Euskaldunen Mankomunitatearekin (UEMA) batera. Edo Gaztea Izan
|
eta
Euskara Ahoan izenekoa, oraingoan Uribe Kostako Euskara Zerbitzu Mankomunitatearekin batera.
|
|
|
Ez ditut orain aipatuko soziolinguistika arloan, unibertsitate mailan, irakaskuntzarekin batera egiten diren beste zenbait ekintza: ikerkuntza, materialak sortzea, adituen inplikazioa, adituen arteko guneak irekitzea (informatika teknologiak aprobetxatuz), INGUMA datu basea eguneratzea,
|
eta
abar. Hauek denak garrantzitsuak dira, baina zenbakia irakaskuntzari buruzkoa denez, artikulu guztietan ez dira jaso irakaskuntzatik kanpo egiten diren horiek, eskatu ez zitzaielako.
|
|
|
Ikusten denez, mota ezberdineko eskaintza dago soziolinguistika arloaren unibertsitate mailako irakaskuntzan Euskal Herrian (gogoratu ez dugula jaso Nafarroa Garaiko Universidad Pública de Navarra (UPN)
|
eta
Universidad de Navarra (UN) pribatuaren informaziorik):
|
|
|
• Unibertsitate mailakoa den Masterra ere badago, Soziolinguistika arloa lantzeko, Hizkuntza Plangintza Ikastaroa (HIZNET) izenekoa: UPV/EHUko Soziologia 2 saila, Eusko Ikaskuntzako Asmoz erakundea, Soziolinguistika Klusterra, UEU
|
eta
Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza erakundeen artean antolatzen da, 26 irakasgairen eskaintza emanez (290 ordu, horien artean 200 ordu bete beharreko) 33 irakaslerekin: EHUko irakasleak, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzako teknikariak, euskararen udal teknikariak eta euskalgintzako profesionalak.
|
|
|
UPV/EHUko Soziologia 2 saila, Eusko Ikaskuntzako Asmoz erakundea, Soziolinguistika Klusterra, UEU eta Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza erakundeen artean antolatzen da, 26 irakasgairen eskaintza emanez (290 ordu, horien artean 200 ordu bete beharreko) 33 irakaslerekin: EHUko irakasleak, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzako teknikariak, euskararen udal teknikariak
|
eta
euskalgintzako profesionalak. 5 modulutan sartzen dira irakasgaiak:
|
|
|
Soziolinguistikaren funts teorikoak; Egoera soziolinguistikoaren diagnostikorako hurbilpena; Euskara: Corpusa
|
eta
statusa; Esparruz esparruko plangintzak: Makroak eta mikroak; eta Euskararen komunikazioa.
|
|
|
Corpusa eta statusa; Esparruz esparruko plangintzak: Makroak
|
eta
mikroak; eta Euskararen komunikazioa. Moduluka ere ikas daiteke.
|
|
|
Corpusa eta statusa; Esparruz esparruko plangintzak: Makroak eta mikroak;
|
eta
Euskararen komunikazioa. Moduluka ere ikas daiteke.
|
|
|
Bien arteko ezberdintasunak nabariak dira, adibidez: arruntean gehiago espero zitekeen soziolinguistika arloa modu aberatsagoan (irakasgai gehiagorekin)
|
eta
normalagoan (irakasgai derrigorrezkoekin) aurkitzea, baina alderantziz gertatzen da gure testuinguruan, salbuespenak salbuespen, MUrekin gertatzen den bezala.
|
|
|
1) publikoak: UPV/EHU
|
eta
Baionako Fakultatea. 2) Pribatu arruntak, DU eta MU.
|
|
|
UPV/EHU eta Baionako Fakultatea. 2) Pribatu arruntak, DU
|
eta
MU. 3) Pribatu bereziak, UEU eta HIZNET.
|
|
|
2) Pribatu arruntak, DU eta MU. 3) Pribatu bereziak, UEU
|
eta
HIZNET. Hauen artean ere ezberdintasun handiak daude:
|
|
|
Hauen artean ere ezberdintasun handiak daude: a) UPV/EHUn, unibertsitate nagusiena (handiena, titulazio gehien duena, zabalduena hiru campusetan,
|
eta
abar) eta publikoa izanik, bertan aurkitzea espero zitekeen soziolinguistika arloa� ren presentzia nagusiena, baina hain justu alderantziz gertatzen da; b) pribatu arrunten artean ere: zaharrena den unibertsitatean (DU) dago eskaintzarik txikiena, eta berria den unibertsitatean berriz (MU) eskaintza nahiko aberatsa aurkitzen da; c) pribatu bereziak dira (UEU, HIZNET) aberatsenak, nahiz eta bereziak izan eta ez arruntak, euskalgintzako erakunde sozialen artean araututakoak, nahiko paradoxikoa dirudiena gure euskal testuingurutik kanpo.
|
|
|
Hauen artean ere ezberdintasun handiak daude: a) UPV/EHUn, unibertsitate nagusiena (handiena, titulazio gehien duena, zabalduena hiru campusetan, eta abar)
|
eta
publikoa izanik, bertan aurkitzea espero zitekeen soziolinguistika arloa� ren presentzia nagusiena, baina hain justu alderantziz gertatzen da; b) pribatu arrunten artean ere: zaharrena den unibertsitatean (DU) dago eskaintzarik txikiena, eta berria den unibertsitatean berriz (MU) eskaintza nahiko aberatsa aurkitzen da; c) pribatu bereziak dira (UEU, HIZNET) aberatsenak, nahiz eta bereziak izan eta ez arruntak, euskalgintzako erakunde sozialen artean araututakoak, nahiko paradoxikoa dirudiena gure euskal testuingurutik kanpo.
|
|
|
a) UPV/EHUn, unibertsitate nagusiena (handiena, titulazio gehien duena, zabalduena hiru campusetan, eta abar) eta publikoa izanik, bertan aurkitzea espero zitekeen soziolinguistika arloa� ren presentzia nagusiena, baina hain justu alderantziz gertatzen da; b) pribatu arrunten artean ere: zaharrena den unibertsitatean (DU) dago eskaintzarik txikiena,
|
eta
berria den unibertsitatean berriz (MU) eskaintza nahiko aberatsa aurkitzen da; c) pribatu bereziak dira (UEU, HIZNET) aberatsenak, nahiz eta bereziak izan eta ez arruntak, euskalgintzako erakunde sozialen artean araututakoak, nahiko paradoxikoa dirudiena gure euskal testuingurutik kanpo.
|
|
|
a) UPV/EHUn, unibertsitate nagusiena (handiena, titulazio gehien duena, zabalduena hiru campusetan, eta abar) eta publikoa izanik, bertan aurkitzea espero zitekeen soziolinguistika arloa� ren presentzia nagusiena, baina hain justu alderantziz gertatzen da; b) pribatu arrunten artean ere: zaharrena den unibertsitatean (DU) dago eskaintzarik txikiena, eta berria den unibertsitatean berriz (MU) eskaintza nahiko aberatsa aurkitzen da; c) pribatu bereziak dira (UEU, HIZNET) aberatsenak, nahiz
|
eta
bereziak izan eta ez arruntak, euskalgintzako erakunde sozialen artean araututakoak, nahiko paradoxikoa dirudiena gure euskal testuingurutik kanpo.
|
|
|
a) UPV/EHUn, unibertsitate nagusiena (handiena, titulazio gehien duena, zabalduena hiru campusetan, eta abar) eta publikoa izanik, bertan aurkitzea espero zitekeen soziolinguistika arloa� ren presentzia nagusiena, baina hain justu alderantziz gertatzen da; b) pribatu arrunten artean ere: zaharrena den unibertsitatean (DU) dago eskaintzarik txikiena, eta berria den unibertsitatean berriz (MU) eskaintza nahiko aberatsa aurkitzen da; c) pribatu bereziak dira (UEU, HIZNET) aberatsenak, nahiz eta bereziak izan
|
eta
ez arruntak, euskalgintzako erakunde sozialen artean araututakoak, nahiko paradoxikoa dirudiena gure euskal testuingurutik kanpo.
|
|
|
• Bilakaera aldetik: 1) badaude bilakaera positiboa adierazten duten erakundeak
|
eta
egitasmoak, soziolinguistikari dagokionez, arlo honi ematen dioten garrantzia handitzen eta aberasten doalako (MU, UEU, HIZNET); 2) eta alderantziz, badaude garrantzia txikiagotzen eta pobretzen doazenak (UPV/EHU), edo indar gutxirekin mantentzen dutenak (DU, Baionako Fakultatea), eta abar.
|
|
|
• Bilakaera aldetik: 1) badaude bilakaera positiboa adierazten duten erakundeak eta egitasmoak, soziolinguistikari dagokionez, arlo honi ematen dioten garrantzia handitzen
|
eta
aberasten doalako (MU, UEU, HIZNET); 2) eta alderantziz, badaude garrantzia txikiagotzen eta pobretzen doazenak (UPV/EHU), edo indar gutxirekin mantentzen dutenak (DU, Baionako Fakultatea), eta abar.
|
|
|
• Bilakaera aldetik: 1) badaude bilakaera positiboa adierazten duten erakundeak eta egitasmoak, soziolinguistikari dagokionez, arlo honi ematen dioten garrantzia handitzen eta aberasten doalako (MU, UEU, HIZNET); 2)
|
eta
alderantziz, badaude garrantzia txikiagotzen eta pobretzen doazenak (UPV/EHU), edo indar gutxirekin mantentzen dutenak (DU, Baionako Fakultatea), eta abar.
|
|
|
• Bilakaera aldetik: 1) badaude bilakaera positiboa adierazten duten erakundeak eta egitasmoak, soziolinguistikari dagokionez, arlo honi ematen dioten garrantzia handitzen eta aberasten doalako (MU, UEU, HIZNET); 2) eta alderantziz, badaude garrantzia txikiagotzen
|
eta
pobretzen doazenak (UPV/EHU), edo indar gutxirekin mantentzen dutenak (DU, Baionako Fakultatea), eta abar.
|
|
|
• Bilakaera aldetik: 1) badaude bilakaera positiboa adierazten duten erakundeak eta egitasmoak, soziolinguistikari dagokionez, arlo honi ematen dioten garrantzia handitzen eta aberasten doalako (MU, UEU, HIZNET); 2) eta alderantziz, badaude garrantzia txikiagotzen eta pobretzen doazenak (UPV/EHU), edo indar gutxirekin mantentzen dutenak (DU, Baionako Fakultatea),
|
eta
abar.
|
|
|
1) UPV/EHU ageri da paradoxa handienak dituen unibertsitate arrunt modura: baldintza onenak izanik (publikoa delako, gizartean adostua dagoelako, handiena
|
eta
zabalduena delako, eta abar), modu eta neurri kaskarrenean erantzuten dio bere testuinguru sozialean (euskal testuinguruan) ematen den aztergai berezi handieneko bati: bi hizkuntzen arteko ukipenaren aztergaia, hain zuzen, soziolinguistika eta antzeko arloak (psikolinguistika, hizkuntzaren gizarte psikologia, hizkuntzaren psikopedagogia, „.) landuz.
|
|
|
1) UPV/EHU ageri da paradoxa handienak dituen unibertsitate arrunt modura: baldintza onenak izanik (publikoa delako, gizartean adostua dagoelako, handiena eta zabalduena delako,
|
eta
abar), modu eta neurri kaskarrenean erantzuten dio bere testuinguru sozialean (euskal testuinguruan) ematen den aztergai berezi handieneko bati: bi hizkuntzen arteko ukipenaren aztergaia, hain zuzen, soziolinguistika eta antzeko arloak (psikolinguistika, hizkuntzaren gizarte psikologia, hizkuntzaren psikopedagogia, „.) landuz.
|
|
|
1) UPV/EHU ageri da paradoxa handienak dituen unibertsitate arrunt modura: baldintza onenak izanik (publikoa delako, gizartean adostua dagoelako, handiena eta zabalduena delako, eta abar), modu
|
eta
neurri kaskarrenean erantzuten dio bere testuinguru sozialean (euskal testuinguruan) ematen den aztergai berezi handieneko bati: bi hizkuntzen arteko ukipenaren aztergaia, hain zuzen, soziolinguistika eta antzeko arloak (psikolinguistika, hizkuntzaren gizarte psikologia, hizkuntzaren psikopedagogia, „.) landuz.
|
|
|
baldintza onenak izanik (publikoa delako, gizartean adostua dagoelako, handiena eta zabalduena delako, eta abar), modu eta neurri kaskarrenean erantzuten dio bere testuinguru sozialean (euskal testuinguruan) ematen den aztergai berezi handieneko bati: bi hizkuntzen arteko ukipenaren aztergaia, hain zuzen, soziolinguistika
|
eta
antzeko arloak (psikolinguistika, hizkuntzaren gizarte psikologia, hizkuntzaren psikopedagogia, „.) landuz. Egia da irakaskuntzan bi hizkuntza eredu irekita dituela, euskarazkoa eta erdarazkoa, baita euskarazko materialak sortzen ekiten duela ere; baina nahikoa al da hori?
|
|
|
bi hizkuntzen arteko ukipenaren aztergaia, hain zuzen, soziolinguistika eta antzeko arloak (psikolinguistika, hizkuntzaren gizarte psikologia, hizkuntzaren psikopedagogia, „.) landuz. Egia da irakaskuntzan bi hizkuntza eredu irekita dituela, euskarazkoa
|
eta
erdarazkoa, baita euskarazko materialak sortzen ekiten duela ere; baina nahikoa al da hori. Soziolinguistikari ez al litzaioke eman leku egokiagorik?
|
|
|
2) MU unibertsitatea ere nahiko paradoxiko azaltzen da, baina kontrako zentzuan oraingoan: nahiz
|
eta
unibertsitate txikia eta berria izan, eta pribatua, soziolinguistikari leku aberatsa ematen dio.
|
|
|
2) MU unibertsitatea ere nahiko paradoxiko azaltzen da, baina kontrako zentzuan oraingoan: nahiz eta unibertsitate txikia
|
eta
berria izan, eta pribatua, soziolinguistikari leku aberatsa ematen dio.
|
|
|
2) MU unibertsitatea ere nahiko paradoxiko azaltzen da, baina kontrako zentzuan oraingoan: nahiz eta unibertsitate txikia eta berria izan,
|
eta
pribatua, soziolinguistikari leku aberatsa ematen dio.
|
|
|
3) Paradoxikoena ordea da, agian, UEU bezalako erakunde bat da: baldintza kaskarrenetan jakin izan duelako modu nahiko aberatsean soziolinguistika arloa lantzen, zenbait unibertsitari
|
eta
aditu inplikatuz. Antzera esan daiteke HIZNET egitasmoaz ere.
|
|
|
Egoera honek erakusten du, besteak beste: a) euskararen normalizazio bidean (baita eleaniztun bihurtze prozesuan ere), ezinbestekoa zaigula, oraingoz behintzat, instituzio ofizialak
|
eta
erakunde sozialak biak normalizazio bidean eragiteko, baita unibertsitate munduan ere; b) egungo egoera hau egoera nahiko extraordinarioa dela, egoera nahiko anormal batean gaudela, egoera normalean nahikoa izan lukeelako bide bakarrak. Artikuluetan jaso diren ebaluaketak ere, gehienbat UPV/EHUren egoeraren aurkezpenetan, nahiko bat datoz hitzaurre honetan esaten ditugunekin.
|
|
|
Artikuluetan jaso diren ebaluaketak ere, gehienbat UPV/EHUren egoeraren aurkezpenetan, nahiko bat datoz hitzaurre honetan esaten ditugunekin. Hala bada ere, gerora begira zer espero daitekeen ikustea,
|
eta
zer lortu nahi den ikustea ere, epe motzean eta luzean, da garrantzitsuena, baina hau beste baterako utziko dut.
|
|
|
Artikuluetan jaso diren ebaluaketak ere, gehienbat UPV/EHUren egoeraren aurkezpenetan, nahiko bat datoz hitzaurre honetan esaten ditugunekin. Hala bada ere, gerora begira zer espero daitekeen ikustea, eta zer lortu nahi den ikustea ere, epe motzean
|
eta
luzean, da garrantzitsuena, baina hau beste baterako utziko dut.
|
|
|
1) arautu gabeko irakaskuntza: mintegiak, jardunaldiak, masterrak
|
eta
graduondokoak, eta doktoretza ikastaroak (azken hauek ere atal honetan sartzen ditu artikuluaren egileak).
|
|
|
1) arautu gabeko irakaskuntza: mintegiak, jardunaldiak, masterrak eta graduondokoak,
|
eta
doktoretza ikastaroak (azken hauek ere atal honetan sartzen ditu artikuluaren egileak).
|
|
|
2) Araututako irakaskuntza, unibertsitateko titulazio arruntetan sartzen dena (1 edo 2 zikloetan), bai soziolinguistika orokorra (modu zabalean ulertuz)
|
eta
baita katalanaren soziolinguistika ere, bai derrigorrezkoak direnean eta baita hautazkoak direnean ere; interesgarria da unibertsitate bakoitzean dagoenaren internet helbidea adieraztea, kasu bakoitzeko informazio osoa jasotzeko bidea errazten digulako.
|
|
|
2) Araututako irakaskuntza, unibertsitateko titulazio arruntetan sartzen dena (1 edo 2 zikloetan), bai soziolinguistika orokorra (modu zabalean ulertuz) eta baita katalanaren soziolinguistika ere, bai derrigorrezkoak direnean
|
eta
baita hautazkoak direnean ere; interesgarria da unibertsitate bakoitzean dagoenaren internet helbidea adieraztea, kasu bakoitzeko informazio osoa jasotzeko bidea errazten digulako.
|
|
|
3) Derrigorrezko bigarren hezkuntzan ere saio batzuk egin dira,
|
eta
gehiago egiteko aukerak ere ba omen dira, oraindik gehienbat soziolinguistika eta katalanaren soziolinguistika materialak argitaratzea izan bada ere lortu dutena.
|
|
|
3) Derrigorrezko bigarren hezkuntzan ere saio batzuk egin dira, eta gehiago egiteko aukerak ere ba omen dira, oraindik gehienbat soziolinguistika
|
eta
katalanaren soziolinguistika materialak argitaratzea izan bada ere lortu dutena.
|
|
|
Euskal
|
eta
kataluniar testuinguruetan ematen direnen artean, badaude: a) antzekotasun batzuk, adibidez, inplikatuta daudelako soziolinguistika arloarekin:
|
|
|
a) antzekotasun batzuk, adibidez, inplikatuta daudelako soziolinguistika arloarekin: unibertsitate publikoak
|
eta
pribatuak, 1 eta 2 mailako titulazioak, bai derrigorrezko eta baita hautazko irakasgaien bitartez, eta abar. b) Baita ezberdintasun batzuk ere: unibertsitateko irakaskuntza arruntaz gain, euskal testuinguruan irakaskuntza berezia ere badagoelako (agian, euskal testuinguruan egoera extraordinarioagoan edo anormalagoan gaudelako, soziolinguistikoki, kataluniar testuinguruan daudena baino).
|
|
|
a) antzekotasun batzuk, adibidez, inplikatuta daudelako soziolinguistika arloarekin: unibertsitate publikoak eta pribatuak, 1
|
eta
2 mailako titulazioak, bai derrigorrezko eta baita hautazko irakasgaien bitartez, eta abar. b) Baita ezberdintasun batzuk ere: unibertsitateko irakaskuntza arruntaz gain, euskal testuinguruan irakaskuntza berezia ere badagoelako (agian, euskal testuinguruan egoera extraordinarioagoan edo anormalagoan gaudelako, soziolinguistikoki, kataluniar testuinguruan daudena baino).
|
|
|
a) antzekotasun batzuk, adibidez, inplikatuta daudelako soziolinguistika arloarekin: unibertsitate publikoak eta pribatuak, 1 eta 2 mailako titulazioak, bai derrigorrezko
|
eta
baita hautazko irakasgaien bitartez, eta abar. b) Baita ezberdintasun batzuk ere: unibertsitateko irakaskuntza arruntaz gain, euskal testuinguruan irakaskuntza berezia ere badagoelako (agian, euskal testuinguruan egoera extraordinarioagoan edo anormalagoan gaudelako, soziolinguistikoki, kataluniar testuinguruan daudena baino).
|
|
|
a) antzekotasun batzuk, adibidez, inplikatuta daudelako soziolinguistika arloarekin: unibertsitate publikoak eta pribatuak, 1 eta 2 mailako titulazioak, bai derrigorrezko eta baita hautazko irakasgaien bitartez,
|
eta
abar. b) Baita ezberdintasun batzuk ere: unibertsitateko irakaskuntza arruntaz gain, euskal testuinguruan irakaskuntza berezia ere badagoelako (agian, euskal testuinguruan egoera extraordinarioagoan edo anormalagoan gaudelako, soziolinguistikoki, kataluniar testuinguruan daudena baino).
|
|
|
unibertsitateko irakaskuntza arruntaz gain, euskal testuinguruan irakaskuntza berezia ere badagoelako (agian, euskal testuinguruan egoera extraordinarioagoan edo anormalagoan gaudelako, soziolinguistikoki, kataluniar testuinguruan daudena baino). Kataluniar testuinguruan soziolinguistika gehienbat Filologia titulazioarekin lotzen da, baina euskal testuinguruan baita,
|
eta
agian gehiago, Soziologia titulazioarekin ere. c) Erdi antzekoa eta erdi ezberdina da derrigorrezko bigarren hezkuntzan soziolinguistikaren irakasgaia sartzea: kataluniar te jadanik hasita daude, eta euskal te eztabaida behintzat jadanik irekia dago, dikatzen ari den euskal kurrikulumaren barruan sartuz.
|
|
|
unibertsitateko irakaskuntza arruntaz gain, euskal testuinguruan irakaskuntza berezia ere badagoelako (agian, euskal testuinguruan egoera extraordinarioagoan edo anormalagoan gaudelako, soziolinguistikoki, kataluniar testuinguruan daudena baino). Kataluniar testuinguruan soziolinguistika gehienbat Filologia titulazioarekin lotzen da, baina euskal testuinguruan baita, eta agian gehiago, Soziologia titulazioarekin ere. c) Erdi antzekoa
|
eta
erdi ezberdina da derrigorrezko bigarren hezkuntzan soziolinguistikaren irakasgaia sartzea: kataluniar te jadanik hasita daude, eta euskal te eztabaida behintzat jadanik irekia dago, dikatzen ari den euskal kurrikulumaren barruan sartuz.
|
|
|
Kataluniar testuinguruan soziolinguistika gehienbat Filologia titulazioarekin lotzen da, baina euskal testuinguruan baita, eta agian gehiago, Soziologia titulazioarekin ere. c) Erdi antzekoa eta erdi ezberdina da derrigorrezko bigarren hezkuntzan soziolinguistikaren irakasgaia sartzea: kataluniar te jadanik hasita daude,
|
eta
euskal te eztabaida behintzat jadanik irekia dago, dikatzen ari den euskal kurrikulumaren barruan sartuz. Gure testuinguruan beti zaigu interesgarria kataluniar testuinguruan gauzak nola ematen eta bilakatzen diren ikustea; baita zenbakiaren aztergai honekiko ere.
|
|
|
kataluniar te jadanik hasita daude, eta euskal te eztabaida behintzat jadanik irekia dago, dikatzen ari den euskal kurrikulumaren barruan sartuz. Gure testuinguruan beti zaigu interesgarria kataluniar testuinguruan gauzak nola ematen
|
eta
bilakatzen diren ikustea; baita zenbakiaren aztergai honekiko ere.
|
|
|
Gurean atalean dugun artikulua: Euskararen normalizazioa testuinguru askotarikoan izenekoa, gaur egun nahiko modu berrian
|
eta
larrian bizitzen ari garen etorkinen fenomenoari buruz mintzatzen da. Atal hauek bereizten dira:
|
|
|
1) egungo egoeraren diagnosia: hizkuntzaren egoera,
|
eta
immigrazioa eta aniztasuna, bi zutabetan zehar, alderdi hauek aztertuz: mehatxuak (kanpoko alderdi kaltegarriak), ahultasunak (barneko alderdi kaltegarriak), aukerak (kanpoko alderdi aldekoak), indar guneak (barneko alderdi aldekoak); 2) eremu urriko hizkuntza baten normalizazio politika testuinguru askotarikoan:
|
|
|
1) egungo egoeraren diagnosia: hizkuntzaren egoera, eta immigrazioa
|
eta
aniztasuna, bi zutabetan zehar, alderdi hauek aztertuz: mehatxuak (kanpoko alderdi kaltegarriak), ahultasunak (barneko alderdi kaltegarriak), aukerak (kanpoko alderdi aldekoak), indar guneak (barneko alderdi aldekoak); 2) eremu urriko hizkuntza baten normalizazio politika testuinguru askotarikoan:
|
|
|
mehatxuak (kanpoko alderdi kaltegarriak), ahultasunak (barneko alderdi kaltegarriak), aukerak (kanpoko alderdi aldekoak), indar guneak (barneko alderdi aldekoak); 2) eremu urriko hizkuntza baten normalizazio politika testuinguru askotarikoan: oinarrizko premisaz gain, helburu orokorrak
|
eta
bereziak aipatuz; 3) hizkuntzaren ikasketa eta integrazio soziala: txanponaren aurkia eta ifrentzua, hizkuntzaren eta integrazioaren arteko interdependentzia azpimarratuz.
|
|
|
mehatxuak (kanpoko alderdi kaltegarriak), ahultasunak (barneko alderdi kaltegarriak), aukerak (kanpoko alderdi aldekoak), indar guneak (barneko alderdi aldekoak); 2) eremu urriko hizkuntza baten normalizazio politika testuinguru askotarikoan: oinarrizko premisaz gain, helburu orokorrak eta bereziak aipatuz; 3) hizkuntzaren ikasketa
|
eta
integrazio soziala: txanponaren aurkia eta ifrentzua, hizkuntzaren eta integrazioaren arteko interdependentzia azpimarratuz.
|
|
|
oinarrizko premisaz gain, helburu orokorrak eta bereziak aipatuz; 3) hizkuntzaren ikasketa eta integrazio soziala: txanponaren aurkia
|
eta
ifrentzua, hizkuntzaren eta integrazioaren arteko interdependentzia azpimarratuz. Zenbait ideia aberats adierazten dira, gaur egunean jadanik eztabaidagai direnak neurri batean, fenomeno hau modu egokian bideratzeko.
|
|
|
oinarrizko premisaz gain, helburu orokorrak eta bereziak aipatuz; 3) hizkuntzaren ikasketa eta integrazio soziala: txanponaren aurkia eta ifrentzua, hizkuntzaren
|
eta
integrazioaren arteko interdependentzia azpimarratuz. Zenbait ideia aberats adierazten dira, gaur egunean jadanik eztabaidagai direnak neurri batean, fenomeno hau modu egokian bideratzeko.
|
|
|
Gurean atalaren bukaeran sartzen dugu zorionak emateko azpiatala ere: JAKIN aldizkariari, Ikastolen Elkarteen Federakuntzari,
|
eta
J.A. Fishman soziolinguistari. Gure aldizkariaren euskal soziolinguistika arloarekin lotzen diren gertaera berriak ospatzeko asmoz izan da.l
|
|
|
Gure aldizkari honen aztertze arloa oro har soziolinguistika da, euskal soziolinguistika bereziki, bere zentzu zabalean hartuta: hainbat tradizio disziplinarren arteko lotura egiten dakiena, bertan sortzen diren ibilbide eta ikuspegi anitzak osagarri moduan lantzen dituena, teorikoa eta aplikatua dena, unibertsaltasuna eta lekukotasuna maneiatzen dakiena,
|
eta
abar. Hauetako azpimarratze asko jaso dira aldizkari honetan, neurri batean bada ere, bere historian zehar.
|
|
|
Hauetako azpimarratze asko jaso dira aldizkari honetan, neurri batean bada ere, bere historian zehar. Aldizkariaren bilakaeran parte hartu dutenen artean daude unibertsitate munduarekin lotzen diren ezagutzak eta adituak, bai irakaskuntzarekin eta bai ikerkuntzarekin gauzatzen direnak, baita gauzatu nahi direnak ere; horregatik, unibertsitatearen
|
eta
unibertsitarien inplikazioa lortzea beharrezkoa ikusten dugu modu egokienean aurrera egin ahal izateko. Horrela sortu da zenbaki honen aztergai monografikoaren beharra:
|
|
|
Horrela sortu da zenbaki honen aztergai monografikoaren beharra: unibertsitate mailako soziolinguistika irakaskuntza
|
eta
ikerkuntza nolakoak ditugun jakin beharra, nahiz eta zenbaki honetan irakaskuntza landuko den. Horretarako, Euskal Herrian ditugun unibertsitateetara eta unibertsitate mailako bestelako irakaskuntzetara ere joan gara nolako egoera dagoen jasotzeko asmoarekin; zenbaki honetan lortutakoa adierazten dugu.
|
|
|
Gure ustez, iker adar honen agerpena oso txikia da,
|
eta
baita ezegonkorra ere, ez da-eta berez derrigorrezko irakasgaia eta esleitzen zaizkion kredituak (6 kreditu) oso gutxi dira-eta, Filologietan eta
|
|
|
Gure ustez, iker adar honen agerpena oso txikia da, eta baita ezegonkorra ere, ez da-eta berez derrigorrezko irakasgaia
|
eta
esleitzen zaizkion kredituak (6 kreditu) oso gutxi dira-eta, Filologietan eta
|